Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqalədə , təsdiqlənə bilməyən ifadələrə, mülahizə və şərhlərə yer verildiyi düşünülür. Xahiş olunur, mətni nəzərdən keçirin və yeni mənbələr əlavə edərək məqaləni zənginləşdirin. Əlavə məlumat üçün səhifənin yaza bilərsiniz. Lütfən, müzakirələr davam etdiyi müddətdə şablonu məqalədən çıxarmayın. |
Malıbəyli və Quşçular qətliamı - Qarabağ müharibəsi zamanı 10 fevral - 12 fevral 1992-ci il tarixləri arasında Erməni qeyri-qanuni silahlı birləşmələri tərəfindən Şuşa rayonunun Malıbəyli, Aşağı Quşçular və Yuxarı Quşçular kəndlərinə eyni zamanda edilən hücum nəticəsində təxminən 50-yə yaxın dinc etnik azərbaycanlının qətlə yetirilməsidir.
Malıbəyli və Quşçular qətliamı | |||
---|---|---|---|
Dağlıq Qarabağ müharibəsi | |||
Tarix | 10 fevral - 12 fevral 1992 | ||
Yeri | Şuşa rayonunun Malıbəyli, Aşağı Quşçular, Yuxarı Quşçular kəndləri | ||
Səbəbi | Bu kəndlərin strateji baxımdan əlverişli mövqedə yerləşməsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Hadisələrin gedişatı və qətliam
Şuşa rayonunda əhali tərkibi azərbaycanlılardan ibarət olan Malıbəyli və Quşçular kəndləri (adminstrativ olaraq Aşağı Quşçular və Yuxarı Quşçular olaraq ayrılır) rayonun inzibati mərkəzi olan Şuşa şəhərinə yaxın dağlıq ərazidə - yaylaqlarda yerləşirdi. Kəndlərdə təxminən 4000 nəfərə yaxın əhali yaşayırdı. 1988-ci ildə Xocalıya olduğu kimi bu kəndlərə də Ermənistandan zorla çıxarılmış təxmini sayı 1500-ə yaxın köçkün yerləşmişdi. Qarabağ müharibəsi başlanan andan etibarən bu kəndlər erməni silahlı birləşmələrinin əsas hədəflərinə çevrilmişdi.1991-ci ilin oktyabr ayından etibarən Malıbəyli tamamilə mühasirədə idi.
Fevralın 5-də kəndlərin üstündə uçan bir vertolyot kəndlilərə üzərində yaşayış yerlərini tərk etmək üçün onlara iki gün vaxt verildiyi yazılan bildirişlər payladı. Bölgə 1991-ci ildən mühasirədə olduğu üçün yeganə giriş-çıxış vertolyotla mümkün idi. Şuşaya uçan axırıncı vertolyot yanvarın 28-də ermənilər tərəfindən vuruldu.
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Xankəndi şəhərinin düşmən işğalından azad edilməsi üçün təşkil etdiyi hücumlara və yaxınlıqda yerləşən erməni kəndlərinə doğru edilən həmlələrə son qoymaq məqsədilə erməni zirehli daşıyıcıları və ağır artilleriyaları tərəfindən Malıbəyli və Quşçular kəndlərinə hücum edildi.
Fevralın 10-u gecə yarısı rus silahlılarının da yardımı ilə erməni silahlı birləşmələri Malıbəyliyə hücum etdi. Kənddəki qadın və uşaqlar Quşçular kəndinə qaçdı. Kənddəki evlər yandırıldı. Ümumilikdə isə hər iki kəndin sakinləri səhərə qədər düşmənlə vuruşdu. Yaxınlıqdakı Şuşa və Xocalı şəhərlərinə gedən yollar kəsildiyindən kəndlərə ən yaxın yaşayış məskəni Ağdam rayonunun Abdal - Gülablı kəndləri idi, lakin bu kəndlərə gedən yol ermənilərin məskunlaşdığı kəndlərdən keçirdi.
Təcavüzkar silahlı birləşmələrin tərkibi Suriya, Livan, ABŞ və Fransadan gəlmiş könüllü ermənilərdən idi. ATƏTin Qarabağdakı sülhməramlı missiyasının iştirakı zamanı Malıbəyli, Aşağı Quşçular və Yuxarı Quşçular kəndləri erməni silahlı birləşmələri tərəfindən ələ keçirildi. Bununla da Şuşa və Xocalı şəhərləri tamamilə blokada altına alındı.
Nəticələr
Malıbəyli, Aşağı Quşçular və Yuxarı Quşçular kəndlərindəki qətliamdan sonra yüzlərlə günahsız azərbaycanlının qanı axıdılan Qaradağlı qətliamı, Ağdaban qətliamı və əsrin ən böyük faciələrindən biri Xocalı soyqırımı baş verdi.
İstinadlar
- ATV. "Malıbəyli və Quşçular qətliamından ötən 32 il" (az.). Youtube.com. 10.02.2024. İstifadə tarixi: 2024-02-11.
- İctimai TV. ""İTV Xəbər"in çəkiliş qrupu Malıbəyli faciəsinin baş verdiyi ərazidə" (az.). Youtube.com. 10.02.2024. İstifadə tarixi: 2024-02-11.
- "Ermənilərin Xocalıdan əvvəl törətdikləri faciələr". 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-02.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqalede orijinal tedqiqata tesdiqlene bilmeyen ifadelere mulahize ve serhlere yer verildiyi dusunulur Xahis olunur metni nezerden kecirin ve yeni menbeler elave ederek meqaleni zenginlesdirin Elave melumat ucun sehifenin muzakire sehifesine yaza bilersiniz Lutfen muzakireler davam etdiyi muddetde sablonu meqaleden cixarmayin Malibeyli ve Quscular qetliami Qarabag muharibesi zamani 10 fevral 12 fevral 1992 ci il tarixleri arasinda Ermeni qeyri qanuni silahli birlesmeleri terefinden Susa rayonunun Malibeyli Asagi Quscular ve Yuxari Quscular kendlerine eyni zamanda edilen hucum neticesinde texminen 50 ye yaxin dinc etnik azerbaycanlinin qetle yetirilmesidir Malibeyli ve Quscular qetliamiDagliq Qarabag muharibesiTarix 10 fevral 12 fevral 1992Yeri Susa rayonunun Malibeyli Asagi Quscular Yuxari Quscular kendleriSebebi Bu kendlerin strateji baximdan elverisli movqede yerlesmesiMunaqise terefleriErmeni qeyri qanuni silahli birlesmeleri AzerbaycanItkilerbilinmir 8 50 dinc vetendasHadiselerin gedisati ve qetliamSusa rayonunda ehali terkibi azerbaycanlilardan ibaret olan Malibeyli ve Quscular kendleri adminstrativ olaraq Asagi Quscular ve Yuxari Quscular olaraq ayrilir rayonun inzibati merkezi olan Susa seherine yaxin dagliq erazide yaylaqlarda yerlesirdi Kendlerde texminen 4000 nefere yaxin ehali yasayirdi 1988 ci ilde Xocaliya oldugu kimi bu kendlere de Ermenistandan zorla cixarilmis texmini sayi 1500 e yaxin kockun yerlesmisdi Qarabag muharibesi baslanan andan etibaren bu kendler ermeni silahli birlesmelerinin esas hedeflerine cevrilmisdi 1991 ci ilin oktyabr ayindan etibaren Malibeyli tamamile muhasirede idi Fevralin 5 de kendlerin ustunde ucan bir vertolyot kendlilere uzerinde yasayis yerlerini terk etmek ucun onlara iki gun vaxt verildiyi yazilan bildirisler payladi Bolge 1991 ci ilden muhasirede oldugu ucun yegane giris cixis vertolyotla mumkun idi Susaya ucan axirinci vertolyot yanvarin 28 de ermeniler terefinden vuruldu Azerbaycan Silahli Quvvelerinin Xankendi seherinin dusmen isgalindan azad edilmesi ucun teskil etdiyi hucumlara ve yaxinliqda yerlesen ermeni kendlerine dogru edilen hemlelere son qoymaq meqsedile ermeni zirehli dasiyicilari ve agir artilleriyalari terefinden Malibeyli ve Quscular kendlerine hucum edildi Fevralin 10 u gece yarisi rus silahlilarinin da yardimi ile ermeni silahli birlesmeleri Malibeyliye hucum etdi Kenddeki qadin ve usaqlar Quscular kendine qacdi Kenddeki evler yandirildi Umumilikde ise her iki kendin sakinleri sehere qeder dusmenle vurusdu Yaxinliqdaki Susa ve Xocali seherlerine geden yollar kesildiyinden kendlere en yaxin yasayis meskeni Agdam rayonunun Abdal Gulabli kendleri idi lakin bu kendlere geden yol ermenilerin meskunlasdigi kendlerden kecirdi Tecavuzkar silahli birlesmelerin terkibi Suriya Livan ABS ve Fransadan gelmis konullu ermenilerden idi ATETin Qarabagdaki sulhmeramli missiyasinin istiraki zamani Malibeyli Asagi Quscular ve Yuxari Quscular kendleri ermeni silahli birlesmeleri terefinden ele kecirildi Bununla da Susa ve Xocali seherleri tamamile blokada altina alindi NeticelerMalibeyli Asagi Quscular ve Yuxari Quscular kendlerindeki qetliamdan sonra yuzlerle gunahsiz azerbaycanlinin qani axidilan Qaradagli qetliami Agdaban qetliami ve esrin en boyuk facielerinden biri Xocali soyqirimi bas verdi IstinadlarATV Malibeyli ve Quscular qetliamindan oten 32 il az Youtube com 10 02 2024 Istifade tarixi 2024 02 11 Ictimai TV ITV Xeber in cekilis qrupu Malibeyli faciesinin bas verdiyi erazide az Youtube com 10 02 2024 Istifade tarixi 2024 02 11 Ermenilerin Xocalidan evvel toretdikleri facieler 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 10 02 Hemcinin baxAzerbaycanlilara qarsi toredilen soyqirimlarin siyahisi Sumqayit hadiseleri Qaradagli soyqirimi Agdaban faciesi Xocali soyqirimi Susanin isgali