Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Malik Mahmudov (Malik Rüstəm oğlu Mahmudov; 4 noyabr 1938, Ordubad – 1991) - görkəmli Azərbaycan ərəbşünası, şərqşünas-alim, professor.
| Malik Mahmudov | |
|---|---|
| Malik Rüstəm oğlu Mahmudov | |
| Doğum tarixi | 4 noyabr 1938 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1991 |
| Vətəndaşlığı |  Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elm sahəsi | şərqşünaslıq |
| Elmi dərəcəsi | professor |
| Elmi adı | kafedra müdiri |
| İş yerləri | Bakı Dövlət Universiteti, Şərqşünaslıq fakültəsi |
| Elmi rəhbəri | Ələsgər Məmmədov |
| Tanınmış yetirməsi | professor Aida Qasımova |
Həyatı
Malik Rüstəm oğlu Mahmudov 1938-ci ildə noyabr ayinin 4-də Ordubad şəhərində fəhlə ailəsində anadan olmuş, erkən yaşlarında atasını itirmişdir.
1957-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin şərqşünaslıq fakültəsində yeni açılmış ərəb şöbəsinə daxil olmuşdur.
1961-1962-ci illərdə Bağdad Universitetində təcrübə keçmiş
1962-ci ildə Malik Mahmudov ölkəmizdə ərəb ədəbiyyatı üzrə ilk qadın elmlər doktoru professor Aida İmanquliyeva, AMEA-nın müxbir üzvü, fəlsəfə elmləri doktoru Zakir Məmmədov, dosent Malik Qarayev kimi tanınmış şərqşünaslarla birlikdə ərəb şöbəsinin ilk məzunlarından olmuşdur.
1991-ci ildə Malik Mahmudov vəfat etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
İraqdan qayıtdıqdan sonra Malik müəllim Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutuna kiçik elmi işçi kimi qəbul olunmuşdur. O, ərəb ədəbiyyatında şərh janrının banilərindən sayılan, Bağdaddakı məşhur "Nizamiyyə" Universitetinin aparıcı müəllimlərindən dahi Azərbaycan alimi Xətib Təbrizinin (1030-1109) həyat və yaradıcılığını dərindən araşdırmışdır.
1967-ci ildə bu mövzuda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.
1967-ci ildən 1972-ci ilədək Şərqşünaslıq institutunda ərəb ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri işləmişdir.
1972-ci ildə Bakı Dövlət Universiteti şərqşünaslıq fakültəsinin yaxın şərq xalqları ədəbiyyatı kafedrasına baş müəllim kimi dəvət olunmuşdur.
1975-ci ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək, professor, kafedra müdiri vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir.
1978-ci ildə Malik Mahmudov professor elmi adı almışdır
Professor M.Mahmudovun Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığına göstərdiyi xidmətlər əvəzsizdir. O, dünya şərqşünaslığında ilk dəfə olaraq, VII-XII əsrlərdə yaşamış ərəbdilli azərbaycanlı ədib və şairlərin həyat və yaradıcılığını hərtərəfli tədqiq etmiş, bununla da mədəniyyət tariximizdə az öyrənilmiş bir sahəni öz dəyərli əsərləri ilə zənginləşdirmişdir.
Əsərləri
3 monoqrafiya, 1 dərslik və 40-dan çox elmi məqalənin müəllifidir.
Professor M.Mahmudovun orta əsrlərin görkəmli filoloqu haqqında tədqiqatları "Xətib Təbrizinin həyat və yaradıcılığı" (1972) və "Piyada...Təbrizdən Şama qədər" (1982) kitablarında öz əksini tapmışdır. O, Xətib Təbrizinin dövrümüzədək gəlib çatmış əsərlərini dəqiqliyi ilə təhlil edərək, onu IX-X əsrlərdə meydana gəlmiş şərh janrının böyük nümayəndələri Əbu Bəkr əs-Suli (öl.946), İbn Cinni (932-1002), Əbu Hilal əl-Əsgəri (öl.1005), Əbülhəsən ibn İsmayıl (öl.1066), Abdullah ibn Əhməd Səmani (öl.1082), əl-Mərzuqi (öl.1030) və başqaları ilə müqayisə nəticəsində belə bir düzgün qənaətə gəlmişdir ki, Xətib Təbrizi özündən əvvəlki alimlərdən fərqli olaraq, "əsərləri həm dilçilik, həm də ədəbiyyatşünaslıq, həm tarixi, - ictimai mühitlə, həm fəlsəfə, həm etnoqrafiya, həm də folklorla bağlı şəkildə tədqiq edən ilk şərhçi idi". Müəllif bu iki kitabında alimin ədəbi-tənqidi görüşlərini və yaradıcılığının əsas xüsusiyyətlərini təfsilatı ilə vermişdir.
Professor M.Mahmudov "Ərəbcə yazmış azərbaycanlı şair və ədiblər (VII-XII əsrlər)" adlı kitabında məvali-şairləri(yəni islamı qəbul etmiş qeyri-ərəblərdən) dəqiqliklə izləmiş, çox-saylı təzkirələri ələk-vələk edərək, adda-budda qeydləri ustalıqla sistemləşdirmiş, ədəbiyyat tariximizin qaranlıq qalmış guşəsi barədə sanballı bir tədqiqat işi yaratmışdır. O, Azərbaycanın Ərdəbil, Marağa, Təbriz, Səlmas, Urmiyə, Miyanəc, Bərdə, Dərbənd, Beyləqan, Şamaxı, Bərdic, Xoy, Bakı, Gəncə və s. kimi şəhərlərindən çıxmış Harun ibn Ruh Bərdici (öl.914), Əbu Bəkr Məhəmməd Urməvi Azərbaycani (öl.1142), Osman Musəddəd Dərbəndi (öl.XI əsrin əvvəlləri), Əbu Nəcib Urməvi (öl.1042), Məhəmməd ibn Əbdüləziz Bərdəi (969-1032), Əbu Əli Bərdəi (öl.951), Yaqub ibn Musa Ərdəbili (öl.991), Hüseyn ibn Abdullah Urməvi (öl.1011), Məhəmməd ibn Bakuveyh Bakuvi (öl.1029), Musa ibn İmran Səlmasi (öl.990), Məhəmməd ibn Abdullah Maraği (öl.1194), İsmayıl ibn Əli Gəncəvi (öl.1191) və onlarla digər ilahiyyat alimləri, tanınmış şəxsləri haqqında mümkün olan bütün məlumatları toplamışdır.
M.Mahmudov ərəb ədəbiyyatının klassikləri haqqında da bir sıra məqalələr dərc etdirmişdir. Onlardan ənənəyə qayıdış cərəyanının baniləri Əbu Təmmam (804-846), Buhturi (821-897), şair-filosof Əbul-Əla əl-Məərri (973-1057) və başqaları ilə bağlı elmi əsərlərində digər şərqşünasların dediklərini təkrarlamamış, həmişə yeni söz söyləmək bacarığını nümayiş etdirmişdir.
Professor M.Mahmudov "Klassik Azərbaycan ədəbiyyatı" toplusunun və “Azərbaycan sovet ensiklopediyası”nın həmmüəlliflərindən biridir. Bir sıra əsərləri İran və Türkiyədə nəşr olunmuşdur. Onun yetirdiyi neçə-neçə alimlər bu gün ərəb ədəbiyyatı sahəsində çalışırlar.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2019-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-13.
Xarici keçid
- MAHMUDOV MALİK RÜSTƏM OĞLU
- Görkəmli Azərbaycan ərəbşünası professor Malik Mahmudov
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Malik Mahmudov Malik Rustem oglu Mahmudov 4 noyabr 1938 Ordubad 1991 gorkemli Azerbaycan erebsunasi serqsunas alim professor Malik MahmudovMalik Rustem oglu MahmudovDogum tarixi 4 noyabr 1938 1938 11 04 Dogum yeri Ordubad Ordubad rayonu Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 1991Vetendasligi AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi serqsunasliqElmi derecesi professorElmi adi kafedra mudiriIs yerleri Baki Dovlet Universiteti Serqsunasliq fakultesiElmi rehberi Elesger MemmedovTaninmis yetirmesi professor Aida QasimovaHeyatiMalik Rustem oglu Mahmudov 1938 ci ilde noyabr ayinin 4 de Ordubad seherinde fehle ailesinde anadan olmus erken yaslarinda atasini itirmisdir 1957 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin serqsunasliq fakultesinde yeni acilmis ereb sobesine daxil olmusdur 1961 1962 ci illerde Bagdad Uni versitetinde tecrube kecmis 1962 ci ilde Malik Mahmudov olkemizde ereb edebiyyati uzre ilk qadin elmler doktoru professor Aida Imanquliyeva AMEA nin muxbir uzvu felsefe elmleri doktoru Zakir Memmedov dosent Malik Qarayev kimi taninmis serqsunaslarla birlikde ereb sobesinin ilk mezunlarindan olmusdur 1991 ci ilde Malik Mahmudov vefat etmisdir Elmi fealiyyetiIraqdan qayitdiqdan sonra Malik muellim Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Serqsunasliq Institutuna kicik elmi isci kimi qebul olunmusdur O ereb edebiyyatinda serh janrinin banilerinden sayilan Bagdaddaki meshur Nizamiyye Universitetinin aparici muellimlerinden dahi Azerbaycan alimi Xetib Tebrizinin 1030 1109 heyat ve yaradiciligini derinden arasdirmisdir 1967 ci ilde bu movzuda namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir 1967 ci ilden 1972 ci iledek Serqsunasliq institutunda ereb edebiyyati sobesinin mudiri islemisdir 1972 ci ilde Baki Dovlet Universiteti serqsunasliq fakultesinin yaxin serq xalqlari edebiyyati kafedrasina bas muellim kimi devet olunmusdur 1975 ci ilde doktorluq dissertasiyasini mudafie ederek professor kafedra mudiri vezifesine qeder yukselmisdir 1978 ci ilde Malik Mahmudov professor elmi adi almisdir Professor M Mahmudovun Azerbaycan edebiyyatsunasligina gosterdiyi xidmetler evezsizdir O dunya serqsunasliginda ilk defe olaraq VII XII esrlerde yasamis erebdilli azerbaycanli edib ve sairlerin heyat ve yaradiciligini herterefli tedqiq etmis bununla da medeniyyet tariximizde az oyrenilmis bir saheni oz deyerli eserleri ile zenginlesdirmisdir Eserleri3 monoqrafiya 1 derslik ve 40 dan cox elmi meqalenin muellifidir Professor M Mahmudovun orta esrlerin gorkemli filoloqu haqqinda tedqiqatlari Xetib Tebrizinin heyat ve yaradiciligi 1972 ve Piyada Tebrizden Sama qeder 1982 kitablarinda oz eksini tapmisdir O Xetib Tebrizinin dovrumuzedek gelib catmis eserlerini deqiqliyi ile tehlil ederek onu IX X esrlerde meydana gelmis serh janrinin boyuk numayendeleri Ebu Bekr es Suli ol 946 Ibn Cinni 932 1002 Ebu Hilal el Esgeri ol 1005 Ebulhesen ibn Ismayil ol 1066 Abdullah ibn Ehmed Semani ol 1082 el Merzuqi ol 1030 ve basqalari ile muqayise neticesinde bele bir duzgun qenaete gelmisdir ki Xetib Tebrizi ozunden evvelki alimlerden ferqli olaraq eserleri hem dilcilik hem de edebiyyatsunasliq hem tarixi ictimai muhitle hem felsefe hem etnoqrafiya hem de folklorla bagli sekilde tedqiq eden ilk serhci idi Muellif bu iki kitabinda alimin edebi tenqidi goruslerini ve yaradiciliginin esas xususiyyetlerini tefsilati ile vermisdir Professor M Mahmudov Erebce yazmis azerbaycanli sair ve edibler VII XII esrler adli kitabinda mevali sairleri yeni islami qebul etmis qeyri ereblerden deqiqlikle izlemis cox sayli tezkireleri elek velek ederek adda budda qeydleri ustaliqla sistemlesdirmis edebiyyat tariximizin qaranliq qalmis gusesi barede sanballi bir tedqiqat isi yaratmisdir O Azerbaycanin Erdebil Maraga Tebriz Selmas Urmiye Miyanec Berde Derbend Beyleqan Samaxi Berdic Xoy Baki Gence ve s kimi seherlerinden cixmis Harun ibn Ruh Berdici ol 914 Ebu Bekr Mehemmed Urmevi Azerbaycani ol 1142 Osman Musedded Derbendi ol XI esrin evvelleri Ebu Necib Urmevi ol 1042 Mehemmed ibn Ebduleziz Berdei 969 1032 Ebu Eli Berdei ol 951 Yaqub ibn Musa Erdebili ol 991 Huseyn ibn Abdullah Urmevi ol 1011 Mehemmed ibn Bakuveyh Bakuvi ol 1029 Musa ibn Imran Selmasi ol 990 Mehemmed ibn Abdullah Maragi ol 1194 Ismayil ibn Eli Gencevi ol 1191 ve onlarla diger ilahiyyat alimleri taninmis sexsleri haqqinda mumkun olan butun melumatlari toplamisdir M Mahmudov ereb edebiyyatinin klassikleri haqqinda da bir sira meqaleler derc etdirmisdir Onlardan eneneye qayidis cereyaninin banileri Ebu Temmam 804 846 Buhturi 821 897 sair filosof Ebul Ela el Meerri 973 1057 ve basqalari ile bagli elmi eserlerinde diger serqsunaslarin dediklerini tekrarlamamis hemise yeni soz soylemek bacarigini numayis etdirmisdir Professor M Mahmudov Klassik Azerbaycan edebiyyati toplusunun ve Azerbaycan sovet ensiklopediyasi nin hemmuelliflerinden biridir Bir sira eserleri Iran ve Turkiyede nesr olunmusdur Onun yetirdiyi nece nece alimler bu gun ereb edebiyyati sahesinde calisirlar Hemcinin baxBaki Dovlet Universiteti Serqsunasliq Institutu Azerbaycan Sovet EnsiklopediyasiIstinadlar Arxivlenmis suret 2019 09 13 tarixinde Istifade tarixi 2017 07 13 Xarici kecidMAHMUDOV MALIK RUSTEM OGLU Gorkemli Azerbaycan erebsunasi professor Malik Mahmudov