Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Maksimilian Robespyer (6 may 1758[…], Arras – 28 iyul 1794[…], Paris) — Fransız inqilabının liderlərindən olan İrlandiya əsilli vəkil.
| Maksimilian Robespyer | |
|---|---|
| fr. Maximilien François Marie Isidore de Robespierre | |
 | |
| Doğum tarixi | 6 may 1758[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 28 iyul 1794[…](36 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | baş kəsmə |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, vəkil, jurnalist, inqilabçı |
| Partiyası | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Maksimilian Robespyer 1758-ci il 6 may tarixində Fransanın şimalında olan Arras şəhərində anadan olub. Robespyer 1769-cu ildə, Parisdə Böyük Lüdovuq Kollecində daxil olur. Burada təhsil aldığı dövrdə çalışqanlığı ilə yoldaşlarından fərqlənib. 1781-ci ildə məktəbi bitirdikdən sonra, atasının yolunu davam etdirərək vəkil peşəsini seçir və bu sahədə fəaliyyət göstərir. O tezliklə müvəffəqiyyətli vəkil olur və Yepiskop Tribunalında hakim vəzifəsinə də yiyələnir. Məhkəmə dinləmələri ərzində, o maarifçi ideayları ilə tanınır və kasıb insanların lehinə hər zaman dəlil gətirə bilməsi ilə şöhrət qazanır. [] O,geniş mütaliələrlə məşğul olur,həmçinin cəmiyyətdə baş verən hadisələrlə dərindən maraqlanır. 1782-ci ildə o cinayət hakimi təyin edilir. Robespyerin siyasi ideyalarına ən böyük təsir göstərən Jan Jak Russonun fikirləri olub.
Siyasi fəaliyyəti
Baş Ştatlar
Robespier 1788-ci ildə Baş Ştatların seçilmesi ve toplanmasıyla əlaqəli yığıncaqlara qatılır. O, bu məclisə daxil olmaq üçün Artuadan deputat seçilir. Deputat olduğu ilk dövrlərdə çıxış etməyən Robespyer yaxın insanlarına etirafında tribuna qorxusu olduğunu bildirmişdi. Həmçinin, bunu da qeyd etmək yerinə düşər ki, onun ilk çıxışları zamanı həmkarları onun nitqlərini dinləmir və onu demoqogiyada ittiham edirdi. Bastiliyanın alınmasından sonra o, çıxışlarında demokratik hakimiyyət və xalqın tərəfdarı olduğunu dilə gətirirdi. Açıqlama üçün bildirək ki, Robespyer qanunlara hər zaman itaət edilməsinin vacibliyini dəfələrlə vurğulamışdı. Bütün bu fəaliyyətlərinə görə xalq onu "satın alınmaz" adlandırırdı. ("Satın alınmaz" epiteti ilk əvvəllər onun həmkarı Fransa İnqilabının digər mühüm xadimi Redererə şamil edilsə də, sonrakı zamanlar bu ad Robespyerə aid olunmuşdu). Maksimillian Robespyer Baş Ştatların Müəssislər Məclisinə çevrilməsindən sonra orada yaranmış dörd fraksiyanın ən kiçik hissəsi olan demokratlar fraksiyasına qoşulmuşdu. (Bu fraksiyanın digər üzvləri arasında onun sonradan qatı düşməninə çevriləcək Petion de Vilnev və yuxarıda adı çəkilən həmin Rederer var idi). Digər fraksiyalar, mütləqiyyətçilər, konstitutsiyalı monarxiya tərəfdarları və triumvirat idi. Robespyer siyasətin, hiylələrlə xalqı hakim təbəqəyə tabe etdirilmək üçün vasitə olduğuna inanırdı. Onun fikirlərinə görə,qanunlar da, sadəcə onların bu əməlini rəsmiləşdirməyə xidmət edir.
Konvent
Onun həyatında ən maraqlı məqamlardan biri isə dövlətin təhlükə qarşısında qaldığı zaman baş verir. Belə ki, 1792-inci ilin dekabr ayında, münaqişələr xalqı sınaq qarşısında qoyur. Belə olduğu təqdirdə,ya Kral edam edilməli idi, Əks halda dövlətin taleyi təhlükə qarşısında qalacaqdı. Robespierə görə əgər bir adamın həyatı İnqilabı xilas etmək üçün qurban verilməli idisə,deməli,burada daha düşünmək belə geciydi.. Onun 3 dekabr,1792-ci ildə söylədiyi və nitqində Robespyer israrla bildirir ki, kralın adamlara qarşı satqınlıq etməsi və ölkədən qaçmaq cəhdindən sonra o, artıq insanların gözündən düşür.Onun artıq kral kimi heç bir nüfuzu qalmayıb. Buna görə də, Robespierin də dəstəklədiyi təklifə görə kral edam edilir.
Maksmilian Robespyerin liderliyi altında fevralın 4-ü, 1794-cü ildə Konvent köləliyin aradan qaldırması üçün səs verir. Robespier Parisin kasıbları arasında böyük dəstəyə malik idi və ona bu gün də Haitinin kasıbları tərəfindən təzim edilir".
Termidor çevrilişi
Robespier 28 iyul 1794-cü ildə gilyotinada edam edildi. Ancaq o, bu gün də mübahisəli insan olaraq xatırlanır. Hazırda Fransada onun adını daşıyan heç bir memorial və ya abidə yoxdur.
Robespyerin nitqləri xüsusi idi və onun danışıq texnikaları olduqca nüfuzedici təssürat doğururdu. Buna görə də o istənilən auditoriyada,demək olar ki,təsəvvürləri dəyişmək gücünə malik idi.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Maximilien, François, Marie, Isidore, Joseph De Robespierre (fr.). / Assemblée nationale
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Maksimilian Robespyer 6 may 1758 Arras 28 iyul 1794 Paris Fransiz inqilabinin liderlerinden olan Irlandiya esilli vekil Maksimilian Robespyerfr Maximilien Francois Marie Isidore de RobespierreDogum tarixi 6 may 1758 1758 05 06 Dogum yeri ArrasVefat tarixi 28 iyul 1794 1794 07 28 36 yasinda Vefat yeri Paris Birinci Fransa Respublikasi FransaVefat sebebi bas kesmeDefn yeri Paris katakombi d Tehsili Boyuk Ludovik Liseyi d 1769 1781 Fealiyyeti siyasetci vekil jurnalist inqilabciPartiyasi Yakobinler Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMaksimilian Robespyer 1758 ci il 6 may tarixinde Fransanin simalinda olan Arras seherinde anadan olub Robespyer 1769 cu ilde Parisde Boyuk Ludovuq Kollecinde daxil olur Burada tehsil aldigi dovrde calisqanligi ile yoldaslarindan ferqlenib 1781 ci ilde mektebi bitirdikden sonra atasinin yolunu davam etdirerek vekil pesesini secir ve bu sahede fealiyyet gosterir O tezlikle muveffeqiyyetli vekil olur ve Yepiskop Tribunalinda hakim vezifesine de yiyelenir Mehkeme dinlemeleri erzinde o maarifci ideaylari ile taninir ve kasib insanlarin lehine her zaman delil getire bilmesi ile sohret qazanir menbe gosterin O genis mutalielerle mesgul olur hemcinin cemiyyetde bas veren hadiselerle derinden maraqlanir 1782 ci ilde o cinayet hakimi teyin edilir Robespyerin siyasi ideyalarina en boyuk tesir gosteren Jan Jak Russonun fikirleri olub Siyasi fealiyyetiBas Statlar Robespier 1788 ci ilde Bas Statlarin secilmesi ve toplanmasiyla elaqeli yigincaqlara qatilir O bu meclise daxil olmaq ucun Artuadan deputat secilir Deputat oldugu ilk dovrlerde cixis etmeyen Robespyer yaxin insanlarina etirafinda tribuna qorxusu oldugunu bildirmisdi Hemcinin bunu da qeyd etmek yerine duser ki onun ilk cixislari zamani hemkarlari onun nitqlerini dinlemir ve onu demoqogiyada ittiham edirdi Bastiliyanin alinmasindan sonra o cixislarinda demokratik hakimiyyet ve xalqin terefdari oldugunu dile getirirdi Aciqlama ucun bildirek ki Robespyer qanunlara her zaman itaet edilmesinin vacibliyini defelerle vurgulamisdi Butun bu fealiyyetlerine gore xalq onu satin alinmaz adlandirirdi Satin alinmaz epiteti ilk evveller onun hemkari Fransa Inqilabinin diger muhum xadimi Rederere samil edilse de sonraki zamanlar bu ad Robespyere aid olunmusdu Maksimillian Robespyer Bas Statlarin Muessisler Meclisine cevrilmesinden sonra orada yaranmis dord fraksiyanin en kicik hissesi olan demokratlar fraksiyasina qosulmusdu Bu fraksiyanin diger uzvleri arasinda onun sonradan qati dusmenine cevrilecek Petion de Vilnev ve yuxarida adi cekilen hemin Rederer var idi Diger fraksiyalar mutleqiyyetciler konstitutsiyali monarxiya terefdarlari ve triumvirat idi Robespyer siyasetin hiylelerle xalqi hakim tebeqeye tabe etdirilmek ucun vasite olduguna inanirdi Onun fikirlerine gore qanunlar da sadece onlarin bu emelini resmilesdirmeye xidmet edir Konvent Onun heyatinda en maraqli meqamlardan biri ise dovletin tehluke qarsisinda qaldigi zaman bas verir Bele ki 1792 inci ilin dekabr ayinda munaqiseler xalqi sinaq qarsisinda qoyur Bele oldugu teqdirde ya Kral edam edilmeli idi Eks halda dovletin taleyi tehluke qarsisinda qalacaqdi Robespiere gore eger bir adamin heyati Inqilabi xilas etmek ucun qurban verilmeli idise demeli burada daha dusunmek bele geciydi Onun 3 dekabr 1792 ci ilde soylediyi ve nitqinde Robespyer israrla bildirir ki kralin adamlara qarsi satqinliq etmesi ve olkeden qacmaq cehdinden sonra o artiq insanlarin gozunden dusur Onun artiq kral kimi hec bir nufuzu qalmayib Buna gore de Robespierin de desteklediyi teklife gore kral edam edilir Maksmilian Robespyerin liderliyi altinda fevralin 4 u 1794 cu ilde Konvent koleliyin aradan qaldirmasi ucun ses verir Robespier Parisin kasiblari arasinda boyuk desteye malik idi ve ona bu gun de Haitinin kasiblari terefinden tezim edilir Termidor cevrilisi Robespier 28 iyul 1794 cu ilde gilyotinada edam edildi Ancaq o bu gun de mubahiseli insan olaraq xatirlanir Hazirda Fransada onun adini dasiyan hec bir memorial ve ya abide yoxdur Robespyerin nitqleri xususi idi ve onun danisiq texnikalari olduqca nufuzedici tessurat dogururdu Buna gore de o istenilen auditoriyada demek olar ki tesevvurleri deyismek gucune malik idi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Maximilien Francois Marie Isidore Joseph De Robespierre fr Assemblee nationale