Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
M142 HIMARS (ing. High Mobility Artillery Rocket System; azərb. Yüksək Mobil Artilleriya Raket Sistemi və ya azərb. Yüksək Hərəkətli Artilleriya Raket Sistemi) — ABŞ Ordusunda istifadə edilən standart Orta Taktik Maşın (Abr: MTV - ing. Medium Tactical Vehicle) olub, yük maşınının üstünə quraşdırılmış yüngül reaktiv yaylım atəş sistemidir.
| M142 HIMARS | |
|---|---|
 | |
| Tipi | Reaktiv yaylım atəş sistemi |
| Ölkə | |
| İstismar tarixçəsi | |
| İstifadə edilən döyüşlər | |
| İstehsal tarixçəsi | |
| Konstruktor | Lockheed Martin |
| Konstruksiya tarixi | 1996 |
| İstehsalçı | Lockheed Martin, BAE Systems |
| İstehsal sayı | >540 |
| Xüsusiyyətləri | |
| Ağırlığı | 16250 kq |
| Uzunluğu |
|
| Eni | 2.400 mm |
| Hündürlüyü | 3.200 mm |
| Ekipaj | 3 |
| Mərmi | MGM-140 ATACMS |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
HIMARS altı raket və ya Orta Taktiki Maşın Ailəsi (FMTV - Family of Medium Tactical Vehicles) beş tonluq yük maşınının üstündə quraşdırılan və sursatlarının hamısı RYAS Sursat Ailəsində (Abr: MFOM - ing. Multiple Launch Rocket System Family of Munitions) daşına bilən bir sistemdir. HIMARS yarım raket yükü daşıyan MLRS M270A1 ilə əvəz edilə bilər.
Onun buraxılış qurğusu C-130 ilə daşına bilir. Şassisi FMTV OEM kimi BAE Systems Mobillik və Mühafizə Sistemi (keçmiş Armor Holdings Kosmos və Müdafiə Qrupu Taktiki Maşın Sistemləri Bölməsi) tərəfindən istehsal olunur. Raket buraxılış sistemi isə Lockheed Martin Missiles & Fire Control tərəfindən istehsal olunur.
İnkişafı
M142 Yüksək Hərəkətli Artilleriya Raket Sistemi (HIMARS) M270 RYAS-ın (MLRS - Multiple Launch Rocket System) yüngül təkərli versiyasıdır. Bir pod altı raket və ya bir ədəd döyüş raketi daşıya bilər. Pəncərələri şüşə və sapfir qarışığından istehsal edilmişdir.
Şimali Karolinada yerləşən Fort Bragg XVIII Artilleriya Briqadası (Desant) M142 HIMARS sisteminin orduda test edildiyi ilk məntəqə olmuşdur. C batareyasının, III batalyonunun, XVII artilleriya alayının Ani Qüvvə Proyeksiya Təşəbbüsünün (RFPI - Rapid Force Projection Initiative) Qabaqcıl Texnologiyaların Konsepsiya Nümayişi (ACTD - Advanced Concept Technology Demonstration) bir qalıq kimi 1998-ci ildə təlim tədbirləri və situasiyaları ilə hər cür sahə sınaqlarına 3 ədəd HIMARS prototipi ilə başlamışdır. 2002-ci ildə Birləşmiş Ştatların Dəniz Piyadaları Korpusu 40 sistem əldə etmək üçün Birləşmiş Ştatların Ordusu ilə müqavilə bağlamışdır. 2005-ci ildə isə ilk dəfə olaraq meydanlarda görünməyə başlamışdırlar. 2007-ci ilin iyul ayında Oklahoma ştatının Oklahoma şəhərinin Foks batareyasının II batalyonunun XIV dəniz alayının tərkibində gələn bölmə İraqın Əl-Ənbar əyalətinə yerləşdirilmişdir. Bu, HIMARS-ı döyüşdə istifadə edən ilk dəniz bölməsidir.
O, həm HIMARS artilleriya raketləri, həm də AMRAAM zenit raketlərinin yerüstü törəməsi üçün ümumi buraxılış qurğusu kimi sınaqdan keçirilmişdir.
HIMARS-a olan tələb 1982-ci ildə, 9-cu Piyada Diviziyasının (Motorlaşdırılmış) əks-atəş aktivi kimi yüngül reaktiv yaylım atəşi sistemi əldə etmək zərurətini gördükdə meydana çıxmışdır. Tələb Sahə Artilleriya Məktəbindən dəstək əldə edə bilmədi və bir neçə il zəiflədi. O dövrdə institusional hədəf ağır qüvvələrə yönəldilmişdi. Soyuq müharibənin zəifləməsi və aşağı intensivlikli əməliyyatlara marağın artması ilə həm Sahə Artilleriya Məktəbi, həm də Raket Komandanlığı M270 MLRS-nin sürətli yerdəyişmə üçün çox ağır olduğunu başa düşmüş və HIMARS-ın maliyyələşdirilməsinə təkan vermişdir.
Körfəz müharibəsində M270-in döyüş meydanlarına aviasiya vasitəsilə gətirilməsinin çox baha başa gəlməsinin başa düşülməsi, ABŞ qoşunlarının ilkin dalğasının döyüş meydanlarında olduğu halda, bu silahların buraxılış qurğularının döyüş meydanlarına hələ gəlib çıxa bilməməsi yüngül çəkili MLRS-nin yaradılmasına yeni təkan vermişdir. 1991-ci ilin aprel ayında HIMARS konsepti dəyişdirilmiş Honest Con buraxılış qurğusundan istifadə edilməklə Uayt Sands Raket Poliqonunda sınaqdan keçirilmişdir.
HIMARS daha sonra bu tələbi yerinə yetirmək üçün Loral Vought Systems, daha sonra isə Lockheed Martin Missiles and Fire Control tərəfindən xüsusi bir müəssisə kimi hazırlanmışdır. Sistem ilk dəfə 1993-cü ildə ictimaiyyətə təqdim edilmişdir. 1996-cı ildə ABŞ Ordusunun Raket Komandanlığı Lockheed Martin ilə dörd prototipin yaradılması üçün 23,2 milyon dollarlıq müqavilə imzalamışdır. 1998-ci ilin aprel ayında maşınlar III batalyonun XVII Sahə artilleriya alayının iki illik qiymətləndirməsi üçün XVIII Aviasiya Desant Korpusuna təhvil verilmişdir.
1998-ci ilin iyul ayında Ordu ATACMS-nin sınaq atışını həyata keçirmişdir. 1999-cu ilin dekabr ayında Aviasiya və Raket Komandanlığı Lockheed Martin ilə raketin mühəndisliyinin və istehsalatının inkişafı üçün 65 milyon dollarlıq müqavilə imzalamışdır. Bu müqaviləyə əsasən, Lockheed Martin 2001-ci ilin sonunda Ordunun qiymətləndirilməsi üçün altı ədəd HIMARS təhvil vermişdir. 2003-cü ilin aprel ayında Ordu Lockheed Martin ilə aşağı səviyyəli ilkin istehsala başlamaq üçün 96 milyon dollarlıq müqavilə imzalamışdır. Təxminən bu vaxtlarda Dəniz Piyadaları qiymətləndirmə məqsədilə bu raketlərdən 40 ədəd sifariş vermişdir.
Buraxılış qurğusu və şassi 2019-cu ildən etibarən Arkanzas ştatının Camden şəhərində şəhərində yerləşən Lockheed Martin Missiles & Fire Control tərəfindən istehsal edilir.
Əməliyyat tarixi
14 fevral 2010-cu il tarixində Əfqanıstanda Beynəlxalq Təhlükəsizliyə Dəstək Qüvvələri (ISAF - International Security Assistance Force) mətbuata açıqlamasında bildirmişdir ki, HIMARS bölməsindən atılan iki raket nəzərdə tutulmuş hədəfdən 300 metr yan keçmiş və Müştərək əməliyyatı (ing. Operation Moshtarak) zamanı 12 mülki şəxs həlak olmuşdur. ISAF hadisə nəticəsində mülki şəxslərin baş vermiş ölümlərindən sonra HIMARS-ın istifadəsini tədqiqatların tam olaraq baş çatmasına qədər dayandırmışdır. İngilis zabiti daha sonra raketlərin hədəfində olan ərazinin Taliban tərəfindən istifadə edildiyini və vurulmuş mövcud hədəfin Taliban tərəfindən yenidən istifadə edildiyini bildirmişdir. Hesabatlar nəticəsində məlum olmuşdur ki, mülki şəxslərin öldürüldüyü işğal edilmiş yaşayış yeri Taliban tərəfindən istifadə edilmişdir. Bu yerdə mülki şəxslərin olması İSAF qüvvələrinə məlum olmamışdır.
Xüsusiyyətləri
- Ekipaj: 3: atıcı, sürücü və buraxıcı qurğu komandiri
- Çəkisi: 11,000 kq (24,000 lb)
- Uzunluq: 7m
- Eni: 2.4 m
- Hündürlük: 3.2 m
- Əməliyyat mənzili: 480 km
- Yol sürəti: 85 km/saat
- Silahlanma: 6 x 227mm M270 seriyalı raketlər ya da 1 MGM-140 ATACMS döyüş raketi
Xarici keçidlər
- lockheedmartin.com/en-us… — rəsmi saytı
- M142 HIMARS Lockheed Martin High Mobility Artillery Rocket System (Army recognition)
- High Mobility Artillery Rocket System (HIMARS)
- Information about M26/M30/M31 MLRS rockets on designation-systems.net
- Use of HIMARS system suspended in Afghanistan after 12 civilians killed by 300m targeting error
- HIMARS Technical Manuals
İstinadlar
- https://www.nsnlookup.com/equipment-intelligence/land/himars-m142.
- "HIMARS". Lockheed Martin. 18 May 2022. 3 September 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 June 2022.
- "High Mobility Artillery Rocket System (HIMARS) — M142". USAASC. 2021-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-20.
- Saint-Gobain delivers sapphire-engineered transparent armor Arxivləşdirilib 2014-10-27 at the Wayback Machine
- "HIMARS Launcher Successfully Fires Air Defense Missile". 27 oktyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2016.
- Dastrup, Boyd L. Operation Desert Storm and Beyond: Modernizing the Field Artillery in the 1990s. Fort Sill, Oklahoma: Command Historian's Office, United States Field Artillery Center and School. 2005. səh. 48.
- Dastrup, Boyd L. Modernizing the King of Battle: 1973-1991. Washington, D.C.: Office of the Command Historian, United States Field Artillery Center and School. 2003. səh. 48.
- "Saint-Gobain delivers sapphire-engineered transparent armor". upi.com. 5 November 2013. 19 June 2014 tarixində arxivləşdirilib.
- Anderson, E. G. "Reshaping the Field Artillery". Field Artillery. June 1991: 14.
- "Lockheed Martin's HIMARS Launcher Successfully Fires Air Defense Missile". Lockheed Martin. 3 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2022.
- , redaktorMultiple Rocket Launchers // Jane's Armour and Artillery 2011–2012 (32nd). London: Janes Information Group. 2011. 1128–1130. ISBN .
- "Half-billion-dollar HIMARS contract goes to Camden, other Lockheed Martin facilities". Magnolia Reporter. 16 July 2019. 5 June 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 June 2024.
- "ISAF Weapon Fails to Hit Intended Target, 12 Civilians Killed". isaf.nato.int. 27 October 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Operation Moshtarak: missiles that killed civilians 'hit correct target'". The Telegraph. 16 February 2010. 19 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 July 2010.
- "Artillery: It Wasn't Me". Strategy page. 18 February 2010. 24 September 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 July 2010.
- Gall, Carlotta. "Coalition Routs Taliban in Southern Afghanistan". The New York Times. 20 October 2010. 30 November 2023 tarixində arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
M142 HIMARS ing High Mobility Artillery Rocket System azerb Yuksek Mobil Artilleriya Raket Sistemi ve ya azerb Yuksek Hereketli Artilleriya Raket Sistemi ABS Ordusunda istifade edilen standart Orta Taktik Masin Abr MTV ing Medium Tactical Vehicle olub yuk masininin ustune qurasdirilmis yungul reaktiv yaylim ates sistemidir M142 HIMARS Tipi Reaktiv yaylim ates sistemi Olke ABS Istismar tarixcesi Istifade edilen doyusler Efqanistan muharibesi Suriyada vetendas muharibesi Rusiyanin Ukraynani isgali 2022 Istehsal tarixcesi Konstruktor Lockheed Martin Konstruksiya tarixi 1996 1 Istehsalci Lockheed Martin BAE Systems Istehsal sayi gt 540 2 Xususiyyetleri Agirligi 16250 kq 3 Uzunlugu 7 000 mm Eni 2 400 mm Hundurluyu 3 200 mm Ekipaj 3 Mermi MGM 140 ATACMS Vikianbarda elaqeli mediafayllar HIMARS alti raket ve ya Orta Taktiki Masin Ailesi FMTV Family of Medium Tactical Vehicles bes tonluq yuk masininin ustunde qurasdirilan ve sursatlarinin hamisi RYAS Sursat Ailesinde Abr MFOM ing Multiple Launch Rocket System Family of Munitions dasina bilen bir sistemdir HIMARS yarim raket yuku dasiyan MLRS M270A1 ile evez edile biler Onun buraxilis qurgusu C 130 ile dasina bilir Sassisi FMTV OEM kimi BAE Systems Mobillik ve Muhafize Sistemi kecmis Armor Holdings Kosmos ve Mudafie Qrupu Taktiki Masin Sistemleri Bolmesi terefinden istehsal olunur Raket buraxilis sistemi ise Lockheed Martin Missiles amp Fire Control terefinden istehsal olunur Mundericat 1 Inkisafi 2 Emeliyyat tarixi 3 Xususiyyetleri 4 Xarici kecidler 5 IstinadlarInkisafiredakteM142 Yuksek Hereketli Artilleriya Raket Sistemi HIMARS M270 RYAS in MLRS Multiple Launch Rocket System yungul tekerli versiyasidir Bir pod alti raket ve ya bir eded doyus raketi dasiya biler Pencereleri suse ve sapfir qarisigindan istehsal edilmisdir 4 Simali Karolinada yerlesen Fort Bragg XVIII Artilleriya Briqadasi Desant M142 HIMARS sisteminin orduda test edildiyi ilk menteqe olmusdur C batareyasinin III batalyonunun XVII artilleriya alayinin Ani Quvve Proyeksiya Tesebbusunun RFPI Rapid Force Projection Initiative Qabaqcil Texnologiyalarin Konsepsiya Numayisi ACTD Advanced Concept Technology Demonstration bir qaliq kimi 1998 ci ilde telim tedbirleri ve situasiyalari ile her cur sahe sinaqlarina 3 eded HIMARS prototipi ile baslamisdir 2002 ci ilde Birlesmis Statlarin Deniz Piyadalari Korpusu 40 sistem elde etmek ucun Birlesmis Statlarin Ordusu ile muqavile baglamisdir 2005 ci ilde ise ilk defe olaraq meydanlarda gorunmeye baslamisdirlar 2007 ci ilin iyul ayinda Oklahoma statinin Oklahoma seherinin Foks batareyasinin II batalyonunun XIV deniz alayinin terkibinde gelen bolme Iraqin El Enbar eyaletine yerlesdirilmisdir Bu HIMARS i doyusde istifade eden ilk deniz bolmesidir nbsp Uayt Sands raket poliqonunda HIMARS in konsept qaliginin prototipi Aprel 1991 O hem HIMARS artilleriya raketleri hem de AMRAAM zenit raketlerinin yerustu toremesi ucun umumi buraxilis qurgusu kimi sinaqdan kecirilmisdir 5 HIMARS a olan teleb 1982 ci ilde 9 cu Piyada Diviziyasinin Motorlasdirilmis eks ates aktivi kimi yungul reaktiv yaylim atesi sistemi elde etmek zeruretini gordukde meydana cixmisdir Teleb Sahe Artilleriya Mektebinden destek elde ede bilmedi ve bir nece il zeifledi 6 O dovrde institusional hedef agir quvvelere yoneldilmisdi 7 Soyuq muharibenin zeiflemesi ve asagi intensivlikli emeliyyatlara maragin artmasi ile hem Sahe Artilleriya Mektebi hem de Raket Komandanligi M270 MLRS nin suretli yerdeyisme ucun cox agir oldugunu basa dusmus ve HIMARS in maliyyelesdirilmesine tekan vermisdir 6 8 Korfez muharibesinde M270 in doyus meydanlarina aviasiya vasitesile getirilmesinin cox baha basa gelmesinin basa dusulmesi ABS qosunlarinin ilkin dalgasinin doyus meydanlarinda oldugu halda bu silahlarin buraxilis qurgularinin doyus meydanlarina hele gelib cixa bilmemesi yungul cekili MLRS nin yaradilmasina yeni tekan vermisdir 9 1991 ci ilin aprel ayinda HIMARS konsepti deyisdirilmis Honest Con buraxilis qurgusundan istifade edilmekle Uayt Sands Raket Poliqonunda sinaqdan kecirilmisdir 10 HIMARS daha sonra bu telebi yerine yetirmek ucun Loral Vought Systems daha sonra ise Lockheed Martin Missiles and Fire Control terefinden xususi bir muessise kimi hazirlanmisdir Sistem ilk defe 1993 cu ilde ictimaiyyete teqdim edilmisdir 1996 ci ilde ABS Ordusunun Raket Komandanligi Lockheed Martin ile dord prototipin yaradilmasi ucun 23 2 milyon dollarliq muqavile imzalamisdir 1998 ci ilin aprel ayinda masinlar III batalyonun XVII Sahe artilleriya alayinin iki illik qiymetlendirmesi ucun XVIII Aviasiya Desant Korpusuna tehvil verilmisdir 11 1998 ci ilin iyul ayinda Ordu ATACMS nin sinaq atisini heyata kecirmisdir 1999 cu ilin dekabr ayinda Aviasiya ve Raket Komandanligi Lockheed Martin ile raketin muhendisliyinin ve istehsalatinin inkisafi ucun 65 milyon dollarliq muqavile imzalamisdir Bu muqavileye esasen Lockheed Martin 2001 ci ilin sonunda Ordunun qiymetlendirilmesi ucun alti eded HIMARS tehvil vermisdir 2003 cu ilin aprel ayinda Ordu Lockheed Martin ile asagi seviyyeli ilkin istehsala baslamaq ucun 96 milyon dollarliq muqavile imzalamisdir Texminen bu vaxtlarda Deniz Piyadalari qiymetlendirme meqsedile bu raketlerden 40 eded sifaris vermisdir Buraxilis qurgusu ve sassi 2019 cu ilden etibaren Arkanzas statinin Camden seherinde seherinde yerlesen Lockheed Martin Missiles amp Fire Control terefinden istehsal edilir 12 Emeliyyat tarixiredakte14 fevral 2010 cu il tarixinde Efqanistanda Beynelxalq Tehlukesizliye Destek Quvveleri ISAF International Security Assistance Force metbuata aciqlamasinda bildirmisdir ki HIMARS bolmesinden atilan iki raket nezerde tutulmus hedefden 300 metr yan kecmis ve Musterek emeliyyati ing Operation Moshtarak zamani 12 mulki sexs helak olmusdur 13 ISAF hadise neticesinde mulki sexslerin bas vermis olumlerinden sonra HIMARS in istifadesini tedqiqatlarin tam olaraq bas catmasina qeder dayandirmisdir Ingilis zabiti daha sonra raketlerin hedefinde olan erazinin Taliban terefinden istifade edildiyini ve vurulmus movcud hedefin Taliban terefinden yeniden istifade edildiyini bildirmisdir 14 Hesabatlar neticesinde melum olmusdur ki mulki sexslerin oldurulduyu isgal edilmis yasayis yeri Taliban terefinden istifade edilmisdir 15 Bu yerde mulki sexslerin olmasi ISAF quvvelerine melum olmamisdir 16 XususiyyetleriredakteEkipaj 3 atici surucu ve buraxici qurgu komandiri Cekisi 11 000 kq 24 000 lb Uzunluq 7m Eni 2 4 m Hundurluk 3 2 m Emeliyyat menzili 480 km Yol sureti 85 km saat Silahlanma 6 x 227mm M270 seriyali raketler ya da 1 MGM 140 ATACMS doyus raketiXarici kecidlerredakte nbsp Vikianbarda M142 HIMARS ile elaqeli mediafayllar var lockheedmartin com en us resmi sayti M142 HIMARS Lockheed Martin High Mobility Artillery Rocket System Army recognition High Mobility Artillery Rocket System HIMARS Information about M26 M30 M31 MLRS rockets on designation systems net Use of HIMARS system suspended in Afghanistan after 12 civilians killed by 300m targeting error HIMARS Technical ManualsIstinadlarredakte 1 2 https www nsnlookup com equipment intelligence land himars m142 HIMARS Lockheed Martin 18 May 2022 3 September 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 June 2022 High Mobility Artillery Rocket System HIMARS M142 USAASC 2021 04 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 08 20 Saint Gobain delivers sapphire engineered transparent armor Arxivlesdirilib 2014 10 27 at the Wayback Machine HIMARS Launcher Successfully Fires Air Defense Missile 27 oktyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 may 2016 1 2 Dastrup Boyd L Operation Desert Storm and Beyond Modernizing the Field Artillery in the 1990s Fort Sill Oklahoma Command Historian s Office United States Field Artillery Center and School 2005 seh 48 Dastrup Boyd L Modernizing the King of Battle 1973 1991 Washington D C Office of the Command Historian United States Field Artillery Center and School 2003 seh 48 Saint Gobain delivers sapphire engineered transparent armor upi com 5 November 2013 19 June 2014 tarixinde arxivlesdirilib Anderson E G Reshaping the Field Artillery Field Artillery June 1991 14 Lockheed Martin s HIMARS Launcher Successfully Fires Air Defense Missile Lockheed Martin 3 October 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 May 2022 Foss Christopher F redaktorMultiple Rocket Launchers Jane s Armour and Artillery 2011 2012 32nd London Janes Information Group 2011 1128 1130 ISBN 978 0 7106 2960 9 Half billion dollar HIMARS contract goes to Camden other Lockheed Martin facilities Magnolia Reporter 16 July 2019 5 June 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 June 2024 ISAF Weapon Fails to Hit Intended Target 12 Civilians Killed isaf nato int 27 October 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Operation Moshtarak missiles that killed civilians hit correct target The Telegraph 16 February 2010 19 July 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 July 2010 Artillery It Wasn t Me Strategy page 18 February 2010 24 September 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 July 2010 Gall Carlotta Coalition Routs Taliban in Southern Afghanistan The New York Times 20 October 2010 30 November 2023 tarixinde arxivlesdirilib Menbe https az wikipedia org w index php title M142 HIMARS amp oldid 7761565