Dağıstan Dövlət Akademik Əməkdar Rəqs Ansamblı "Ləzginka" — Tanxo İzrayılov tərəfindən 1958-ci ildə yaradılmış Dağıstan Respublikası Dövlət Akademik Əməkdar Rəqs Ansamblı.
Ləzginka | |
---|---|
Dağıstan Dövlət Akademik Əməkdar Rəqs Ansamblı "Ləzginka" | |
![]() Rusiya Federasiyası Federasiya Şurasında çıxışdan sonra (Moskva, 2021) | |
Əsas məlumatlar | |
Üslub | Dağıstan, Qafqaz və Rusiya xalqları milli rəqsləri |
Fəaliyyət illəri | 1958-ci ildən hazırkı dövrə qədər |
Ölkə | |
Şəhər | Mahaçqala |
Dil | Dağıstan xalqları dilləri, rus dili |
Tarixi
1957-ci ildə Dağıstan vilayət partiya komitəsinin birinci katibi Əbdürəhman Daniyalov, Tanxo İzrayılova respublika xalq rəqsləri ansamblı təşkil etmək üçün tapşırıq verdi. Bir xoreoqrafiya qrupu yaratmaq üçün İzrayılov həmkarları ilə birlikdə Dağıstanın bütün bölgələrini gəzdi. Bu ezamiyyət zamanı İzrayılov xalq rəqsləri üzrə mütəxəssislərlə görüşmüş, yerli toy və bayramlarda iştirak etmişdir. İzrayılov xeyli sayda material toplamağı bacardı və bunun əsasında Dağıstan xalqlarının rəqslərini səhnələşdirməyə başladı.
1958-ci ildə Dağıstanda yeni bir ansambl üçün rəqqasları seçmək üçün böyük bir müsabiqə elan edildi. Bunun üçün Dağıstanın hər yerindən Mahaçqalaya 700-dən çox iştirakçı gəldi. Nəticədə 16 ilə 25 yaş arasında yalnız qırx cüt oğlan və qız seçildi.
Doqquz ay davam edən məşqlər üçün 17 nömrədən ibarət konsert proqramı hazırlanmışdır. İlk tamaşa 1958-ci ilin may ayında Mahaçqala şəhərində M.Qorki adına Dövlət Respublika Rus Dram Teatrında baş tutdu. Ansamblın sənətçiləri Nikolay Lakovun eskizlərinə görə hazırlanan kostyumlarda çıxış etdilər.
1970-ci ildə Tanxo İzrayılov bədii rəhbər vəzifəsini qoruyaraq ansamblın rəhbərliyindən istefa verdi. Direktor vəzifəsinə ansamblın həmkarlar ittifaqı komitəsinin sədri, Dağıstan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi Eldar Mirzəyevin təyin edilməsini təklif etdi. Mirzəyevin rəhbərlik etdiyi beş il ərzində ansambl keçmiş SSRİ ərazisində 170-dən çox konsert vermişdir..
Kollektiv fəaliyyət göstərdiyi müddət ərzində dünyanın 65 ölkəsində (Livan, İspaniya, ABŞ, Fransa və s.) qastrol səfərində olmuşdur.
Ansambl Dağıstan, Qafqaz və Rusiya xalqlarının 100-dən çox rəqsini səhnələşdirmişdir. 1994-cü ilin martında "Ləzgin"ka Dağıstan tarixində ilk üç hissəli "Partu - Patima" baletini səhnələşdirdi. "Ləzginka" peşəkar qruplar arasında dünyaca məşhur 48 xalq rəqs festivalının qalibidir.
Yarandığı gündən bu yana kollektivdə 2 Rusiya xalq artisti və 5 Dağıstan xalq artisti, 1 SSRİ əməkdar artisti, 5 Rusiya əməkdar rəssamı və 59 Dağıstan əməkdar artisti, 1 Rusiya əməkdar rəssamı çalışmışdır.
Rəhbərləri
Ansamblın qurucusu və ilk proqramın müəllifi SSRİ xalq artisti Tanxo İzrayılovdur. O, 20 il ansambla daimi rəhbərlik edib.
1970-1975-ci illərdə ansamblın direktoru əməkdar mədəniyyət işçisi Eldar Mirzəyev idi..
1979-1982-ci illərdə ansambla Rusiya Federasiyasının əməkdar artisti, DMSSR xalq artisti Qurban Qurbanov rəhbərlik edib.
1983-1993-cü illərdə - Rusiya Federasiyasının Xalq artisti, İosif Matayev kollektivin rəhbəri olub.
1993-cü ildən bəri ansamblın direktoru Rusiyanın əməkdar artisti - Cambulat Maqomedov, bədii rəhbəri - Rusiya Federasiyasının əməkdar artisti Zulumxan Xanqereyevdir.
Mükafat və təltifləri
- 1961-ci ildə "Ləzginka" "Əməkdar" kollektiv adına layiq görüldü.
- 1994-cü ildə ən yüksək "Akademik" adına layiq görülmüşdür.
- 2001-ci ilin aprelində ansambl Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putinin "Xoreoqrafiya sənətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə" tərifinə layiq görülmüşdür.
- 2004-cü ilin noyabrında kollektiv Dağıstan Respublikasının Fəxri Fərmanı ilə təltif edilmişdir.
- 2007-ci ilin sentyabr ayında ansambl Rusiya Federasiyası Mədəniyyət və Kütləvi Kommunikasiyalar Nazirliyi tərəfindən Fəxri fərmanla təltif edildi.
- 2015-ci ilin sentyabrında “Ləzginka” ansamblı Dağıstan Respublikasına xidmətlərinə görə ordeni ilə təltif edilmişdir.
İstinadlar
- Сегодня исполняется 98 лет со дня рождения основателя ансамбля «Лезгинка» Танхо Израилова Arxivləşdirilib 2016-01-13 at the Wayback Machine rgvktv.ru
- Э. Мирзоев, Г. Мирзоев. Народный артист СССР Танхо Израилов - создатель ансамбля "Лезгинка". Москва: ООО "СиДиПрессАрт". А.А. Извеков. 2016. 152–153. ISBN .
- История ансамбля. Arxivləşdirilib 2016-08-12 at the Wayback Machine lezginka.com
- "«ЛЕЗГИНКА» ОТКРЫЛА МИРУ ДАГЕСТАН" (rus). midag.ru. 2019-02-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-02-17.
Xarici keçidlər
- История ансамбля. lezginka.com
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dagistan Dovlet Akademik Emekdar Reqs Ansambli Lezginka Tanxo Izrayilov terefinden 1958 ci ilde yaradilmis Dagistan Respublikasi Dovlet Akademik Emekdar Reqs Ansambli LezginkaDagistan Dovlet Akademik Emekdar Reqs Ansambli Lezginka Rusiya Federasiyasi Federasiya Surasinda cixisdan sonra Moskva 2021 Esas melumatlarUslub Dagistan Qafqaz ve Rusiya xalqlari milli reqsleriFealiyyet illeri 1958 ci ilden hazirki dovre qederOlke SSRI RusiyaSeher MahacqalaDil Dagistan xalqlari dilleri rus diliTarixi1957 ci ilde Dagistan vilayet partiya komitesinin birinci katibi Ebdurehman Daniyalov Tanxo Izrayilova respublika xalq reqsleri ansambli teskil etmek ucun tapsiriq verdi Bir xoreoqrafiya qrupu yaratmaq ucun Izrayilov hemkarlari ile birlikde Dagistanin butun bolgelerini gezdi Bu ezamiyyet zamani Izrayilov xalq reqsleri uzre mutexessislerle gorusmus yerli toy ve bayramlarda istirak etmisdir Izrayilov xeyli sayda material toplamagi bacardi ve bunun esasinda Dagistan xalqlarinin reqslerini sehnelesdirmeye basladi 1958 ci ilde Dagistanda yeni bir ansambl ucun reqqaslari secmek ucun boyuk bir musabiqe elan edildi Bunun ucun Dagistanin her yerinden Mahacqalaya 700 den cox istirakci geldi Neticede 16 ile 25 yas arasinda yalniz qirx cut oglan ve qiz secildi Doqquz ay davam eden mesqler ucun 17 nomreden ibaret konsert proqrami hazirlanmisdir Ilk tamasa 1958 ci ilin may ayinda Mahacqala seherinde M Qorki adina Dovlet Respublika Rus Dram Teatrinda bas tutdu Ansamblin senetcileri Nikolay Lakovun eskizlerine gore hazirlanan kostyumlarda cixis etdiler 1970 ci ilde Tanxo Izrayilov bedii rehber vezifesini qoruyaraq ansamblin rehberliyinden istefa verdi Direktor vezifesine ansamblin hemkarlar ittifaqi komitesinin sedri Dagistan Respublikasinin emekdar medeniyyet iscisi Eldar Mirzeyevin teyin edilmesini teklif etdi Mirzeyevin rehberlik etdiyi bes il erzinde ansambl kecmis SSRI erazisinde 170 den cox konsert vermisdir Kollektiv fealiyyet gosterdiyi muddet erzinde dunyanin 65 olkesinde Livan Ispaniya ABS Fransa ve s qastrol seferinde olmusdur Ansambl Dagistan Qafqaz ve Rusiya xalqlarinin 100 den cox reqsini sehnelesdirmisdir 1994 cu ilin martinda Lezgin ka Dagistan tarixinde ilk uc hisseli Partu Patima baletini sehnelesdirdi Lezginka pesekar qruplar arasinda dunyaca meshur 48 xalq reqs festivalinin qalibidir Yarandigi gunden bu yana kollektivde 2 Rusiya xalq artisti ve 5 Dagistan xalq artisti 1 SSRI emekdar artisti 5 Rusiya emekdar ressami ve 59 Dagistan emekdar artisti 1 Rusiya emekdar ressami calismisdir RehberleriAnsamblin qurucusu ve ilk proqramin muellifi SSRI xalq artisti Tanxo Izrayilovdur O 20 il ansambla daimi rehberlik edib 1970 1975 ci illerde ansamblin direktoru emekdar medeniyyet iscisi Eldar Mirzeyev idi 1979 1982 ci illerde ansambla Rusiya Federasiyasinin emekdar artisti DMSSR xalq artisti Qurban Qurbanov rehberlik edib 1983 1993 cu illerde Rusiya Federasiyasinin Xalq artisti Iosif Matayev kollektivin rehberi olub 1993 cu ilden beri ansamblin direktoru Rusiyanin emekdar artisti Cambulat Maqomedov bedii rehberi Rusiya Federasiyasinin emekdar artisti Zulumxan Xanqereyevdir Mukafat ve teltifleri1961 ci ilde Lezginka Emekdar kollektiv adina layiq goruldu 1994 cu ilde en yuksek Akademik adina layiq gorulmusdur 2001 ci ilin aprelinde ansambl Rusiya Federasiyasinin Prezidenti Vladimir Putinin Xoreoqrafiya senetinin inkisafindaki xidmetlerine gore terifine layiq gorulmusdur 2004 cu ilin noyabrinda kollektiv Dagistan Respublikasinin Fexri Fermani ile teltif edilmisdir 2007 ci ilin sentyabr ayinda ansambl Rusiya Federasiyasi Medeniyyet ve Kutlevi Kommunikasiyalar Nazirliyi terefinden Fexri fermanla teltif edildi 2015 ci ilin sentyabrinda Lezginka ansambli Dagistan Respublikasina xidmetlerine gore ordeni ile teltif edilmisdir IstinadlarSegodnya ispolnyaetsya 98 let so dnya rozhdeniya osnovatelya ansamblya Lezginka Tanho Izrailova Arxivlesdirilib 2016 01 13 at the Wayback Machine rgvktv ru E Mirzoev G Mirzoev Narodnyj artist SSSR Tanho Izrailov sozdatel ansamblya Lezginka Moskva OOO SiDiPressArt A A Izvekov 2016 152 153 ISBN 978 5 905999 82 6 Istoriya ansamblya Arxivlesdirilib 2016 08 12 at the Wayback Machine lezginka com LEZGINKA OTKRYLA MIRU DAGESTAN rus midag ru 2019 02 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 02 17 Xarici kecidlerIstoriya ansamblya lezginka com