Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lipid metabolizmi hüceyrədə lipidlərin sintez və parçalanma reaksiyaları bütünüdür. Bu mexanizmlərə enerji əldə etmək üçün yağların parçalanması və ya ehtiyat olaraq saxlanması, membran kimi hüceyrəvi strukturlardakı lipidlərin, eləcə də, funksional lipidlərin biosintezi daxildir.
Ümumi
Məlumatı yoxla. Bu məqalədə verilən dəqiqliyini və məlumatların yoxlamaq lazımdır. aydınlaşdırılmalıdır. |
Ümumi "lipidlərə" neytral yağların bir qrupu və lipoidlər aiddir. Bu sinfə daxil olan birləşmələrin əsas fiziki xassəsi (benzol, petrolein efiri, xloroform, benzin, aseton, dietilefiri və s.) yaxşı, suda isə çox pis həll olmasıdır. Lipidləri kimyəvi tərkiblərinə görə aşağıdakı qruplara bölürlər:a) yağlar (neytral yağlar, yaxud triqliseridlər); b) böyükmolekullu alifatik turşular; c) fosfatitlər (fosfolipidlər); ç) serebrozidlər, sterin və steridlər; d)qanqliozidlər; ə) mum və mumabənzər maddələr. Yağlar və lipidlər insan və heyvan orqanizmində böyük rol oynayır. Ehtiyat yağları orqanizmin . Onlar hüceyrə protoplazmasının struktur komponentlərindən biridir.
Lipid metabolizmi
Bu məqalədəki məlumatların üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Yağların hidrolitik parçalanması bir neçə mərhələdə davam edir. Lipaza, əsasən, triqliserid molekulunun alfa-efir birləşməsinə təsir göstərir. Bu zaman ilk növbədə qliserinlə alfa vəziyyətində birləşmiş alifatik turşular ayrılır və qliserin-2-alifatik turşular əmələ gəlir, onlar da son parçalanmadan əvvəl qliserin-1-alifatik turşulara çevrilir. Adətən, bütün toxumalarda yağların parçalanması və sintezi prosesləri daim davam edir. Bu proseslərdən hansı birinin üstünlük təşkil etməsi müxtəlif amillərin təsiri və fizioloji tələbatla əlaqədardır. Toxumalarda da yağların parçalanması prosesi toxuma lipazasının təsiri ilə başlanır.Burada parçalanma prosesi davam edərək, alınan qliserin və alifatik turşuların müxtəlif yollarla karbon qazı və suya qədər oksidləşməsi nəticəsində çoxlu enerji əldə edilir. Reaksiyanın istiqamətindən asılı olaraq qliserindən qlikogen də sintez oluna bilər və ya əksinə. Karbohidratlardan bəzi hallarda qliserin əmələ gəlir. Fosfolipidlərin hidrolizi fosfolipaza fermentlərinin (A, B, C, D), xolesterinlərin katalitik parçalanması isə xolesterolesteraza fermentlərinin fəaliyyəti nəticəsində baş verir. Fosfolipidlər fosfatitlərə aid olub, qliserinin mürəkkəb efirlərindən, alifatik turşulardan, fosfat turşusundan və azotlu birləşmə olan xolindən ibarətdir. tərkiblərindəki qliserinə görə müxtəlifdir. Onlarda 60–70% lesitinlə bərabər, sfiqnomielin, lizolesitin, az miqdarda kofein vardır. Son zamanlaradək fosfolipidlərə lesitin deyilirdi, lakin onların quruluşu nəzərə alınaraq tibb aləmində onlar üçün ümumi fosfolipidlər termini qəbul edilmişdir. Fosfolipidlər hüceyrə daxilində gedən yağ mübadiləsində, yağların sorulmasında, onların nəql edilməsində və oksidləşməsi prosesində fəal iştirak edir. Fosfolipidlər xolesterinlərin bir növ sabitləşdiricisi sayılmaqla, onların məhlulda halında saxlanmasına şərait yaradır. Bundan əlavə, orqanizmdə xolesterinin miqdarı artdıqda, fosfolipidlər onun orqanizmdən çıxarılmasına kömək edir.
İstinadlar
- "Overview of Lipid Metabolism". Merck Manuals Professional Edition. 2022-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-01.
- Hüseynov. İ və Əliyev. T, Biokimyəvi tədqiqat üsulları və onların linik əhəmiyyəti. Bakı, 1979.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lipid metabolizmi huceyrede lipidlerin sintez ve parcalanma reaksiyalari butunudur Bu mexanizmlere enerji elde etmek ucun yaglarin parcalanmasi ve ya ehtiyat olaraq saxlanmasi membran kimi huceyrevi strukturlardaki lipidlerin elece de funksional lipidlerin biosintezi daxildir UmumiMelumati yoxla Bu meqalede verilen faktlarin deqiqliyini ve melumatlarin etibarliligini yoxlamaq lazimdir Muzakire sehifesinde aydinlasdirilmalidir Umumi lipidlere neytral yaglarin bir qrupu ve lipoidler aiddir Bu sinfe daxil olan birlesmelerin esas fiziki xassesi benzol petrolein efiri xloroform benzin aseton dietilefiri ve s yaxsi suda ise cox pis hell olmasidir Lipidleri kimyevi terkiblerine gore asagidaki qruplara bolurler a yaglar neytral yaglar yaxud triqliseridler b boyukmolekullu alifatik tursular c fosfatitler fosfolipidler c serebrozidler sterin ve steridler d qanqliozidler e mum ve mumabenzer maddeler Yaglar ve lipidler insan ve heyvan orqanizminde boyuk rol oynayir Ehtiyat yaglari orqanizmin Onlar huceyre protoplazmasinin struktur komponentlerinden biridir Lipid metabolizmiBu meqaledeki melumatlarin yoxlanila bilmesi ucun elave menbelere ehtiyac var Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek onu tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Yaglarin hidrolitik parcalanmasi bir nece merhelede davam edir Lipaza esasen triqliserid molekulunun alfa efir birlesmesine tesir gosterir Bu zaman ilk novbede qliserinle alfa veziyyetinde birlesmis alifatik tursular ayrilir ve qliserin 2 alifatik tursular emele gelir onlar da son parcalanmadan evvel qliserin 1 alifatik tursulara cevrilir Adeten butun toxumalarda yaglarin parcalanmasi ve sintezi prosesleri daim davam edir Bu proseslerden hansi birinin ustunluk teskil etmesi muxtelif amillerin tesiri ve fizioloji telebatla elaqedardir Toxumalarda da yaglarin parcalanmasi prosesi toxuma lipazasinin tesiri ile baslanir Burada parcalanma prosesi davam ederek alinan qliserin ve alifatik tursularin muxtelif yollarla karbon qazi ve suya qeder oksidlesmesi neticesinde coxlu enerji elde edilir Reaksiyanin istiqametinden asili olaraq qliserinden qlikogen de sintez oluna biler ve ya eksine Karbohidratlardan bezi hallarda qliserin emele gelir Fosfolipidlerin hidrolizi fosfolipaza fermentlerinin A B C D xolesterinlerin katalitik parcalanmasi ise xolesterolesteraza fermentlerinin fealiyyeti neticesinde bas verir Fosfolipidler fosfatitlere aid olub qliserinin murekkeb efirlerinden alifatik tursulardan fosfat tursusundan ve azotlu birlesme olan xolinden ibaretdir terkiblerindeki qliserine gore muxtelifdir Onlarda 60 70 lesitinle beraber sfiqnomielin lizolesitin az miqdarda kofein vardir Son zamanlaradek fosfolipidlere lesitin deyilirdi lakin onlarin qurulusu nezere alinaraq tibb aleminde onlar ucun umumi fosfolipidler termini qebul edilmisdir Fosfolipidler huceyre daxilinde geden yag mubadilesinde yaglarin sorulmasinda onlarin neql edilmesinde ve oksidlesmesi prosesinde feal istirak edir Fosfolipidler xolesterinlerin bir nov sabitlesdiricisi sayilmaqla onlarin mehlulda halinda saxlanmasina serait yaradir Bundan elave orqanizmde xolesterinin miqdari artdiqda fosfolipidler onun orqanizmden cixarilmasina komek edir Istinadlar Overview of Lipid Metabolism Merck Manuals Professional Edition 2022 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 01 Huseynov I ve Eliyev T Biokimyevi tedqiqat usullari ve onlarin linik ehemiyyeti Baki 1979