Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Litsini-Seksti qanunu- Qədim Romada plebsin patrisiatla mübarizəsi əsnasında qəbul olunan qanun.
E.ə 444-cü ildə Qədim Romada konsulların əvəzinə konsul səlahiyətli tribun adlandırılan, sayları 3-dən 8-ə qədər olanların seçilməsi praktikası tətbiq olunmağa başladı. Bu maqistratura plebeylərə əlçatan idi. Cari ildə kimin, konsulların yoxsa tribunların seçilməsi məsələsini senat həll edirdi.
Buna cavab olaraq e.ə 443-cü ildə konsulun səlahiyətində yaratmaq və icmanın tərkibinə nəzarət etmək səlahiyəti alındı və ancaq patrisilərdən seçilən yeni maqistratlara-senzorlara verildi.
E.ə V əsrin ikinci yarısında zümrələrin mübarizəsi bir az səngiyir. Əsas səbəb qonşulara qarşı uğurlu hucumlar və bir sıra yeni koloniyanın çıxarılması idi ki, bu aqrar məsələni qismən həll etmək imkanı verdi. E.ə 406-cı ildə şəhərinin böyük ərazisi işğal edildi, lakin 390-cı ildə Roma qalların hucumuna məruz qaldı. Qalların hucumu yeni böhran yaratdı, hansı ki, öz apoqeyinə e.ə 376-cı ildə çatanda, xalq tribunları və üç qanun layihəsi irəli sürdü:
- birincisi, bir əldə 500 yuqerdən (125 hektar) artıq torpaq saxlamaq qadağan edildi, bu içtimai torpağın daha çox balanslaşdırılmış paylanmasını təmin etməli idi;
- ikincisi, konsulyar hakimiyətli tribun təsisatı ləğv edilirdi, bunun əvəzində həmişə, biri plebey olmaqla, konsullar seçilməli idi. Bu qanunla patrisial-plebey aristokratiyası (nobilitet) əsaslı surətdə öz mövqelərini möhkəmləndirdi.
Patrisilər şiddətli müqavimət göstərdilər, qanun ancaq e.ə 367-ci ildə qəbul edildi. Lakin aqrar və borc məsələləri həll edilməmiş qaldı. Roma vəziyyətdən başqa cür çıxdı - işğal hesabına. E.ə IV əsrin 40-cı illərindən Roma hücuma keçdi və e.ə III əsrin ortalarına İtaliyanın sahibi oldu. Yeni torpaqlara 30 koloniya çıxarılmışdır və bir sıra yeni triba yaradılmışdı, bu böhranın kəskinliyini azaltdı və sosial mübahisənin yumşalması üçün əsas oldu.
Litsini-Seksti qanunlarından bir az sonra plebeylər üçün başqa vəzifələr də əlçatan oldu, o cümlədən senzor, diktator və pretor.
Mənbə
- История Древнего Мира. Расцвет древних обществ. Главная редакция восточной литературы. Москва 1989 səh 436
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Litsini Seksti qanunu Qedim Romada plebsin patrisiatla mubarizesi esnasinda qebul olunan qanun E e 444 cu ilde Qedim Romada konsullarin evezine konsul selahiyetli tribun adlandirilan saylari 3 den 8 e qeder olanlarin secilmesi praktikasi tetbiq olunmaga basladi Bu maqistratura plebeylere elcatan idi Cari ilde kimin konsullarin yoxsa tribunlarin secilmesi meselesini senat hell edirdi Buna cavab olaraq e e 443 cu ilde konsulun selahiyetinde yaratmaq ve icmanin terkibine nezaret etmek selahiyeti alindi ve ancaq patrisilerden secilen yeni maqistratlara senzorlara verildi E e V esrin ikinci yarisinda zumrelerin mubarizesi bir az sengiyir Esas sebeb qonsulara qarsi ugurlu hucumlar ve bir sira yeni koloniyanin cixarilmasi idi ki bu aqrar meseleni qismen hell etmek imkani verdi E e 406 ci ilde seherinin boyuk erazisi isgal edildi lakin 390 ci ilde Roma qallarin hucumuna meruz qaldi Qallarin hucumu yeni bohran yaratdi hansi ki oz apoqeyine e e 376 ci ilde catanda xalq tribunlari ve uc qanun layihesi ireli surdu birincisi bir elde 500 yuqerden 125 hektar artiq torpaq saxlamaq qadagan edildi bu ictimai torpagin daha cox balanslasdirilmis paylanmasini temin etmeli idi ikincisi konsulyar hakimiyetli tribun tesisati legv edilirdi bunun evezinde hemise biri plebey olmaqla konsullar secilmeli idi Bu qanunla patrisial plebey aristokratiyasi nobilitet esasli suretde oz movqelerini mohkemlendirdi Patrisiler siddetli muqavimet gosterdiler qanun ancaq e e 367 ci ilde qebul edildi Lakin aqrar ve borc meseleleri hell edilmemis qaldi Roma veziyyetden basqa cur cixdi isgal hesabina E e IV esrin 40 ci illerinden Roma hucuma kecdi ve e e III esrin ortalarina Italiyanin sahibi oldu Yeni torpaqlara 30 koloniya cixarilmisdir ve bir sira yeni triba yaradilmisdi bu bohranin keskinliyini azaltdi ve sosial mubahisenin yumsalmasi ucun esas oldu Litsini Seksti qanunlarindan bir az sonra plebeyler ucun basqa vezifeler de elcatan oldu o cumleden senzor diktator ve pretor MenbeIstoriya Drevnego Mira Rascvet drevnih obshestv Glavnaya redakciya vostochnoj literatury Moskva 1989 seh 436