Ləzgi dili (лезги чІал) — ləzgilərin istifadə etdikləri dil. Ümumilikdə təxminən yarım milyon insan bu dildə danışır.
Ləzgi dili | |
---|---|
Orijinal adı | лезги чІал |
Ölkələr | Rusiya, Azərbaycan |
Region | Dağıstan |
Rəsmi status | Dağıstan |
Danışanların ümumi sayı | təxm. 0.5 milyon. |
Təsnifatı | |
Kateqoriya | Avrasiya dilləri |
| |
Yazı | kiril əlifbası () |
Dil kodları | |
QOST 7.75–97 | лез 390 |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | lez |
ISO 639-3 | lez |
Dilin strukturlarının dünya atlası | lez |
1072 | |
lez | |
IETF | lez |
Glottolog | lezg1247 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ləzgi dilləri yarımqrupuna aid dildir. Dağıstanın cənub-şərq və Azərbaycan Respublikasının şimali-şərq bölgəsində yayılmışdır. Kurax, Güney, Yarki, Axtı, Fiy, Azərbaycanda Quba və Kusar Kuzun dialektləri mövcuddur. Azərbaycan dilinin Quba dialektinin yaranmasında Ləzgi Güney ləhcəsinin rolu böyükdür. Ədəbi dilinin əsasında Güney dialekti durur. Yazıda 1938-ci ildən kiril qrafikasından istifadə olunur. Azərbaycan ləzgiləri latın qrafikası əsasında yaradılan ləzgi əlifbası ilə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin təsis etdiyi kitablardan məktəblərdə istifadə edirlər. Azərbaycan Respublikası ərazisində 170 min civarında ləzgi dili daşıyıcısı var.
А а | Б б | В в | Г г | Гъ гъ | Гь гь | Д д | Е е |
Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Къ къ | Кь кь |
КI кI | Л л | М м | Н н | О о | П п | ПI пI | Р р |
С с | Т т | ТI тI | У у | Уь уь | Ф ф | Х х | Хъ хъ |
Хь хь | Ц ц | ЦI цI | Ч ч | ЧI чI | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ |
Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Cədvəldəki rəngli fondakı hərflər rus dilindən keçən sözlər üçün istifadə edilir.
Xarici keçidlər
- Ləzgi dilində vikipediya: lez.wikipedia.org
- Ləzgi dili və ədəbiyyatı: lezgichal.ru
İstinadlar
- Dəqiqləşdirmə: 27 yanvar-3 fevral 1999-cu ildə Azərbaycan Respublikasında aparılmış əhali siyahıyaalınmasına əsasən de-yuri 7.953.438 nəfər olan Azərbaycan əhalisinin 171.027 nəfərinin ana dili ləzgicə olmuş və digər dillər və təsnif edilməmiş dillər kateqoriyasına aid dillərdə 7.184 nəfər danışmışdır, 13-22 aprel 2009-cu ildə Azərbaycan Respublikasında aparılmış əhali siyahıyaalınmasına əsasən isə de-yuri 8.922.447 nəfər olan Azərbaycan əhalisinin ləzgi dili də daxil olmaqla digər dillər və təsnif edilməmiş dillər kateqoriyasına aid dillərdə ana dili olaraq danışan əhalisi birlikdə 176.887 nəfər olaraq verilmişdir. (mənbə olaraq bax: United Nations Statistics Division: Demographic and Social Topics: Population: Statistics: Demographic Yearbook: Introduction: United Nations Demographic Yearbook: Statistics: Population Censuses' Datasets (1995 - Present): Ethnocultural characteristics: Population by language, sex and urban/rural residence 2018-08-09 at the Wayback Machine. Select filters: Country or Area—>Azerbaijan, Year—>2009+1999, Area—>Total+Urban+Rural, Sex—>Both Sexes+Male+Female, Apply Filters.); 14-25 oktyabr 2010-cu il tarixində Rusiya Federativ respublikasında həyata keçirilmiş əhali siyahıyaalınmasına əsasən qeydə alınmış 142.856.536 nəfə ümumi ölkə əhalisindən 402.173 nəfər ləzgicə bildiyini qeyd etmişdir. (mənbə olaraq bax: Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" 2014-02-21 at the Wayback Machine - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года: Население Российской Федерации по владению языками 2012-05-30 at the Wayback Machine)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lezgi dili lezgi chIal lezgilerin istifade etdikleri dil Umumilikde texminen yarim milyon insan bu dilde danisir Lezgi diliOrijinal adi lezgi chIalOlkeler Rusiya AzerbaycanRegion DagistanResmi status DagistanDanisanlarin umumi sayi texm 0 5 milyon TesnifatiKateqoriya Avrasiya dilleriNax Dagistan dilleriLezgi dilleri dd Yazi kiril elifbasi Dil kodlariQOST 7 75 97 lez 390ISO 639 1 ISO 639 2 lezISO 639 3 lezDilin strukturlarinin dunya atlasi lez1072lezIETF lezGlottolog lezg1247 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Lezgi dilleri yarimqrupuna aid dildir Dagistanin cenub serq ve Azerbaycan Respublikasinin simali serq bolgesinde yayilmisdir Kurax Guney Yarki Axti Fiy Azerbaycanda Quba ve Kusar Kuzun dialektleri movcuddur Azerbaycan dilinin Quba dialektinin yaranmasinda Lezgi Guney lehcesinin rolu boyukdur Edebi dilinin esasinda Guney dialekti durur Yazida 1938 ci ilden kiril qrafikasindan istifade olunur Azerbaycan lezgileri latin qrafikasi esasinda yaradilan lezgi elifbasi ile Azerbaycan Respublikasi Tehsil Nazirliyinin tesis etdiyi kitablardan mekteblerde istifade edirler Azerbaycan Respublikasi erazisinde 170 min civarinda lezgi dili dasiyicisi var A a B b V v G g G g G g D d E eYo yo Zh zh Z z I i J j K k K k K kKI kI L l M m N n O o P p PI pI R rS s T t TI tI U u U u F f H h H hH h C c CI cI Ch ch ChI chI Sh sh Sh sh Y y E e Yu yu Ya ya Cedveldeki rengli fondaki herfler rus dilinden kecen sozler ucun istifade edilir Xarici kecidlerLezgi dilinde vikipediya lez wikipedia org Lezgi dili ve edebiyyati lezgichal ruIstinadlarDeqiqlesdirme 27 yanvar 3 fevral 1999 cu ilde Azerbaycan Respublikasinda aparilmis ehali siyahiyaalinmasina esasen de yuri 7 953 438 nefer olan Azerbaycan ehalisinin 171 027 neferinin ana dili lezgice olmus ve diger diller ve tesnif edilmemis diller kateqoriyasina aid dillerde 7 184 nefer danismisdir 13 22 aprel 2009 cu ilde Azerbaycan Respublikasinda aparilmis ehali siyahiyaalinmasina esasen ise de yuri 8 922 447 nefer olan Azerbaycan ehalisinin lezgi dili de daxil olmaqla diger diller ve tesnif edilmemis diller kateqoriyasina aid dillerde ana dili olaraq danisan ehalisi birlikde 176 887 nefer olaraq verilmisdir menbe olaraq bax United Nations Statistics Division Demographic and Social Topics Population Statistics Demographic Yearbook Introduction United Nations Demographic Yearbook Statistics Population Censuses Datasets 1995 Present Ethnocultural characteristics Population by language sex and urban rural residence 2018 08 09 at the Wayback Machine Select filters Country or Area gt Azerbaijan Year gt 2009 1999 Area gt Total Urban Rural Sex gt Both Sexes Male Female Apply Filters 14 25 oktyabr 2010 cu il tarixinde Rusiya Federativ respublikasinda heyata kecirilmis ehali siyahiyaalinmasina esasen qeyde alinmis 142 856 536 nefe umumi olke ehalisinden 402 173 nefer lezgice bildiyini qeyd etmisdir menbe olaraq bax Portal Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda 2014 02 21 at the Wayback Machine Okonchatelnye itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya 2010 goda Naselenie Rossijskoj Federacii po vladeniyu yazykami 2012 05 30 at the Wayback Machine Hemcinin bax Dil ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin