Kulon (azərbaycanca işarəsi: Kl; beynəlxalq işarəsi: C ) — elektrik yükünün (elektrik miqdarı) ölçü vahidi, həmçinin Beynəlxalq vahidlər sistemində (BS) elektrik induksiyasının seli (elektrik yerdəyişmə seli ) vahidi və Beynəlxalq sistemdə xüsusi adı və təyinatı olan törəmə vahiddir.
Kulon | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Ölçdüyü anlayış | elektrik yükü |
Adını daşıyır | Şarl Kulon |
BS-in alimin şərəfinə adlandırılan törəmə vahidlərlə bağlı qanunlarına uyğun olaraq kulon vahidinin adı cümlənin əvvəlində olmadıqda adi hərflərlə, onun işarəsi isə həmişə baş hərflə yazılır. İşarənin belə yazılışı kulondan istifadə edərək yaradılan digər törəmə vahidlərin işarələnməsində saxlanılır. Məsələn, elektrik yerdəyişmə vahidinin işarəsi "kvadrat metrdə kulon" Kl/m2 kimi qeyd olunur.
Tərifi
Kulon — 1 saniyə müddətində naqildən keçən 1 A cərəyan şiddətinə bərabər yükün miqdarıdır. Kulon BS-in əsas vahidləri ilə aşağıdakı kimi ifadə olunur:
- 1 Kl =1 A·s.
Kulon sistemdənkənar amper-saat vahidi ilə aşağıdakı bərabərliklə əlaqələndirilir:
- 1 Kl = 1/3600 amper-saat.
Elementar elektrik yükü ( dəqiqliklə elektronun yükünə bərabərdir) 1,602 176 6208(98)×10−19 Kl-dur. Elektronun 6.24151 ×1018 yükü 1 Kl-a bərabərdir.
Tarixi
Kulon elektrik yükünün ölçü vahidi olaraq ilk dəfə Elektriklərin 1-ci Beynəlxalq Konqresində qəbul edildi (1881-ci il, Paris ). Fransız fizik və mühəndisi Şarl Klonun şərəfinə kulon adlandırıldı. 1946 — cı ildə Beynəlxalq Ölçü və Çəki Komitəsi (BÖÇK) klonun müasir tərifini qəbul etdi. 1960 — cı ildə çəkilər və ölçülər üzrə XI Baş konfransının qərarı ilə Kulon Beynəlxalq Vahidlər Sisteminə daxil edilmişdir.
Artan və azalan vahidlər
BS-in standart prefikslərinin köməyi ilə düzəldilmişdir.
Artan | Azalan | ||||
Vahid | Adı | İşarəsi | Vahid | Adı | İşarəsi |
101 Kl | dekaklon | daKl | 10−1 Kl | desiklon | dKl |
102 Kl | hektoklon | hKl | 10−2 Kl | santiklon | cKl |
103 Kl | kiloklon | kKl | 10−3 Kl | millklon | mKl |
106 Kl | meqaklon | MKl | 10−6 Kl | mikroklon | µKl |
109 Kl | qiqaklon | GKl | 10−9 Kl | nanoklon | nKl |
1012 Kl | teraklon | ТKl | 10−12 Kl | pikoklon | pKl |
1015 Kl | petaklon | PKl | 10−15 Kl | temtoklon | fKl |
1018 Kl | eksaklon | EKl | 10−18 Kl | attoklon | aKl |
1021 Kl | zettaklon | ZKl | 10−21 Kl | zeptoklon | zKl |
1024 Kl | iottaklon | İKl | 10−24 Kl | ioktoklon | yKl |
İstinadlar
- 6.5.3 // Quantities and units—Part 1: General (ing.). 1 ISO, 2009. P. 18. 41 p.
- SI A concise summary of the International System of Units, SI (ing.). 2019.
- Деньгуб В. М., Смирнов В. Г.. Единицы величин. Словарь-справочник. М.: Издательство стандартов. 1990. 67. ISBN .
- Table 3. Coherent derived units in the SI with special names and symbols 2015-09-23 at the Wayback Machine (ing.) на сайте
- Внесистемную единицу ампер-час часто применяют для выражения ёмкости ов
- Поэтому нецелесообразно применять иоктокулон
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- CIPM, 1946: Resolution 2. Definitions of electric units. 2008-07-25 at the Wayback Machine (ing.) на сайте Международного бюро мер и весов
- Resolution 12 of the 11th meeting of the CGPM (1960) 2013-05-14 at the Wayback Machine (ing.) на сайте Международного бюро мер и весов
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kulon azerbaycanca isaresi Kl beynelxalq isaresi C elektrik yukunun elektrik miqdari olcu vahidi hemcinin Beynelxalq vahidler sisteminde BS elektrik induksiyasinin seli elektrik yerdeyisme seli vahidi ve Beynelxalq sistemde xususi adi ve teyinati olan toreme vahiddir KulonUmumi melumatlarOlcduyu anlayis elektrik yukuAdini dasiyir Sarl Kulon BS in alimin serefine adlandirilan toreme vahidlerle bagli qanunlarina uygun olaraq kulon vahidinin adi cumlenin evvelinde olmadiqda adi herflerle onun isaresi ise hemise bas herfle yazilir Isarenin bele yazilisi kulondan istifade ederek yaradilan diger toreme vahidlerin isarelenmesinde saxlanilir Meselen elektrik yerdeyisme vahidinin isaresi kvadrat metrde kulon Kl m2 kimi qeyd olunur TerifiKulon 1 saniye muddetinde naqilden kecen 1 A cereyan siddetine beraber yukun miqdaridir Kulon BS in esas vahidleri ile asagidaki kimi ifade olunur 1 Kl 1 A s Kulon sistemdenkenar amper saat vahidi ile asagidaki beraberlikle elaqelendirilir 1 Kl 1 3600 amper saat Elementar elektrik yuku deqiqlikle elektronun yukune beraberdir 1 602 176 6208 98 10 19 Kl dur Elektronun 6 24151 1018 yuku 1 Kl a beraberdir TarixiKulon elektrik yukunun olcu vahidi olaraq ilk defe Elektriklerin 1 ci Beynelxalq Konqresinde qebul edildi 1881 ci il Paris Fransiz fizik ve muhendisi Sarl Klonun serefine kulon adlandirildi 1946 ci ilde Beynelxalq Olcu ve Ceki Komitesi BOCK klonun muasir terifini qebul etdi 1960 ci ilde cekiler ve olculer uzre XI Bas konfransinin qerari ile Kulon Beynelxalq Vahidler Sistemine daxil edilmisdir Artan ve azalan vahidlerBS in standart prefikslerinin komeyi ile duzeldilmisdir Artan AzalanVahid Adi Isaresi Vahid Adi Isaresi101 Kl dekaklon daKl 10 1 Kl desiklon dKl102 Kl hektoklon hKl 10 2 Kl santiklon cKl103 Kl kiloklon kKl 10 3 Kl millklon mKl106 Kl meqaklon MKl 10 6 Kl mikroklon µKl109 Kl qiqaklon GKl 10 9 Kl nanoklon nKl1012 Kl teraklon TKl 10 12 Kl pikoklon pKl1015 Kl petaklon PKl 10 15 Kl temtoklon fKl1018 Kl eksaklon EKl 10 18 Kl attoklon aKl1021 Kl zettaklon ZKl 10 21 Kl zeptoklon zKl1024 Kl iottaklon IKl 10 24 Kl ioktoklon yKlIstinadlar6 5 3 Quantities and units Part 1 General ing 1 ISO 2009 P 18 41 p SI A concise summary of the International System of Units SI ing 2019 Dengub V M Smirnov V G Edinicy velichin Slovar spravochnik M Izdatelstvo standartov 1990 67 ISBN 5 7050 0118 5 Table 3 Coherent derived units in the SI with special names and symbols 2015 09 23 at the Wayback Machine ing na sajte Vnesistemnuyu edinicu amper chas chasto primenyayut dlya vyrazheniya yomkosti ov Poetomu necelesoobrazno primenyat ioktokulon Kulon edinica kolichestva elektrichestva Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 CIPM 1946 Resolution 2 Definitions of electric units 2008 07 25 at the Wayback Machine ing na sajte Mezhdunarodnogo byuro mer i vesov Resolution 12 of the 11th meeting of the CGPM 1960 2013 05 14 at the Wayback Machine ing na sajte Mezhdunarodnogo byuro mer i vesovXarici kecidler