Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konstantinopolun tutulması (1261) — 1204-cü ildə səlibçilər tərəfindən tutulan Konstantinopolun Nikeyalılar tərəfindən azad edilməsi. Bu, 57 illik fasilədən sonra Paleoloq sülaləsi altında Bizansın bərpasına və Latın imperiyasının məhvinə səbəb oldu.
| Konstantinopolun tutulması (1261) | |||
|---|---|---|---|
| Dördüncü Səlib yürüşü | |||
 Konstantinopolun qaytarılmasından sonra Bizans imperiyasının ərazisi | |||
| Tarix | 25 iyul 1261 | ||
| Yeri | Konstantinopol | ||
| Nəticəsi | Konstantinopol yenidən Bizans imperiyasının paytaxtı olur, Latın imperiyası süqut edir | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
Tarixi
1204-cü ildə Dördüncü Səlib yürüşü nəticəsində Konstantinopol və onunla birlikdə Bizans imperiyası da süqut etdi. Onun ərazilərində səlibçi dövlətləri yaradıldı, onlardan ən böyüyü Latın imperiyası idi. Buna baxmayaraq, bizanslılar bir sıra başqa əraziləri əllərində saxlaya bildilər və onların üzərində öz dövlətlərini yarada bildilər: Epir krallığı, Nikey və Trabzon imperiyaları.
1261-ci ilin yayında Nikea imperatoru VIII Mixail Paleoloq Konstantinopolun qaytarılması üçün hazırlıqlara başlayır. Əvvəlcə o, Genuya Respublikası ilə ittifaqa girdi və 1261-ci ilin iyulunda komandan Aleksey Stratiqopulu əsasən muzdlu kumanlardan və Nikey imperiyasının sakinlərindən ibarət 930 nəfərlik kiçik dəstə ilə Trakyaya göndərdi. Bunda əsas məqsəd latınlara hərbi güc nümayiş etdirmək idi.Mərmərə dənizini keçərək, Aleksey Silivridə düşərgə qurdu. Burada o, təsadüfən yunanlar ilə görüşdü. Onlar ona latınların əsas ordusunun Kefken adasına ekspedisiyaya getdiyini və şəhərin özündə yalnız kiçik bir qarnizon dəstəsinin qaldığını söylədi. Onlar həmçinin Stratiqopula şəhərin divarları arasında gizli bir keçid haqqında məlumat verdilər.
Döyüş
Yunanların verdiyi məlumat qiymətli və gözlənilməz oldu. Lakin Aleksey Stratiqopulun göstərişlər almaq üçün Nikaya qasidlər göndərməyə vaxtı yox idi. 1261-ci il iyulun 25-nə keçən gecə bir neçə əsgər gizli keçiddən şəhərə daxil olaraq Silivri darvazasını açdılar. Bununla ordunun əsas hissəsi şəhərə daxil oldu. Bizanslılar şəhərə soxulub yuxulu latınlara hücum etdilər. Latınlar arasında çaxnaşma yaratmaq üçün gecə Konstantinopolun evlərinin damlarına alov ataraq Venesiya məhəllələrini yandırdılar. Sevincli yunanlar küçələrə çıxaraq “Yaşasın İmperator Mixail”, “Yaşasın Romalılar” qışqırmağa başladılar. Latın imperatoru II Balduin yuxudan oyanıb şəhərin hücuma məruz qaldığını anlayanda dağınıq və yuxulu fransızları bir yerə toplamaq üçün boşuna cəhd etdi. Bizanslıların Konstantinopola hansı qüvvələrlə və haradan daxil olduqlarını heç kim bilmirdi və buna görə də imperator yunanların şəhərə böyük bir ordu gətirdiyinə inandı. Bolduin imperator atributlarını ataraq Evbeyaya qaçdı.
Məğlub və ruhdan düşmüş fransızların qalıqları Konstantinopoldan təqribən 700 km aralıda yerləşən Evbeya adasına sığındı. Latınlar vaxt itirmədilər və təcili olaraq gəmilərə minərək, şəhəri sürətlə geri qaytarmaq ümidi ilə ona doğru üzdülər. Ancaq bizanslıların şəhəri hansı qüvvələrlə ələ keçirdiklərini heç kim bilmirdi. Bundan istifadə edən Aleksey Stratiqopulu hiyləyə əl atdı. O, böyük bir ordu görüntüsü yaratmağa cəhd göstərdi. Bunun üçün Stratiqopulu latınların qovulmasını həvəslə qarşılayan, yerli sakinləri döyüşçü kimi geyindirib silahlandırdı. Latınlar şəhər divarlarına çatanda qüllələrdə xeyli sayda döyüşçünün toplandığını gördülər. Sonda sarsıdıcı məğlubiyyətdən qorxan fransız ordusunun son qalıqları Latın imperiyasının sonu haqqında Qərbə dəhşətli xəbər çatdırmaq üçün İtaliyaya üz tutdular.
Nəticəsi
Şəhər ələ keçirildikdən sonra Aleksey Stratiqopulo Konstantinopolun qaytarılması xəbəri ilə İmperator VIII Mixail Paleoloqun yanına elçi göndərdi. 15 avqust 1261-ci ildə, Müqəddəs Boqoroditsa bayramında VIII Mixail Paleoloq zəfərlə Konstantinopola Qızıl Qapıdan daxil oldu. Ardınca imperator Studiy monastırına, oradan Aleksey Stratiqopulo və Patriarx Arseniyin onu gözlədiyi Ayasofiya məbədinə gəldi.
İstinadlar
- Ravegnani, p. 163.
- Bartusis, p. 27.
- Акрополит Г. Летопись логофета Георгия Акрополита
- Bartusis Mark C. The Late Byzantine Army: Arms and Society, 1204—1453, p. 40.
- Величко А. М. История Византийских императоров. Том 5, с. 74.
- Nicol, p. 34.
- Jean-Charles-Léonard. Storia delle repubbliche italiane dei secoli di mezzo, p. 250.
- Величко А. М. История Византийских императоров. Том 5, с. 75.
- Григора Никифор. Римская история, начинающаяся со взятия Константинополя латинянами. Т. 1. Книга 4, глава 2. С. 83.
- Акрополит Георгий. Летопись великого логофета. Глава 86. С. 409, 410.
- Runciman Steven. I vespri siciliani, pp. 69—70.
- Runciman Steven. I vespri siciliani, p. 70.
Ədəbiyyat
- Bartusis, Mark C. The Late Byzantine Army: Arms and Society, 1204–1453. University of Pennsylvania Press. 1997. ISBN .
- Geanakoplos, Deno John (1959). Emperor Michael Palaeologus and the West, 1258–1282: A Study in Byzantine-Latin Relations. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. OCLC 1011763434.
- Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453 (Second ed.). Cambridge: Cambridge University Press. .
- The Latin Empire of Constantinople, 1204–1261. 2. 186–233.
- Акрополит Г. Летопись логофета Георгия Акрополита
- Alain Ducellier e Michel Kaplan. Bisanzio, San Paolo Edizioni. 2005. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konstantinopolun tutulmasi 1261 1204 cu ilde selibciler terefinden tutulan Konstantinopolun Nikeyalilar terefinden azad edilmesi Bu 57 illik fasileden sonra Paleoloq sulalesi altinda Bizansin berpasina ve Latin imperiyasinin mehvine sebeb oldu Konstantinopolun tutulmasi 1261 Dorduncu Selib yurusuKonstantinopolun qaytarilmasindan sonra Bizans imperiyasinin erazisiTarix 25 iyul 1261Yeri KonstantinopolNeticesi Konstantinopol yeniden Bizans imperiyasinin paytaxti olur Latin imperiyasi suqut edirMunaqise terefleriNikeya imperiyasi Latin imperiyasi Venesiya Respublikasi Komandan lar VIII Mixail Paleoloq Aleksey Stratiqopul Bolduin II de Kurtene Marko QradeniqoTereflerin quvvesi800 nefer 250 venesiyali 540 latin 110 siciliyali 50 axeyliler 20 ingilis 300 hospitalyerlerItkiler500 nefer 1000 neferTarixi1204 cu ilde Dorduncu Selib yurusu neticesinde Konstantinopol ve onunla birlikde Bizans imperiyasi da suqut etdi Onun erazilerinde selibci dovletleri yaradildi onlardan en boyuyu Latin imperiyasi idi Buna baxmayaraq bizanslilar bir sira basqa erazileri ellerinde saxlaya bildiler ve onlarin uzerinde oz dovletlerini yarada bildiler Epir kralligi Nikey ve Trabzon imperiyalari 1261 ci ilin yayinda Nikea imperatoru VIII Mixail Paleoloq Konstantinopolun qaytarilmasi ucun hazirliqlara baslayir Evvelce o Genuya Respublikasi ile ittifaqa girdi ve 1261 ci ilin iyulunda komandan Aleksey Stratiqopulu esasen muzdlu kumanlardan ve Nikey imperiyasinin sakinlerinden ibaret 930 neferlik kicik deste ile Trakyaya gonderdi Bunda esas meqsed latinlara herbi guc numayis etdirmek idi Mermere denizini kecerek Aleksey Silivride duserge qurdu Burada o tesadufen yunanlar ile gorusdu Onlar ona latinlarin esas ordusunun Kefken adasina ekspedisiyaya getdiyini ve seherin ozunde yalniz kicik bir qarnizon destesinin qaldigini soyledi Onlar hemcinin Stratiqopula seherin divarlari arasinda gizli bir kecid haqqinda melumat verdiler DoyusImperator VIII Mixail PaleoloqAleksey Stratiqopoulun destesinin Konstantinopola girerek seheri ele keciren Silivri Qapisi Yunanlarin verdiyi melumat qiymetli ve gozlenilmez oldu Lakin Aleksey Stratiqopulun gosterisler almaq ucun Nikaya qasidler gondermeye vaxti yox idi 1261 ci il iyulun 25 ne kecen gece bir nece esger gizli kecidden sehere daxil olaraq Silivri darvazasini acdilar Bununla ordunun esas hissesi sehere daxil oldu Bizanslilar sehere soxulub yuxulu latinlara hucum etdiler Latinlar arasinda caxnasma yaratmaq ucun gece Konstantinopolun evlerinin damlarina alov ataraq Venesiya mehellelerini yandirdilar Sevincli yunanlar kucelere cixaraq Yasasin Imperator Mixail Yasasin Romalilar qisqirmaga basladilar Latin imperatoru II Balduin yuxudan oyanib seherin hucuma meruz qaldigini anlayanda daginiq ve yuxulu fransizlari bir yere toplamaq ucun bosuna cehd etdi Bizanslilarin Konstantinopola hansi quvvelerle ve haradan daxil olduqlarini hec kim bilmirdi ve buna gore de imperator yunanlarin sehere boyuk bir ordu getirdiyine inandi Bolduin imperator atributlarini ataraq Evbeyaya qacdi Meglub ve ruhdan dusmus fransizlarin qaliqlari Konstantinopoldan teqriben 700 km aralida yerlesen Evbeya adasina sigindi Latinlar vaxt itirmediler ve tecili olaraq gemilere minerek seheri suretle geri qaytarmaq umidi ile ona dogru uzduler Ancaq bizanslilarin seheri hansi quvvelerle ele kecirdiklerini hec kim bilmirdi Bundan istifade eden Aleksey Stratiqopulu hiyleye el atdi O boyuk bir ordu goruntusu yaratmaga cehd gosterdi Bunun ucun Stratiqopulu latinlarin qovulmasini hevesle qarsilayan yerli sakinleri doyuscu kimi geyindirib silahlandirdi Latinlar seher divarlarina catanda qullelerde xeyli sayda doyuscunun toplandigini gorduler Sonda sarsidici meglubiyyetden qorxan fransiz ordusunun son qaliqlari Latin imperiyasinin sonu haqqinda Qerbe dehsetli xeber catdirmaq ucun Italiyaya uz tutdular NeticesiSeher ele kecirildikden sonra Aleksey Stratiqopulo Konstantinopolun qaytarilmasi xeberi ile Imperator VIII Mixail Paleoloqun yanina elci gonderdi 15 avqust 1261 ci ilde Muqeddes Boqoroditsa bayraminda VIII Mixail Paleoloq zeferle Konstantinopola Qizil Qapidan daxil oldu Ardinca imperator Studiy monastirina oradan Aleksey Stratiqopulo ve Patriarx Arseniyin onu gozlediyi Ayasofiya mebedine geldi IstinadlarRavegnani p 163 Bartusis p 27 Akropolit G Letopis logofeta Georgiya Akropolita Bartusis Mark C The Late Byzantine Army Arms and Society 1204 1453 p 40 Velichko A M Istoriya Vizantijskih imperatorov Tom 5 s 74 Nicol p 34 Jean Charles Leonard Storia delle repubbliche italiane dei secoli di mezzo p 250 Velichko A M Istoriya Vizantijskih imperatorov Tom 5 s 75 Grigora Nikifor Rimskaya istoriya nachinayushayasya so vzyatiya Konstantinopolya latinyanami T 1 Kniga 4 glava 2 S 83 Akropolit Georgij Letopis velikogo logofeta Glava 86 S 409 410 Runciman Steven I vespri siciliani pp 69 70 Runciman Steven I vespri siciliani p 70 EdebiyyatBartusis Mark C The Late Byzantine Army Arms and Society 1204 1453 University of Pennsylvania Press 1997 ISBN 0 8122 1620 2 Geanakoplos Deno John 1959 Emperor Michael Palaeologus and the West 1258 1282 A Study in Byzantine Latin Relations Cambridge Massachusetts Harvard University Press OCLC 1011763434 Nicol Donald M 1993 The Last Centuries of Byzantium 1261 1453 Second ed Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0 521 43991 6 The Latin Empire of Constantinople 1204 1261 2 186 233 Akropolit G Letopis logofeta Georgiya Akropolita Alain Ducellier e Michel Kaplan Bisanzio San Paolo Edizioni 2005 ISBN 8821553660