Klirinq qiymətli kağızlar və törəmə maliyyə vasitələrinin qarşılıqlı hesablamalar sistemidir. Bir qayda olaraq ticarət meydançasında, birjanın hesablama palatası tərəfindən yaxud ixtisaslaşmiş klirinq təşkilatı tərəfindən yerinə yetirilir. Klirinq sistemi bağlanmış sazişlər üzrə netto-mövqeni hesablamaq imkanı verir. Fərz edək ki, broker günün birinci yarısında beş səhm alıb və dərhal ikisini satıb. Günün ikinci yarısında daha beşini alıb və üçünü satıb. Ticarət sessiyasının sonunda onun yekun mövqeyi beş səhmə bərabər olur. Klirinq nəticəsində razılaşmaların bir qismi bağlanır və brokerin yekun mövqeyi beş səhm alması ilə nəticələnir. O onların haqqını öz kontragenti olan ticarət palatasına ödəməlidir.
Bununla belə, beş səhmi kimin isə alması üçün bu qiymətli kağızları ona kimin isə satması lazımdır. Və bu əks tərəf ticarət palatasına həmin beş səhmi verməlidir. Nəticədə klirinq mərkəzi öz üzərinə heç bir risk götürmür, onun səhmlər üzrə təmiz mövqeyi sıfıra bərabər olur: o nəyi alırsa, - onu da verir. Açıq mövqelərin klirinq mərkəzi tərəfindən öz üzərinə götürülməsi prosesi novasiya adlandırılır.
Eyni zamanda qiymətlər əhəmiyyətli dərəcədə enib-qalxa bilən qiymətli kağızlar törəməsi bazarı kimi bir sıra bazarlarda, klirinq mərkəzi iştirakçılardan alqıya yaxud satqıya olan açıq mövqelərin miqdarına uyğun olaraq girov daxil etməyi tələb edir. Belə ödəməni depozit marja adlandırırlar. Gün ərzində mövqe bağlanmadığı halda, o bazarında gündəlik reprezentativ yenidən qiymət qoyma üzrə, məsələn bağlanma qiyməti üzrə qabaqcadan qiymətləndirilir. Əgər bu halda depozit marjanın ölçüsü azalırsa, hərrac iştirakçılarına fərqi ödəmək tələbi irəli sürülür. Və əgər artırsa, bu halda hesablarda azad pul qalığı qalır. Bu məbləğ müsbət yaxud mənfidir və variasiya marjası adlandırırlır.
Dünyada ən tanınmış klirinq mərkəzlərindən olan LCH.Clearnet ancaq birjalara xidmət göstərmir, o 348 trilyon dollar dövriyyəsi olan banklar arası bazarın törəmə borc maliyyə alətlərinin təxminən yarısına xidmət göstərir.
Mənbə:
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Klirinq qiymetli kagizlar ve toreme maliyye vasitelerinin qarsiliqli hesablamalar sistemidir Bir qayda olaraq ticaret meydancasinda birjanin hesablama palatasi terefinden yaxud ixtisaslasmis klirinq teskilati terefinden yerine yetirilir Klirinq sistemi baglanmis sazisler uzre netto movqeni hesablamaq imkani verir Ferz edek ki broker gunun birinci yarisinda bes sehm alib ve derhal ikisini satib Gunun ikinci yarisinda daha besini alib ve ucunu satib Ticaret sessiyasinin sonunda onun yekun movqeyi bes sehme beraber olur Klirinq neticesinde razilasmalarin bir qismi baglanir ve brokerin yekun movqeyi bes sehm almasi ile neticelenir O onlarin haqqini oz kontragenti olan ticaret palatasina odemelidir Bununla bele bes sehmi kimin ise almasi ucun bu qiymetli kagizlari ona kimin ise satmasi lazimdir Ve bu eks teref ticaret palatasina hemin bes sehmi vermelidir Neticede klirinq merkezi oz uzerine hec bir risk goturmur onun sehmler uzre temiz movqeyi sifira beraber olur o neyi alirsa onu da verir Aciq movqelerin klirinq merkezi terefinden oz uzerine goturulmesi prosesi novasiya adlandirilir Eyni zamanda qiymetler ehemiyyetli derecede enib qalxa bilen qiymetli kagizlar toremesi bazari kimi bir sira bazarlarda klirinq merkezi istirakcilardan alqiya yaxud satqiya olan aciq movqelerin miqdarina uygun olaraq girov daxil etmeyi teleb edir Bele odemeni depozit marja adlandirirlar Gun erzinde movqe baglanmadigi halda o bazarinda gundelik reprezentativ yeniden qiymet qoyma uzre meselen baglanma qiymeti uzre qabaqcadan qiymetlendirilir Eger bu halda depozit marjanin olcusu azalirsa herrac istirakcilarina ferqi odemek telebi ireli surulur Ve eger artirsa bu halda hesablarda azad pul qaligi qalir Bu mebleg musbet yaxud menfidir ve variasiya marjasi adlandirirlir Dunyada en taninmis klirinq merkezlerinden olan LCH Clearnet ancaq birjalara xidmet gostermir o 348 trilyon dollar dovriyyesi olan banklar arasi bazarin toreme borc maliyye aletlerinin texminen yarisina xidmet gosterir Menbe Arxivlenmis suret 2022 09 27 tarixinde Istifade tarixi 2017 04 18