Kilimli (türk. Kilimli) — Zonquldak ilinin ilçəsi. Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 12 noyabr 2012 tarixində qəbul etdiyi 6360 nömrəli qanun ilə ilçə statusu qazanmışdır. Geniş liman var. Balıqçılıq ilçənin iqtisadiyyatında mühüm yer tutur.
Kilimli | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 25 ± 1 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +90 372 |
Poçt indeksi | 67600 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Bölgənin tarixi eramızdan əvvəl 1400-cü ilə aiddir. Orta Anadolunun demək olar ki, hamısında üstünlük təşkil edən xetlər, 1200-cü illərdə başlayan köçlər ilə birlikdə söküldü, Ege miqrasiya tayfaları hərəkatı adlanır və Mərkəzi Avropadakı Mərkəzi Anadoluya qədər uzanırdı, lakin Frigiya tayfalarının əksəriyyəti Bithin, Marlandyn və Migdan adlanırdı. icmaları Zonguldak bölgəsinin və ətrafının ilk sakinləri idi. Eramızın 6-cı əsrində Qərbi Anadoluda başlayan müstəmləkəçilik prosesi ilə bölgədə Ereğli, Hisarönü, Amasra kimi ticarət körpüləri quruldu. Eramızdan əvvəl VI əsrin əvvəllərində Ligya Dövləti şimala doğru genişləndi və Zonguldak bölgəsində və ətrafında bir üstünlük qazandı. Eramızdan əvvəl 546-cı ildə Fars işğalına qədər Ligia hakimiyyəti altında qalan bölgə, işğaldan sonra Bitinya, Kapadokiya və Frifya kimi üç yerə ayrıldı və bölgə Bitiniyada qaldı. Eramızın 334-cü ildə Anadoluya keçən Makedoniya kralı İsgəndər Fars hakimiyyətinə son qoymuş və eramızdan əvvəl 74-cü ilə qədər Zonguldak və ətrafı Makedoniya Krallığının tərkibində qalmışdır. Eramızın 4-cü əsrinin sonlarına qədər Roma İmperiyasının sərhədləri içərisində olan bölgə, eramızın 395-ci ildə imperiyanın bölünməsi nəticəsində Şərqi Roma İmperiyasına bağlandı. Eramızın 6-cı əsrində Səlcuqlular tərəfindən fəth edilən bölgə, 1084-cü ildə Anadolu Səlcuqlu Dövləti ilə Böyük Səlcuqlu dövləti arasındakı uçuşlar səbəbiylə Bizanslılar tərəfindən, sonra Danesmendilər tərəfindən işğal edildi. Ancaq Anadolu Səlcuqlu Dövləti qısa bir müddət sonra toplandı və bölgəni geri qaytardı. IV Səlib yürüşlərindən sonra Bizanslılar parçalanma və Anadolu Səlcuqlu Dövləti yaşadıqları üçün bölgənin sahil xətti Genoyular tərəfindən alındı; Candaroğulları daxili hissələrdə inkişaf etdi. Osmanlı İmperiyasının inkişaf dövründə bölgə ərazisini Osmanlı sərhədinə əlavə etmək istədim Sultan Murad, lakin xalq buna qarşı çıxdı və Candaroğullarının tərəfini tutdu. Bunun üzərinə Osmanlılar Genoylarla razılaşdılar, 1380-ci ildə Ereğli və 1392-ci ildə Zonguldak və ətraflarını əlavə etdilər və sahil xəttindəki ticarət həyatı Genoyulara verildi. Fatih Sultan Mehmet 1460-cı ildə Amasra'nı tutduqdan sonra bölgədəki xristian bezirganlar İstanbula köçdü; Bölgə osmanlıların diqqətini cəlb etmədikdə, 1654-cü ildə qazax quldurları və daha sonra bölgəyə gələn insanları quldurlardan qorumaq üçün gələn yeniçəri tərəfindən talan edildi. Bölgə iqtisadi və ticari əhəmiyyətini itirdiyindən və dövlət özünü kifayət qədər qoruya bilmədiyi üçün quldurlar və ayanların təzyiqi xalqı köç etməyə məcbur etdi.
Coğrafiyası
Kilimli ilçəsinin 2000-ci il siyahıyaalınmasına görə mərkəz əhalisi 24.626, kənd və qəsəbələrin ümumi əhali sayı isə 45.758 nəfər olmuşdur. Zonquldaka bağlı 10 km2-lıq ərazidə qurulmuşdur.
Kilimli şimal-şərqdə Çatalağzı qəsəbəsi, şərqdə Gelik şəhər, qərb və cənubda Zonguldak mərkəz, şimalda isə Qara dəniz ilə həmsərhəddir.
İqtisadiyyatı
Kilimli iqtisadiyyatı kömürə əsaslanan sahil şəhəridir. Yaşayış baxımından Qara dəniz şəhərlərinin ümumi xüsusiyyətlərinə malikdir. Çox meylli sahələrdə və yamaclarda toxuculuq inkişaf etmişdir. Şəhər mərkəzi ətraf yaşayış məntəqələri ilə eyni xüsusiyyətlərə malikdir.
1926-cı ildə mahal statusu qazanan Kilimli Bələdiyyəsinin qurulma tarixi 01.04.1952-dir. Oxuma-yazma səviyyəsi 95%-dir.
İstinadlar
- "Kanun No. 6360". Resmi Gazete. 15 June 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 7 may 2020.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kilimli turk Kilimli Zonquldak ilinin ilcesi Turkiye Boyuk Millet Meclisinin 12 noyabr 2012 tarixinde qebul etdiyi 6360 nomreli qanun ile ilce statusu qazanmisdir Genis liman var Baliqciliq ilcenin iqtisadiyyatinda muhum yer tutur Kilimli41 29 sm e 31 50 s u Olke TurkiyeTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 25 1 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 35 323 nef 2018 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 90 372Poct indeksi 67600Xeriteni goster gizle Kilimli Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBolgenin tarixi eramizdan evvel 1400 cu ile aiddir Orta Anadolunun demek olar ki hamisinda ustunluk teskil eden xetler 1200 cu illerde baslayan kocler ile birlikde sokuldu Ege miqrasiya tayfalari herekati adlanir ve Merkezi Avropadaki Merkezi Anadoluya qeder uzanirdi lakin Frigiya tayfalarinin ekseriyyeti Bithin Marlandyn ve Migdan adlanirdi icmalari Zonguldak bolgesinin ve etrafinin ilk sakinleri idi Eramizin 6 ci esrinde Qerbi Anadoluda baslayan mustemlekecilik prosesi ile bolgede Eregli Hisaronu Amasra kimi ticaret korpuleri quruldu Eramizdan evvel VI esrin evvellerinde Ligya Dovleti simala dogru genislendi ve Zonguldak bolgesinde ve etrafinda bir ustunluk qazandi Eramizdan evvel 546 ci ilde Fars isgalina qeder Ligia hakimiyyeti altinda qalan bolge isgaldan sonra Bitinya Kapadokiya ve Frifya kimi uc yere ayrildi ve bolge Bitiniyada qaldi Eramizin 334 cu ilde Anadoluya kecen Makedoniya krali Isgender Fars hakimiyyetine son qoymus ve eramizdan evvel 74 cu ile qeder Zonguldak ve etrafi Makedoniya Kralliginin terkibinde qalmisdir Eramizin 4 cu esrinin sonlarina qeder Roma Imperiyasinin serhedleri icerisinde olan bolge eramizin 395 ci ilde imperiyanin bolunmesi neticesinde Serqi Roma Imperiyasina baglandi Eramizin 6 ci esrinde Selcuqlular terefinden feth edilen bolge 1084 cu ilde Anadolu Selcuqlu Dovleti ile Boyuk Selcuqlu dovleti arasindaki ucuslar sebebiyle Bizanslilar terefinden sonra Danesmendiler terefinden isgal edildi Ancaq Anadolu Selcuqlu Dovleti qisa bir muddet sonra toplandi ve bolgeni geri qaytardi IV Selib yuruslerinden sonra Bizanslilar parcalanma ve Anadolu Selcuqlu Dovleti yasadiqlari ucun bolgenin sahil xetti Genoyular terefinden alindi Candarogullari daxili hisselerde inkisaf etdi Osmanli Imperiyasinin inkisaf dovrunde bolge erazisini Osmanli serhedine elave etmek istedim Sultan Murad lakin xalq buna qarsi cixdi ve Candarogullarinin terefini tutdu Bunun uzerine Osmanlilar Genoylarla razilasdilar 1380 ci ilde Eregli ve 1392 ci ilde Zonguldak ve etraflarini elave etdiler ve sahil xettindeki ticaret heyati Genoyulara verildi Fatih Sultan Mehmet 1460 ci ilde Amasra ni tutduqdan sonra bolgedeki xristian bezirganlar Istanbula kocdu Bolge osmanlilarin diqqetini celb etmedikde 1654 cu ilde qazax quldurlari ve daha sonra bolgeye gelen insanlari quldurlardan qorumaq ucun gelen yeniceri terefinden talan edildi Bolge iqtisadi ve ticari ehemiyyetini itirdiyinden ve dovlet ozunu kifayet qeder qoruya bilmediyi ucun quldurlar ve ayanlarin tezyiqi xalqi koc etmeye mecbur etdi CografiyasiKilimli ilcesinin 2000 ci il siyahiyaalinmasina gore merkez ehalisi 24 626 kend ve qesebelerin umumi ehali sayi ise 45 758 nefer olmusdur Zonquldaka bagli 10 km2 liq erazide qurulmusdur Kilimli simal serqde Catalagzi qesebesi serqde Gelik seher qerb ve cenubda Zonguldak merkez simalda ise Qara deniz ile hemserheddir IqtisadiyyatiKilimli iqtisadiyyati komure esaslanan sahil seheridir Yasayis baximindan Qara deniz seherlerinin umumi xususiyyetlerine malikdir Cox meylli sahelerde ve yamaclarda toxuculuq inkisaf etmisdir Seher merkezi etraf yasayis menteqeleri ile eyni xususiyyetlere malikdir 1926 ci ilde mahal statusu qazanan Kilimli Belediyyesinin qurulma tarixi 01 04 1952 dir Oxuma yazma seviyyesi 95 dir Istinadlar Kanun No 6360 Resmi Gazete 15 June 2015 tarixinde Istifade tarixi 7 may 2020 Hemcinin bax