Kamenets qülləsi (belar. Камянецкая вежа) — Belarusiyanın Kamenets şəhərində tarixi qüllə. Qüllənin digər adı olan, belaruscada Ağ Qüllə və ya Ağ Qala mənasını verən Белая вежа ifadəsi ehtimal ki, qüllənin Belavejskaya Puşça meşəsinə yaxınlığından irəli gəlir, lakin bu söz qalanın əsrlər boyu kərpicdən qırmızı rəng almış və hüç vaxt ağ olmamış rəngilə heç bir əlaqəsi yoxdur.
Kamanets qülləsi | |
---|---|
Ölkə | |
Üslubu | roman memarlığı, qotika |
Hündürlüyü | 31 m |
Material | kərpic |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qalanın bünövrəsi haqqında ilk qeyd 1276-cı ilə aiddir. Memar Oleksa tərəfindən 1271–1289 arasında Volhynia Knyazlığının şimal sərhədində bir sərhəd qalası olaraq inşa edilən qüllə, Belarusiyada bu günə qədər qalan yeganə belə qüllədir. Bunaoxşar qüllələr Brest, Qrodno, Turav və Novoqrudokda da inşa edilmiş, lakin müharibələr zamanı məhv edilmişdir.
Qüllə bu gün milli bir tarixi məkandır. Liasnaya çayına baxan kiçik bir yüksəkliyin üstündə dayanan qüllə bu gün Kamenetsin əsas əlamətidir. 1960-cı ildən bəri burada Brest regional muzeyinin bir filialı yerləşir. 30 yanvar 2004-cü ildə ərazi UNESCO-nun Ümumdünya irsi kateqoriyasında Müvəqqəti siyahısına əlavə edildi.
İnşası
Memar Oleksa Volinya knyazlığının şimal sərhəddində sərhəd qalasının inşası üçün Liasnaja çayının daşlı dik sahilində əlverişli bir yer tapılır. Volinya knyazı Vladimir Vasilkoviç məkanı bəyənir və Oleksaya burada qala tikmək göstərişi verir.
Layihə
Qala qapalı bir tikili olaraq tikilmişdir. Bir çox Avropa qalaları kimi, şimal tərəfində bir çəmənlik və çayla əhatə olunmuş yüksəlmiş hündürlükdə böyük bir dairəvi qüllə (mott) və 1903-cü ildə tamamilə yıxılmış bitişik bir qüllə (beyli) var idi. Bu növ mott və beyli qalaları X–XI əsrlərdə Reyn və Luara çayları arasında meydana gəlmişdi və nəticədə Qərbi Avropanın əksər hissəsinə və hətta indiki Belarus ərazisinə yayılmışdır. İçərisində 5 səviyyəli xidmət və yaşayış otaqları olan qırmızı kərpic qülləsi əslində Fransa və İngiltərədə 16-cı əsrə qədər çox yayılmış bir donjon idi. Qüllənin hündürlüyü 30 metr (98 ft), qüımızı kərpicdən hörülmüş divarlarının qalınlığı isə təxminən 2.5 metr (8.2 ft)-dir.
Kərpicdən istifadə
Qala tamamilə kərpicdən inşa edilmişdir, bu da onu özünəməxsus edir. Kərpic tikintisi Avropanın bu hissəsində orta əsrlərin sonlarına qədər nadir hallarda istifadə olunurdu, çünki o günlərdə kərpic istehsalı baha başa gəlirdi. XVI əsrə qədər istehkam, kilsə və monastırlarda əsasən daş üstünlük təşkil edirdi və yalnız xarici hissənin bir hissəsi kərpicdən tikirdilər. Qala 13-cü əsrin sonu–14-cü əsrin əvvəllərində kərpicdən geniş istifadə olunan Qərbi Avropa memarlığından təsirlənmişdir.
Aşağı səviyyədəki dar boşluqlardan fərqli olaraq, yuxarı mərtəbədəki dar pəncərələr və nişlər Belarusiyada erkən Qotik memarlığının əla bir nümunəsidir. Pəncərələrin açıldığı yerlər və nişlər sıvalanmışdır. Pəncərələr mühasirələr zamanı zadəganların yaşadığı mənzillərə işığın daxil olmasına icazə vermək üçün hazırlanmışdı. Şüşə pəncərələr Qotik memarlığına başqa bir töhfə idi. Görünən odur ki, sakinlər özlərini evdə saxlamağa can atırdılar. Qalanın yuxarı hissəsi iri dişli çıxıntılar və kərpic üzərindəki səth bəzədilməsi ilə təchiz olunub.
Binanın kərbic hörgüsü özünəməxsus bir düzülüşə malikdir: hər sırada 2 şaquli və 1 üfüqi kərpicdən ibarətdir. Xaricdəki bəzi kərpiclər yerli kəndlilər tərəfindən zədələnmiş və ya sökülmüş, qala ətrafında arxeoloji qazıntılar aparılarkən 1903-cü ildə yenidən təmir edilmişdir. İş üçün 10 min kərpicdən istifadə edilmişdir.
İstinadlar
- The story of the White Tower of Kamyenyets 2012-02-12 at the Wayback Machine on the Belavezhskaya Pushcha National Park site .
- "The Tower of Kamyenyets - Charismatic Planet". Charismaticplanet.com. 17 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 18 May 2018.
- Centre, UNESCO World Heritage. "UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists". Whc.unesco.org. 27 July 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 18 May 2018.
Xarici keçidlər
- Kamenets — Belarus at its BEST!(ingilizcə)
- Kamenets Tower 2020-05-25 at the Wayback Machine (ingilizcə)
- Radzima.org-da şəkillər
- Globus.tut.by-da şəkillər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kamenets qullesi belar Kamyaneckaya vezha Belarusiyanin Kamenets seherinde tarixi qulle Qullenin diger adi olan belaruscada Ag Qulle ve ya Ag Qala menasini veren Belaya vezha ifadesi ehtimal ki qullenin Belavejskaya Pusca mesesine yaxinligindan ireli gelir lakin bu soz qalanin esrler boyu kerpicden qirmizi reng almis ve huc vaxt ag olmamis rengile hec bir elaqesi yoxdur Kamanets qullesi52 24 17 sm e 23 49 10 s u Olke BelarusUslubu roman memarligi qotikaHundurluyu 31 mMaterial kerpic Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qalanin bunovresi haqqinda ilk qeyd 1276 ci ile aiddir Memar Oleksa terefinden 1271 1289 arasinda Volhynia Knyazliginin simal serhedinde bir serhed qalasi olaraq insa edilen qulle Belarusiyada bu gune qeder qalan yegane bele qulledir Bunaoxsar qulleler Brest Qrodno Turav ve Novoqrudokda da insa edilmis lakin muharibeler zamani mehv edilmisdir Qulle bu gun milli bir tarixi mekandir Liasnaya cayina baxan kicik bir yuksekliyin ustunde dayanan qulle bu gun Kamenetsin esas elametidir 1960 ci ilden beri burada Brest regional muzeyinin bir filiali yerlesir 30 yanvar 2004 cu ilde erazi UNESCO nun Umumdunya irsi kateqoriyasinda Muveqqeti siyahisina elave edildi InsasiMemar Oleksa Volinya knyazliginin simal serheddinde serhed qalasinin insasi ucun Liasnaja cayinin dasli dik sahilinde elverisli bir yer tapilir Volinya knyazi Vladimir Vasilkovic mekani beyenir ve Oleksaya burada qala tikmek gosterisi verir LayiheQala qapali bir tikili olaraq tikilmisdir Bir cox Avropa qalalari kimi simal terefinde bir cemenlik ve cayla ehate olunmus yukselmis hundurlukde boyuk bir dairevi qulle mott ve 1903 cu ilde tamamile yixilmis bitisik bir qulle beyli var idi Bu nov mott ve beyli qalalari X XI esrlerde Reyn ve Luara caylari arasinda meydana gelmisdi ve neticede Qerbi Avropanin ekser hissesine ve hetta indiki Belarus erazisine yayilmisdir Icerisinde 5 seviyyeli xidmet ve yasayis otaqlari olan qirmizi kerpic qullesi eslinde Fransa ve Ingilterede 16 ci esre qeder cox yayilmis bir donjon idi Qullenin hundurluyu 30 metr 98 ft quimizi kerpicden horulmus divarlarinin qalinligi ise texminen 2 5 metr 8 2 ft dir Kerpicden istifade Napoleon olu kecid Orda terefinden cekilmis resm 1876 Qala tamamile kerpicden insa edilmisdir bu da onu ozunemexsus edir Kerpic tikintisi Avropanin bu hissesinde orta esrlerin sonlarina qeder nadir hallarda istifade olunurdu cunki o gunlerde kerpic istehsali baha basa gelirdi XVI esre qeder istehkam kilse ve monastirlarda esasen das ustunluk teskil edirdi ve yalniz xarici hissenin bir hissesi kerpicden tikirdiler Qala 13 cu esrin sonu 14 cu esrin evvellerinde kerpicden genis istifade olunan Qerbi Avropa memarligindan tesirlenmisdir Asagi seviyyedeki dar bosluqlardan ferqli olaraq yuxari mertebedeki dar pencereler ve nisler Belarusiyada erken Qotik memarliginin ela bir numunesidir Pencerelerin acildigi yerler ve nisler sivalanmisdir Pencereler muhasireler zamani zadeganlarin yasadigi menzillere isigin daxil olmasina icaze vermek ucun hazirlanmisdi Suse pencereler Qotik memarligina basqa bir tohfe idi Gorunen odur ki sakinler ozlerini evde saxlamaga can atirdilar Qalanin yuxari hissesi iri disli cixintilar ve kerpic uzerindeki seth bezedilmesi ile techiz olunub Binanin kerbic horgusu ozunemexsus bir duzuluse malikdir her sirada 2 saquli ve 1 ufuqi kerpicden ibaretdir Xaricdeki bezi kerpicler yerli kendliler terefinden zedelenmis ve ya sokulmus qala etrafinda arxeoloji qazintilar aparilarken 1903 cu ilde yeniden temir edilmisdir Is ucun 10 min kerpicden istifade edilmisdir IstinadlarThe story of the White Tower of Kamyenyets 2012 02 12 at the Wayback Machine on the Belavezhskaya Pushcha National Park site The Tower of Kamyenyets Charismatic Planet Charismaticplanet com 17 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 18 May 2018 Centre UNESCO World Heritage UNESCO World Heritage Centre Tentative Lists Whc unesco org 27 July 2020 tarixinde Istifade tarixi 18 May 2018 Xarici kecidlerKamenets Belarus at its BEST ingilizce Kamenets Tower 2020 05 25 at the Wayback Machine ingilizce Radzima org da sekiller Globus tut by da sekiller