Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kərgədan böcək (lat. Oryctes nasicornis L.) — Buğumayaqlılar tipinin sərtqanadlılar dəstəsinin lövhəbığlar fəsiləsinə aid olan növ.
| Kərkədan böcək | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: ???: Kərkədan böcək | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Xarici quruluşu
Böcəyin erkək fərdinin baş hissəsində kərgədanda olduğu kimi bir ədəd buynuza oxşar çıxıntı var. Bunna görə də ona kərgədan böcək adı verilmişdir. Bədənin uzunluğu 26–41 mm-ə çatır. Bığları 10 buğumdan ibarətdir. Böcəklər axşam və gecə saatlarında uçurlar. Gündüz isə bitki çürüntüləri, yarpaqlar və qabıq altında gizlənirlər.
Həyat tərzi
Dişi fərdlər yumurtalarını ağacların gövdə daxilinə və çürümüş ağac kötüklərinin içərisinə qoyurlar. Yumurtadan çıxan sürfələr, ayrı-ayrı illərdə (iyun-avqust aylarında) qidalandıqları ərik, tut, tozağacı palıd və qovaq ağaclarına 25-30% zərər vururlar. Güclü gəmirici ağız aparatına malikdirlər, yaşlı fərdlər ağacların şirəsi ilə qidalanırlar. Sürfələrin inkişafı ağacların gövdə daxilində getməklə bir neçə il çəkir və bu mərhələdə də orada qışlayırlar. Çürümüş ağacların gövdələri daxilində ağac ovuntularından hazırlanmış xüsusi baramalar içərisində puplaşırlar. Pupdan çıxan böcəklər bir neçə gün ağacın daxilində (kəpək içərisində) sakit vəziyyətdə qalırlar və iyul-sentyabr aylarında uçmağa başlayırlar. Ədəbiyyat məlumatlarına əsasən bir nəslin inkişafı 3-4 il çəkir.
Yayılması
Kərgədan böcək dünyanın Avropa hissəsi, Afrika və Suriya, Qafqaz, Orta Asiya, Şərqi Sibir, Azərbaycanda yayılıb.
Təsnifatı
Yarımnövlər:
- Oryctes nasicornis afghanistanicus Endrödi, 1938
- Oryctes nasicornis chersonensis Minck, 1915
- Oryctes nasicornis corniculatus Villa & Villa, 1833
- Oryctes nasicornis edithae Endrödi, 1938
- Oryctes nasicornis grypus (Illiger, 1803)
- Oryctes nasicornis hindenburgi Minck, 1915
- Oryctes nasicornis holdhausi Minck, 1914
- Oryctes nasicornis illigeri Minck, 1915
- Oryctes nasicornis kuntzeni Minck, 1914
- Oryctes nasicornis latipennis Motschulsky, 1845
- Oryctes nasicornis mariei (Bourgin, 1949)
- Oryctes nasicornis nasicornis (Linnaeus, 1758)
- Oryctes nasicornis ondrejanus Minck, 1916
- Oryctes nasicornis polonicus Minck, 1916
- Oryctes nasicornis przevalskii Semenow & Medvedev, 1932
- Oryctes nasicornis punctipennis Motschulsky, 1860
- Oryctes nasicornis shiraticus Endrödi & Petrovitz, 1974
- Oryctes nasicornis transcaspicus Endrödi, 1938
- Oryctes nasicornis turkestanicus Minck, 1915
Ədəbiyyat
- E.F.Səfərova. Abşeronda bəzək bitkilərinə zərərverən cücülər, onların biotənzimlənməsində entomofaqların rolu (Dissertasiya). Bakı, 2013
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kergedan bocek lat Oryctes nasicornis L Bugumayaqlilar tipinin sertqanadlilar destesinin lovhebiglar fesilesine aid olan nov Kerkedan bocekElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip Bugumayaqlilar Kerkedan bocekBeynelxalq elmi adiOryctes nasicornis L 1758Sekil axtarisiNCBI 465150EOL 982103FW 292580Xarici qurulusuBoceyin erkek ferdinin bas hissesinde kergedanda oldugu kimi bir eded buynuza oxsar cixinti var Bunna gore de ona kergedan bocek adi verilmisdir Bedenin uzunlugu 26 41 mm e catir Biglari 10 bugumdan ibaretdir Bocekler axsam ve gece saatlarinda ucurlar Gunduz ise bitki curuntuleri yarpaqlar ve qabiq altinda gizlenirler Heyat terziDisi ferdler yumurtalarini agaclarin govde daxiline ve curumus agac kotuklerinin icerisine qoyurlar Yumurtadan cixan surfeler ayri ayri illerde iyun avqust aylarinda qidalandiqlari erik tut tozagaci palid ve qovaq agaclarina 25 30 zerer vururlar Guclu gemirici agiz aparatina malikdirler yasli ferdler agaclarin siresi ile qidalanirlar Surfelerin inkisafi agaclarin govde daxilinde getmekle bir nece il cekir ve bu merhelede de orada qislayirlar Curumus agaclarin govdeleri daxilinde agac ovuntularindan hazirlanmis xususi baramalar icerisinde puplasirlar Pupdan cixan bocekler bir nece gun agacin daxilinde kepek icerisinde sakit veziyyetde qalirlar ve iyul sentyabr aylarinda ucmaga baslayirlar Edebiyyat melumatlarina esasen bir neslin inkisafi 3 4 il cekir YayilmasiKergedan bocek dunyanin Avropa hissesi Afrika ve Suriya Qafqaz Orta Asiya Serqi Sibir Azerbaycanda yayilib TesnifatiYarimnovler Oryctes nasicornis afghanistanicus Endrodi 1938 Oryctes nasicornis chersonensis Minck 1915 Oryctes nasicornis corniculatus Villa amp Villa 1833 Oryctes nasicornis edithae Endrodi 1938 Oryctes nasicornis grypus Illiger 1803 Oryctes nasicornis hindenburgi Minck 1915 Oryctes nasicornis holdhausi Minck 1914 Oryctes nasicornis illigeri Minck 1915 Oryctes nasicornis kuntzeni Minck 1914 Oryctes nasicornis latipennis Motschulsky 1845 Oryctes nasicornis mariei Bourgin 1949 Oryctes nasicornis nasicornis Linnaeus 1758 Oryctes nasicornis ondrejanusMinck 1916 Oryctes nasicornis polonicus Minck 1916 Oryctes nasicornis przevalskii Semenow amp Medvedev 1932 Oryctes nasicornis punctipennis Motschulsky 1860 Oryctes nasicornis shiraticus Endrodi amp Petrovitz 1974 Oryctes nasicornis transcaspicus Endrodi 1938 Oryctes nasicornis turkestanicus Minck 1915EdebiyyatE F Seferova Abseronda bezek bitkilerine zererveren cuculer onlarin biotenzimlenmesinde entomofaqlarin rolu Dissertasiya Baki 2013