Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Küncüt yağı küncüt toxumundan alınan yeməli bitki yağıdır. Yağ kimi istifadə olunmaqla yanaşı, bir çox mətbəxdə fərqli qoz ətri və dadı olan ləzzət artırıcı kimi istifadə olunur. Yağ, erkən tanınan bitki mənşəli yağlardan biridir. Dünya miqyasında kütləvi müasir istehsal, səmərəsiz əl yığımı prosesi səbəbindən məhduddur.
Tərkibi
Küncüt yağı sadalanan yağ turşularından ibarətdir: linoleik turşu (ümumi miqdarın 41%), olein turşusu (39%), palmit turşusu (8%), stearin turşusu (5%) və digərləri az miqdarda.
Tarixi
Tarixən, küncüt 5000 il əvvəl quraqlığa davamlı bir məhsul kimi becərilib və digər məhsulların uğursuz olduğu yerlərdə yetişə bilib. Küncüt toxumu, yağ üçün emal edilən ilk bitkilərdən biri, həm də ən erkən dad əlavələrindən biri idi. Küncüt, Hind vadisi mədəniyyəti dövründə yetişdirilirdi və əsas yağ məhsulu idi. Ehtimal ki, eramızdan əvvəl 2500-cü ildə Mesopotamiyaya ixrac edilmişdi.
İstehsal prosesi
Küncüt toxumu ilk növbədə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə istehsal olunur, genişmiqyaslı, tam avtomatlaşdırılmış yağ hasilatı və emalı texnikasının yaradılmasının məhdudlaşdırılmasında rol oynayan bir amildir. Küncüt yağı mövcud materiallardan və avadanlıqlardan asılı olaraq bir sıra üsullarla çıxarıla bilər. Tanzaniya küncüt yağının ən böyük istehsalçısı olaraq qalır və bu məhsulun qlobal istehlakında da üstünlük təşkil edir. Afrika və Asiya bölgələri ən sürətli inkişaf edən küncüt yağı bazarlarını təşkil edir. Burada müşahidə olunan tələbin davamlı artması artan ev gəlirləri rəqəmlərinə və şəhərləşməyə, eyni zamanda küncüt yağının qida məhsulları və Asiya yeməklərində istifadəsinin artmasına uyğundur. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə küncüt yağı tez-tez isti su flotasiyası, körpü presləri və ya kiçik miqyaslı yağ presləri istifadə etməklə daha ucuz və əllə intensiv üsullarla çıxarılır. İnkişaf etmiş ölkələrdə küncüt yağı yağ presləri, genişmiqyaslı yağ çıxarma maşınları və ya kimyəvi həlledici ilə basaraq çıxarılır. Bəzi istehsalçılar kosmetik cəhətlərini yaxşılaşdırmaq üçün küncüt yağını həlledici ekstraksiya, zərərsizləşdirmə və ağartma yolu ilə daha da təmizləsə də, keyfiyyətli toxumdan alınan küncüt yağı əvvəlcədən xoş bir ləzzətə malikdir və istehlak edilməzdən əvvəl əlavə təmizlənmə tələb etmir. Bir çox istehlakçı, saflaşdırma prosesinin vacib qida maddələrini aradan qaldıracağına inandıqları üçün təmizlənməmiş küncüt yağını seçirlər.
Küncüt toxumu bazarı
Küncüt yağı bazarı əsasən Asiyada və Orta Şərqdə yerləşir, burada yerli istehsal edilən küncüt yağı istifadəsi əsrlər boyu ənənə halını almışdır.
Çeşidlər
Küncüt yağı bir çox fərqli rənglərdə olur: soyuq preslənmiş küncüt yağı solğun sarı, Hindistan küncüt yağı (gingelly və ya til yağı) qızılı, Şərqi Asiya küncüt yağı isə ümumiyyətlə tünd qəhvəyi rəngdədir. Bu tünd rəng və ləzzət qovrulmuş/qızardılmış küncüt toxumlarından əldə edilir. Küncüt yağı yuxarıda təsvir olunan hər hansı bir formada satılır: Soyuq preslənmiş küncüt yağı Qərb sağlamlıq mağazalarında mövcuddur. Qovrulmamış (soyuq şəkildə preslənməmiş) küncüt yağı ümumiyyətlə Cənubi Hindistan, Orta Şərq, halal bazarlarında mövcuddur və Şərqi Asiya ölkələrində yemək üçün istifadə olunur.
Küncüt yağı Asiyada, xüsusilə Koreya, Çin və Cənubi Hindistanın Karnataka, Andhra Pradeş və Tamilnad əyalətlərində ən populyardır.
Ənənəvi istifadə
Ayurveda təbabətində küncüt yağı üçün istifadə olunur, fərz dilir ki, yağ sürtülən zaman bədən istiliyini aradan qaldırır.
İstinadlar
- Goldberg, Sharon (1995)."Sesame Oil, a featured ingredient" 2015-12-23 at the Wayback Machine
- "Nutrition Facts for sesame oil per 100 g, analysis of fats and fatty acids" 2022-03-19 at the Wayback MachineConde Nast for the USDA National Nutrient Database, version SR-21. 2014.
- Raghav Ram; David Catlin; Juan Romero & Craig Cowley (1990)."Sesame: New Approaches for Crop Improvement" 2022-03-13 at the Wayback Machine
- Small, Ernest (2004). "History and Lore of Sesame in Southwest Asia". Economic Botany. New York Botanical Garden Press. 58 (3): 329–353. doi History and lore of sesame in Southwest Asia 2022-07-19 at the Wayback Machine
- Kamal-Eldin, Afaf; Appelqvist, Lars-Åke (1195)"The effects of extraction methods on sesame oil stability" 2017-01-17 at the Wayback Machine
- ""Global Sesame Oil Market Overview — 2018 — IndexBox"". 2022-07-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-01.
- "Ghani: A traditional method of oil processing in India" 2022-03-05 at the Wayback MachineUnited Nations, Food and Agriculture Organization, Document Repository. 1993.
- E.S. Oplinger, D.H. Putnam, A.R. Kaminski, C.V. Hanson, E.A. Oelke, E.E. Schulte, and J.D. Doll (May 1990). "Sesame" 2022-08-12 at the Wayback Machine Center for New Crops & Plant Products, Purdue University, Department of Horticulture and Landscape Architecture.
- Katzer G (17 December 1999)."Spice Pages: Sesame Seeds (Sesamum indicum)" 2018-09-29 at the Wayback Machine
- Lahorkar P, Ramitha K, Bansal V, Anantha Narayana DB (2009)."A comparative evaluation of medicated oils prepared using ayurvedic and modified processes" 2022-05-17 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- İbn Sinanın da istifadə etdiyi KÜNCÜT YAĞININ FAYDALARI
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kuncut yagi kuncut toxumundan alinan yemeli bitki yagidir Yag kimi istifade olunmaqla yanasi bir cox metbexde ferqli qoz etri ve dadi olan lezzet artirici kimi istifade olunur Yag erken taninan bitki menseli yaglardan biridir Dunya miqyasinda kutlevi muasir istehsal semeresiz el yigimi prosesi sebebinden mehduddur TerkibiKuncut yagi sadalanan yag tursularindan ibaretdir linoleik tursu umumi miqdarin 41 olein tursusu 39 palmit tursusu 8 stearin tursusu 5 ve digerleri az miqdarda TarixiTarixen kuncut 5000 il evvel quraqliga davamli bir mehsul kimi becerilib ve diger mehsullarin ugursuz oldugu yerlerde yetise bilib Kuncut toxumu yag ucun emal edilen ilk bitkilerden biri hem de en erken dad elavelerinden biri idi Kuncut Hind vadisi medeniyyeti dovrunde yetisdirilirdi ve esas yag mehsulu idi Ehtimal ki eramizdan evvel 2500 cu ilde Mesopotamiyaya ixrac edilmisdi Istehsal prosesiKuncut toxumu ilk novbede inkisaf etmekde olan olkelerde istehsal olunur genismiqyasli tam avtomatlasdirilmis yag hasilati ve emali texnikasinin yaradilmasinin mehdudlasdirilmasinda rol oynayan bir amildir Kuncut yagi movcud materiallardan ve avadanliqlardan asili olaraq bir sira usullarla cixarila biler Tanzaniya kuncut yaginin en boyuk istehsalcisi olaraq qalir ve bu mehsulun qlobal istehlakinda da ustunluk teskil edir Afrika ve Asiya bolgeleri en suretli inkisaf eden kuncut yagi bazarlarini teskil edir Burada musahide olunan telebin davamli artmasi artan ev gelirleri reqemlerine ve seherlesmeye eyni zamanda kuncut yaginin qida mehsullari ve Asiya yemeklerinde istifadesinin artmasina uygundur Inkisaf etmekde olan olkelerde kuncut yagi tez tez isti su flotasiyasi korpu presleri ve ya kicik miqyasli yag presleri istifade etmekle daha ucuz ve elle intensiv usullarla cixarilir Inkisaf etmis olkelerde kuncut yagi yag presleri genismiqyasli yag cixarma masinlari ve ya kimyevi helledici ile basaraq cixarilir Bezi istehsalcilar kosmetik cehetlerini yaxsilasdirmaq ucun kuncut yagini helledici ekstraksiya zerersizlesdirme ve agartma yolu ile daha da temizlese de keyfiyyetli toxumdan alinan kuncut yagi evvelceden xos bir lezzete malikdir ve istehlak edilmezden evvel elave temizlenme teleb etmir Bir cox istehlakci saflasdirma prosesinin vacib qida maddelerini aradan qaldiracagina inandiqlari ucun temizlenmemis kuncut yagini secirler Kuncut toxumu bazariKuncut yagi bazari esasen Asiyada ve Orta Serqde yerlesir burada yerli istehsal edilen kuncut yagi istifadesi esrler boyu enene halini almisdir CesidlerKuncut yagi bir cox ferqli renglerde olur soyuq preslenmis kuncut yagi solgun sari Hindistan kuncut yagi gingelly ve ya til yagi qizili Serqi Asiya kuncut yagi ise umumiyyetle tund qehveyi rengdedir Bu tund reng ve lezzet qovrulmus qizardilmis kuncut toxumlarindan elde edilir Kuncut yagi yuxarida tesvir olunan her hansi bir formada satilir Soyuq preslenmis kuncut yagi Qerb saglamliq magazalarinda movcuddur Qovrulmamis soyuq sekilde preslenmemis kuncut yagi umumiyyetle Cenubi Hindistan Orta Serq halal bazarlarinda movcuddur ve Serqi Asiya olkelerinde yemek ucun istifade olunur Kuncut yagi Asiyada xususile Koreya Cin ve Cenubi Hindistanin Karnataka Andhra Prades ve Tamilnad eyaletlerinde en populyardir Enenevi istifadeAyurveda tebabetinde kuncut yagi ucun istifade olunur ferz dilir ki yag surtulen zaman beden istiliyini aradan qaldirir IstinadlarGoldberg Sharon 1995 Sesame Oil a featured ingredient 2015 12 23 at the Wayback Machine Nutrition Facts for sesame oil per 100 g analysis of fats and fatty acids 2022 03 19 at the Wayback MachineConde Nast for the USDA National Nutrient Database version SR 21 2014 Raghav Ram David Catlin Juan Romero amp Craig Cowley 1990 Sesame New Approaches for Crop Improvement 2022 03 13 at the Wayback Machine Small Ernest 2004 History and Lore of Sesame in Southwest Asia Economic Botany New York Botanical Garden Press 58 3 329 353 doi History and lore of sesame in Southwest Asia 2022 07 19 at the Wayback Machine Kamal Eldin Afaf Appelqvist Lars Ake 1195 The effects of extraction methods on sesame oil stability 2017 01 17 at the Wayback Machine Global Sesame Oil Market Overview 2018 IndexBox 2022 07 17 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 01 Ghani A traditional method of oil processing in India 2022 03 05 at the Wayback MachineUnited Nations Food and Agriculture Organization Document Repository 1993 E S Oplinger D H Putnam A R Kaminski C V Hanson E A Oelke E E Schulte and J D Doll May 1990 Sesame 2022 08 12 at the Wayback Machine Center for New Crops amp Plant Products Purdue University Department of Horticulture and Landscape Architecture Katzer G 17 December 1999 Spice Pages Sesame Seeds Sesamum indicum 2018 09 29 at the Wayback Machine Lahorkar P Ramitha K Bansal V Anantha Narayana DB 2009 A comparative evaluation of medicated oils prepared using ayurvedic and modified processes 2022 05 17 at the Wayback MachineXarici kecidlerIbn Sinanin da istifade etdiyi KUNCUT YAGININ FAYDALARI