Jüst Fonten

Jüst Fonten (ing. Just Fontaine; 18 avqust 1933^[…], Mərrakeş^[d], Mərakeşdəki Fransa protektoratı^[d] – 28 fevral 2023, Tuluza, Fransa) ― hücumçu mövqeyində oynamış Fransa futbolçusu və məşqçisi. Məhsuldarlığı ilə seçilən o, 1958 FİFA Dünya Kubokunda 6 oyuna 13 qol vurdu və bununla da bir Dünya Kuboku turnirində ən çox qol vuran oyunçu kimi tarixə düşdü. 2004-cü ildə Pele, FIFA mükafatlandırma mərasimində onu 125 Ən Böyük Yaşayan Futbolçulardan biri adlandırdı.

Jüst Fonten
fr. Just Fontaine
Fonten 2016-cı ilin aprel ayında
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	18 avqust 1933(1933-08-18)^[…]
Doğum yeri	Mərrakeş^[d], Mərakeşdəki Fransa protektoratı^[d]
Vəfat tarixi	28 fevral 2023(2023-02-28)(89 yaşında)
Vəfat yeri	Tuluza, Fransa
Vətəndaşlığı	Fransa
Boyu	174 sm
Mövqeyi	hücumçu
Karyerası
Klub karyerası 1950–1953 MİB Kasablanka 48 (62) 1953–1956 Nitsa 69 (43) 1956–1962 131 (122) Milli yığma 1953–1960 Fransa 21 (30) Məşqçisi olduğu klublar 1967 Fransa 1968–1969 Banyer-de-Lüşon 1973–1976 Paris Sen-Jermen 1978–1979 Tuluza 1979–1981 Mərakeş
Milli çempionatların müxtəlif liqalarında peşəkar klubların heyətində keçirdiyi oyunların və vurduğu qolların sayı. Rəsmi oyunlarda milli yığmanın heyətində keçirdiyi oyunların və vurduğu qolların sayı.
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Futbolçu karyerası

Atası fransız, anası ispan olan Jüst Fonten anadan olmuşdur. Daha sonra o, Kasablankaya köçmüş və orada Lyautey liseyində təhsil almışdır. Fonten həvəskar karyerasına 1950–1953-cü illərdə oynadığı "MİB Kasablanka"da başladı. 1953-cü ildə o, "Nitsa" ilə müqavilə imzaladı və üç mövsümdə klubun heyətində 44 qol vurdu. 1956-cı ildə ""ə keçidi baş tutdu və 1959–60 mövsümündən ilə tandem qurdu. Fonten "Reyms"də keçirdiyi altı mövsüm ərzində 121 qol vurdu. Ümumilikdə, Fonten Liqa 1-də 200 matçda 165 qol vurdu və iki dəfə (1958 və 1960-cı illərdə) çempion oldu. (1958/1959 Çempionlar Kubokunun) finalında "Real Madrid"lə qarşılaşan heyətin üzvü olmuşdur və 10 qolla həmin mövsümün bombardiri oldu.

Fransanın mavi formasiyla Fonten daha da görkəmli rekorda atdı. 17 dekabr 1953-cü ildəki debüt oyununda Fonten etdi və Fransa Lüksemburqu 8–0 məğlub etdi. Yeddi il ərzində o, 21 oyuna 30 qol vurdu. Bununla birlikdə, o, ən çox çıxışı ilə yadda qaldı. O, cəmi 6 oyuna 13 qol vurmağı bacardı, onlardan dörd keçmiş çempion Qərbi Almaniyanın qapısına vurulmuşdur. Bu, eyni zamanda bir Dünya Kuboku turnirində bir oyunçunun vurduğu ən yüksək qol sayısı idi, rekord hələ də təkrar olunmayıb. Turnirin sonunda o, "Qızıl Buts"a layiq görüldü. 2018-ci ilə qədər olan məlumata əsasən, o, FIFA Dünya Kuboku tarixinin dördüncü bombaridir (Gerd Müller (14 qol), Ronaldo (15 qol) və Miroslav Kloze (16 qol) ondan öncə gəlirlər).

Fonten son matçını 1962-ci ilin iyul ayında oynadı və təkrarlanan bir zədə üzündən erkən yaşda (28 il və 11 ay) karyerasını bitirmək məcburiyyətində qaldı. 1967-ci ildə qısa müddətlik Fransa millisinin məşqçisi oldu, ancaq məğlubiyyətlə bitən iki yoldaşlıq oyunundan sonra istefaya göndərildi. Mərakeş məşqçisi postunda o, "Atlas Şirləri" ilə bürünc medalını qazandı və , və kimi oyunçuları kəşf etdi. Mərakeş 1982 Dünya Kuboku seçmə mərhələsinin son mərhələsinə gəldi, ancaq Kameruna uduzdu.

Karyerasını bitirdikdən sonra

Pele tərəfindən 2004-cü ilin mart ayında 125 ən böyük yaşayan futbolçulardan biri olaraq adlandırıldı. 2003-cü ilin noyabrında UEFA Yubiley Mükafatlarında tərəfindən son 50 ilin ən yaxşı fransız oyunçu seçildi.

Ejen N`Jo Lea ilə o, 1961-ci ildə yaratdı. Fransa komandasının Cənubi Afrikada keçirilən 2010 Dünya Kubokundakı çıxışını, xüsusən hücumçuların sönük oyununu tənqid etmişdir. Fransa Uruqvay ilə heç-heçə edərək və Meksika və məğlub olaraq, qrup mərhələsində qalmışdır.

Karyera statistikası

Milli komanda

Mənbə: "Jüst Fonten – Beynəxalq oyunlarda qolları". Rsssf.com. İstifadə tarixi: 28 April 2011.

Fransa
İl	Oyun sayısı	Qol sayısı
1953	1	3
1954	-	-
1955	-	-
1956	1	0
1957	1	0
1958	12	18
1959	4	7
1960	2	2
Cəmi	21	30

Milli komanda qolları

Fransa millisinin vurduğu qol sayısı birinci göstərilib, "hesab" sütunu Fonten hər qol vurduqdan sonraki hesabı göstərir .

International goals by date, venue, cap, opponent, score, result and competition

Nö.	Tarix	Məkan	Oyun sayı	Rəqib	Hesab	Nəticə	Yarış
1	27 dekabr 1953	, Paris, Fransa	1	Lüksemburq	4–0	8–0
2					6–0
3					7–0
4	13 mart 1958	, Paris, Fransa	4	İspaniya	1–1	2–2	Yoldaşlıq oyunu
5	8 iyun 1958	, , İsveç	6	Paraqvay	1–1	7–3	1958 FİFA Dünya Kuboku
6					2–1
7					5–3
8	11 iyun 1958	, Vesteros, İsveç	7	Yuqoslaviya	1–0	2–3
9					2–2
10	15 iyun 1958	, , İsveç	8	Şotlandiya	2–0	2–1
11	19 iyun 1958	, , İsveç	9	Şimali İrlandiya	2–0	4–0
12					3–0
13	24 iyun 1958	, , İsveç	10	Braziliya	1–1	2–5
14	28 iyun 1958	Ullevi, Göteborq, İsveç	11	Qərbi Almaniya	1–0	6–3
15					3–1
16					5–2
17					6–3
18	1 oktyabr 1958	, Paris, Fransa	12	Yunanıstan	2–0	7–1	1960 UEFA Avro seçmə mərhələsi
19					6–1
20	5 oktyabr 1958	Praterştadion, Vienna, Avstriya	13	Avstriya	2–1	2–1	Yoldaşlıq oyunu
21	9 noyabr 1958	, , Fransa	15	İtaliya	2–2	2–2	Yoldaşlıq oyunu
22	11 noyabr 1959	, , Fransa	17	Portuqaliya	1–0	5–3	Yoldaşlıq oyunu
23					4–2
24					5–2
25	13 dekabr 1959	, , Fransa	18	Avstriya	1–0	5–2	1960 UEFA Avro seçmə mərhələsi
26					2–0
27					4–2
28	17 dekabr 1959	, Paris, Fransa	19	İspaniya	2–1	4–3	Yoldaşlıq oyunu
29	16 mart 1960	, Paris, Fransa	20	Çili	4–0	6–0	Yoldaşlıq oyunu
30					5–0

Nailiyyətləri

Klub

• Fransa Divizyonu 1: 1955–56, 1957–58, 1959–60, 1961–62
• Fransa Kuboku: 1953–54, 1957–58
• Fransa Superkuboku: 1958, 1960
• Çempionlar Kuboku: 1958–59 finalçı

Fərdi

• Qızıl Ayaq: 2003, futbol əfsanəsi kimi
• FİFA Dünya Kuboku Qızıl Butsu: 1958
• Fransa Divizyonu 1 ən yaxşı bombardiri (2): 1957–58, 1959–60
• Çempionlar Kuboku ən yaxşı bombardiri: (1958–59)
• FİFA 100: 2004

İstinadlar

1. Just Fontaine // Transfermarkt (çd.). 2000.
2. Just Fontaine // GeneaStar.
3. Fichier des personnes décédées.
4. https://www.lemonde.fr/sport/article/2023/03/01/just-fontaine-legende-du-football-francais-est-mort_6163719_3242.html.
5. Kaufman, Michelle. "Countdown to the World Cup – Total Soccer, Fútbol Total". MiamiHerald.com. İstifadə tarixi: 28 April 2011.
6. "Pele's list of the greatest". BBC Sport. 4 March 2004. 3 March 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 18 November 2013.
7. "1958 FIFA World Cup star: Just Fontaine". 23 July 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 31 December 2016.
8. . FIFA.com. 16 October 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 April 2011.
9. "1958 World Cup: Wales' Finest Hour". thefootballhistoryboys.blogspot.co.uk. 2014-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-04.
10. . 12 March 2004 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-06-11.
11. . ESPN. 11 July 2010. 27 April 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 April 2011.
12. "Just Fontaine - national football team player". EU-Football.info. 14 July 2016. 21 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 July 2016.
13. "The forgotten story of … Just Fontaine's 13-goal World Cup". The Guardian. 12 January 2012. 9 August 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 2 August 2019.
14. . Golden Foot. 25 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2015.

Xarici keçidlər

• UEFA.com – Fransanın Qızıl Oyunçusu
• Fransa Futbol Federasiyasının rəsmi saytında 2006-12-09 at the Wayback Machine