Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Janna Delafua (d. 29 iyun, 1851 – ö. 25 may, 1916) Fransız arxeoloq, səyyah, yazıçı, feminist və jurnalist idi. O, Marsel-Oqüst Delafuanın həyat yoldaşı idi. O və həyat yoldaşı qədim fars şəhəri - Susanın qazıntılar aparmış və müxtəlif kəşflər etmişlər ki, onların bəziləri Luvr muzeyində sərgilənir.
| Janna Delafua | |
|---|---|
| fr. Jane Dieulafoy | |
 | |
| Doğum tarixi | 29 iyun 1851 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 25 may 1916(64 yaşında) |
| Fəaliyyəti | tədqiqatçı-səyyah[d], antropoloq, arxeoloq, yazıçı, tərcüməçi, səyyah, romançı, jurnalist, hərbi qulluqçu, feminist[d], fotoqraf |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı və fəaliyyəti
Janna Henrietta Maqre (Janna Delafua) Fransanın Tuluza şəhərində varlı burjua tacirlər ailəsində anadan olmuşdur. 1862-1870-ci illərdə Parisin bir qəsəbəsində yerləşən Kuvan de Uspeniya d'Otey məktəbində təhsil almışdır. O, 1870-ci ilin may ayında, 19 yaşında ikən Marsel Delafua ilə evlənmişdir. Həmin il Fransa-Prussiya müharibəsi başlamışdır. Marsel könüllü olaraq cəbhəyə göndərilmiş, Janna isə onu müşayiət edərək əsgər geyimində döyüşlərə qatılmışdır.
Müharibə bitdikdən sonra Marsel Midi dəmir yollarında işə düzəldi, lakin növbəti on il ərzində Delafua cütlüyü Misirə və Mərakeşə arxeoloji və tədqiqat səfərləri etdi. Janna bu səfərlərin qeydlərini aparmadı. Marsel Şərq və Qərb memarlığı arasındakı əlaqə ilə getdikcə daha çox maraqlanmağa başladı və 1879-cu ildə özünü arxeologiyaya həsr etməyə qərar verdi.
Delafua cütlüyü ilk dəfə 1881–82-ci illərdə Qacar İranını ziyarət edib geri qayıtdılar və bundan sonra daha bir dəfə Qacarlar İranında oldular (sonuncu dəfə 1884-cü ildə). İlk səfərləri Marseldən İstanbula yük gəmisi ilə, oradan Rus gəmisi ilə Qara dənizin şərq sahilindəki Poti limanına, daha sonra isə Qafqazı keçərək Azərbaycan vasitəsilə Təbrizə daxil olmuşdur. Oradan Tehran, İsfahan və Şirazı gəzmişlər. Janna Delafua bu səfərləri fotolar, illüstrasiyalar və yazılarla sənədləşdirmişdir. O, səyahəti zamanı gündəlik qeydlər aparmış və bunlar sonradan iki cildlik kitab şəklində nəşr olunmuşdur. Janna abidələrin, arxeoloji qalıqların, kişilərin, qadınların və qrupların fotoşəkillərini çəkmişdir. Onlar Fransaya qayıtdıqdan sonra müxtəlif rəssamlar bu şəkillər əsasında illüstrasiyalar və oyma rəsmlər hazırlamışdır. Nəticədə "Persiya, Xaldeya, Suziana (La Perse, la Chaldée, la Susiane)" adlı səyahətnamə nəşr olunmuşdur ki, burada 336 litoqrafiya, o cümlədən 50 qadın portreti yer alır.
Susa şəhərində cütlük çoxlu artefakt və frizlər tapmışdır, bunlardan bəziləri Fransaya göndərilmişdir. Luvr Muzeyində nümayiş olunan məşhur "Şir Frizi" onların tapıntılarından biridir. Muzeydə Delafua cütlüyünün Fransaya gətirdiyi artefaktlar üçün iki xüsusi otaq ayrılmışdır. Onun bu fəaliyyətinə görə Fransa hökuməti 1886-cı ildə Janna Delafuanı "Şərəf legionu" ordeni ilə təltif etmişdir. Lakin tapılan obyektlərin Fransaya köçürülməsi İran arxeoloji qazıntılarına ciddi ziyan vurmuşdur. Janna Delafua Susadakı Apadana sarayı ilə bağlı xatirələrində yazırdı:
 | Dünən son günlərdə tapılan iri daş öküzə böyük təəssüflə baxırdım, təxminən on iki min funt ağırlığında! Belə nəhəng bir kütləni tərpətmək mümkün deyil. Nəhayət, qəzəbimə hakim ola bilmədim, iri bir çəkic götürüb qayaya hücum etdim. Onu var gücümlə vurdum. Zərbənin nəticəsində sütunun başlığı yetişmiş meyvə kimi sındı..." |  |
İran səfərlərindən sonra Delafua cütlüyü 1888-1914-cü illər arasında İspaniya və Mərakeşdə səyahət etmişlər. Bu dövrdə Janna iki roman yazmışdır: "Parisatis" (1890) – hadisələr qədim Susada cərəyan edir. Bu roman daha sonra Kamil Sen-Sans tərəfindən "Müsadirə (Déchéance)" operasına (1897) uyğunlaşdırılmışdır. I Dünya Müharibəsi zamanı Marsel könüllü olaraq Mərakeşin Rabat şəhərinə getdi və Janna onu müşayiət etdi. Lakin Mərakeşdə olarkən Jannanın səhhəti pisləşdi. O, amöbiyaz dizenteriyasına yoluxdu və Fransaya qayıtmaq məcburiyyətində qaldı. 1916-cı ildə Pompertuzat şəhərində vəfat etdi. Onlar övlad sahibi olmamışdı və ölümündən sonra Paris şəhərindəki evlərini Fransız Qızıl Xaç Cəmiyyətinə bağışladılar. Bu bina bu gün də Fransız Qızıl Xaçı tərəfindən istifadə edilir.
Biblioqrafiyası
Seçilmiş əsərləri
- La Perse, la Chaldée et la Susiane 1881–1882. Paris: Hachette. 1887.
- L'Orient sous le voile. De Chiraz à Bagdad 1881–1882 (vol 2). Paris. 1889.
- À Suse 1884–1886. Journal des fouilles. Paris: Hachette. 1888.
- Parysatis. Paris: A. Durand & Fils. 1890.
- Volontaire. Paris: Colin. 1892.
- Rose d'Hatra et L'Oracle (short stories). Paris: A. Colin et Cie. 1893.
- Frère Pélage. Paris: Alphonse Lemerre. 1894.
- Déchéance. Paris: Alphonse Lemerre. 1897.
- Aragon et Valence. Paris: Hachette. 1901.
- L'épouse parfaite (translation from Fray Luis de León). Paris: Bloud. 1906.
- Castille et Andalousie. Paris: Hachette. 1908.
- Isabelle la Grande. Paris: Hachette. 1920.
İstinadlar
- Léonore verilənlər bazası (fr.). ministère de la Culture.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Arnal P. Femmes d'exception en Midi-Pyrénées. 2012.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #119025493 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Bibliothèque nationale de France Record #121352407 // BnF catalogue général (fr.). Paris: BnF.
- Adams, 2010. səh. 43
- Adams, 2010. səh. 49
- "MME. JANE DIEULAFOY DEAD.; Explorer and Author Fought Through Franco-Prussian War". The New York Times. May 28, 1916. İstifadə tarixi: 2011-09-07.
- Cohen, Joukowsky, 2006. səh. 39
- Nameghi, Khadijeh Mohammadi; González, Carmen Pérez (2013). From Sitters to Photographers: Women in Photography from the Qajar Era to the 1930s. History of Photography, 37:1, p. 56.
- Cohen, Joukowsky, 2006. səh. 41
- Calmard, 1995
- Dieulafoy, Jane. Perse, la Chaldee, la Susiane (1887 edition), p.2 and list of Illustrations at the end.
- Adams, 2010. səh. 42
- Adams, 2010. səh. 61
- Gran-Aymeric, 1991. səh. 311
Mənbələr
- Adams, Amanda (2010). "Jane Dieulafoy — All Dressed Up In a Man's Suit". Ladies of the Field: Early Women Archaeologists and Their Search for Adventure. Greystone Books. ISBN 978-1-55365-433-9.
- Bird, Dúnlaith (2012). Travelling in Different Skins: Gender Identity in European Women's Oriental Travelogues, 1850-1950. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-964416-2.
- Bonakdarian, Mansour (2006). Britain and the Iranian Constitutional Revolution of 1906-1911: Foreign Policy, Imperialism, and Dissent. Syracuse University Press. ISBN 978-0-8156-3042-5.
- Calmard, Jean (15 December 1995). "Dieulafoy, Jeanne Henriette Magre". Encyclopedia Iranica.
- Cohen, Getzel M.; Joukowsky, Martha Sharp (2006). "Jane Dieulafoy (1851-1916)". Breaking Ground: Pioneering Women Archaeologists. University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-03174-0.
- Gran-Aymeric, Eve and Jean (1991). Jane Dieulafoy, une vie d'homme. Perrin. ISBN 978-2-262-00875-8.
- Irvine, Margot (2008). "Une Académie de femmes?".
- Irvine, Margot (1999). "Jane Dieulafoy's Gender Transgressive Behaviour and Conformist Writing". Portsmouth Working Papers on Contemporary France.
- Mesch, Rachel (2020). "Part I. Jane Dieulafoy: Masculinity for God and Country.". Before Trans: Three Gender Stories from 19th Century France. Stanford University Press. doi:10.1515/9781503612358. ISBN 978-1503606739. S2CID 242128755.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Janna Delafua d 29 iyun 1851 o 25 may 1916 Fransiz arxeoloq seyyah yazici feminist ve jurnalist idi O Marsel Oqust Delafuanin heyat yoldasi idi O ve heyat yoldasi qedim fars seheri Susanin qazintilar aparmis ve muxtelif kesfler etmisler ki onlarin bezileri Luvr muzeyinde sergilenir Janna Delafuafr Jane DieulafoyDogum tarixi 29 iyun 1851 1851 06 29 Dogum yeri TuluzaVefat tarixi 25 may 1916 1916 05 25 64 yasinda Fealiyyeti tedqiqatci seyyah d antropoloq arxeoloq yazici tercumeci seyyah romanci jurnalist herbi qulluqcu feminist d fotoqraf Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve fealiyyetiVaramin Qalasi Janna Delafua terefinden cekilmis resm eseri Janna Henrietta Maqre Janna Delafua Fransanin Tuluza seherinde varli burjua tacirler ailesinde anadan olmusdur 1862 1870 ci illerde Parisin bir qesebesinde yerlesen Kuvan de Uspeniya d Otey mektebinde tehsil almisdir O 1870 ci ilin may ayinda 19 yasinda iken Marsel Delafua ile evlenmisdir Hemin il Fransa Prussiya muharibesi baslamisdir Marsel konullu olaraq cebheye gonderilmis Janna ise onu musayiet ederek esger geyiminde doyuslere qatilmisdir Muharibe bitdikden sonra Marsel Midi demir yollarinda ise duzeldi lakin novbeti on il erzinde Delafua cutluyu Misire ve Merakese arxeoloji ve tedqiqat seferleri etdi Janna bu seferlerin qeydlerini aparmadi Marsel Serq ve Qerb memarligi arasindaki elaqe ile getdikce daha cox maraqlanmaga basladi ve 1879 cu ilde ozunu arxeologiyaya hesr etmeye qerar verdi Delafua cutluyu ilk defe 1881 82 ci illerde Qacar Iranini ziyaret edib geri qayitdilar ve bundan sonra daha bir defe Qacarlar Iraninda oldular sonuncu defe 1884 cu ilde Ilk seferleri Marselden Istanbula yuk gemisi ile oradan Rus gemisi ile Qara denizin serq sahilindeki Poti limanina daha sonra ise Qafqazi kecerek Azerbaycan vasitesile Tebrize daxil olmusdur Oradan Tehran Isfahan ve Sirazi gezmisler Janna Delafua bu seferleri fotolar illustrasiyalar ve yazilarla senedlesdirmisdir O seyaheti zamani gundelik qeydler aparmis ve bunlar sonradan iki cildlik kitab seklinde nesr olunmusdur Janna abidelerin arxeoloji qaliqlarin kisilerin qadinlarin ve qruplarin fotosekillerini cekmisdir Onlar Fransaya qayitdiqdan sonra muxtelif ressamlar bu sekiller esasinda illustrasiyalar ve oyma resmler hazirlamisdir Neticede Persiya Xaldeya Suziana La Perse la Chaldee la Susiane adli seyahetname nesr olunmusdur ki burada 336 litoqrafiya o cumleden 50 qadin portreti yer alir Sirazin Vekil Bazari Janna Delafua terefinden 1881 ci ilde cekilmisdir Susa seherinde cutluk coxlu artefakt ve frizler tapmisdir bunlardan bezileri Fransaya gonderilmisdir Luvr Muzeyinde numayis olunan meshur Sir Frizi onlarin tapintilarindan biridir Muzeyde Delafua cutluyunun Fransaya getirdiyi artefaktlar ucun iki xususi otaq ayrilmisdir Onun bu fealiyyetine gore Fransa hokumeti 1886 ci ilde Janna Delafuani Seref legionu ordeni ile teltif etmisdir Lakin tapilan obyektlerin Fransaya kocurulmesi Iran arxeoloji qazintilarina ciddi ziyan vurmusdur Janna Delafua Susadaki Apadana sarayi ile bagli xatirelerinde yazirdi Dunen son gunlerde tapilan iri das okuze boyuk teessufle baxirdim texminen on iki min funt agirliginda Bele neheng bir kutleni terpetmek mumkun deyil Nehayet qezebime hakim ola bilmedim iri bir cekic goturub qayaya hucum etdim Onu var gucumle vurdum Zerbenin neticesinde sutunun basligi yetismis meyve kimi sindi Iran seferlerinden sonra Delafua cutluyu 1888 1914 cu iller arasinda Ispaniya ve Merakesde seyahet etmisler Bu dovrde Janna iki roman yazmisdir Parisatis 1890 hadiseler qedim Susada cereyan edir Bu roman daha sonra Kamil Sen Sans terefinden Musadire Decheance operasina 1897 uygunlasdirilmisdir I Dunya Muharibesi zamani Marsel konullu olaraq Merakesin Rabat seherine getdi ve Janna onu musayiet etdi Lakin Merakesde olarken Jannanin sehheti pislesdi O amobiyaz dizenteriyasina yoluxdu ve Fransaya qayitmaq mecburiyyetinde qaldi 1916 ci ilde Pompertuzat seherinde vefat etdi Onlar ovlad sahibi olmamisdi ve olumunden sonra Paris seherindeki evlerini Fransiz Qizil Xac Cemiyyetine bagisladilar Bu bina bu gun de Fransiz Qizil Xaci terefinden istifade edilir BiblioqrafiyasiSecilmis eserleri La Perse la Chaldee et la Susiane 1881 1882 Paris Hachette 1887 L Orient sous le voile De Chiraz a Bagdad 1881 1882 vol 2 Paris 1889 A Suse 1884 1886 Journal des fouilles Paris Hachette 1888 Parysatis Paris A Durand amp Fils 1890 Volontaire Paris Colin 1892 Rose d Hatra et L Oracle short stories Paris A Colin et Cie 1893 Frere Pelage Paris Alphonse Lemerre 1894 Decheance Paris Alphonse Lemerre 1897 Aragon et Valence Paris Hachette 1901 L epouse parfaite translation from Fray Luis de Leon Paris Bloud 1906 Castille et Andalousie Paris Hachette 1908 Isabelle la Grande Paris Hachette 1920 IstinadlarLeonore verilenler bazasi fr ministere de la Culture Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Arnal P Femmes d exception en Midi Pyrenees 2012 Deutsche Nationalbibliothek Record 119025493 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Bibliotheque nationale de France Record 121352407 BnF catalogue general fr Paris BnF Adams 2010 seh 43 Adams 2010 seh 49 MME JANE DIEULAFOY DEAD Explorer and Author Fought Through Franco Prussian War The New York Times May 28 1916 Istifade tarixi 2011 09 07 Cohen Joukowsky 2006 seh 39 Nameghi Khadijeh Mohammadi Gonzalez Carmen Perez 2013 From Sitters to Photographers Women in Photography from the Qajar Era to the 1930s History of Photography 37 1 p 56 Cohen Joukowsky 2006 seh 41 Calmard 1995 Dieulafoy Jane Perse la Chaldee la Susiane 1887 edition p 2 and list of Illustrations at the end Adams 2010 seh 42 Adams 2010 seh 61 Gran Aymeric 1991 seh 311MenbelerAdams Amanda 2010 Jane Dieulafoy All Dressed Up In a Man s Suit Ladies of the Field Early Women Archaeologists and Their Search for Adventure Greystone Books ISBN 978 1 55365 433 9 Bird Dunlaith 2012 Travelling in Different Skins Gender Identity in European Women s Oriental Travelogues 1850 1950 Oxford Oxford University Press ISBN 978 0 19 964416 2 Bonakdarian Mansour 2006 Britain and the Iranian Constitutional Revolution of 1906 1911 Foreign Policy Imperialism and Dissent Syracuse University Press ISBN 978 0 8156 3042 5 Calmard Jean 15 December 1995 Dieulafoy Jeanne Henriette Magre Encyclopedia Iranica Cohen Getzel M Joukowsky Martha Sharp 2006 Jane Dieulafoy 1851 1916 Breaking Ground Pioneering Women Archaeologists University of Michigan Press ISBN 978 0 472 03174 0 Gran Aymeric Eve and Jean 1991 Jane Dieulafoy une vie d homme Perrin ISBN 978 2 262 00875 8 Irvine Margot 2008 Une Academie de femmes Irvine Margot 1999 Jane Dieulafoy s Gender Transgressive Behaviour and Conformist Writing Portsmouth Working Papers on Contemporary France Mesch Rachel 2020 Part I Jane Dieulafoy Masculinity for God and Country Before Trans Three Gender Stories from 19th Century France Stanford University Press doi 10 1515 9781503612358 ISBN 978 1503606739 S2CID 242128755