I Eyrik Qanlı Balta (norv. Eirik Blodøks; 895 – 954) — I Harald Gözəlsaçın oğlu. Horfaqerlər sülaləsindən Norveçin ikinci konunqu (kralı).
I Eyrik Qanlı Balta | |
---|---|
norv. Eirik Blodøks | |
930 – 934/935 | |
Əvvəlki | I Harald Gözəlsaç |
Sonrakı | I Hokon |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 895 |
Vəfat tarixi | 954 |
Atası | I Harald Gözəlsaç |
Anası | Raqnhilda Eyriksdotter |
Həyat yoldaşı | Qunhilda |
Uşaqları | oğulları: Qamle, Quttorm, II Harald Bozkürk, Raqnfröd, Erlinq, Qudröd,Siqurd, Röqnvald |
Dini | Skandinaviya büdpərəstliyi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Eyrik I Haraldın çoxsaylı oğullarından biri olub onun Raqnhilddən olan yeganə övladı idi.
I Harald böyük oğlu olmamasına baxmayaraq Eyriki uşaqlıqdan özünün sələfi görmüş və onun formalaşmasında böyük rol oynamışdır.
Uşaqlıq və yeniyetməlik illərini atasının yanında keçirən Eyrik 927-ci ildə Byarmaland torpağına (müasir Rusiya və Finlandiya sərhədinə yaxın) yürüşə çıxır. Bu əraziləri yağmaladıqdan sonra qardaşı Byörnün yanına gələrək Vestfoldan ataları I Haralda gətirilən vergi və bəxşişləri onun aparmasını istəyir. Ancaq Byörn bununla razılaşmayaraq bütün mal-mülkü adamları vasitəsi ilə paytaxta göndərir və Eyrikə icazĕ vermir. Bundan qəzĕblənən Eyrik bir mûddĕt keçdikdən sonra Seheym şəhərində qaradaşını öldürür. Latın dilli mənbələrdə Eyrikin ləqəblərindən biri "qardaş qatili"dir (lat. fratris interfector) .
930-cu ildə Harald taxtadan çəkilərək ölkəni oğulları arasında bölür və hər birinə konunq tituluni verir. Sevimli oğlu Eyrik isə böyük konunq titulunu alır. 933-cü ildə Haraldın ölümündən sonra mərkəzi hakimiyyət Qanlı Baltanın əlinə keçdi.
Bundan sonra ölkə üzrə vergini Eyrik yığırdı. Ancaq qaradaşları Olafın Vikendən, Siqrödün Tiröndelaqdan vergini yığmasını o mərkəzi hakimiyyətə qarşı çıxmaq kimi qəbul edir. Buna görə təxminən 933/934-cü ildə Eyrik Vikenə hücum edərək Olaf və Siqrödün birləşmiş ordusunu məğlub etdi və iki qardaş döyüş meyadanında vəfat etdi.
Bu ildə İngiltərə kralı Etelstanın yanında olan Hokonun Norveçə qayıdışından sonra Eyrikin bir çox düşməni onun yanına gələrək ölkə hakimiyyətini ələ keçirməsini xahiş etdilər. Eyrik isə tərafdarları ilə birgə qərbə üzərək Şotlandiyanın şimalındakı Orkney adalarına getdi. Etelstan Norveçlə Haraldın dövründəki dostluq əlaqələrini nəzərə alaraq Nortumbriya vilayətinin idarəsini Eyrikə verir. Ancaq onun ölümündən sonra taxta çıxan I Edmund Eyriki məğlub edərək Britaniyadan qovdu.
954-cü ildə yenidən ordu yığan Eyrik İrlandiyaya hücum etdi. Ancaq yerli hökmdar Olafa məğlu olaraq öldürüldü. Həyat yoldaşı Qunhilda və oğulları Orkney adalarını tabe etdilər.
İstinadlar
- Norsk biografisk leksikon (бук.). Kunnskapsforlaget. ISSN 2464-1502
- "Eric Bloodaxe killed in ambush". 2023-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-30.
- "Eric Bloodaxe: Murderous Viking King of Norway and Northumbria". 2022-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-30.
- "The Death of Eric Bloodaxe". 2019-12-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-30.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Eyrik Qanli Balta norv Eirik Blodoks 895 954 I Harald Gozelsacin oglu Horfaqerler sulalesinden Norvecin ikinci konunqu krali I Eyrik Qanli Baltanorv Eirik BlodoksNorvec krali930 934 935EvvelkiI Harald GozelsacSonrakiI HokonSexsi melumatlarDogum tarixi 895Vefat tarixi 954Atasi I Harald GozelsacAnasi Raqnhilda EyriksdotterHeyat yoldasi QunhildaUsaqlari ogullari Qamle Quttorm II Harald Bozkurk Raqnfrod Erlinq Qudrod Siqurd Roqnvald qizlari RaqnhildaDini Skandinaviya budperestliyi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEyrik I Haraldin coxsayli ogullarindan biri olub onun Raqnhildden olan yegane ovladi idi I Harald boyuk oglu olmamasina baxmayaraq Eyriki usaqliqdan ozunun selefi gormus ve onun formalasmasinda boyuk rol oynamisdir Usaqliq ve yeniyetmelik illerini atasinin yaninda keciren Eyrik 927 ci ilde Byarmaland torpagina muasir Rusiya ve Finlandiya serhedine yaxin yuruse cixir Bu erazileri yagmaladiqdan sonra qardasi Byornun yanina gelerek Vestfoldan atalari I Haralda getirilen vergi ve bexsisleri onun aparmasini isteyir Ancaq Byorn bununla razilasmayaraq butun mal mulku adamlari vasitesi ile paytaxta gonderir ve Eyrike icazĕ vermir Bundan qezĕblenen Eyrik bir muddĕt kecdikden sonra Seheym seherinde qaradasini oldurur Latin dilli menbelerde Eyrikin leqeblerinden biri qardas qatili dir lat fratris interfector 930 cu ilde Harald taxtadan cekilerek olkeni ogullari arasinda bolur ve her birine konunq tituluni verir Sevimli oglu Eyrik ise boyuk konunq titulunu alir 933 cu ilde Haraldin olumunden sonra merkezi hakimiyyet Qanli Baltanin eline kecdi Bundan sonra olke uzre vergini Eyrik yigirdi Ancaq qaradaslari Olafin Vikenden Siqrodun Tirondelaqdan vergini yigmasini o merkezi hakimiyyete qarsi cixmaq kimi qebul edir Buna gore texminen 933 934 cu ilde Eyrik Vikene hucum ederek Olaf ve Siqrodun birlesmis ordusunu meglub etdi ve iki qardas doyus meyadaninda vefat etdi Bu ilde Ingiltere krali Etelstanin yaninda olan Hokonun Norvece qayidisindan sonra Eyrikin bir cox dusmeni onun yanina gelerek olke hakimiyyetini ele kecirmesini xahis etdiler Eyrik ise terafdarlari ile birge qerbe uzerek Sotlandiyanin simalindaki Orkney adalarina getdi Etelstan Norvecle Haraldin dovrundeki dostluq elaqelerini nezere alaraq Nortumbriya vilayetinin idaresini Eyrike verir Ancaq onun olumunden sonra taxta cixan I Edmund Eyriki meglub ederek Britaniyadan qovdu 954 cu ilde yeniden ordu yigan Eyrik Irlandiyaya hucum etdi Ancaq yerli hokmdar Olafa meglu olaraq olduruldu Heyat yoldasi Qunhilda ve ogullari Orkney adalarini tabe etdiler IstinadlarNorsk biografisk leksikon buk Kunnskapsforlaget ISSN 2464 1502 Eric Bloodaxe killed in ambush 2023 07 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 30 Eric Bloodaxe Murderous Viking King of Norway and Northumbria 2022 07 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 30 The Death of Eric Bloodaxe 2019 12 30 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 30 Xarici kecidler