I Ceyms (ing. James I of Scotland; 25 iyul 1394, Danfermlin sarayı[d], Fayf[d] – 21 fevral 1437) — Şotlandiya kralı. Böyük qardaşı ın 1402-ci ildə şübhəli ölümünün ardından taxtın varisi oldu. O əsnada taxt naibi olan əmisi ın sui-qəsd tərtibləməsindən çəkinən dəstəkçiləri onu Fransaya qaçırmaq istəsə də, mindiyi gəmi ingilislər tərəfindən ələ keçirildi və Ceyms uzun illər əsir tutulduğu Londona aparıldı. İngiltərə kralı IV Henrinin əsarəti altında ikən atasının vəfatı xəbərini aldı və 11 yaşında Şotlandiya kralı elan olundu. Ancaq əsirliyi bitmədi. Özü Londonda tutuldu və Şotlandiyadakı əmisi taxt naibliyinə davam etdi.
I Ceyms | |
---|---|
ing. James I of Scotland | |
4 aprel 1406 – 21 fevral 1437 | |
Əvvəlki | III Robert |
Sonrakı | II Ceyms |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 25 iyul 1394 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 21 fevral 1437 (42 yaşında) |
Vəfat səbəbi | bıçaq xəsarəti[d] |
Fəaliyyəti | şair, yazıçı, əsilzadə |
Atası | Robert III of Scotland |
Həyat yoldaşı | |
Ailəsi | Stüartlar |
Dini | xristianlıq |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əsasən London qəsri və Vindzor qalasında keçən əsarət illəri boyunca mükəmməl təhsil alan I Ceyms İngiltərə kralı V Henrinin Fransadakı hərbi yürüşlərində iştirak etdi. Əmisinin ölümündən sonra naiblik əmisinin böyük oğlu ın əlinə keçdi. Ancaq çox keçmədən I Ceyms 1424-cü ilin aprelində azad buraxılaraq Şotlandiyaya göndərildi. 21 may 1424-cü ildə keçirilən tacqoyma mərasiminin ardından Şotlandiyada təkbaşına hakimiyyəti ələ alan I Ceyms, ingilis tərəfdarı olması və şotlandların uzun illərdir müttəfiq olduğu Fransaya qarşı ingilislərlə birgə yürüşlərdə iştirak etməsi səbəbilə yerli əyanlar tərəfindən xoş qarşılanmadı. Hakimiyyətini gücləndirmək üçün taxt iddiası ola biləcək qohumlarına qarşı sərt tədbirlər aldı. Bunların bir hissəsi həbs olundu, bir hissəsi isə sui-qəsdlə öldürüldü. Beləcə, I Ceymslə yerli əyanlar arasındakı sülh və barışıq ehtimalı tamamilə aradan qalxdı. Bu mübarizə I Ceymsin əmisi rəhbərliyində sui-qəsdlə öldürülməsinə səbəb oldu.
Ailəsi
12 fevral 1424-cü ildə Londonda İngiltərə kralı III Eduardın nəvəsi Con Byufortun qızı Janna Byufortla evləndirildi. Cütlüyün 8 övladı doğuldu və bunlardan yalnız biri yetkinlik yaşına çatmadı.
- Marqarita Stüart, Fransa dofeni
- İzabella Stüart,
- , Morton qrafinyası
- Aleksandr Stüart (16 oktyabr 1430) – II Ceymsin əkiz qardaşı, ölü doğulmuşdur.
- II Ceyms
- , Avstriya hersoqinası
- Mariya Stüart, Buken qrafinyası
Mənbə
- , The Kingdom of the Scots, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2003, ISBN
- , The Early Stewart Kings: Robert II and Robert III, 1371–1406, The Stewart Dynasty in Scotland Series, Edinburgh: John Donald, an imprint of Birlinn Ltd, 2007, ISBN
- Broun, Dauvit; Reid, Norman H.; ; ; Wormald, Jenny, Kingship // Lynch, Michael (redaktor), > The Oxford Companion to Scottish History (Oxford Reference Online), Oxford: Oxford University Press, 2007, ISBN
- , James I., East Linton, Scotland: Tuckwell Press, 1994, ISBN
- , "I have thus slain a tyrant – The Dethe of the Kynge of Scotis and the right to resist in early fifteenth-century Scotland", Innes Review, 47 (SPRING 1996), 1996: 24–44, doi:10.3366/inr.1996.47.1.24, ISSN 1745-5219
- , "That Old Serpent and Ancient of Evil Days: Walter, Earl of Atholl and the Death of James I", The Scottish Historical Review, 71 (191/192. Parts 1 and 2), April–October 1992: 23–45, JSTOR 25530532
- Cowan, Samual, The Ancient Capital of Scotland, London: Simpkin, Marshall, Hamilton, Kent & Co, 1904
- David, Charles Wendell, Robert Curthose, Duke of Normandy, London: Humphery Milford, 1920
- Dean, Lucinda H S. Death and the Royal Succession in Scotland, C.1214-C.1543: Ritual, Ceremony and Power. Boydell Press. 2024. ISBN .
- Fawcett, Richard; Oram, Richard, Melrose Abbey, Stroud, Gloucestershire: Tempus Publishing Ltd, 2004, ISBN
- Grant, Alexander, Independence and Nationhood, Scotland 1306–1469, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2001, ISBN
- , Scotland: A New History, London: Pimlico, 1992, ISBN
- McGladdery, Christine, The House of Stewart, 1371–1625 // Oram, Richard (redaktor), The Kings & Queens of Scotland, Stroud, Gloustershire: Tempus Publishing Ltd, 2001, ISBN
- McGladdery, Christine, James II, Edinburgh: John Donald Publishers Ltd, 1990, ISBN
- MacQuarrie, Alan, Medieval Scotland: Kingship and Nation, Gloucestershire, England: Sutton Publishing Limited, 2004, ISBN
- Nield, Jonathan, A Guide to the Best Historical Novels and Tales, Ayer Publishing, 1968, ISBN
- Penman, Michael, Robert III in The House of Stewart, 1371–1625 // Oram, Richard (redaktor), The Kings & Queens of Scotland, Stroud, Gloustershire: Tempus Publishing Ltd, 2001, ISBN
- Rigby, S. H., A Companion to Britain in the Later Middle Ages, Oxford, United Kingdom: Blackwell Publishers Limited, 2003, ISBN
- , Studies in Peerage and Family History, Westminster, London: Archibald Constable & Co Ltd, 1901
- , Chivalry and knighthood in Scotland, 1424–1513, Woodbridge: The Boydell Press, 2006, ISBN
- , Medieval Church Councils in Scotland, Edinburgh: T&T Clark Ltd, 2000, ISBN
- , Britain's Royal Families, London: Vintage, 2008, ISBN
- Woodger, L.S. "Woodger, FENN, Hugh atte (d.1409), of Great Yarmouth, Norf.". The History of Parliament. Institute of Historical Research. İstifadə tarixi: 3 March 2017.
- ; Waugh, William Templeton, The Reign of Henry the Fifth, The University Press, 1914, B00086QRQM
- Educational pamphlet, Investigating Linlithgow Palace, Historic Envoironment Scotland, 5 July 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 3 January 2019
İstinadlar
- Kindred Britain.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Ceyms ing James I of Scotland 25 iyul 1394 Danfermlin sarayi d Fayf d 21 fevral 1437 Sotlandiya krali Boyuk qardasi in 1402 ci ilde subheli olumunun ardindan taxtin varisi oldu O esnada taxt naibi olan emisi in sui qesd tertiblemesinden cekinen destekcileri onu Fransaya qacirmaq istese de mindiyi gemi ingilisler terefinden ele kecirildi ve Ceyms uzun iller esir tutuldugu Londona aparildi Ingiltere krali IV Henrinin esareti altinda iken atasinin vefati xeberini aldi ve 11 yasinda Sotlandiya krali elan olundu Ancaq esirliyi bitmedi Ozu Londonda tutuldu ve Sotlandiyadaki emisi taxt naibliyine davam etdi I Ceymsing James I of ScotlandSotlandiya krali4 aprel 1406 21 fevral 1437EvvelkiIII RobertSonrakiII CeymsSexsi melumatlarDogum tarixi 25 iyul 1394Dogum yeri Fayf d SotlandiyaVefat tarixi 21 fevral 1437 42 yasinda Vefat sebebi bicaq xesareti d Fealiyyeti sair yazici esilzadeAtasi Robert III of ScotlandHeyat yoldasi Joan BeaufortAilesi StuartlarDini xristianliq Vikianbarda elaqeli mediafayllar Esasen London qesri ve Vindzor qalasinda kecen esaret illeri boyunca mukemmel tehsil alan I Ceyms Ingiltere krali V Henrinin Fransadaki herbi yuruslerinde istirak etdi Emisinin olumunden sonra naiblik emisinin boyuk oglu in eline kecdi Ancaq cox kecmeden I Ceyms 1424 cu ilin aprelinde azad buraxilaraq Sotlandiyaya gonderildi 21 may 1424 cu ilde kecirilen tacqoyma merasiminin ardindan Sotlandiyada tekbasina hakimiyyeti ele alan I Ceyms ingilis terefdari olmasi ve sotlandlarin uzun illerdir muttefiq oldugu Fransaya qarsi ingilislerle birge yuruslerde istirak etmesi sebebile yerli eyanlar terefinden xos qarsilanmadi Hakimiyyetini guclendirmek ucun taxt iddiasi ola bilecek qohumlarina qarsi sert tedbirler aldi Bunlarin bir hissesi hebs olundu bir hissesi ise sui qesdle olduruldu Belece I Ceymsle yerli eyanlar arasindaki sulh ve barisiq ehtimali tamamile aradan qalxdi Bu mubarize I Ceymsin emisi rehberliyinde sui qesdle oldurulmesine sebeb oldu Ailesi 12 fevral 1424 cu ilde Londonda Ingiltere krali III Eduardin nevesi Con Byufortun qizi Janna Byufortla evlendirildi Cutluyun 8 ovladi doguldu ve bunlardan yalniz biri yetkinlik yasina catmadi Marqarita Stuart Fransa dofeni Izabella Stuart Morton qrafinyasi Aleksandr Stuart 16 oktyabr 1430 II Ceymsin ekiz qardasi olu dogulmusdur II Ceyms Avstriya hersoqinasi Mariya Stuart Buken qrafinyasiMenbe The Kingdom of the Scots Edinburgh Edinburgh University Press 2003 ISBN 978 0 7486 1802 6 The Early Stewart Kings Robert II and Robert III 1371 1406 The Stewart Dynasty in Scotland Series Edinburgh John Donald an imprint of Birlinn Ltd 2007 ISBN 978 1 904607 68 7 Broun Dauvit Reid Norman H Wormald Jenny Kingship Lynch Michael redaktor gt The Oxford Companion to Scottish History Oxford Reference Online Oxford Oxford University Press 2007 ISBN 9780199234820 James I East Linton Scotland Tuckwell Press 1994 ISBN 978 1 86232 105 2 I have thus slain a tyrant The Dethe of the Kynge of Scotis and the right to resist in early fifteenth century Scotland Innes Review 47 SPRING 1996 1996 24 44 doi 10 3366 inr 1996 47 1 24 ISSN 1745 5219 That Old Serpent and Ancient of Evil Days Walter Earl of Atholl and the Death of James I The Scottish Historical Review 71 191 192 Parts 1 and 2 April October 1992 23 45 JSTOR 25530532 Cowan Samual The Ancient Capital of Scotland London Simpkin Marshall Hamilton Kent amp Co 1904 David Charles Wendell Robert Curthose Duke of Normandy London Humphery Milford 1920 Dean Lucinda H S Death and the Royal Succession in Scotland C 1214 C 1543 Ritual Ceremony and Power Boydell Press 2024 ISBN 978 1837651726 Fawcett Richard Oram Richard Melrose Abbey Stroud Gloucestershire Tempus Publishing Ltd 2004 ISBN 978 0 7524 2867 3 Grant Alexander Independence and Nationhood Scotland 1306 1469 Edinburgh Edinburgh University Press 2001 ISBN 978 0 7486 0273 5 Scotland A New History London Pimlico 1992 ISBN 978 0 7126 9893 1 McGladdery Christine The House of Stewart 1371 1625 Oram Richard redaktor The Kings amp Queens of Scotland Stroud Gloustershire Tempus Publishing Ltd 2001 ISBN 978 0 7524 1991 6 McGladdery Christine James II Edinburgh John Donald Publishers Ltd 1990 ISBN 978 0 85976 304 2 MacQuarrie Alan Medieval Scotland Kingship and Nation Gloucestershire England Sutton Publishing Limited 2004 ISBN 978 0 7509 2977 6 Nield Jonathan A Guide to the Best Historical Novels and Tales Ayer Publishing 1968 ISBN 978 0 8337 2509 7 Penman Michael Robert III in The House of Stewart 1371 1625 Oram Richard redaktor The Kings amp Queens of Scotland Stroud Gloustershire Tempus Publishing Ltd 2001 ISBN 978 0 7524 1991 6 Rigby S H A Companion to Britain in the Later Middle Ages Oxford United Kingdom Blackwell Publishers Limited 2003 ISBN 978 0 631 21785 5 Studies in Peerage and Family History Westminster London Archibald Constable amp Co Ltd 1901 Chivalry and knighthood in Scotland 1424 1513 Woodbridge The Boydell Press 2006 ISBN 978 1 84383 192 1 Medieval Church Councils in Scotland Edinburgh T amp T Clark Ltd 2000 ISBN 978 0 567 08731 7 Britain s Royal Families London Vintage 2008 ISBN 978 0 09 953973 5 Woodger L S Woodger FENN Hugh atte d 1409 of Great Yarmouth Norf The History of Parliament Institute of Historical Research Istifade tarixi 3 March 2017 Waugh William Templeton The Reign of Henry the Fifth The University Press 1914 B00086QRQM Educational pamphlet Investigating Linlithgow Palace Historic Envoironment Scotland 5 July 2021 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 January 2019IstinadlarKindred Britain