Aleksandr Daniloviç Menşikov (6 noyabr 1673 və ya 6 noyabr 1672, Moskva[…] – 2 noyabr 1729 və ya 12 noyabr 1729, Beryozovo[d], Sibir quberniyası[d]) — Rusiya diplomatı, knyaz ya hersoq. Aleksandr Menşikov yeganə rus zadəganıdır ki, "İjor hersoqu" titulunu daşımışdır.
I Aleksandr Menşikov | |
---|---|
rus. Александр Данилович Меншиков | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 6 noyabr 1673 və ya 6 noyabr 1672 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 2 noyabr 1729 və ya 12 noyabr 1729 |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | Təbii çiçək |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu, prezident, siyasətçi |
Dini | Rus Pravoslav Kilsəsi |
Hərbi xidmət | |
Qoşun növü | quru qoşunları |
Döyüşlər | |
Rütbəsi | generalisimus, General-feldmarşal (Rusiya) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Əsgərlik və idarəçilik istedadı sayəsində yüksək bir mövqeyə çatmasına baxmayaraq, həddən aşırı acgözlüyü və istəkləri ilə öz sonunu hazırlamışdır. Yoxsul və sıradan bir ailədəndi. Gələcəyin Böyük Pyotrunun sərbəst və macəralı uşaqlıq dönəmində xalq arasından çıxan dostlarından biri olan Menşikov, 1686-cı ildə onun əmir əri oldu; qısa sürədə Pyotrun gözünə girərək sərkərdəliyə qədər yüksəldi. Preobrajenski alayının üzvi olaraq Azov səfərlərinə (1695–96) və Qərbi Avropadaki "Böyük vəzifə"ə qatıldı (1697–98). 1703-cü ildə İngriyada daha yeni fəth edilən bölgələrə vali göndərildi və Peterburqun inşasını edarə etdi. İdarəçilik və əsgəri öndərlik istedadı nəticəsində sürətli bir yüksəlmə göstərdi; 1705-ci ildə general rütbəsinə yüksəldi, 1700-cü ildən sonra İsveçlilərə qarşı yürüdülən II Şimal Savaşında Kalisz zəfərini qazandı (1706), 1707-ci ildə knyaz ünvanı aldı, Poltavada savaşdı (1709) və feldmarşal rütbəsi aldı. Daha sonra gətirildiyi yönətim görəvlərində yolsuzluqlar üzündən sürəkli kovuşdurmalara uğradı; onun açgözlülüyü və pul yiyiciliğından düş qırıxlığına uğrayan Böyük Pyotr, 1713-cü ildən sonra onu xaricə göndərmədi. Haqsız qazançlar sağladığı və qanunlara aykırı torpaqlar və sərflər ədindiği ortaya çıxınca, Yekaterinanın müdafiəsinə baxmayaraq, 1717–24 illər arasında başında bulunduğu Savaş kolejindən uzaqlaşdırıldı. Pyotr dönəminin sonuna doğru yaxşı gözdən düşdüysə də, yaxın dostu olan Pyotrnun dul arvadı I Yekaterinanı 1725-ci ildə imparatoriçə elan etdirdi və 1726-cı ildə qurulan Özəl Yüksək Konsəy üzvü olarak gerçək iqtidarı əlinə aldı. Yekaterinanın iki il sonra ölümcül bir xəstəliyə tutulmasına görə, dəstəyini I Pyotrun nəvəsi Pyotr Alekseyeviçə (II Pyotr) verdi və qızıyla evlənməsini sağladı. Ancaq ehtirası yıxımına yol açdı; düşmənləri II Pyotryu əleyhinə döndürüncə, tutuqlanaraq rütbəsi və sərvəti əlindən alındı. Sibirə sürgünə göndərildi və orada öldü.
Ədəbiyyat
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France Menšikov, Aleksandr Danilovič // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Историческая энциклопедия Сибири (rus.). / под ред. В. А. Ламин Новосибирск: 2009.
- Меншиков Александр Данилович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- http://www.twcenter.net/forums/showthread.php?412952-Tsardom-of-Russia.
- http://www.pravmir.com/gods-sunflower-on-st-john-maximovitch-of-tobolsk/.
- http://www.russiadolls.com/?_escaped_fragment_=-6/c14th.
- İlbər Ortaylı, Katerina ile Baltacı'dan ne haber?, , 5 Eylül 2004.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Danilovic Mensikov 6 noyabr 1673 ve ya 6 noyabr 1672 Moskva 2 noyabr 1729 ve ya 12 noyabr 1729 Beryozovo d Sibir quberniyasi d Rusiya diplomati knyaz ya hersoq Aleksandr Mensikov yegane rus zadeganidir ki Ijor hersoqu titulunu dasimisdir I Aleksandr Mensikovrus Aleksandr Danilovich MenshikovSexsi melumatlarDogum tarixi 6 noyabr 1673 1673 11 06 ve ya 6 noyabr 1672 1672 11 06 Dogum yeri Moskva Car Rusiyasi Vefat tarixi 2 noyabr 1729 1729 11 02 ve ya 12 noyabr 1729 1729 11 12 Vefat yeri Beryozovo d Tobolsk vilayeti d Sibir quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat sebebi Tebii cicekFealiyyeti herbi qulluqcu prezident siyasetciDini Rus Pravoslav KilsesiHerbi xidmetQosun novu quru qosunlariDoyusler Simal muharibesi Poltava doyusu Azov yurusleri Lesnaya doyusuRutbesi generalisimus General feldmarsal Rusiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEsgerlik ve idarecilik istedadi sayesinde yuksek bir movqeye catmasina baxmayaraq hedden asiri acgozluyu ve istekleri ile oz sonunu hazirlamisdir Yoxsul ve siradan bir ailedendi Geleceyin Boyuk Pyotrunun serbest ve macerali usaqliq doneminde xalq arasindan cixan dostlarindan biri olan Mensikov 1686 ci ilde onun emir eri oldu qisa surede Pyotrun gozune girerek serkerdeliye qeder yukseldi Preobrajenski alayinin uzvi olaraq Azov seferlerine 1695 96 ve Qerbi Avropadaki Boyuk vezife e qatildi 1697 98 1703 cu ilde Ingriyada daha yeni feth edilen bolgelere vali gonderildi ve Peterburqun insasini edare etdi Idarecilik ve esgeri onderlik istedadi neticesinde suretli bir yukselme gosterdi 1705 ci ilde general rutbesine yukseldi 1700 cu ilden sonra Isveclilere qarsi yurudulen II Simal Savasinda Kalisz zeferini qazandi 1706 1707 ci ilde knyaz unvani aldi Poltavada savasdi 1709 ve feldmarsal rutbesi aldi Daha sonra getirildiyi yonetim gorevlerinde yolsuzluqlar uzunden surekli kovusdurmalara ugradi onun acgozluluyu ve pul yiyiciligindan dus qirixligina ugrayan Boyuk Pyotr 1713 cu ilden sonra onu xarice gondermedi Haqsiz qazanclar sagladigi ve qanunlara aykiri torpaqlar ve serfler edindigi ortaya cixinca Yekaterinanin mudafiesine baxmayaraq 1717 24 iller arasinda basinda bulundugu Savas kolejinden uzaqlasdirildi Pyotr doneminin sonuna dogru yaxsi gozden dusduyse de yaxin dostu olan Pyotrnun dul arvadi I Yekaterinani 1725 ci ilde imparatorice elan etdirdi ve 1726 ci ilde qurulan Ozel Yuksek Konsey uzvu olarak gercek iqtidari eline aldi Yekaterinanin iki il sonra olumcul bir xesteliye tutulmasina gore desteyini I Pyotrun nevesi Pyotr Alekseyevice II Pyotr verdi ve qiziyla evlenmesini sagladi Ancaq ehtirasi yiximina yol acdi dusmenleri II Pyotryu eleyhine dondurunce tutuqlanaraq rutbesi ve serveti elinden alindi Sibire surgune gonderildi ve orada oldu EdebiyyatIstinadlarBibliotheque nationale de France Mensikov Aleksandr Danilovic BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Istoricheskaya enciklopediya Sibiri rus pod red V A Lamin Novosibirsk 2009 ISBN 5 8402 0230 4 Menshikov Aleksandr Danilovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 http www twcenter net forums showthread php 412952 Tsardom of Russia http www pravmir com gods sunflower on st john maximovitch of tobolsk http www russiadolls com escaped fragment 6 c14th Ilber Ortayli Katerina ile Baltaci dan ne haber 5 Eylul 2004 Hemcinin baxAleksandr MensikovXarici kecidler