Səmimi Fridrix (alm. Friedrich Der Aufrichtige; 5 mart 1574[…] və ya 1574, Amberq, Yuxarı Pfalts – 19 sentyabr 1610, 9 sentyabr 1610 və ya 1610, Heydelberq) — Vittelsbax sülaləsindən Pfals kürfürstü. 1574-cü ildə, Amberqdə doğulmuşdu. Onun valideynləri Pfals kürfürstü VI Lüdviq və Hessenli landqraf qızı Elizabet idi.
IV Fridrix | |
---|---|
alm. Friedrich IV. von der Pfalz | |
22 oktyabr 1583-cü il – 19 sentyabr 1610 (ləqəbi: Səmimi) | |
Əvvəlki | VI Lüdviq |
Sonrakı | V Fridrix |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 5 mart 1574[…] və ya 1574 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 19 sentyabr 1610, 9 sentyabr 1610 və ya 1610 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | Kürfürst |
Atası | VI Lüdviq (Pfals kürfürstü) |
Uşaqları | |
Ailəsi | Pfals-Zimmern |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hakimiyyəti
1583-cü ildə taxta çıxanda Fridrixin cəmi doqquz yaşı var idi. Bu səbəbdən onun əmisi, Lautern hakimi 1592-ci ilə qədər Pfals kürfürstlüyündə qəyyumluq vəzifəsini ələ keçirdi. Deyilənə görə, IV Fridrix lüteran kimi tərbiyə olunduğu üçün əvvəlcə İohann Kasimiri qəyyum kimi tanımaqdan imtina etmişdi. Sonradan Pfals üzərində qohumlarından biri olan (1521–1598) uğurlu mübarizə apardı. Bu mübahisənin həlli və həmçinin IV Fridrixin hakimiyyətinin əsas hissəsi təmsil edilən zadəgan ailələri ilə sıx bağlı olan protestant məmurların qərarlarının təsirindən asılı idi.
1606/7-ci illərdə IV Fridrix Mannhaymda Fridrixsburq qalasını tikdirdi. 1608-ci ildə isə rəhbərlik etməyə başladı. Katolik və protestant knyazlıqları arasında qarşıdurma xeyli gücləndi.
Hakimiyyəti dövründə Heydelberq qalasının genişləndirildi. Qaladakı onun adını daşıyan Fridrixsbau binası bu vaxt tikilmişdi. Fridrixsbaunun həyət fasadında Çurlu ustad Sebastian Götz tərəfindən yaradılmış alm. Wittelsbacher Ahnengalerie (Vittelsbax Əcdad Qalereyası) sülalənin tarixini çox təsir edici şəkildə təqdim edir, maraqlıdır ki, burda hətta Böyük Karlın da adı var.
Zəif təhsilinə baxmayaraq, Fridrix humanitar elmlərə böyük maraq göstərirdi və Heydelberq Universitetində tarix və şərqşünaslıq kafedralarının əsasını qoymuşdu. Kürfürst əsasını qoyduğu Manhaym sakinlərinə məcburi əməkdən azad olmaq kimi xüsusi hüquqlar vermişdi. Əcnəbilər 20 il müddətinə əmlak vergisindən azad edildi. Bu, miqrasiyanı asanlaşdıracaq və sakinlərin sayını artıracaqdı.
Fridrix ömrünün sonuna yaxın alkoqolizmə düçar oldu və dövlət işlərini əsasən nazirlərdən biri olan tapşırdı. 1610-cu ildə Heydelberqdə xəstəlikdən öldü və burada Müqəddəs Ruh Kilsəsində dəfn edildi.
Ailəsi
1593-cü ildə o, Oranlı Vilhelm və Şarlotta de Burbon-Monpansyenin qızı ilə evləndi. Onların səkkiz övladı var idi:
- Luiza Yuliana (16 iyul 1594 – 28 aprel 1640); 1612-ci ildə Pfals-Çvaybrükgenli (1604–1635) ilə evləndi
- Katarina Sofiya (10 iyun 1595 – 28 iyun 1626)
- V Fridrix (16 avqust 1596 – 29 noyabr 1632)
- Elizabet Şarlotta (19 noyabr 1597 – 26 aprel 1660); 1616-cı ildə Brandenburq kürfürstü ilə evləndi.
- Anna Eleonora (4 yanvar 1599 – 10 oktyabr 1600)
- Lüdviq Vilhelm (5 avqust 1600 – 10 oktyabr 1600)
- Moritz Kristian (18 sentyabr 1601 – 28 mart 1605)
- (23 noyabr 1602 – 6 yanvar 1655)
Mənbə
- Moriz Ritter: Friedrich IV. Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 7, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, S. 612–621.
- Peter Fuchs: Friedrich IV. der Aufrichtige. Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 5, Duncker & Humblot, Berlin 1961, ISBN 3-428-00186-9, S. 532–535
- Frederick IV // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Lundy D. R. Friedrich IV Kurfürst von der Pfalz // The Peerage (ing.).
- https://www.biografiasyvidas.com/biografia/f/federico_iv_el_justo.htm.
- Find a Grave (ing.). 1996.
- Kindred Britain.
- Catalog of the German National Library (alm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Semimi Fridrix alm Friedrich Der Aufrichtige 5 mart 1574 ve ya 1574 Amberq Yuxari Pfalts 19 sentyabr 1610 9 sentyabr 1610 ve ya 1610 Heydelberq Vittelsbax sulalesinden Pfals kurfurstu 1574 cu ilde Amberqde dogulmusdu Onun valideynleri Pfals kurfurstu VI Ludviq ve Hessenli landqraf qizi Elizabet idi IV Fridrixalm Friedrich IV von der Pfalz Pfals kurfurstu22 oktyabr 1583 cu il 19 sentyabr 1610 leqebi Semimi EvvelkiVI LudviqSonrakiV FridrixSexsi melumatlarDogum tarixi 5 mart 1574 1574 03 05 ve ya 1574Dogum yeri Amberq Yuxari Pfalts BavariyaVefat tarixi 19 sentyabr 1610 1610 09 19 9 sentyabr 1610 1610 09 09 ve ya 1610Vefat yeri Heydelberq Pfals kurfurstluyuDefn yeri Muqeddes Ruh kilsesiFealiyyeti KurfurstAtasi VI Ludviq Pfals kurfurstu Usaqlari V FrederikAilesi Pfals Zimmern Vikianbarda elaqeli mediafayllarHakimiyyeti1583 cu ilde taxta cixanda Fridrixin cemi doqquz yasi var idi Bu sebebden onun emisi Lautern hakimi 1592 ci ile qeder Pfals kurfurstluyunde qeyyumluq vezifesini ele kecirdi Deyilene gore IV Fridrix luteran kimi terbiye olundugu ucun evvelce Iohann Kasimiri qeyyum kimi tanimaqdan imtina etmisdi Sonradan Pfals uzerinde qohumlarindan biri olan 1521 1598 ugurlu mubarize apardi Bu mubahisenin helli ve hemcinin IV Fridrixin hakimiyyetinin esas hissesi temsil edilen zadegan aileleri ile six bagli olan protestant memurlarin qerarlarinin tesirinden asili idi 1606 7 ci illerde IV Fridrix Mannhaymda Fridrixsburq qalasini tikdirdi 1608 ci ilde ise rehberlik etmeye basladi Katolik ve protestant knyazliqlari arasinda qarsidurma xeyli guclendi Hakimiyyeti dovrunde Heydelberq qalasinin genislendirildi Qaladaki onun adini dasiyan Fridrixsbau binasi bu vaxt tikilmisdi Fridrixsbaunun heyet fasadinda Curlu ustad Sebastian Gotz terefinden yaradilmis alm Wittelsbacher Ahnengalerie Vittelsbax Ecdad Qalereyasi sulalenin tarixini cox tesir edici sekilde teqdim edir maraqlidir ki burda hetta Boyuk Karlin da adi var Zeif tehsiline baxmayaraq Fridrix humanitar elmlere boyuk maraq gosterirdi ve Heydelberq Universitetinde tarix ve serqsunasliq kafedralarinin esasini qoymusdu Kurfurst esasini qoydugu Manhaym sakinlerine mecburi emekden azad olmaq kimi xususi huquqlar vermisdi Ecnebiler 20 il muddetine emlak vergisinden azad edildi Bu miqrasiyani asanlasdiracaq ve sakinlerin sayini artiracaqdi Fridrix omrunun sonuna yaxin alkoqolizme ducar oldu ve dovlet islerini esasen nazirlerden biri olan tapsirdi 1610 cu ilde Heydelberqde xestelikden oldu ve burada Muqeddes Ruh Kilsesinde defn edildi Ailesi1593 cu ilde o Oranli Vilhelm ve Sarlotta de Burbon Monpansyenin qizi ile evlendi Onlarin sekkiz ovladi var idi Luiza Yuliana 16 iyul 1594 28 aprel 1640 1612 ci ilde Pfals Cvaybrukgenli 1604 1635 ile evlendi Katarina Sofiya 10 iyun 1595 28 iyun 1626 V Fridrix 16 avqust 1596 29 noyabr 1632 Elizabet Sarlotta 19 noyabr 1597 26 aprel 1660 1616 ci ilde Brandenburq kurfurstu ile evlendi Anna Eleonora 4 yanvar 1599 10 oktyabr 1600 Ludviq Vilhelm 5 avqust 1600 10 oktyabr 1600 Moritz Kristian 18 sentyabr 1601 28 mart 1605 23 noyabr 1602 6 yanvar 1655 MenbeMoriz Ritter Friedrich IV Allgemeine Deutsche Biographie ADB Band 7 Duncker amp Humblot Leipzig 1877 S 612 621 Peter Fuchs Friedrich IV der Aufrichtige Neue Deutsche Biographie NDB Band 5 Duncker amp Humblot Berlin 1961 ISBN 3 428 00186 9 S 532 535Frederick IV Encyclopaedia Britannica ing Lundy D R Friedrich IV Kurfurst von der Pfalz The Peerage ing https www biografiasyvidas com biografia f federico iv el justo htm Find a Grave ing 1996 Kindred Britain Catalog of the German National Library alm