Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hovannes Adamyan (erm. Հովհաննես Ադամյան; 5 (17) fevral 1879, Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası[…] – 12 sentyabr 1932[…], Leninqrad[…]) — erməni əsilli sovet mühəndisi və ixtiraçısı. Yazıçı kimi də fəaliyyət göstərmiş Adamyan, ümumilikdə 20-dən çox müxtəlif ixtiranın sahibi kimi tanınmaqdadır. Dünyada ilk eksperimental rəngli televiziya Hovannes Adamyanın üçrəngli prinsipi əsasında 1928-ci ildə Londonda nümayiş olunmuşdur. İxtiraçı rəngli televziyanın yaradıcılarından biri hesab olunur.
| Hovannes Adamyan | |
|---|---|
| erm. Հովհաննես Ադամյան | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Rusiya İmperiyası |
| Vəfat tarixi | (53 yaşında) |
| Vəfat yeri | Leninqrad, Rusiya SFSR |
| Dəfn yeri |
|
| Milliyyəti | erməni |
| Təhsili | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Hovannes Adamyan 1879-cu ilin 5 fevral tarixində Rusiya imperiyasının Bakı quberniyasının mərkəzi olan Bakı şəhərində, varlı erməni ailəsində anadan olmuşdur. Adamyanlar ailəsi Bakı və ətraf ərazilərdə bəzi neft sahələrinə sahib idilər və eyni zamanda da İran üzərindən ipək malların gətirilməsi və satılması ticarəti ilə məşğul olurdular. Hoavannes 1897-ci ildə Bakı şəhərində məktəbi bitirdikdən sonra ali təhsil almaq üçün ailəsi tərəfindən İsveçrəyə göndərilmişdir.Sürix və Berlin şəhərlərində yerləşən universitetlərdə müxtəlif vaxtlarda təhsil almışdır.
Təhsilini bitirdikdən sonra televiziyaların təkminləşdirilməsi ilə məşğul olmağa başlayan ixtiraçı, özünə qədərki alimlər Le Blank və Nipkovun rəngli televiziya ilə bağlı olan nəzəri işlərini inkişaf etdirmiş və rəngli televiziya sisteminin yaradılması üçün əməli fəaliyyət göstərmişdir. İlk rəngli televiziya layihəsinin nəzəri əsaslarının izah olunduğu patent layihəsinin Hovannes Adamyana məxsus olduğu iddia olunmaqdadır.
Belə ki, 1908-ci ilin 31 mart tarixində Almaniyada ixtiraçıya bununla bağlı № 197183 patent sənədi təqdim edilmişdir. Digər bir oxşar patent sənədi isə 1908-ci ilin 1 aprel tarixində № 7219 qeydiyyat nömrəsi ilə Böyük Britaniyadan alınmışdır. İxtiraçı dörd müxtəlif ölkədən (Almaniya, Böyük Britaniya, Fransa və Rusiya İmperiyası) rəngli televiziyanın ixtiraçısı olmasına dair patent sertifikatı alsa da, dünyada rəngli televiziyanın yaradıcısından daha çox, təkminləşdirən və nəzəri hissəinin müəllifi olan şəxs kimi tanınmaqdadır.
1925-ci ildə İrəvan şəhərində Adamyan və dostları tərəfindən Eristavi adlı çəkilmiş görüntünü rəngli formada göstərən cihaz təqdim olunmuşdur. Görüntülərdə laboratoriya və yan tərəfdə yerləşən otaq göstərilməklə, fiqrular və bəzi naxışlar rəngli formada ekranlaşdırılmışdır.
1913-cü ildə Adamyan Sankt-Peterburq şəhərinə qayıtmışdır. 1932-ci ildə yaşadığı şəhərdə vəfat etməmişdən əvvəl Ermənistan SSR-nə bir necə dəfə uzunmüddətli səfərlər etmişdir. 1970-ci ildə cənazəsi dəfn edildiyi yerli erməni məzarlığından çıxarılaraq, İrəvan şəhərində yerləşən və məşhur ermənilərin dəfn olunduğu gətirilmişdir.
İstinadlar
- Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- Erməni Qısa Ensiklopediyası (erm.). Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. C. 1.
- Адамян Ованес Абгарович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- "Адамян Ованес Абгарович". Great Soviet Encyclopedia (rus). 2019-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-02-28.
- A. Rokhlin, Tak rozhdalos' dal'novidenie (in Russian) 2013-04-24 at the Wayback Machine
- Russes, slaves et soviétiques : pages d'histoire offertes à Roger Portal, Céline Gervais-Francelle, 1992, p. 387
- Western technology and Soviet economic development: 1945 to 1965, by Antony C. Sutton, Business & Economics — 1973, p. 330
- The History of Television, 1880–1941, by Albert Abramson, 1987, p. 27
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hovannes Adamyan erm Հովհաննես Ադամյան 5 17 fevral 1879 Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasi 12 sentyabr 1932 Leninqrad ermeni esilli sovet muhendisi ve ixtiracisi Yazici kimi de fealiyyet gostermis Adamyan umumilikde 20 den cox muxtelif ixtiranin sahibi kimi taninmaqdadir Dunyada ilk eksperimental rengli televiziya Hovannes Adamyanin ucrengli prinsipi esasinda 1928 ci ilde Londonda numayis olunmusdur Ixtiraci rengli televziyanin yaradicilarindan biri hesab olunur Hovannes Adamyanerm Հովհաննես ԱդամյանDogum tarixi 5 fevral 1879Dogum yeri Baki Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 12 sentyabr 1932 53 yasinda Vefat yeri Leninqrad Rusiya SFSRDefn yeri Toxmaq qebiristanligi d Milliyyeti ermeniTehsili Munhen Ludviq Maksimilian Universiteti Surix Universiteti Humboldt adina Berlin Universiteti Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHovannes Adamyan 1879 cu ilin 5 fevral tarixinde Rusiya imperiyasinin Baki quberniyasinin merkezi olan Baki seherinde varli ermeni ailesinde anadan olmusdur Adamyanlar ailesi Baki ve etraf erazilerde bezi neft sahelerine sahib idiler ve eyni zamanda da Iran uzerinden ipek mallarin getirilmesi ve satilmasi ticareti ile mesgul olurdular Hoavannes 1897 ci ilde Baki seherinde mektebi bitirdikden sonra ali tehsil almaq ucun ailesi terefinden Isvecreye gonderilmisdir Surix ve Berlin seherlerinde yerlesen universitetlerde muxtelif vaxtlarda tehsil almisdir Tehsilini bitirdikden sonra televiziyalarin tekminlesdirilmesi ile mesgul olmaga baslayan ixtiraci ozune qederki alimler Le Blank ve Nipkovun rengli televiziya ile bagli olan nezeri islerini inkisaf etdirmis ve rengli televiziya sisteminin yaradilmasi ucun emeli fealiyyet gostermisdir Ilk rengli televiziya layihesinin nezeri esaslarinin izah olundugu patent layihesinin Hovannes Adamyana mexsus oldugu iddia olunmaqdadir Bele ki 1908 ci ilin 31 mart tarixinde Almaniyada ixtiraciya bununla bagli 197183 patent senedi teqdim edilmisdir Diger bir oxsar patent senedi ise 1908 ci ilin 1 aprel tarixinde 7219 qeydiyyat nomresi ile Boyuk Britaniyadan alinmisdir Ixtiraci dord muxtelif olkeden Almaniya Boyuk Britaniya Fransa ve Rusiya Imperiyasi rengli televiziyanin ixtiracisi olmasina dair patent sertifikati alsa da dunyada rengli televiziyanin yaradicisindan daha cox tekminlesdiren ve nezeri hisseinin muellifi olan sexs kimi taninmaqdadir 1925 ci ilde Irevan seherinde Adamyan ve dostlari terefinden Eristavi adli cekilmis goruntunu rengli formada gosteren cihaz teqdim olunmusdur Goruntulerde laboratoriya ve yan terefde yerlesen otaq gosterilmekle fiqrular ve bezi naxislar rengli formada ekranlasdirilmisdir 1913 cu ilde Adamyan Sankt Peterburq seherine qayitmisdir 1932 ci ilde yasadigi seherde vefat etmemisden evvel Ermenistan SSR ne bir nece defe uzunmuddetli seferler etmisdir 1970 ci ilde cenazesi defn edildiyi yerli ermeni mezarligindan cixarilaraq Irevan seherinde yerlesen ve meshur ermenilerin defn olundugu getirilmisdir IstinadlarErmeni Sovet Ensiklopediyasi erm red Վ Համբարձումյան Կ Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն 1974 Ermeni Qisa Ensiklopediyasi erm Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն 1990 C 1 Adamyan Ovanes Abgarovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Adamyan Ovanes Abgarovich Great Soviet Encyclopedia rus 2019 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2017 02 28 A Rokhlin Tak rozhdalos dal novidenie in Russian 2013 04 24 at the Wayback Machine Russes slaves et sovietiques pages d histoire offertes a Roger Portal Celine Gervais Francelle 1992 p 387 Western technology and Soviet economic development 1945 to 1965 by Antony C Sutton Business amp Economics 1973 p 330 The History of Television 1880 1941 by Albert Abramson 1987 p 27