Himiko (yaponcaː 卑弥呼; bilinmir – 247, Yaponiya) — Yaponiyanın erkən dövlət qurumlarından birinin hakimi (173-250).
Himiko | |
---|---|
yap. ひみこ çin. 卑彌呼 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | bilinmir |
Vəfat tarixi | 247 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | monarx, Şaman |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
Himiko barədə məlumat verən yeganə etibarlı yazılı mənbə Çin tarixi salnaməsi "3 şahlığın yazıları" əsərdir. Bu əsərin xüsusilə "Şərq varvarları haqqında bölməsi"ni qeyd etmək olar. Həmin əsər təxminən 297-ci ildə yazılmışdır. Bu əsərdə Yaponiya arxipelaqının sakinlərinin - "Va insanları"nın (倭人 — «karlik insanlar) sosial təşkili, həmçinin "Qadın hökmdar Himikonun hakimiyyəti dövrü təsvir olunur. O, çin mənbələrində Yamatay ölkəsinin şaman və Yaponiyanın asılı ölkələrinin hakimi kimi xatırlanır. Çin salnamələri qeyd edir ki, 239-cu ildə Himikonun Çin sülaləsi - Veyə (220-265) hədiyyələr göndərməsi barədə məlumat verilir.
243-cü ildə Himikonun ikinci dəfə hədiyyələrlə öz nümayəndəsini Loyana göndərməsi barədə məlumat verilir. Sonuncu dəfə isə 248-ci ildə Çinə Himiko tərəfindən hədiyyələr göndərilməsindən bəhs edilir.
Eramızın əvvəllərində Yaponiya adaları ərazisində yaşayan kumaso (xayato) (Şikoku adasında və Kyüsyü adasının cənubunda), tenson (Kyüsyü adasının şimalında), icumo (Xonsyu adasında, Noto yarımadasının mərkəzində) və emişi (eco) (Xonsyu adasının şimal-şərqində) tayfalarını göstərmək olar. Bu tayfalar arasında gedən fasiləsiz müharibələr nəticəsində yapon xalqının təşəkkülü prosesi başlamış və ibtidai icma quruluşunun dağılması posesi sürətlənmişdi.
II əsrin sonlannda Yaponiyada ilk tayfa ittifaqları meydana gəlir. Bu tayfa ittifaqları içərisində ən güclüsü - mərkəzi Kinai rayonu olan Yamatay adlanan tayfa ittifaqı idi. Tayfa ittifaqına Himiko (173-250) adlı qadın başçılıq edirdi. Yamatay tayfa ittifaqının daxili iqtisadi vəziyyəti ağır olmuşdur. Koreyanın orta əsrlər dövrünə aid olan Silla salnaməsində 193-cü ildə yaponların aclıq keçirməsi haqqında məlumat verilir. İqtisadi çətinliklərlə yanaşı, Yamatay tayfa ittifaqı siyasi problemlərlə də üzləşmişdir. Belə ki, kumaso tayfası Koreya yarımadasından kömək alaraq, Yamatay tayfa ittifaqına qarşı hərbi yürüşlər təşkil etmişdi. 247-ci ildə isə Himiko Çin tərəfindən müdafiə edilən xayato tayfasının hücumlarını dəf etməli olmuşdu. Himiko evli deyildi. Onun məiyyətini tənh qadınlar təşkil edirdi. Onun hüzuruna gəlib gedən yeganə kişi müşaviri olan qardaşı idi. O heç vaxt insanlar arasına çıxmazdı. Ölümündən sonra məzarı ətrafında 1000 qulu öldürülərək qəbri ətrafında dəfn edilmişdir.
250-ci ildə Himikonun ölümündən sonra onun qardaşı özünü hökmdar elan etmişdi. Lakin digər tayfaların başçıları onun hakimiyyətini tanımamış və tayfalararası müharibələr başlanmışdı. Nəticədə, hakimiyyətə Himikonun 13 yaşlı qızı İyo gəlmişdi.
İstinadlar
- Davudov Q. Yaponiya tarixiː Bakıː Elm və Təhsil, 2014, s. 16
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Himiko yaponcaː 卑弥呼 bilinmir 247 Yaponiya Yaponiyanin erken dovlet qurumlarindan birinin hakimi 173 250 Himikoyap ひみこ cin 卑彌呼Sexsi melumatlarDogum tarixi bilinmirVefat tarixi 247Vefat yeri YaponiyaFealiyyeti monarx Saman Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaHimiko barede melumat veren yegane etibarli yazili menbe Cin tarixi salnamesi 3 sahligin yazilari eserdir Bu eserin xususile Serq varvarlari haqqinda bolmesi ni qeyd etmek olar Hemin eser texminen 297 ci ilde yazilmisdir Bu eserde Yaponiya arxipelaqinin sakinlerinin Va insanlari nin 倭人 karlik insanlar sosial teskili hemcinin Qadin hokmdar Himikonun hakimiyyeti dovru tesvir olunur O cin menbelerinde Yamatay olkesinin saman ve Yaponiyanin asili olkelerinin hakimi kimi xatirlanir Cin salnameleri qeyd edir ki 239 cu ilde Himikonun Cin sulalesi Veye 220 265 hediyyeler gondermesi barede melumat verilir 243 cu ilde Himikonun ikinci defe hediyyelerle oz numayendesini Loyana gondermesi barede melumat verilir Sonuncu defe ise 248 ci ilde Cine Himiko terefinden hediyyeler gonderilmesinden behs edilir Eramizin evvellerinde Yaponiya adalari erazisinde yasayan kumaso xayato Sikoku adasinda ve Kyusyu adasinin cenubunda tenson Kyusyu adasinin simalinda icumo Xonsyu adasinda Noto yarimadasinin merkezinde ve emisi eco Xonsyu adasinin simal serqinde tayfalarini gostermek olar Bu tayfalar arasinda geden fasilesiz muharibeler neticesinde yapon xalqinin tesekkulu prosesi baslamis ve ibtidai icma qurulusunun dagilmasi posesi suretlenmisdi II esrin sonlannda Yaponiyada ilk tayfa ittifaqlari meydana gelir Bu tayfa ittifaqlari icerisinde en guclusu merkezi Kinai rayonu olan Yamatay adlanan tayfa ittifaqi idi Tayfa ittifaqina Himiko 173 250 adli qadin basciliq edirdi Yamatay tayfa ittifaqinin daxili iqtisadi veziyyeti agir olmusdur Koreyanin orta esrler dovrune aid olan Silla salnamesinde 193 cu ilde yaponlarin acliq kecirmesi haqqinda melumat verilir Iqtisadi cetinliklerle yanasi Yamatay tayfa ittifaqi siyasi problemlerle de uzlesmisdir Bele ki kumaso tayfasi Koreya yarimadasindan komek alaraq Yamatay tayfa ittifaqina qarsi herbi yurusler teskil etmisdi 247 ci ilde ise Himiko Cin terefinden mudafie edilen xayato tayfasinin hucumlarini def etmeli olmusdu Himiko evli deyildi Onun meiyyetini tenh qadinlar teskil edirdi Onun huzuruna gelib geden yegane kisi musaviri olan qardasi idi O hec vaxt insanlar arasina cixmazdi Olumunden sonra mezari etrafinda 1000 qulu oldurulerek qebri etrafinda defn edilmisdir 250 ci ilde Himikonun olumunden sonra onun qardasi ozunu hokmdar elan etmisdi Lakin diger tayfalarin bascilari onun hakimiyyetini tanimamis ve tayfalararasi muharibeler baslanmisdi Neticede hakimiyyete Himikonun 13 yasli qizi Iyo gelmisdi IstinadlarDavudov Q Yaponiya tarixiː Bakiː Elm ve Tehsil 2014 s 16