Bu məqaləni lazımdır. |
Hesablama avadanlıqı tarixçəsi — İnformasiya texnologiyasının müasir inkişaf dövrü texnologiyasında edilən dəyişikliklərə uyğun olaraq, müxtəlif mərhələlərə bölünür. Hər mərhələ yeni nəsil kompyuterlərin meydana gəlməsi ilə bağlıdır. "Komputerlərin nəsilləri" başlıca olaraq komputerlərdə istifadə edilən məntiq elementlərinin müxtəlifliyi ilə fərqlənir. Məntiq elementi informasiyanın emalı və yadda saxlanması üçün istifadə edilən elektron komponentdir.
Birinci nəsil — (1951-1958). Kompüterlərin birinci nəslində elektron lampaları əsas məntiq elementi idi.Bu lampalar qızır və tez-tez sıradan çıxırdı. Kompüterlər işləyərkən xeyli elektrik enerjisi sərf edilirdi. Bu maşınların bir nöqsanı da hesablama işlərinin təşkili ilə bağlı idi. Belə ki,istənilən məsələni həll etmək üçün müvafiq alqoritmi-proqramı ikilik kodlar şəkilndə tərtib etmək lazım gəlirdi ki,buda çətin, yorucu və tez-tez səhvlərə gətirib çıxaran bir iş idi. Maşına verilənlər perfokartlar şəklində daxil edilir və nəticələr də perfokartlara çıxarılırdı.
İkinci nəsil — (1959-1963).Kompüterlərin ikinci nəsli tranzistorların yaradılması ilə bağlıdır. Tranzistorlar elektron lampalarına nəzərən daha kiçik və az enerji sərf edirdi.Tranzistorların iş etibarlılığı və emal sürəti yüksəkdir.Tranzistorların kəşfi ilə yanaşı həmin dövrdə komputerlərin inkişafına təsir edəcək, başqa istiqamətlərdə də irəliləyiş var idi. Xarici yaddaş vasitələri kimi maqnit lenti və diski perfokartı əvəz etdi. Maqnit yaddaşlar daha yüksək sürətli müraciəti təmin edir.Onların informasiyanı saxlama sıxlığı xeyli yüksəkdir. Yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dillərindən(Fortran,Cobol və s.) istifadə edilməsi kompüterlərdən istifadə edənlərin siyahısını genişləndirdi.
Üçüncü nəsil — (1964-1979). 1960-cı illərin ortalarında kompüter texnologiyasında çox əhəmiyyətli bir hadisə baş verdi. Ayrı-ayrı tranzistorlar inteqral sxemlə əvəz olundu. İnteqral sxem çox kiçik bir lövhədə-çipdə minlərlə tranzistoru yerləşdirməyə imkan verirdi. İnteqral sxemlər tranzistorlara nisbətən daha etibarlı və sürətli idi.Maqnit nüvəli yaddaşlar öz yerini yeni texnologiyaya-metal oksidli yarımkeçirici yaddaşa verdi. Yaddaşın informasiya saxlama gücünün və emal sürətinin artması əməliyyat sistemlərinin inkişafına səbəb oldu. Yüksək sürətli çiplər minikompüterlərin və mikrokompüterlərin yaradılmasına təkan verdi.İlk rabitə peykləri buraxıldı.Mikrodalğa vasitəsilə və koaksial kabeldən istifadə etməklə telekommunikasiya sistemlərinin inkişafına yeni mərhələyə qədəm qoydu.
Dördüncü nəsil — (1979-cu ildən indiyə kimi).Bu nəslin kompüterlərin məntiqi əsasını çox yüksək sıxlıqlı inteqral sxemlər təşkil edir.Bu sxemlərdə yüz minlərlə,milyonlarla tranzistorun funksiyası əhatə olunur.Dördüncü nəsil həm də mikroprosessorların meydana gəlməsi ilə bağlıdır. Mikroprosessorlar yaddaş,məntiq və idarəetmə qurğusunu ehtiva edən çipdir.Bu dövrdə yarımkeçerici yaddaşların tutumunu daha da artırmaq və onlara müraciət sürətini yüksəltmək mümkün olmuşdur. Texnologiyanın yüksək sürətlə inkişafı kompüterlərin qiymətinin də kəskin aşağı düşməsinə gətirib çıxartmışdır.Apple,İBM PC kimi fərdi kompüterlər meydana gəlmiş və çox tezliklə geniş yayılmışdır. Dördüncü nəsil kompüterlərin proqram təminatı da xeyli inkişaf etmişdir.
Beşinci nəsil — Bu nəsil kompüterlərin əsas əlaməti "əmrlər selini idarəetmə" prinsipindən fərqli olaraq "verilənlər elini idarəetmə" prinsipinə əsaslanan arxitekturalı prosessorlardan istifadənin nəzərdə tutulmasıdr.Beşinci nəsil kompüterlər süni intellekt prinsiplərinə əsaslanır.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Hesablama avadanliqi tarixcesi Informasiya texnologiyasinin muasir inkisaf dovru texnologiyasinda edilen deyisikliklere uygun olaraq muxtelif merhelelere bolunur Her merhele yeni nesil kompyuterlerin meydana gelmesi ile baglidir Komputerlerin nesilleri baslica olaraq komputerlerde istifade edilen mentiq elementlerinin muxtelifliyi ile ferqlenir Mentiq elementi informasiyanin emali ve yadda saxlanmasi ucun istifade edilen elektron komponentdir Birinci nesil 1951 1958 Komputerlerin birinci neslinde elektron lampalari esas mentiq elementi idi Bu lampalar qizir ve tez tez siradan cixirdi Komputerler isleyerken xeyli elektrik enerjisi serf edilirdi Bu masinlarin bir noqsani da hesablama islerinin teskili ile bagli idi Bele ki istenilen meseleni hell etmek ucun muvafiq alqoritmi proqrami ikilik kodlar sekilnde tertib etmek lazim gelirdi ki buda cetin yorucu ve tez tez sehvlere getirib cixaran bir is idi Masina verilenler perfokartlar seklinde daxil edilir ve neticeler de perfokartlara cixarilirdi Ikinci nesil 1959 1963 Komputerlerin ikinci nesli tranzistorlarin yaradilmasi ile baglidir Tranzistorlar elektron lampalarina nezeren daha kicik ve az enerji serf edirdi Tranzistorlarin is etibarliligi ve emal sureti yuksekdir Tranzistorlarin kesfi ile yanasi hemin dovrde komputerlerin inkisafina tesir edecek basqa istiqametlerde de irelileyis var idi Xarici yaddas vasiteleri kimi maqnit lenti ve diski perfokarti evez etdi Maqnit yaddaslar daha yuksek suretli muracieti temin edir Onlarin informasiyani saxlama sixligi xeyli yuksekdir Yuksek seviyyeli proqramlasdirma dillerinden Fortran Cobol ve s istifade edilmesi komputerlerden istifade edenlerin siyahisini genislendirdi Ucuncu nesil 1964 1979 1960 ci illerin ortalarinda komputer texnologiyasinda cox ehemiyyetli bir hadise bas verdi Ayri ayri tranzistorlar inteqral sxemle evez olundu Inteqral sxem cox kicik bir lovhede cipde minlerle tranzistoru yerlesdirmeye imkan verirdi Inteqral sxemler tranzistorlara nisbeten daha etibarli ve suretli idi Maqnit nuveli yaddaslar oz yerini yeni texnologiyaya metal oksidli yarimkecirici yaddasa verdi Yaddasin informasiya saxlama gucunun ve emal suretinin artmasi emeliyyat sistemlerinin inkisafina sebeb oldu Yuksek suretli cipler minikomputerlerin ve mikrokomputerlerin yaradilmasina tekan verdi Ilk rabite peykleri buraxildi Mikrodalga vasitesile ve koaksial kabelden istifade etmekle telekommunikasiya sistemlerinin inkisafina yeni merheleye qedem qoydu Dorduncu nesil 1979 cu ilden indiye kimi Bu neslin komputerlerin mentiqi esasini cox yuksek sixliqli inteqral sxemler teskil edir Bu sxemlerde yuz minlerle milyonlarla tranzistorun funksiyasi ehate olunur Dorduncu nesil hem de mikroprosessorlarin meydana gelmesi ile baglidir Mikroprosessorlar yaddas mentiq ve idareetme qurgusunu ehtiva eden cipdir Bu dovrde yarimkecerici yaddaslarin tutumunu daha da artirmaq ve onlara muraciet suretini yukseltmek mumkun olmusdur Texnologiyanin yuksek suretle inkisafi komputerlerin qiymetinin de keskin asagi dusmesine getirib cixartmisdir Apple IBM PC kimi ferdi komputerler meydana gelmis ve cox tezlikle genis yayilmisdir Dorduncu nesil komputerlerin proqram teminati da xeyli inkisaf etmisdir Besinci nesil Bu nesil komputerlerin esas elameti emrler selini idareetme prinsipinden ferqli olaraq verilenler elini idareetme prinsipine esaslanan arxitekturali prosessorlardan istifadenin nezerde tutulmasidr Besinci nesil komputerler suni intellekt prinsiplerine esaslanir