Helheym ( Helheim; bukv. Helin ağalıq etdiyi yer) — german-skandinav mifologiyasında ölülər diyarı. Hel adlı div tanrı Odini devirdikdən sonra Helheymə ağalıq edir.
Etimologiya
Qədim skandinav dilində qadın cinsində olan "Hel" xüsusi ismi bu diyara ağalıq edən varlıq ilə eynidir. Bu terminin müasir ingilis dilindəki "Hall", eləcə də qədim skandinav dilindəki "Valhalla" (azərb. Öldürülmüşlərin zalı) sözü ilə əlaqəsi var. Bu sözü bütün german dillərində tapmaq mümkündür. Məsəlüçün, "Hell", "Helle", "Hellia", "Hella" və qot dilindəki "Halja" bu nümunələrə aiddir. Bu sözün bütün formaları bərpa edilmiş qadın cinsində olan *xaljō" (azərb. Üstü basdırılmış yer/Cəhənnəm) ismindən törəmişdir. Bu sözün pragerman dilindəki forması da "*kel-" və "*kol-" (azərb. Üstünü örtmək/Gizlətmək/Qorumaq) sözlərindən törəmişdir.
Nəzəriyyələr
Snorri Sturlusonun müəllifi olduğu "" kitabında Helheym haqqında yazdıqları üzərində tədqiqat aparmış qeyd edir ki, "Snorrinin cəhənnəm haqqında yazdıqlarının əsasən öz işindən ibarət olması doğruyabənzər görünür". Ellis-Devidsona görə, xəstəlikdən və yaşlılıqdan ölənlərin Helheymə daxil olması fikri Snorrinin bu ənənəni Valhalla ilə barışdırmaq cəhdidir və o, bunu Snorrinin verdiyi "Helheymin yeganə ətraflı izahı"nın Baldrın Helheymə yaşlılıqdan və ya xəstəlikdən ölməyərək daxil olması ilə əsaslandırır. Ellis-Devidson yazır ki, Snorri Helheymi izah edərkən böyük ehtimalla bizə məlum olmayan "zəngin bir mənbə"dən istifadə edirdi, ancaq bu mənbə ona çox məlumat verməyib. Ellis-Devidson əlavə olaraq, Snorrinin təqdim etdiyi Helheym təsvirinin bəzi hallarda xristian doktrinasındakı cənnət ilə bağlı öyrədilən məlumatlardan təsirləndiyini irəli sürür.
Qeydlər
- Bu sözdən müasir ingilis dilindəki "Hell" sözü törəmişdir.
Mənbə
İstinadlar
- Orel, 2003. səh. 156
- Uatkins, 2000. səh. 38
- Ellis-Devidson, 1968
Ədəbiyyat
- Sturluson, Snorri. (ingilis). ISBN .
- Sturluson, Snorri. Kiçik Edda (ingilis). ISBN .
- . The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots (ingilis). . 2000. ISBN .
- . Saxo Grammaticus: The History of the Danes, Books I-IX : (ingilis) (Book II). 1998. ISBN .
- . The Road to Hel: A Study of the Conception of the Dead in Old Norse Literature. 1968. ISBN .
- . A Handbook of Germanic Etymology (ingilis). 2003. ISBN .
Xarici keçidlər
- Oppslagsordet "Hel" i Nordisk familjebok fra 1909 (isveç.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Helheym Helheim bukv Helin agaliq etdiyi yer german skandinav mifologiyasinda oluler diyari Hel adli div tanri Odini devirdikden sonra Helheyme agaliq edir Odin Helheyme surur 1908 ci il EtimologiyaQedim skandinav dilinde qadin cinsinde olan Hel xususi ismi bu diyara agaliq eden varliq ile eynidir Bu terminin muasir ingilis dilindeki Hall elece de qedim skandinav dilindeki Valhalla azerb Oldurulmuslerin zali sozu ile elaqesi var Bu sozu butun german dillerinde tapmaq mumkundur Meselucun Hell Helle Hellia Hella ve qot dilindeki Halja bu numunelere aiddir Bu sozun butun formalari berpa edilmis qadin cinsinde olan xaljō azerb Ustu basdirilmis yer Cehennem isminden toremisdir Bu sozun pragerman dilindeki formasi da kel ve kol azerb Ustunu ortmek Gizletmek Qorumaq sozlerinden toremisdir NezeriyyelerSnorri Sturlusonun muellifi oldugu kitabinda Helheym haqqinda yazdiqlari uzerinde tedqiqat aparmis qeyd edir ki Snorrinin cehennem haqqinda yazdiqlarinin esasen oz isinden ibaret olmasi dogruyabenzer gorunur Ellis Devidsona gore xestelikden ve yasliliqdan olenlerin Helheyme daxil olmasi fikri Snorrinin bu eneneni Valhalla ile barisdirmaq cehdidir ve o bunu Snorrinin verdiyi Helheymin yegane etrafli izahi nin Baldrin Helheyme yasliliqdan ve ya xestelikden olmeyerek daxil olmasi ile esaslandirir Ellis Devidson yazir ki Snorri Helheymi izah ederken boyuk ehtimalla bize melum olmayan zengin bir menbe den istifade edirdi ancaq bu menbe ona cox melumat vermeyib Ellis Devidson elave olaraq Snorrinin teqdim etdiyi Helheym tesvirinin bezi hallarda xristian doktrinasindaki cennet ile bagli oyredilen melumatlardan tesirlendiyini ireli surur QeydlerBu sozden muasir ingilis dilindeki Hell sozu toremisdir MenbeIstinadlar Orel 2003 seh 156 Uatkins 2000 seh 38 Ellis Devidson 1968 Edebiyyat Sturluson Snorri ingilis ISBN 0 14 044755 5 Sturluson Snorri Kicik Edda ingilis ISBN 0 19 283946 2 The American Heritage Dictionary of Indo European Roots ingilis 2000 ISBN 0 395 98610 9 Saxo Grammaticus The History of the Danes Books I IX ingilis Book II 1998 ISBN 0 85991 502 6 The Road to Hel A Study of the Conception of the Dead in Old Norse Literature 1968 ISBN 0 8371 0070 4 A Handbook of Germanic Etymology ingilis 2003 ISBN 9004128751 Xarici kecidlerOppslagsordet Hel i Nordisk familjebok fra 1909 isvec