Hacı Həsən Həkim (ərəb. الطبيب الحاج حسن) — XX əsrdə Şəki şəhərində yaşamış ərəb əsilli həkim. Cənubi Qafqaz regionunda Taun və Tif viruslarına qarşı mübarizə aparan yeganə həkim olub.
Hacı Həkim | |
---|---|
Hacı Həsən Həkim | |
| |
Digər adı | Hacı Həsən |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Ərəbistan yarımadası, Osmanlı İmperiyası |
Vəfat tarixi | (56 yaşında) |
Vəfat yeri | Şəki, Zaqafqaziya, Rusiya imperiyası |
Vəfat səbəbi | tif xəstəliyi |
Dəfn yeri | Şəki, Azərbaycan |
Həyat yoldaşı | Zəhra xanım (Məmmədova) |
Uşaqları | oğulları: Fərrux Hacı Həkim Ənvər Məmmədov Əhməd Məmədov qızı: Zərifə Məmmədova Əzizə Məmmədova |
Milliyyəti | Ərəb |
Fəaliyyəti | Həkim |
Həyatı
Əsil adı Həsən olan Hacı Həkim 1862-ci ildə Ərəbistan yarımadasında anadan olub. Milliyətcə ərəb olub. Dəqiq doğum yeri və tarixi məlum deyil. Mədrəsə təhsili alıb, daha sonradan həkimlik peşəsində çalışmağa başlayıb. Daha sonradan bir neçə il Ərəb yarımadası ölkələrində işləyib. Bundan sonra o öz adını "Hacı Həsən" ilə əvəz edib.
1898-ci ildə Cənubi Qafqaza, Şəki şəhərinə köçür. Burada o Taun və Tif infeksional xəstəliklərinə qarşı mübarizə aparır. O burada yaşadığı illər ərzində yüzlərlə insanı tif və digər xəstəliklərdən müalicə edir. Şəkidə Hacı Həsən hamı tərəfindən Hacı Həkim kimi tanınır. Müalicə üçün Hacı Həkimin yanına gələnlər nəinki Azərbaycandan, həm də Rusiya, Gürcüstan, Abxaziya, Dağıstan, Çeçenistan və s. ölkələrdən gəlirlər. Hacı Həkim Şəki şəhərində Zəhra xanım ilə evlənir. Hacı Həkimin 5 uşağı Şəki şəhərində anadan olur. Onlardan ən böyüyü olan Fərrux da atası kimi həkim olur. Lakin 1918-ci ildə Hacı Həkim həyatının 57-ci ilində vəfat edir. Onun ölümünə səbəb onun illər boyu mübarizə apardığı "tif virusu" oldu. Hacı Həkimin ölümündən sonra onun böyük oğlu Fərrux da "tif virusuna" yoluxur və atası ilə eyni ildə, eyni xəstəlikdən vəfat edir. Fərrux vəfat etdikdə onun cəmi 18 yaşı var idi.
Ailəsi
Hacı Həkim Azərbaycana köçdükdən sonra burada Zəhra xanım ilə evlənir. Nikahdan onların 3 oğlu və 2 qızı anadan olur:
- Fərrux Hacı Həkim oğlu (1900-1918) - 1900-ci ildə Şəki şəhərində anadan olub. Atasından həkimlik sənətini öyrənir. 1918-ci ildə tif xəstəliyinə yoluxur və atasının ölümündən bir neçə ay sonra 18 yaşında vəfat edir.
- Zərifə Məmmədova (naməlum) - Şəki şəhərində anadan olub. Sonradan Bakı şəhərinə köçür və burada ailə həyatı qurur. Evdar xanım olub və 4 uşağı olub. Bakı şəhərində vəfat edib və burada dəfn edilib.
- Əzizə Məmmədova (1907-1992) - Şəki şəhərində anadan olub. 11 yaşından internat məktəbdə böyüyüb. Burada "Məmmədova" soyadını götürür. Sonradan qardaşı Ənvər ilə birlikdə Bakı şəhərinə köçür.
- Ənvər Hacı Həkim oğlu Məmmədov (1915-1969) - 1915-ci ildə Şəki şəhərində anadan olub. 3 yaşında atasını itirir. Bacısı Əzizə ilə birlikdə internat məktəbdə böyüyür. Burada "Məmmədov" soyadını götürür. Daha sonradan Bakı şəhərinə köçür. 1931-ci ildə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinə daxil olur. Universiteti bitirdikdən sonra iqttisadçı vəzifəsində çalışır və gənc yaşlarında Azərbaycan SSR Xalq Bankının (hazırkı Mərkəzi Bankın) rəhəbəri vəzifəsində çalışmağa başlayır. 1944-ci ildə Nazan Nəcəfova (1917-2010) ilə ailə həyatı qurur. Nikahdan onun Natella (1945) və Suella (1947-2008) adlı iki qızı olur. 1969-cu ildə Ənvər Məmmədov xəstəlikdən vəfat edir. Yasamal rayon qəbirstanlığında bacısı Əzizə Məmmədova və həyat yoldaşı Nazan Məmmədova ilə yanaşı dəfn olunub.
- Əhməd Məmmədov (1916-17-naməlum) - 1916-cı ildə Şəki şəhərində anadan olur. Bakı şəhərində Azərbaycan Tibb Universitetinə daxil olur. 1941-ci ildə İkinci dünya müharibəsinə yollanır. Müharibə zamanı faşistlər tərəfindən əsir götürülür. Həkim olduğuna görə almanlar tərəfindən öldürülmür. Əhməd Məmmədov orada alman dilini öyrənir və həkim kimi işləməyə başlayır. Müharibə bitdikdən sonra o Türkiyəyə köçür. Türkiyədə ailə həyatı qurur. Nikahdan onun İnci və Zəhra adlı qızları olur. Sonradan İnci öz oğlunu dayısının şərəfinə Ənvər Dəniz adlandırır. Əhməd Məmmədovun digər qızı Zəhra isə ABŞ-a köçür və burada ailə həyatı qurur. Əhməd Məmmədov İkinci dünya müharibəsindən sonra bütün ömrü boyu Türkiyədə yaşayır və XX əsrin 90-cı illərində vəfat edir. Onun dəqiq ölüm tarixi və dəfn olunduğu yer Azərbaycanda yaşayan qohumlarında heç kəsə məlum deyildir.
Ölümündən sonra
2000-ci ildə Şəki şəhər İcra Hakimiyyətinin təşəbbüsü ilə Hacı Həkimin həyatına həsr olunmuş lövhə yerləşdirilib.
Mənbə
- Osmanlı İmperiyası dönəmi həkimləri 2011-12-06 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Haci Hesen Hekim ereb الطبيب الحاج حسن XX esrde Seki seherinde yasamis ereb esilli hekim Cenubi Qafqaz regionunda Taun ve Tif viruslarina qarsi mubarize aparan yegane hekim olub Haci HekimHaci Hesen HekimHaci Hekim XX esrin evvelindeDiger adi Haci HesenDogum tarixi 1862Dogum yeri Erebistan yarimadasi Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 1918 56 yasinda Vefat yeri Seki Zaqafqaziya Rusiya imperiyasiVefat sebebi tif xesteliyiDefn yeri Seki AzerbaycanHeyat yoldasi Zehra xanim Memmedova Usaqlari ogullari Ferrux Haci Hekim Enver Memmedov Ehmed Memedov qizi Zerife Memmedova Ezize MemmedovaMilliyyeti ErebFealiyyeti HekimHeyatiEsil adi Hesen olan Haci Hekim 1862 ci ilde Erebistan yarimadasinda anadan olub Milliyetce ereb olub Deqiq dogum yeri ve tarixi melum deyil Medrese tehsili alib daha sonradan hekimlik pesesinde calismaga baslayib Daha sonradan bir nece il Ereb yarimadasi olkelerinde isleyib Bundan sonra o oz adini Haci Hesen ile evez edib 1898 ci ilde Cenubi Qafqaza Seki seherine kocur Burada o Taun ve Tif infeksional xesteliklerine qarsi mubarize aparir O burada yasadigi iller erzinde yuzlerle insani tif ve diger xesteliklerden mualice edir Sekide Haci Hesen hami terefinden Haci Hekim kimi taninir Mualice ucun Haci Hekimin yanina gelenler neinki Azerbaycandan hem de Rusiya Gurcustan Abxaziya Dagistan Cecenistan ve s olkelerden gelirler Haci Hekim Seki seherinde Zehra xanim ile evlenir Haci Hekimin 5 usagi Seki seherinde anadan olur Onlardan en boyuyu olan Ferrux da atasi kimi hekim olur Lakin 1918 ci ilde Haci Hekim heyatinin 57 ci ilinde vefat edir Onun olumune sebeb onun iller boyu mubarize apardigi tif virusu oldu Haci Hekimin olumunden sonra onun boyuk oglu Ferrux da tif virusuna yoluxur ve atasi ile eyni ilde eyni xestelikden vefat edir Ferrux vefat etdikde onun cemi 18 yasi var idi AilesiEhmed Haci Hekim oglu Memmedov 1941 ci ilde Latviyada Haci Hekim Azerbaycana kocdukden sonra burada Zehra xanim ile evlenir Nikahdan onlarin 3 oglu ve 2 qizi anadan olur Ferrux Haci Hekim oglu 1900 1918 1900 ci ilde Seki seherinde anadan olub Atasindan hekimlik senetini oyrenir 1918 ci ilde tif xesteliyine yoluxur ve atasinin olumunden bir nece ay sonra 18 yasinda vefat edir Zerife Memmedova namelum Seki seherinde anadan olub Sonradan Baki seherine kocur ve burada aile heyati qurur Evdar xanim olub ve 4 usagi olub Baki seherinde vefat edib ve burada defn edilib Ezize Memmedova 1907 1992 Seki seherinde anadan olub 11 yasindan internat mektebde boyuyub Burada Memmedova soyadini goturur Sonradan qardasi Enver ile birlikde Baki seherine kocur Enver Haci Hekim oglu Memmedov 1915 1969 1915 ci ilde Seki seherinde anadan olub 3 yasinda atasini itirir Bacisi Ezize ile birlikde internat mektebde boyuyur Burada Memmedov soyadini goturur Daha sonradan Baki seherine kocur 1931 ci ilde Azerbaycan Dovlet Iqtisad Universitetine daxil olur Universiteti bitirdikden sonra iqttisadci vezifesinde calisir ve genc yaslarinda Azerbaycan SSR Xalq Bankinin hazirki Merkezi Bankin reheberi vezifesinde calismaga baslayir 1944 ci ilde Nazan Necefova 1917 2010 ile aile heyati qurur Nikahdan onun Natella 1945 ve Suella 1947 2008 adli iki qizi olur 1969 cu ilde Enver Memmedov xestelikden vefat edir Yasamal rayon qebirstanliginda bacisi Ezize Memmedova ve heyat yoldasi Nazan Memmedova ile yanasi defn olunub Ehmed Memmedov 1916 17 namelum 1916 ci ilde Seki seherinde anadan olur Baki seherinde Azerbaycan Tibb Universitetine daxil olur 1941 ci ilde Ikinci dunya muharibesine yollanir Muharibe zamani fasistler terefinden esir goturulur Hekim olduguna gore almanlar terefinden oldurulmur Ehmed Memmedov orada alman dilini oyrenir ve hekim kimi islemeye baslayir Muharibe bitdikden sonra o Turkiyeye kocur Turkiyede aile heyati qurur Nikahdan onun Inci ve Zehra adli qizlari olur Sonradan Inci oz oglunu dayisinin serefine Enver Deniz adlandirir Ehmed Memmedovun diger qizi Zehra ise ABS a kocur ve burada aile heyati qurur Ehmed Memmedov Ikinci dunya muharibesinden sonra butun omru boyu Turkiyede yasayir ve XX esrin 90 ci illerinde vefat edir Onun deqiq olum tarixi ve defn olundugu yer Azerbaycanda yasayan qohumlarinda hec kese melum deyildir Olumunden sonra2000 ci ilde Seki seher Icra Hakimiyyetinin tesebbusu ile Haci Hekimin heyatina hesr olunmus lovhe yerlesdirilib MenbeOsmanli Imperiyasi donemi hekimleri 2011 12 06 at the Wayback Machine