Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Hacı Zeynalabdin ibn Axund İskəndər Şirvani (16 avqust 1780, Şamaxı – 1838, Qırmızı dəniz) — azərbaycanlı səyyah, coğrafiyaçı, tarixçi, etnoqraf, filosof və şair. astronomiya elmləri ilə əlaqə yaradıb. Əsl adı isə Hacı Zeynalabdin ibn Axund İskəndər Şirvani-dir
| Hacı Zeynalabdin Şirvani | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 16 avqust 1780 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1838 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair, filosof, yazıçı, coğrafiyaşünas |
| Əsərlərinin dili | fars dili |
 Hacı Zeynalabdin Şirvani Vikimənbədə | |
Həyatı
Zeynalabdin Şirvani 1780-ci ildə Şamaxı şəhərində anadan olmuşdur. Onun beş yaşı tamam olanda axund İskəndərin ailəsi Bağdad yaxınlığındakı Kərbəla şəhərinə köçür və gələcək səyyahın atası mədrəsədə dərs deməyə başlayır. Zeynalabdin də ilk təhsilini elə burada alır. 1796-cı ildə o, təhsilini başa vurmaqdan ötrü Bağdad şəhərinə gedir. Zeynalabdin Bağdadda fəlsəfə, tibb, astronomiya və riyaziyyatı, habelə dilləri öyrənməkdə davam edir. Bağdad kitabxanalarında olan səyahətnamələr, bütün Şərq dünyasından buraya axışıb gəlmiş alimlərin, müqəddəs şəhərin ziyarətinə gələn zəvvarların söhbətləri bu gənc oğlanın nəzərlərində yeni bir dünya açır. Dünyanı görmək və onun möcüzələri ilə həmyerlilərini tanış etmək elə həmin vaxtdan gənc Zeynalabdinin həyat məqsədinə çevrilir və o, tərəddüd etmədən səyahətə çıxmaq qərarına gəlir.
Fəaliyyətləri
Zeynalabdin Şirvani yaradıcılığının təhlili ilə məşğul olmuş görkəmli Azərbaycan alimi da yazdığı kimi, "Bu yol 60 min kilometr uzanmış və 40 il davam etmişdir. Bu yol Kiçik Asiyadan, İran yaylasından, Orta Asiya, Ərəbistan və Cənubi Afrika səhralarından, Sudanın meşə və cəngəlliklərindən, Hindistanın tropik meşələrindən, Hind okeanı adalarından keçib. 0, Hindquş, Zaqros, Süleyman dağlarından, Pamirdən adlamışdır. Bu yol Asiya və Afrikanın bir çox digər vilayətlərindən uzanmışdır."
Şirvani öz əsərində səyahətini hissələrə bölmür. N. Kərəmovsa onun üç başlıca səyahətini fərqləndirir. Onun birinci səyahətinin marşrutu belə göstərilir: Bağdad, , Gilan, Şirvan, Muğan, Talış, Cənubi Azərbaycan, Xorasan, Herat, Zabul, Pəncab, Hind adaları, , , Qucarat, Hind okeanındakı adalardan Sind və Multandan keçən səyyah dağ yolları ilə Kəşmirə, Müzəffərabada çatmış, sonra Kabul yolu ilə Tatarıstana, oradan Turana və Bədəxşan dağları ilə Xorasana, nəhayət, "İran yolu" ilə Farsa gəlmişdir.
Bir qədər istirahətdən sonra Şirvani ikinci səyahətə çıxır. Bu dəfə yol Şirazdan (Fars) başlayır, oradan Daraba, sonra Bəndər Abbas limanından Hörmüz yolu ilə Həzrəmövt və Yəmənə, sonra Həbəşistan və Sudana, buradan Ərəbistan yarımadasında olan Ciddəyə, oradan da Hicaz, Mədinə və Məkkəyə uzanır. Bundan sonra o, dəniz yolu ilə "Səidlər ölkəsinə" (əs-Səidə -Nil çayı sahillərinə) gedir, Misirdən Yaxın Şərqə "Şam-Rum"a (Anadoluya), Diyarbəkirə, Qaraman və Aydına keçir.
Hacı Zeynalabdinin Atlantik okeanına və geriyə üçüncü səyahətin marşrutu belə idi: Bəhre-Əhzər adaları ("Yaşıl dəniz" – şərq coqrafiyaçıları Atlantik okeanını belə adlandırırdılar), Rumeli (o vaxt Osmanlı imperiyasının Avropa hissəsinə belə deyirdilər), Anadolu, Azərbaycan, Tehran, Həmədan, İsfahan, Kirman, Şiraz, Bağdad.
İndi artıq bir çoxu sıradan çıxmış beş yüzdən artıq əlyazma və mətbu qaynağın və səyahətlər zamanı etdiyi şəxsi müşahidələri nəticəsində Şirvani ona dünya şöhrəti gətirən üç kitab yazır: 1822-ci ildə "Riyazüs-səyahət" ("Səyahət bağçaları"), 1827-ci ildə "Hədaiqüs-səyahət" ("Səyahət bağları") və nəhayət, 1833-cü ildə "Bustanus-səyahət" ("Səyahət gülzarı")- Bu əsərlərdə o, bir çox ölkələrin coğrafiyası, tarixi, etnoqrafiyası, arxitekturası, ədəbiyyatı və görkəmli ictimai xadimləri barədə dəyərli məlumatlar verir.
Səyyah yer kürəsinin iqlim qurşaqlarının təsvirinə xüsusi yer ayırır. Şərqin digər alim və səyyahları kimi o da Yeri yeddi iqlim qurşağına bölür. Öz səyahətləri zamanı Şirvani çox sayda alimlər və siyasi xadimlərlə yaxından tanış olur. Onun rəyi ilə hesablaşır, onunla görüşməyə can atırlar. Şirvaninin elm və savadı haqda xəbərlər onun səyahətlərinin marşrutları çərçivəsindən xeyli kənara çıxır. Belə danışırlar ki, Hindistan vilayətlərindən birində ağlagəlməz bir qonaqpərvərliklə qarşılanmış Şirvani bunun səbəbini soruşarkən vilayətin hakimi cavab vermişdi: "Mən sizə layiq olduğunuz hörmətin yalnız yüzdə birini göstərə bilmişəm. Siz səkkiz səbəbdən hörmətə layiqsiniz: birincisi, siz insanpərvərsiniz, insanlarsa bir-birinə hörmət etməlidirlər, ikincisi, siz buraya bizim ölkəmizin qonağı olaraq gəlibsiniz, qonaqa hörmət edərlər, üçüncüsü, siz alimsiniz, alimə hörmət bir borcdur, dördüncüsü, siz müdrik və çox bilən bir adamsınız, acizlərə, kasıblara kömək edirsiniz, belə adamlarsa hər cür hörmətə-izzətə layiqdirlər… Bax, bütün bunlara görə mən sizi qəlbən sevir və sizə hörmət bəsləyirəm."'
Olduğu bir çox yerlərdə onu saraya dəvət etmişlər. Bunlardan Misir hakimi İbrahim bəyi, İran şahı Fətəli şah Qacarı, Türkiyə sultanı Mahmudu və başqalarını göstərmək olar. Olduğu saraylarda müzakirə və söhbətlərdə iştirak edən Şirvani həmişəlik burada qalmaq dəvətlərinə nəzakətlə rədd cavabı verir. Şirvani həmişə macəralar və məhrumiyyətlərlə dolu səyyah həyatını saraydakı rahat həyatdan üstün tutur. Zeynalabdin eyni zamanda şair olmuş və Təmkin təxəllüsü ilə şerlər yazmışdır. Həmin şerlər onun səyahətnamələrinə səpələnmiş və əlyazması Tehran mərkəzi kitabxanasında saxlanan "Divan"ında toplanmışdır. Bu nadir şəxsiyyətin digər əsərlərinin əlyazmaları , , Sankt-Peterburqda və İranda saxlanır.
Əsərləri
Xalqımızın tərbiyə edib böyütdüyü bu görkəmli alimin adı nəinki vətənimizdə, hətta onun sərhədlərindən çox-çox uzaqlarda da geniş şöhrət tapmışdır. H. Z. Şirvaninin tarixi, fəlsəfi, coğrafi, bioqrafik xarakter daşıyan əsərləri Çin, Hindistan, Koreya, İran, Türkiyə, İndoneziya, Bolqarıstan, Polşa, Fransa, İngiltərə və s. ölkələrin mütəxəssisləri və alimləri tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Şirvaninin elmi irsi və əsərlərinin sayı barədə araşdırmaçılar müxtəlif, bəzən də yanlış fikirlər söyləmişlər.] Abbasqulu Ağa Bakıxanov, Firudin bəy Köçərli və digər müəlliflər Şirvaninin ancaq bir əsərini qeyd ediblər. Digər tədqiqatçılar onun iki əsərinin olduğunu söyləmişlər. Rzaqulu xan Hidayət, Məsuməli şah Şirazi, "Çarlz Rio" isə Şirvaninin üç əsərinin olduğunu qeyd edirlər. Rzaqulu xan Hidayət, Məhəmməd Əli xan Tərbiyət, Məhəmməd Əli Təbrizi və digərləri Şirvaninin yuxarıda qeyd edilən 3 əsərindən əlavə şeirlərinin də olduğunu söyləmişlər. Şirvaninin əsərlərindən məlum olur ki, onun 3 böyük əsəri olmuşdur: "Səyahət bağları" "Riyaz əs-siyahət", "Səyahət bağçaları" "Hədayiq əs-siyahət" və "Səyahət bustanı" "Bustan əs-siyahət". Aparılan araşdırmalardan belə məlum olur ki, Şirvaninin qeyd edilən 3 əsərindən əlavə digər 3 əsəri də mövcud olmuşdur. Bu barədə hər şeydən öncə Cəlaləddin Ruminin həyat və yaradıcılğından bəhs edən məqalə və Misirin Xədiviyyə kitabxanasında qorunan trarktatı qeyd etmək lazımdır. Bundan əlavə Şirvaninin şeirlər divanı da mövcuddur. Hacı Zeynalabdin Şirvaninin Riyaz əs-siyahət, Bustan əs-siyahət və Hədayiq əs-siyahət adlı əsərləri ona dünya şöhrəti gətirmişdir. Şirvani öz əsərlərini fars dilində yazmışdır. Akademik Ə. Ə. Əlizadə və T. A. Məhərrəmovun redaktorluğu və A. A. Quliyevin ön sözü ilə 1974-cü ildə Moskvada Şərq ədəbiyyatı redkasiyasında yenidən fars dilində nəşr edilən bu əsərin II hissəsinin I cildi ilk dəfə olaraq 2024-cü ildə Azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir. Əsər Azərbaycan dilinə Şahin Yəhyayev tərəfindən tərcümə edilmişdir. Tərcümə edilmiş əsərin elmi redaktoru coğrafiya elmləri doktoru, professor Zakir Eminov, rəyçilər isə tarix elmləri doktoru, professor Şahin Fazil və tarix elmləri doktoru Vasif Qafarovdur. Şirvaninin əsərləri bir çox Azərbaycan, İran, rus və Avropa tədqiqatçıları tərəfindən öyrənilib. Bu alimlərdən Abbasqulu ağa Bakıxanovun, , , , N. V. Xanıkovun, E. Braunun, S. Stornun, E. Bloşenin və başqalarının adlarını çəkmək mümkündür. Bu sırada öz ömrünün böyük bir hissəsini Zeynalabdin Şirvaninin elmi hünərlərinin tədqiqinə həsr etmiş N. K. Kərəmovun adı xüsusilə qeyd olunmalıdır.
Zeynalabdin 1820/21-ci ildə Şiraz şəhərində evlənib. Tezliklə onun Cəlaləddin Məhəmməd adında oğlu doğulur. İki il sonra isə ikinci oğlu Hüsaməddin Əli anadan olur. Böyük oğlu az yaşayır, ikinci oğlu isə atasının yolu ilə gedərək, İraq, İran və Hindistana səyahətlər edib. Şirvani ömrünün son illərini ailəsi ilə Şirazda keçirib. Elə buradan da özünün son səyahətinə yollanıb. Bu, onun həyat yoldaşı ilə birlikdə çıxdığı həcc ziyarəti idi. 1838-ci ildə həmin səfəri zamanı Zeynalabdin Şirvani yolda xəstələnmiş və Ciddə şəhəri yaxınlığında dünyasını dəyişmişdir. Hacı Zeynalabdin Şirvani elə buradaca da dəfn olunub.
İstinadlar
- Afaq Qasımova. Yeniyetmələrin tarixi şəxsiyyətlərin nümunəsində tərbiyə edilməsi. Bakı: Nurlan, 2006. — səh. 117.
- Ağamir Quliyev. Bəzi xarici ölkə alimləri Hacı Zeynalabdin Şirvani haqqında. Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi əsərləri II cild, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası nəşriyyatı, Bakı-1960.
- Hacı Zeynalbadin Şirvani, Riyaz əs-siyahət, II hissə, I cild, Moskva, Şərq ədəbiyyatı şöbəsi, 1974. 337s
- Hacı Zeynalabdin Şirvani. Səyahət bağları "Riyaz əs-siyahət". II hissə, I cild. Elmi redaktor: Zakir Eminov, Tərcümə edən: Şahin Yəhyayev, Rəyçilər: Şahin Fazil, Vasif Qafarov, Bakı: 2024, 546 səh
- Hacı Zeynalabdin Şirvani. Səyahət bağları "Riyaz əs-siyahət". II hissə, I cild. Elmi redaktor: Zakir Eminov, Tərcümə edən: Şahin Yəhyayev, Rəyçilər: Şahin Fazil, Vasif Qafarov, Bakı: 2024, 546 səh
Mənbə
- Zeynalabdin Şirvani 2016-03-05 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Zeynalabdin Haci Zeynalabdin ibn Axund Iskender Sirvani 16 avqust 1780 Samaxi 1838 Qirmizi deniz azerbaycanli seyyah cografiyaci tarixci etnoqraf filosof ve sair astronomiya elmleri ile elaqe yaradib Esl adi ise Haci Zeynalabdin ibn Axund Iskender Sirvani dirHaci Zeynalabdin SirvaniDogum tarixi 16 avqust 1780 1780 08 16 Dogum yeri SamaxiVefat tarixi 1838Vefat yeri Qirmizi denizDefn yeri Seudiyye ErebistaniFealiyyeti sair filosof yazici cografiyasunasEserlerinin dili fars diliHaci Zeynalabdin Sirvani VikimenbedeHeyatiZeynalabdin Sirvani 1780 ci ilde Samaxi seherinde anadan olmusdur Onun bes yasi tamam olanda axund Iskenderin ailesi Bagdad yaxinligindaki Kerbela seherine kocur ve gelecek seyyahin atasi medresede ders demeye baslayir Zeynalabdin de ilk tehsilini ele burada alir 1796 ci ilde o tehsilini basa vurmaqdan otru Bagdad seherine gedir Zeynalabdin Bagdadda felsefe tibb astronomiya ve riyaziyyati habele dilleri oyrenmekde davam edir Bagdad kitabxanalarinda olan seyahetnameler butun Serq dunyasindan buraya axisib gelmis alimlerin muqeddes seherin ziyaretine gelen zevvarlarin sohbetleri bu genc oglanin nezerlerinde yeni bir dunya acir Dunyani gormek ve onun mocuzeleri ile hemyerlilerini tanis etmek ele hemin vaxtdan genc Zeynalabdinin heyat meqsedine cevrilir ve o tereddud etmeden seyahete cixmaq qerarina gelir FealiyyetleriZeynalabdin Sirvani yaradiciliginin tehlili ile mesgul olmus gorkemli Azerbaycan alimi da yazdigi kimi Bu yol 60 min kilometr uzanmis ve 40 il davam etmisdir Bu yol Kicik Asiyadan Iran yaylasindan Orta Asiya Erebistan ve Cenubi Afrika sehralarindan Sudanin mese ve cengelliklerinden Hindistanin tropik meselerinden Hind okeani adalarindan kecib 0 Hindqus Zaqros Suleyman daglarindan Pamirden adlamisdir Bu yol Asiya ve Afrikanin bir cox diger vilayetlerinden uzanmisdir Sirvani oz eserinde seyahetini hisselere bolmur N Keremovsa onun uc baslica seyahetini ferqlendirir Onun birinci seyahetinin marsrutu bele gosterilir Bagdad Gilan Sirvan Mugan Talis Cenubi Azerbaycan Xorasan Herat Zabul Pencab Hind adalari Qucarat Hind okeanindaki adalardan Sind ve Multandan kecen seyyah dag yollari ile Kesmire Muzefferabada catmis sonra Kabul yolu ile Tataristana oradan Turana ve Bedexsan daglari ile Xorasana nehayet Iran yolu ile Farsa gelmisdir Bir qeder istirahetden sonra Sirvani ikinci seyahete cixir Bu defe yol Sirazdan Fars baslayir oradan Daraba sonra Bender Abbas limanindan Hormuz yolu ile Hezremovt ve Yemene sonra Hebesistan ve Sudana buradan Erebistan yarimadasinda olan Ciddeye oradan da Hicaz Medine ve Mekkeye uzanir Bundan sonra o deniz yolu ile Seidler olkesine es Seide Nil cayi sahillerine gedir Misirden Yaxin Serqe Sam Rum a Anadoluya Diyarbekire Qaraman ve Aydina kecir Haci Zeynalabdinin Atlantik okeanina ve geriye ucuncu seyahetin marsrutu bele idi Behre Ehzer adalari Yasil deniz serq coqrafiyacilari Atlantik okeanini bele adlandirirdilar Rumeli o vaxt Osmanli imperiyasinin Avropa hissesine bele deyirdiler Anadolu Azerbaycan Tehran Hemedan Isfahan Kirman Siraz Bagdad Indi artiq bir coxu siradan cixmis bes yuzden artiq elyazma ve metbu qaynagin ve seyahetler zamani etdiyi sexsi musahideleri neticesinde Sirvani ona dunya sohreti getiren uc kitab yazir 1822 ci ilde Riyazus seyahet Seyahet bagcalari 1827 ci ilde Hedaiqus seyahet Seyahet baglari ve nehayet 1833 cu ilde Bustanus seyahet Seyahet gulzari Bu eserlerde o bir cox olkelerin cografiyasi tarixi etnoqrafiyasi arxitekturasi edebiyyati ve gorkemli ictimai xadimleri barede deyerli melumatlar verir Seyyah yer kuresinin iqlim qursaqlarinin tesvirine xususi yer ayirir Serqin diger alim ve seyyahlari kimi o da Yeri yeddi iqlim qursagina bolur Oz seyahetleri zamani Sirvani cox sayda alimler ve siyasi xadimlerle yaxindan tanis olur Onun reyi ile hesablasir onunla gorusmeye can atirlar Sirvaninin elm ve savadi haqda xeberler onun seyahetlerinin marsrutlari cercivesinden xeyli kenara cixir Bele danisirlar ki Hindistan vilayetlerinden birinde aglagelmez bir qonaqperverlikle qarsilanmis Sirvani bunun sebebini sorusarken vilayetin hakimi cavab vermisdi Men size layiq oldugunuz hormetin yalniz yuzde birini gostere bilmisem Siz sekkiz sebebden hormete layiqsiniz birincisi siz insanperversiniz insanlarsa bir birine hormet etmelidirler ikincisi siz buraya bizim olkemizin qonagi olaraq gelibsiniz qonaqa hormet ederler ucuncusu siz alimsiniz alime hormet bir borcdur dorduncusu siz mudrik ve cox bilen bir adamsiniz acizlere kasiblara komek edirsiniz bele adamlarsa her cur hormete izzete layiqdirler Bax butun bunlara gore men sizi qelben sevir ve size hormet besleyirem Oldugu bir cox yerlerde onu saraya devet etmisler Bunlardan Misir hakimi Ibrahim beyi Iran sahi Feteli sah Qacari Turkiye sultani Mahmudu ve basqalarini gostermek olar Oldugu saraylarda muzakire ve sohbetlerde istirak eden Sirvani hemiselik burada qalmaq devetlerine nezaketle redd cavabi verir Sirvani hemise maceralar ve mehrumiyyetlerle dolu seyyah heyatini saraydaki rahat heyatdan ustun tutur Zeynalabdin eyni zamanda sair olmus ve Temkin texellusu ile serler yazmisdir Hemin serler onun seyahetnamelerine sepelenmis ve elyazmasi Tehran merkezi kitabxanasinda saxlanan Divan inda toplanmisdir Bu nadir sexsiyyetin diger eserlerinin elyazmalari Sankt Peterburqda ve Iranda saxlanir EserleriXalqimizin terbiye edib boyutduyu bu gorkemli alimin adi neinki vetenimizde hetta onun serhedlerinden cox cox uzaqlarda da genis sohret tapmisdir H Z Sirvaninin tarixi felsefi cografi bioqrafik xarakter dasiyan eserleri Cin Hindistan Koreya Iran Turkiye Indoneziya Bolqaristan Polsa Fransa Ingiltere ve s olkelerin mutexessisleri ve alimleri terefinden cox yuksek qiymetlendirilir Nezere almaq lazimdir ki Sirvaninin elmi irsi ve eserlerinin sayi barede arasdirmacilar muxtelif bezen de yanlis fikirler soylemisler Abbasqulu Aga Bakixanov Firudin bey Kocerli ve diger muellifler Sirvaninin ancaq bir eserini qeyd edibler Diger tedqiqatcilar onun iki eserinin oldugunu soylemisler Rzaqulu xan Hidayet Mesumeli sah Sirazi Carlz Rio ise Sirvaninin uc eserinin oldugunu qeyd edirler Rzaqulu xan Hidayet Mehemmed Eli xan Terbiyet Mehemmed Eli Tebrizi ve digerleri Sirvaninin yuxarida qeyd edilen 3 eserinden elave seirlerinin de oldugunu soylemisler Sirvaninin eserlerinden melum olur ki onun 3 boyuk eseri olmusdur Seyahet baglari Riyaz es siyahet Seyahet bagcalari Hedayiq es siyahet ve Seyahet bustani Bustan es siyahet Aparilan arasdirmalardan bele melum olur ki Sirvaninin qeyd edilen 3 eserinden elave diger 3 eseri de movcud olmusdur Bu barede her seyden once Celaleddin Ruminin heyat ve yaradicilgindan behs eden meqale ve Misirin Xediviyye kitabxanasinda qorunan trarktati qeyd etmek lazimdir Bundan elave Sirvaninin seirler divani da movcuddur Haci Zeynalabdin Sirvaninin Riyaz es siyahet Bustan es siyahet ve Hedayiq es siyahet adli eserleri ona dunya sohreti getirmisdir Sirvani oz eserlerini fars dilinde yazmisdir Akademik E E Elizade ve T A Meherremovun redaktorlugu ve A A Quliyevin on sozu ile 1974 cu ilde Moskvada Serq edebiyyati redkasiyasinda yeniden fars dilinde nesr edilen bu eserin II hissesinin I cildi ilk defe olaraq 2024 cu ilde Azerbaycan diline tercume edilmisdir Eser Azerbaycan diline Sahin Yehyayev terefinden tercume edilmisdir Tercume edilmis eserin elmi redaktoru cografiya elmleri doktoru professor Zakir Eminov reyciler ise tarix elmleri doktoru professor Sahin Fazil ve tarix elmleri doktoru Vasif Qafarovdur Sirvaninin eserleri bir cox Azerbaycan Iran rus ve Avropa tedqiqatcilari terefinden oyrenilib Bu alimlerden Abbasqulu aga Bakixanovun N V Xanikovun E Braunun S Stornun E Blosenin ve basqalarinin adlarini cekmek mumkundur Bu sirada oz omrunun boyuk bir hissesini Zeynalabdin Sirvaninin elmi hunerlerinin tedqiqine hesr etmis N K Keremovun adi xususile qeyd olunmalidir Zeynalabdin 1820 21 ci ilde Siraz seherinde evlenib Tezlikle onun Celaleddin Mehemmed adinda oglu dogulur Iki il sonra ise ikinci oglu Husameddin Eli anadan olur Boyuk oglu az yasayir ikinci oglu ise atasinin yolu ile gederek Iraq Iran ve Hindistana seyahetler edib Sirvani omrunun son illerini ailesi ile Sirazda kecirib Ele buradan da ozunun son seyahetine yollanib Bu onun heyat yoldasi ile birlikde cixdigi hecc ziyareti idi 1838 ci ilde hemin seferi zamani Zeynalabdin Sirvani yolda xestelenmis ve Cidde seheri yaxinliginda dunyasini deyismisdir Haci Zeynalabdin Sirvani ele buradaca da defn olunub IstinadlarAfaq Qasimova Yeniyetmelerin tarixi sexsiyyetlerin numunesinde terbiye edilmesi Baki Nurlan 2006 seh 117 Agamir Quliyev Bezi xarici olke alimleri Haci Zeynalabdin Sirvani haqqinda Serqsunasliq Institutunun elmi eserleri II cild Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasi nesriyyati Baki 1960 Haci Zeynalbadin Sirvani Riyaz es siyahet II hisse I cild Moskva Serq edebiyyati sobesi 1974 337s Haci Zeynalabdin Sirvani Seyahet baglari Riyaz es siyahet II hisse I cild Elmi redaktor Zakir Eminov Tercume eden Sahin Yehyayev Reyciler Sahin Fazil Vasif Qafarov Baki 2024 546 seh Haci Zeynalabdin Sirvani Seyahet baglari Riyaz es siyahet II hisse I cild Elmi redaktor Zakir Eminov Tercume eden Sahin Yehyayev Reyciler Sahin Fazil Vasif Qafarov Baki 2024 546 sehMenbeVikimenbede Muellif Haci Zeynalabdin Sirvani ile elaqeli melumatlar var Zeynalabdin Sirvani 2016 03 05 at the Wayback Machine