Həsənqala — Azərbaycan Respublikasının Qusar rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Qusar rayonunun 7 türk kəndindən biri
Həsənqala | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Qusar |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 508 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +994 02338-98 |
Tarixi
Şirvanşahlar dövründən (861-1539) bilinən “Həsənqələli” oykonimi ərazidəki eyniadlı qədim qalanın adından yaranmışdır. Qafqaz albanlarının yaşadığı bu ərazilərə 8-ci əsrdə ərəblər tərəfindən əsir götürülmüş bir neçə yüz xəzər türkü də yerləşdirilmişdi. Qəbristanlığında 300-400 il öncəyə aid məzar daşları olan bu kənd və əhalisi haqqında 1831-ci il siyahıyaalmasında (61 ailə, 225 kişi) və 1857-ci il Qafqaz təqvimində də qeydlər vardır. Çar Rusiyasına qarşı 1826-cı il üsyanında da yaxından iştirak etmiş Həsənqala kəndi ərazisində arxeoloji qazıntılar aparılarsa tarixi keçmişi barədə daha dəlil-sübutlu məlumatlar əldə etmək olardı. Bu kəndləri Osmanlı-Səfəvi müharibəsi (1578-90) dövründən qalma sayanlar da var. 1921-ci il Azərbaycan kənd təsərrüfatı siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə Həsən-qala kəndinin 68 təsərrüfatında 247 nəfər yaşayırdı və sakinlərinin milli tərkibi Azərbaycan türklərindən ibarət idi. 2009-cu ilin əhali siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 931 nəfər yaşayırdı. Son məlumatlara görə isə kənddə qeydiyyatda olanların sayı 1200 nəfərdən artıqdır. O cümlədən, onların 1000 nəfərə yaxını kənddə daimi yaşayır. Kənddə 270-ə qədər yaşayış evi, 300-ə yaxın təsərrüfat vardır.
Kənddə 18-ci əsrə aid məscid, birinci şəhidin (A.Şixməmmədov) adını daşıyan tam orta məktəb və 7 il öncə tikilmiş klub və s. fəaliyyət göstərir.Kəndin tarixi kökləri Türkiyənin Ərzurum şəhərində yerləşən Hasan- kale qəsəbəsinə gedib çatir.
Coğrafiyası
Həsənqala kəndi rayon mərkəzindən 6 km şərqdə yerləşir və Bala Qusar bələdiyyəsinə aid olan 4 kənddən biridir (digərləri: Bala Qusar, Köhnə Xudat qazmalar, Bədirqala). Həsənqala kəndi şərqdən Bala Qusar, şimaldan Bala Qusar və Bədirqala, qərbdən Atlıxan, Avaranqışlaq və Quba rayonunun Susayqışlaq, cənubdan Qusarçay vasitəsilə Quba rayonunun Ortaoba, Aşağı Xuc və Çartəpə kəndləri ilə əhatələnmişdir. Kəndin ərazisi əsasən qara və tünd qəhvəyi torpaqlardan ibarətdir. Qışı üçün sərt və rütubətli, yayı üçün isə isti və quraq iqlim şəraiti xarakterikdir. Kəndin ümumi ərazisi təxminən 15 kv.km., o cümlədən, yaşayış ərazisi 5 kv.km., əkin ərazisi 10 kv.km. civarındadır. Kəndin ümumi ərazisi Qusar rayonu ərazisinin 1%-ni təşkil edir. Demək olar ki, sitrus meyvələrindən və bəzi tərəvəzlərdən başqa əksər meyvə və tərəvəzlər, hətta bostan bitkiləri belə, kəndin torpaq və iqlim şəraiti üçün xarakterikdir.
Toponimikası
Oykonim ərazidəki eyniadlı qədim qalanın adından yaranmışdır.
Əhalisi
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 931 nəfər yaşayır. Son məlumatlara görə isə kənddə qeydiyyatda olanların sayı 1200 nəfərdən artıqdır. O cümlədən, 1000 nəfərə qədəri kənddə daimi yaşayır. Kənddə 270-ə qədər yaşayış evi vardır. Kənd əhalisinin demək olar ki, hamısı azərbaycanlılardır.
Tanınmış adamları
- 1941 - publisist
- - pedoqoq
- Babacan Zəkiyev- məktəb direktoru
- Şöhran Hacəliyev-məktəb direktoru
İkinci Qarabağ döyüşlərində şəhid olmuş
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Qusar Rayon İcra Hakimiyyəti
Həmçinin bax
Qusar rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Bakı: Şərq-Qərb, 2007, səh.427
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı: 2010, səh.629
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Hesenqala Hesenqala Azerbaycan Respublikasinin Qusar rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Qusar rayonunun 7 turk kendinden biriHesenqala41 27 11 sm e 48 29 34 s u Olke AzerbaycanRayon QusarTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 508 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1 200 nef Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 994 02338 98Xeriteni goster gizle HesenqalaTarixiSirvansahlar dovrunden 861 1539 bilinen Hesenqeleli oykonimi erazideki eyniadli qedim qalanin adindan yaranmisdir Qafqaz albanlarinin yasadigi bu erazilere 8 ci esrde erebler terefinden esir goturulmus bir nece yuz xezer turku de yerlesdirilmisdi Qebristanliginda 300 400 il onceye aid mezar daslari olan bu kend ve ehalisi haqqinda 1831 ci il siyahiyaalmasinda 61 aile 225 kisi ve 1857 ci il Qafqaz teqviminde de qeydler vardir Car Rusiyasina qarsi 1826 ci il usyaninda da yaxindan istirak etmis Hesenqala kendi erazisinde arxeoloji qazintilar aparilarsa tarixi kecmisi barede daha delil subutlu melumatlar elde etmek olardi Bu kendleri Osmanli Sefevi muharibesi 1578 90 dovrunden qalma sayanlar da var 1921 ci il Azerbaycan kend teserrufati siyahiyaalinmasinin neticelerine gore Hesen qala kendinin 68 teserrufatinda 247 nefer yasayirdi ve sakinlerinin milli terkibi Azerbaycan turklerinden ibaret idi 2009 cu ilin ehali siyahiyaalinmasina esasen kendde 931 nefer yasayirdi Son melumatlara gore ise kendde qeydiyyatda olanlarin sayi 1200 neferden artiqdir O cumleden onlarin 1000 nefere yaxini kendde daimi yasayir Kendde 270 e qeder yasayis evi 300 e yaxin teserrufat vardir Kendde 18 ci esre aid mescid birinci sehidin A Sixmemmedov adini dasiyan tam orta mekteb ve 7 il once tikilmis klub ve s fealiyyet gosterir Kendin tarixi kokleri Turkiyenin Erzurum seherinde yerlesen Hasan kale qesebesine gedib catir CografiyasiHesenqala kendi rayon merkezinden 6 km serqde yerlesir ve Bala Qusar belediyyesine aid olan 4 kendden biridir digerleri Bala Qusar Kohne Xudat qazmalar Bedirqala Hesenqala kendi serqden Bala Qusar simaldan Bala Qusar ve Bedirqala qerbden Atlixan Avaranqislaq ve Quba rayonunun Susayqislaq cenubdan Qusarcay vasitesile Quba rayonunun Ortaoba Asagi Xuc ve Cartepe kendleri ile ehatelenmisdir Kendin erazisi esasen qara ve tund qehveyi torpaqlardan ibaretdir Qisi ucun sert ve rutubetli yayi ucun ise isti ve quraq iqlim seraiti xarakterikdir Kendin umumi erazisi texminen 15 kv km o cumleden yasayis erazisi 5 kv km ekin erazisi 10 kv km civarindadir Kendin umumi erazisi Qusar rayonu erazisinin 1 ni teskil edir Demek olar ki sitrus meyvelerinden ve bezi terevezlerden basqa ekser meyve ve terevezler hetta bostan bitkileri bele kendin torpaq ve iqlim seraiti ucun xarakterikdir ToponimikasiOykonim erazideki eyniadli qedim qalanin adindan yaranmisdir Ehalisi2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 931 nefer yasayir Son melumatlara gore ise kendde qeydiyyatda olanlarin sayi 1200 neferden artiqdir O cumleden 1000 nefere qederi kendde daimi yasayir Kendde 270 e qeder yasayis evi vardir Kend ehalisinin demek olar ki hamisi azerbaycanlilardir Taninmis adamlari1941 publisist pedoqoq Babacan Zekiyev mekteb direktoru Sohran Haceliyev mekteb direktoru Ikinci Qarabag doyuslerinde sehid olmus Ismayilov Orxan Qedim ogluXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Qusar Rayon Icra HakimiyyetiHemcinin baxHesenqala Xacmaz Qusar rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Baki Serq Qerb 2007 seh 427 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 seh 629 Arxivlenmis suret 2022 04 06 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 22