Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
HƏMAS (Ərəbcə: حماس, Tam adı: حركة المقاومة الاسلامية; Hərəkət əl-Müqavəmə l-İslamiyyə, İslami Müqavimət Hərəkatı) — Fələstinli hərbiləşdirilmiş təşkilat və siyasi partiya.
HƏMAS حركة المقاومة الاسلامية | |
|---|---|
 | |
| Sədri | İsmail Həniyə |
| Qurucu | Əhməd Yasin |
| Quruluş tarixi | 1987 |
| Baş qərargah | Qəzzə, Fələstin |
| İdeologiya | Sünni, İslam |
| Üzvlüyü |
|
| Saytı | hamasinfo.info |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Quruluşu və inkişafı
1987-ci ildə Şeyx Əhməd Yasin, Əbdüləziz əl Rantisi və Məhəmməd Taha tərəfindən İlk intifadanın başlanğıcında Misirdəki Müsəlman qardaşlar təşkilatının Fələstindəki hissəsi olaraq qurulub.
1988-ci ildəki Həmas öz siyasi proqramında Fələstinin əsla, qeyri-müsəlmanlar tərəfindən qurulmuş bir İslam ölkəsi olmayacağını bildirmişdi və fələstinli Müsəlmanlar üçün Fələstinin idarəsini İsraildən almaq məqsədilə döyüşməyi dini cihad kimi qiymətləndirirdi. Bu, 1988-ci ildə İsraili bir dövlət kimi tanıyan Fələstin Azadlıq Təşkilatı ilə Həmas arasında münaqişəyə gətirib çıxardı.
1992-ci ilin sonunda Qəzzədə 600 məscid vardı. Həmas öz təsir gücünü univerisitetlərə, bazarlara, peşə təşkilatlarına yayırdı. 2004-cü ildə başlayan yerli siyasi müqaviməti genişlətdirməzdən əvvəl zəkat və xəyir işləri ilə ətrafını gücləndirirdi.
Əməliyyat
Həmas təşkilatı tərəfindən həyata keçirilən əməliyyat hadisələri:
- 6 iyul 1989-cu ildə Kiryat Yearim yaxınlığında meydana gələn bir intihar hücum nəticəsində 22 nəfər öldü.
- 6 aprel 1994-cü il tarixində (İsrail) bir avtobusda meydana gələn intihar-hücum nəticəsində 8 nəfər öldü.
- 13 aprel 1994-cü il tarixində Haderada bir avtobus dayanacağında meydana gələn intihar hücum nəticəsində 5 nəfər öldü.
- 19 oktyabr 1994-cü il tarixində İsrailin paytaxtı Təl Əvivdə meydana gələn bir intihar hücumu nəticəsində 22 nəfər öldü.
- 11 noyabr 1994-cü tarixində Netzarımda meydana gələn bir intihar hücum nəticəsində 3 nəfər öldü.
- 4 sentyabr 1997-cü il tarixində Həmas terrorçuları tərəfindən Qüdsdəki Ben Yahuda prospektində meydana gələn intihar hücum nəticəsində 8 nəfər öldü. Ölənlərdən üçü Həmas terrorçularından idi.
- 1 iyul 2001 tarixində Təl Əvivdə Dolphinarium-un girəcəyində meydana gələn intihar hücumda 14-21 yaşlı 21 nəfər insan öldü və 120-dən çox insan yaralandı.
- 9 avqust 2001 tarixində Qüdsdəki Sbarro adlı restoranda meydana gələn intihar hücumunda 7 nəfər uşaq daxil olmaqla, 15 nəfər öldü və 130 nəfər yaralandı.
- 2 dekabr 2001-ci il tarixində Qüds və Hayfada meydana gələn dörd patlayışda 26 nəfər öldü, 220 nəfər yaralandı.
Məqsədləri
Təşkilatın quruluş məqsədi 1948-ci ildən əvvəl İsrailin işğal etdiyi Qərb sahili və Qəzzə zolağı torpaqlarını azad edib yenidən Fələstin İslam dövlətini qurmaqdır. Səudiyyə Ərəbistan Həmasa maliyyə yardımı göstərir.ABŞ Xarici İşlər Nazirliyinə istinadən təşkilat xaricdə yaşayan fələstinlilər, İran hökuməti və Ərəb ölkələrindən gələn yardımlarla maliyyələşdirilməkdədir.
6 may 2005-ci il seçimində FƏTH (Fələstin Azadlıq Təşkilatı) səslərin 56 faizini, Həmas isə 33 faizini aldı. FƏTH 84 yerdən 45-nin səsini qazandı. Həmas 23 yerin seçimini qazandı. Bunlar arasında üç böyük şəhər də var: Kalkilya, Refah və Beyt Lahiya. Avropalı proqnozçuların 'adil və demokratik' olaraq qiymətləndirdiyi seçkidə 400 min fələstinli səs verdi. Seçkidə iştirak Qəzzədə 80 faiz Qərb sahilində 70 faiz oldu. Xristian qalası olan Beytüllahimdə 15 yerli parlamentin müsəlmanlara ayrılan 7 yerinin 5-ni Həmas qazandı. 16 dekabr 2005-ci ildə Qərb sahilində keçirilən parlament seçkilərində Həmas qələbə qazandı.
İstinadar
- "Hamas sweeps to election victory" 2017-08-26 at the Wayback Machine BBC News
- "Britannica - Hamas". 2009-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-29.
- Erased in a Moment: Suicide Bombing Attacks Against Israeli Civilians
- "The Palestinian Authority-Hamas Collusion - From Operational Cooperation to Propaganda Hoax Ely Karmon". 2013-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-29.
- . 2012-07-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-29.
- (ing.) Vaşinqton İns. 2009-01-10 at the Wayback Machine
- (ing.)
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
HEMAS Erebce حماس Tam adi حركة المقاومة الاسلامية Hereket el Muqaveme l Islamiyye Islami Muqavimet Herekati Felestinli herbilesdirilmis teskilat ve siyasi partiya HEMAS حركة المقاومة الاسلاميةSedri Ismail HeniyeQurucu Ehmed YasinQurulus tarixi 1987Bas qerargah Qezze FelestinIdeologiya Sunni IslamUzvluyu Muselman qardaslar 1987 2017 Sayti hamasinfo info Vikianbarda elaqeli mediafayllarHemas teskilatinin bayragiQurulusu ve inkisafi1987 ci ilde Seyx Ehmed Yasin Ebduleziz el Rantisi ve Mehemmed Taha terefinden Ilk intifadanin baslangicinda Misirdeki Muselman qardaslar teskilatinin Felestindeki hissesi olaraq qurulub 1988 ci ildeki Hemas oz siyasi proqraminda Felestinin esla qeyri muselmanlar terefinden qurulmus bir Islam olkesi olmayacagini bildirmisdi ve felestinli Muselmanlar ucun Felestinin idaresini Israilden almaq meqsedile doyusmeyi dini cihad kimi qiymetlendirirdi Bu 1988 ci ilde Israili bir dovlet kimi taniyan Felestin Azadliq Teskilati ile Hemas arasinda munaqiseye getirib cixardi 1992 ci ilin sonunda Qezzede 600 mescid vardi Hemas oz tesir gucunu univerisitetlere bazarlara pese teskilatlarina yayirdi 2004 cu ilde baslayan yerli siyasi muqavimeti genisletdirmezden evvel zekat ve xeyir isleri ile etrafini guclendirirdi EmeliyyatHemas teskilati terefinden heyata kecirilen emeliyyat hadiseleri 6 iyul 1989 cu ilde Kiryat Yearim yaxinliginda meydana gelen bir intihar hucum neticesinde 22 nefer oldu 6 aprel 1994 cu il tarixinde Israil bir avtobusda meydana gelen intihar hucum neticesinde 8 nefer oldu 13 aprel 1994 cu il tarixinde Haderada bir avtobus dayanacaginda meydana gelen intihar hucum neticesinde 5 nefer oldu 19 oktyabr 1994 cu il tarixinde Israilin paytaxti Tel Evivde meydana gelen bir intihar hucumu neticesinde 22 nefer oldu 11 noyabr 1994 cu tarixinde Netzarimda meydana gelen bir intihar hucum neticesinde 3 nefer oldu 4 sentyabr 1997 cu il tarixinde Hemas terrorculari terefinden Qudsdeki Ben Yahuda prospektinde meydana gelen intihar hucum neticesinde 8 nefer oldu Olenlerden ucu Hemas terrorcularindan idi 1 iyul 2001 tarixinde Tel Evivde Dolphinarium un gireceyinde meydana gelen intihar hucumda 14 21 yasli 21 nefer insan oldu ve 120 den cox insan yaralandi 9 avqust 2001 tarixinde Qudsdeki Sbarro adli restoranda meydana gelen intihar hucumunda 7 nefer usaq daxil olmaqla 15 nefer oldu ve 130 nefer yaralandi 2 dekabr 2001 ci il tarixinde Quds ve Hayfada meydana gelen dord patlayisda 26 nefer oldu 220 nefer yaralandi MeqsedleriTeskilatin qurulus meqsedi 1948 ci ilden evvel Israilin isgal etdiyi Qerb sahili ve Qezze zolagi torpaqlarini azad edib yeniden Felestin Islam dovletini qurmaqdir Seudiyye Erebistan Hemasa maliyye yardimi gosterir ABS Xarici Isler Nazirliyine istinaden teskilat xaricde yasayan felestinliler Iran hokumeti ve Ereb olkelerinden gelen yardimlarla maliyyelesdirilmekdedir 6 may 2005 ci il seciminde FETH Felestin Azadliq Teskilati seslerin 56 faizini Hemas ise 33 faizini aldi FETH 84 yerden 45 nin sesini qazandi Hemas 23 yerin secimini qazandi Bunlar arasinda uc boyuk seher de var Kalkilya Refah ve Beyt Lahiya Avropali proqnozcularin adil ve demokratik olaraq qiymetlendirdiyi seckide 400 min felestinli ses verdi Seckide istirak Qezzede 80 faiz Qerb sahilinde 70 faiz oldu Xristian qalasi olan Beytullahimde 15 yerli parlamentin muselmanlara ayrilan 7 yerinin 5 ni Hemas qazandi 16 dekabr 2005 ci ilde Qerb sahilinde kecirilen parlament seckilerinde Hemas qelebe qazandi Istinadar Hamas sweeps to election victory 2017 08 26 at the Wayback Machine BBC News Britannica Hamas 2009 01 16 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 29 Erased in a Moment Suicide Bombing Attacks Against Israeli Civilians The Palestinian Authority Hamas Collusion From Operational Cooperation to Propaganda Hoax Ely Karmon 2013 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 29 2012 07 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 09 29 ing Vasinqton Ins 2009 01 10 at the Wayback Machine ing Hemcinin baxXarici kecidlerhamas ps HEMAS resmi sayti ereb ing HEMAS X sehifesi ereb HEMAS X sehifesi ing Hemas Youtube kanali