Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Göy məscid (Məzari-Şərif) — Əli Məqbərəsi və Həzrət Əlinin ziyarətgahı adları ilə də tanınır - Əfqanıstanın Bəlx vilayətinin mərkəzi olan Məzari-Şərif şəhərindəki cümə məscidi və məqbərədir. Məzari-Şərif və Bəlx vilayətinin əsas simvolu və vizit kartıdır. Bəzi məlumatlara görə, Məhəmməd peyğəmbərin kürəkəni və əmisi oğlu, son saleh xəlifə Əlinin dəfn olunduğu ehtimal edilən yerlərdən biridir.
 | |
| Ölkə | Əfqanıstan |
| Yerləşməsi | Məzari-Şərif |
| Koordinatları | |
| Binanın tipi | cümə məscidi |
| Arxitektura stili | İslam memarlığı |
| Banisi | Sultan Hüseyn Bayqara |
| İnşası | ???—1481 illər |
| Status | məscid, görməli yer |
Tarixi
Bəzi tarixi məlumatlara görə, Əli öldürüldükdən və nəşi Bağdad yaxınlığındakı Nəcəfdə dəfn edildikdən az sonra bəzi ardıcılları onun cəsədinin düşmənlər tərəfindən murdarlanacağından narahat olub, cəsədi gizlətməyə qərar veriblər. Cəsədi dəvənin üstünə qoyub, dəvə yıxılana qədər bir neçə həftə getdilər. Bundan sonra cəsədin dəvənin yıxıldığı yerdə basdırılması qərara alınıb. Dəfn yeri sonralar müqəddəsin məzarı kimi — farsca “Məzari-şərif” adı ilə tanınmağa başladı. Sonralar dəfn yerinin - Məzari-Şərifin (fars. مزار شریف) ətrafında eyni adlı şəhər yarandı.
Rəvayətə görə, qəbir təsadüfən aşkar edilib və qəbrin üzərində ilk ziyarətgahı Səlcuq imperiyasının sonuncu sultanı Əhməd Səncər tikdirib. 1220-ci ildə (XIII əsr) Çingiz xanın başçılıq etdiyi monqol istilası zamanı monqollar tərəfindən təhqir edilməməsi üçün qəbir torpaqla örtülmüş və kamuflyaj edilmişdir. Bina monqollar tərəfindən dağıdılıb.
Yalnız XV əsrdə Teymuri, Xorasan hökmdarı və şair Hüseyn Bayqaranın təşəbbüsü və səyləri sayəsində dəfn yerində məscidin indiki binası yenidən tikilmişdir. Günbəzləri və divarlarını örtən firuzəyi rəngli kaşıların sayı çoxluğuna görə bina Göy məscid adlanırdı.
Müasir dövrdə
Daimi bərpa işləri sayəsində Göy Məscid Əfqanıstanda ən yaxşı saxlanılmış qədim abidələrdən biridir. Məscidin əksər bəzəkləri müasir bərpaçıların əməyinin nəticəsidir. Daha erkən dövrün salamat qalmış bəzəyi mərmər lövhədir, üzərində “Əli Allahın aslanıdır” sözləri yazılmışdır.
Göy məscid şəhərin bütün ictimai və dini həyatının mərkəzidir. Hər il martın 21-də məbədin üzərində yeni il - Novruza həsr olunmuş qırx günlük şənliklərin başlanğıcını simvolizə edən nəhəng bayraq - yanda ucalır.
Məzari-Şərifdəki ziyarətgaha əsasən əfqan şiələri ehtiramla yanaşırlar.
Göy məscidin yaxınlığında böyük ağ göyərçin sürüsü yaşayır. Bu, Əfqanıstan üçün simvolikdir və iki əskinasda əks olunur: buraxılış 1979-1991-ci illər 1000 əfqan əskinasında və 2002-2004-cü illər 1 əfqan əskinasında . Bundan əlavə, 2002-ci ildən 2014-cü ilə qədər dövriyyəyə buraxılmış 1000 əfqan əskinasın üzərində müsəlman ziyarətgahı təsvir olunub.
Görünüşü
Məscidin həyətinin cənub hissəsində divarları tamamilə göy rəngli kirəmitli xalça ilə toxunmuş Həzrət Əlinin məqbərəsi yerləşir. Məscidin həyətində daha iki övliyanın - Şir-Əli və Əkbər xanın məzarları var.
İstinadlar
- "ArchNet". 2012-11-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-06-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Goy mescid Mezari Serif Eli Meqberesi ve Hezret Elinin ziyaretgahi adlari ile de taninir Efqanistanin Belx vilayetinin merkezi olan Mezari Serif seherindeki cume mescidi ve meqberedir Mezari Serif ve Belx vilayetinin esas simvolu ve vizit kartidir Bezi melumatlara gore Mehemmed peygemberin kurekeni ve emisi oglu son saleh xelife Elinin defn olundugu ehtimal edilen yerlerden biridir Goy mescid fars مسجد کبود deri مسجد کبودOlke EfqanistanYerlesmesi Mezari SerifKoordinatlari 36 42 30 sm e 67 06 40 s u Binanin tipi cume mescidiArxitektura stili Islam memarligiBanisi Sultan Huseyn BayqaraInsasi 1481 illerStatus mescid gormeli yerTarixiBezi tarixi melumatlara gore Eli olduruldukden ve nesi Bagdad yaxinligindaki Necefde defn edildikden az sonra bezi ardicillari onun cesedinin dusmenler terefinden murdarlanacagindan narahat olub cesedi gizletmeye qerar veribler Cesedi devenin ustune qoyub deve yixilana qeder bir nece hefte getdiler Bundan sonra cesedin devenin yixildigi yerde basdirilmasi qerara alinib Defn yeri sonralar muqeddesin mezari kimi farsca Mezari serif adi ile taninmaga basladi Sonralar defn yerinin Mezari Serifin fars مزار شریف etrafinda eyni adli seher yarandi Revayete gore qebir tesadufen askar edilib ve qebrin uzerinde ilk ziyaretgahi Selcuq imperiyasinin sonuncu sultani Ehmed Sencer tikdirib 1220 ci ilde XIII esr Cingiz xanin basciliq etdiyi monqol istilasi zamani monqollar terefinden tehqir edilmemesi ucun qebir torpaqla ortulmus ve kamuflyaj edilmisdir Bina monqollar terefinden dagidilib Yalniz XV esrde Teymuri Xorasan hokmdari ve sair Huseyn Bayqaranin tesebbusu ve seyleri sayesinde defn yerinde mescidin indiki binasi yeniden tikilmisdir Gunbezleri ve divarlarini orten firuzeyi rengli kasilarin sayi coxluguna gore bina Goy mescid adlanirdi Muasir dovrdeDaimi berpa isleri sayesinde Goy Mescid Efqanistanda en yaxsi saxlanilmis qedim abidelerden biridir Mescidin ekser bezekleri muasir berpacilarin emeyinin neticesidir Daha erken dovrun salamat qalmis bezeyi mermer lovhedir uzerinde Eli Allahin aslanidir sozleri yazilmisdir Goy mescid seherin butun ictimai ve dini heyatinin merkezidir Her il martin 21 de mebedin uzerinde yeni il Novruza hesr olunmus qirx gunluk senliklerin baslangicini simvolize eden neheng bayraq yanda ucalir Mezari Serifdeki ziyaretgaha esasen efqan sieleri ehtiramla yanasirlar Goy mescidin yaxinliginda boyuk ag goyercin surusu yasayir Bu Efqanistan ucun simvolikdir ve iki eskinasda eks olunur buraxilis 1979 1991 ci iller 1000 efqan eskinasinda ve 2002 2004 cu iller 1 efqan eskinasinda Bundan elave 2002 ci ilden 2014 cu ile qeder dovriyyeye buraxilmis 1000 efqan eskinasin uzerinde muselman ziyaretgahi tesvir olunub GorunusuMescidin heyetinin cenub hissesinde divarlari tamamile goy rengli kiremitli xalca ile toxunmus Hezret Elinin meqberesi yerlesir Mescidin heyetinde daha iki ovliyanin Sir Eli ve Ekber xanin mezarlari var Istinadlar ArchNet 2012 11 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 06 12