Gerard Merkator və ya latınlaşdırılmış adıyla Gerarde Kremer (lat. Gerhardus Mercator, 5 mart 1512, — 2 dekabr 1594, Duysburq) — Flamand kartoqrafı və coğrafiyaşünası.
Gerard Merkator | |
---|---|
lat. Gerhardus Mercator | |
Digər adı | Girt de-Kremer |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , , (indiki Belçika) |
Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
Vəfat yeri | Duysburq, , Müqəddəs Roma imperiyası |
Həyat yoldaşları | Barbara Şellekens (e. 1534 – ö. 1586) Gertrud Virlinqs (e. 1589) |
Uşaqları | Arnold, Emerentia, Dorotes, Bartolomey, Rumold, Katarina |
Atası | Hubert de-Kremer |
Anası | Emerans de-Kremer |
Milliyyəti | Mübahisəli |
İxtisası | Löven Universiteti |
Fəaliyyəti | riyaziyyatçı, coğrafiyaşünas, filosof, ilahiyyatçı, xəritəşünas, ixtiraçı, universitet müəllimi[d], cihaz hazırlayan[d], yazıçı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
O, 1569-cu dünya xəritəsi ilə tanınıb, yeni bir proyeksiya ilə hazırlanmışdır ki, bu da sabit gövdəsi olan bir gəminin köklərini, yəni bu günün naviqasiya xəritələrində hələ də istifadə edilən bir düz xətti göstərir.
Merkator, Hollandiya kartoqrafiya məktəbinin qurucularından biridir və məktəbin qızıl dövrünü yaşadığı 16 və 17-ci əsrlərdə ən əhəmiyyətli nümayəndəsi sayılır. O, dünyanın ən tanınmış coğrafiyaşünası idi, lakin ilahiyat, fəlsəfə, tarix, riyaziyyat və maqnetizmlə maraqlanırdı və eyni zamanda, dünya qlobusu və elm alətləri düzəldən usta bir oyma və xəttat idi.
Bioqrafiya
Gerard Merkator 5 mart 1512-ci ildə Rupelmonde şəhərində anadan olmuşdur (İndiki şimali Belçika, Flandriya). Doğulduğunda ona Gerarde Kremer adı verilmişdi. Merkator, Rupelmonde şəhərində məktəbə getmiş, burada oxuma, yazma, hesab və latın dilinin əsaslarını öyrənmişdir. Gerard Merkator 2 dekabr 1594 tarixində Duysburq şəhərində 82 yaşında vəfat etmişdir
Milliyəti
Merkatorun milliyəti mübahisəli bir məsələdir. 1868-ci ildə, 1569-cu ildə hazırlanan dünya xəritəsinin 300-cü ildönümü səbəbiylə edilən hazırlıqların bir hissəsi olaraq belçikalı , Flamand coğrafiyaşünası Merkatorun nəşr etdiyi bioqrafiyasında kökünün Rupelmondeyə əsaslanıran spekulyativ bir de-Kremer ailə ağacı da mövcud idi. 1869-cu ildə Duysburqda alman Alman coğrafiyaşünası Merkator olaraq yayımladığı kitabda ailəsinin Yulixdən olduğunu və ailəsinin Rupelmondeni ziyarəti zamanı doğulduğunu iddia etmişdir.
Hal-hazırda, atası Hubertin doğum yerinə və ya keçmişinə aid heç bir dəlilin olmamasına baxmaraq, belçikalılar və almanlar Merkatorun öz milliyətlərindən olduğunu iddia edirlər.
Merkatorun əsərləri
Qlobus və alətləri
və Merkator tərəfindən qlobuslar Kartoqrafiya tarixi (Avropanın intibah dövründə kartoqrafiya) kitabının 3-cü cildində müzakirə olunur.
- 1536 Qemma Friziusun yer kürəsi. Bu qlobusun rəsmləri Vikipediya Commons-da mövcuddur.
- Merkatoru mətni oyması üçün dəvət edən Frizius tərəfindən hazırlanmışdır. Yeganə nümunəsi Avstriya Milli Kitabxanasının Qlobus Muzeyində (veb-saytı 2016-06-30 at the Wayback Machine). Digər nümuməs isə İkinci Dünya müharibəsi zamanı məhv edilmişdir.
- 1537 Qemma Friziusun astronomik kürəsi. Şəkli 2017-02-02 at the Wayback Machine
- Yeganə nümuməsi Qrinviç Krallıq Müseylərində (Əvvəllər Milli Dəniz Muzeyi) saxlanılır.
- 1541 və 1551 Yer və astronomik kürəsləri
- İyirmidən çox nümunəsi mövcuddur. Qlobusların ətraflı izahı Steveson-da mövcuddur.
Xəritələr
- 1537 Müqəddəs torpaq Onlayn baxış. Daha sonra hazırlanmış 1630 surəti.
- Amplissima Terrae Sanctae descriptio ad utriusque Testamenti intelligentiam. (azərb. İki məsihətidə anlamaq üçün Müqəddəs torpaqların təsviri).
- 1538 Dünya Xəritəsi Onlayn baxış.
- Bu divar xəritəsinin adı yoxdur, ancaq adətən Orbis Imago adlanır. İlk xəritə Şimalı və Cənubi Amerikanı aydınlaşdırır. Xəritənin biraz dəyişdirilmiş surəti: 1531 dünya xəritəsi (və mətni).
- 1540 Flandriya . Orijinal, copy by Ortelius, 1595 atlas, 1613 atlas.
- Divar xəitəsi. V Karla həsr olunmuşdur.
- 1554 Avropa 1595 atlasında göründüyü kimi (bir qədər dəyişdirilmişdir).
- Europae descriptio. Antoin Perrenota həsr olunmuşdur. Tam bir nümunəsi mövcud deyil. Kiçik-kiçik hissələri faksda mövcuddur. Xəritədə ürəkşəkilli proyeksiyadan istifadə edilmişdir.
- 1564 Britaniya adaları, 1570 atlas Fərdi vərəqələri, , .
- Anglia & Scotiae & Hibernie nova descriptio. 4 nümuməsi məlumdur.
- 1564 Lotaringiya (Lotaringiya) 1585 atlasından.
- Lotaringiya hersopu Ren tərəfindən istismara verilmiş xəritə. Xəritənin tək nüsxəsi heç vaxt nəşr olunmayıb, ancaq Lotaringiyanın iki ətraflı (şimal və cənub) xəritəsi 1585 atlasında mövcuddur.
- 1570–1572 Avropa atlası. 1-ci onlayn versiyası və 2-ci onlayn versiyası.
- 1570-ci illərin əvvəllərində toplanmış xəritələrin unikal kolleksiyası.
- 1578 Ptolomeyin Coğrafiyası Onlayn baxış.
- Tabulae geographicae Cl. Ptolemaei ad mentem auctoris restitutis ac emendatis. Ptolomeyin 28 xəritəsinin qəti variant. Geographiae Libri Octo : recogniti iam et diligenter emendati. Nümumə:
- 1585 Atlası Galliae, Belgii Inferioris, Germaniae.
- 51 müasir xəritənin ilk kolleksiyası: 16-ı Fransanın (İsveçrə daxil olmaqla), 9-u Belçika və Niderlandın, 26-ı isə, Almaniyanın.
- 1589 Atlası Italiae, Sclavoniae, Grecia.
- 23 müasir xəritənin ikinci kolleksiyası: 16-ı İtaliyanın (Korsika daxil olmaqla), 3-ü və digəri isə, Balkan dövlətlərinin.
- 1595 Atlası (ölümündən sonra Rumold Merkator tərəfindən nəşr olundu) Onlayn baxış.Onlayn tərcüməsi 2016-03-10 at the Wayback Machine.
- Atlas Sive Cosmographicae Meditationes de Fabrica Mundi et Fabricati Figura. Atlas adından istifadə olunan ilk xəritə kolleksiyası. Çoxlu kitabxana nüsxəsi dünyada mövcuddur.
İstinadlar
- The evidence for Mercator's place of birth is in his letter to Wollfgang Haller (Averdunk, (1914), Letter26, and Durme, (1959), Letter 152) and in the biography by his personal friend Ghim, (1595).
- Raemdonck, (1868) and Raemdonck, (1869).
- Breusing, (1869).
- Horst, (2011) və Crane, (2003) milliyət verməsələr də, Turner, (2004) Hubertin flamand olduğunu demişdir.
- Woodward, (1987)
- Stevenson, (1921) p102.
- The terrestrial and celestial globes may be examined in high resolution at the Harvard Map Collection 2012-08-17 at the Wayback Machine
- The gores for both Mercator globes held by the Bibliothèque Royale (Brussels) have been published in facsimile with a preface by Antoine de Smet ((Mercator & de Smet 1968). High resolution images are available at the National Library of Australia 2021-10-19 at the Wayback Machine (click on Browse).
- Stevenson, (1921) pages 124–135
- Crane, (2003) Cild 9 p103.
- For a discussion of cordiform projections see , Snyder, (1993) səh.37, Figure 1.27
- Crane, (2003) Chapter 10, p110.
- Crane, (2003) Cild 11
- Crane, (2003) Cild 11 p119.
- Watelet, (1997)
- See Crane, (2003) Chapter 19
- The British Isles by Peter M. Barber in Watelet, (2003). Most of this article is available as an excerpt 2021-09-27 at the Wayback Machine
- Chapter 54 (by Peter Barber) in Woodward, (1987), The History of Cartography, Volume 3, Cartography in the European Renaissance,
- See Crane, (2003) Chapter 21 p213.
- (Sullivan 2003) pdf-səhifəsi 458.
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Gerard Merkator ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Dünya kartoqrafiyasının atlantı: Gerard Merkatorun 500-cü ildönümünə (Rusiya Milli Kitabxanasının virtual sərgisi) (rus.)
- "Rusiya və onun qonşuları"adlı xəritə, Merkator (1595) (ing.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gerard Merkator ve ya latinlasdirilmis adiyla Gerarde Kremer lat Gerhardus Mercator 5 mart 1512 2 dekabr 1594 Duysburq Flamand kartoqrafi ve cografiyasunasi Gerard Merkatorlat Gerhardus MercatorDiger adi Girt de KremerDogum tarixi 6 may 1512Dogum yeri indiki Belcika Vefat tarixi 2 dekabr 1594 82 yasinda Vefat yeri Duysburq Muqeddes Roma imperiyasiHeyat yoldaslari Barbara Sellekens e 1534 o 1586 Gertrud Virlinqs e 1589 Usaqlari Arnold Emerentia Dorotes Bartolomey Rumold KatarinaAtasi Hubert de KremerAnasi Emerans de KremerMilliyyeti MubahiseliIxtisasi Loven UniversitetiFealiyyeti riyaziyyatci cografiyasunas filosof ilahiyyatci xeritesunas ixtiraci universitet muellimi d cihaz hazirlayan d yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllar O 1569 cu dunya xeritesi ile taninib yeni bir proyeksiya ile hazirlanmisdir ki bu da sabit govdesi olan bir geminin koklerini yeni bu gunun naviqasiya xeritelerinde hele de istifade edilen bir duz xetti gosterir Merkator Hollandiya kartoqrafiya mektebinin qurucularindan biridir ve mektebin qizil dovrunu yasadigi 16 ve 17 ci esrlerde en ehemiyyetli numayendesi sayilir O dunyanin en taninmis cografiyasunasi idi lakin ilahiyat felsefe tarix riyaziyyat ve maqnetizmle maraqlanirdi ve eyni zamanda dunya qlobusu ve elm aletleri duzelden usta bir oyma ve xettat idi BioqrafiyaGerard Merkator 5 mart 1512 ci ilde Rupelmonde seherinde anadan olmusdur Indiki simali Belcika Flandriya Doguldugunda ona Gerarde Kremer adi verilmisdi Merkator Rupelmonde seherinde mektebe getmis burada oxuma yazma hesab ve latin dilinin esaslarini oyrenmisdir Gerard Merkator 2 dekabr 1594 tarixinde Duysburq seherinde 82 yasinda vefat etmisdirMilliyetiMerkatorun milliyeti mubahiseli bir meseledir 1868 ci ilde 1569 cu ilde hazirlanan dunya xeritesinin 300 cu ildonumu sebebiyle edilen hazirliqlarin bir hissesi olaraq belcikali Flamand cografiyasunasi Merkatorun nesr etdiyi bioqrafiyasinda kokunun Rupelmondeye esaslaniran spekulyativ bir de Kremer aile agaci da movcud idi 1869 cu ilde Duysburqda alman Alman cografiyasunasi Merkator olaraq yayimladigi kitabda ailesinin Yulixden oldugunu ve ailesinin Rupelmondeni ziyareti zamani doguldugunu iddia etmisdir Hal hazirda atasi Hubertin dogum yerine ve ya kecmisine aid hec bir delilin olmamasina baxmaraq belcikalilar ve almanlar Merkatorun oz milliyetlerinden oldugunu iddia edirler Merkatorun eserleriMerkatorun heykeli Jardin du Petit Sablon BrusselQlobus ve aletleri ve Merkator terefinden qlobuslar Kartoqrafiya tarixi Avropanin intibah dovrunde kartoqrafiya kitabinin 3 cu cildinde muzakire olunur 1536 Qemma Friziusun yer kuresi Bu qlobusun resmleri Vikipediya Commons da movcuddur Merkatoru metni oymasi ucun devet eden Frizius terefinden hazirlanmisdir Yegane numunesi Avstriya Milli Kitabxanasinin Qlobus Muzeyinde veb sayti 2016 06 30 at the Wayback Machine Diger numumes ise Ikinci Dunya muharibesi zamani mehv edilmisdir dd 1537 Qemma Friziusun astronomik kuresi Sekli 2017 02 02 at the Wayback MachineYegane numumesi Qrinvic Kralliq Museylerinde Evveller Milli Deniz Muzeyi saxlanilir dd 1541 ve 1551 Yer ve astronomik kuresleriIyirmiden cox numunesi movcuddur Qlobuslarin etrafli izahi Steveson da movcuddur dd Xeriteler 1537 Muqeddes torpaq Onlayn baxis Daha sonra hazirlanmis 1630 sureti Amplissima Terrae Sanctae descriptio ad utriusque Testamenti intelligentiam azerb Iki mesihetide anlamaq ucun Muqeddes torpaqlarin tesviri dd 1538 Dunya Xeritesi Onlayn baxis Bu divar xeritesinin adi yoxdur ancaq adeten Orbis Imago adlanir Ilk xerite Simali ve Cenubi Amerikani aydinlasdirir Xeritenin biraz deyisdirilmis sureti 1531 dunya xeritesi ve metni dd 1540 Flandriya Orijinal copy by Ortelius 1595 atlas 1613 atlas Divar xeitesi V Karla hesr olunmusdur dd 1554 Avropa 1595 atlasinda gorunduyu kimi bir qeder deyisdirilmisdir Europae descriptio Antoin Perrenota hesr olunmusdur Tam bir numunesi movcud deyil Kicik kicik hisseleri faksda movcuddur Xeritede ureksekilli proyeksiyadan istifade edilmisdir dd 1564 Britaniya adalari 1570 atlas Ferdi vereqeleri Anglia amp Scotiae amp Hibernie nova descriptio 4 numumesi melumdur dd 1564 Lotaringiya Lotaringiya 1585 atlasindan Lotaringiya hersopu Ren terefinden istismara verilmis xerite Xeritenin tek nusxesi hec vaxt nesr olunmayib ancaq Lotaringiyanin iki etrafli simal ve cenub xeritesi 1585 atlasinda movcuddur dd 1570 1572 Avropa atlasi 1 ci onlayn versiyasi ve 2 ci onlayn versiyasi 1570 ci illerin evvellerinde toplanmis xeritelerin unikal kolleksiyasi dd 1578 Ptolomeyin Cografiyasi Onlayn baxis Tabulae geographicae Cl Ptolemaei ad mentem auctoris restitutis ac emendatis Ptolomeyin 28 xeritesinin qeti variant Geographiae Libri Octo recogniti iam et diligenter emendati Numume dd 1585 Atlasi Galliae Belgii Inferioris Germaniae 51 muasir xeritenin ilk kolleksiyasi 16 i Fransanin Isvecre daxil olmaqla 9 u Belcika ve Niderlandin 26 i ise Almaniyanin dd 1589 Atlasi Italiae Sclavoniae Grecia 23 muasir xeritenin ikinci kolleksiyasi 16 i Italiyanin Korsika daxil olmaqla 3 u ve digeri ise Balkan dovletlerinin dd 1595 Atlasi olumunden sonra Rumold Merkator terefinden nesr olundu Onlayn baxis Onlayn tercumesi 2016 03 10 at the Wayback Machine Atlas Sive Cosmographicae Meditationes de Fabrica Mundi et Fabricati Figura Atlas adindan istifade olunan ilk xerite kolleksiyasi Coxlu kitabxana nusxesi dunyada movcuddur dd IstinadlarThe evidence for Mercator s place of birth is in his letter to Wollfgang Haller Averdunk 1914 Letter26 and Durme 1959 Letter 152 and in the biography by his personal friend Ghim 1595 Raemdonck 1868 and Raemdonck 1869 Breusing 1869 Horst 2011 ve Crane 2003 milliyet vermeseler de Turner 2004 Hubertin flamand oldugunu demisdir Woodward 1987 Stevenson 1921 p102 The terrestrial and celestial globes may be examined in high resolution at the Harvard Map Collection 2012 08 17 at the Wayback Machine The gores for both Mercator globes held by the Bibliotheque Royale Brussels have been published in facsimile with a preface by Antoine de Smet Mercator amp de Smet 1968 High resolution images are available at the National Library of Australia 2021 10 19 at the Wayback Machine click on Browse Stevenson 1921 pages 124 135 Crane 2003 Cild 9 p103 For a discussion of cordiform projections see Snyder 1993 seh 37 Figure 1 27 Crane 2003 Chapter 10 p110 Crane 2003 Cild 11 Crane 2003 Cild 11 p119 Watelet 1997 See Crane 2003 Chapter 19 The British Isles by Peter M Barber in Watelet 2003 Most of this article is available as an excerpt 2021 09 27 at the Wayback Machine Chapter 54 by Peter Barber in Woodward 1987 The History of Cartography Volume 3 Cartography in the European Renaissance See Crane 2003 Chapter 21 p213 Sullivan 2003 pdf sehifesi 458 Xarici kecidlerVikianbarda Gerard Merkator ile elaqeli mediafayllar var Dunya kartoqrafiyasinin atlanti Gerard Merkatorun 500 cu ildonumune Rusiya Milli Kitabxanasinin virtual sergisi rus Rusiya ve onun qonsulari adli xerite Merkator 1595 ing Hemcinin baxKartoqrafiya Kartoqrafik proyeksiyalar