Güzdək Bozdağı palçıq vulkanı — Güzdək qəsəbəsindən 6 km qərbdə yerləşir. Abşeron yarımadasının ən iri orfoqrafik vahidlərindən biri hesab edilir. Vulkan təpəsi yastı səthli kəsik konus şəklindədir. Brekçiya əsasən, Paleosen, Eosen, Oliqosen-Miosen və qismən üst Təbaşir mənşəli bərk süxurlardan ibarətdir. Sahənin şimal-şərq hissəsində qaç və palçıq püskürən, paraçit çıxışların əmələ gətirdiyi 27 sopka yerləşir.
Güzdək Bozdağı palçıq vulkanı | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Növü | Palçıq vulkanı |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Azərbaycan |
|
Palçıq vulkanı sahəsinin geoloji quruluşunda Abşeron, Ağcagil mərtəbəsi və Məhsuldar qat çöküntüləri iştirak edirlər. Brekçiya örtüyü göstərir ki, vulkan bir neçə dəfə püskürmüşdür. Qıvrılan uçun dil şəklindəki püskürmənin uzunluğu bir kilometrədək uzanır.
Yerli sakinlərin məlumatlarına görə vulkanın keçən əsrdə baş vermiş iri püskürməsi çamanı yaxınlıqda olan 6 çoban, 2000-dən çox mal-qara həlak olmuşdur. Ətrafı işıqlandıran güclü alovun şüaları 10 km məsafədən görünürmüş. Məhz buna görə el arasında bu vulkana həm də "Qanlı Daü" deyilir. Əvvəlki püskürmə (1995, may) çamanı alov sütununun hündürlüyü 50 m, brekçiya örtüyünün yayılma sahəsi 12 ha, sopka brekçiyasının ümumi həcmi 200 min. m³ olmuşdur. Püskürmə zamanı atılmış qumdaşı qəlpələri 1 km məsafəyə yayılmışdır.
Püskürməsi
13 may 2024-cü il tarixində yerli vaxtla saat 02:13-də Güzdək qəsəbəsindən altı kilometr qərbdə yerləşən Güzdək Bozdağı palçıq vulkanında növbəti püskürmə baş verib. Püskürmə yerli vaxtla saat 02:13-də başlayıb və 9 dəqiqə davam edib. Vulkan pükürməsindən əvvəl alov sütünu müşahidə olunub. Vulkan püskürməsi AMEA nəzdində Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin səkkiz rəqəmsal stansiyası tərəfindən qeydə alınıb. Palçıq vulkanlarının monitorinqini aparan seysmik stansiyaların məlumatları əsasında, Güzdək Bozdağı palçıq vulkanının ocağının dərinliyi 3.5 kilometr, püskürmənin davamlılığı 9 dəqiqə, ayrılan enerjisi isə - 8.67*106 Coul təyin edilmişdir.
Güzdək Bozdağı palçıq vulkanı Abşeron yarımadasının ən iri oroqrafik vahidlərindən biri hesab edilir. Bu vulkanın son püskürməsi 13 fevral 2009-cü ildə baş verib.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Güzdək Bozdağı palçıq vulkanında püskürmə qeydə alınıb
- Şıxzərli palçıq vulkanı püskürüb
- Qobustanda baş verən Şıxzərli palçıq vulkanı ilə bağlı — Açıqlama+Fotolar+Video
- Qobustanda palçıq vulkanı anidən belə püskürdü
Mənbə
- Yusifov, Elman. Bioloji müxtəliflik: Abşeron yarımadasının təbiət abidələri- Bakı : Nurlar NPM, 2007.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Guzdek Bozdagi palciq vulkani Guzdek qesebesinden 6 km qerbde yerlesir Abseron yarimadasinin en iri orfoqrafik vahidlerinden biri hesab edilir Vulkan tepesi yasti sethli kesik konus seklindedir Brekciya esasen Paleosen Eosen Oliqosen Miosen ve qismen ust Tebasir menseli berk suxurlardan ibaretdir Sahenin simal serq hissesinde qac ve palciq puskuren paracit cixislarin emele getirdiyi 27 sopka yerlesir Guzdek Bozdagi palciq vulkaniUmumi melumatlarNovu Palciq vulkaniYerlesmesi40 22 51 sm e 49 36 37 s u Olke AzerbaycanGuzdek Bozdagi palciq vulkani Palciq vulkani sahesinin geoloji qurulusunda Abseron Agcagil mertebesi ve Mehsuldar qat cokuntuleri istirak edirler Brekciya ortuyu gosterir ki vulkan bir nece defe puskurmusdur Qivrilan ucun dil seklindeki puskurmenin uzunlugu bir kilometredek uzanir Yerli sakinlerin melumatlarina gore vulkanin kecen esrde bas vermis iri puskurmesi camani yaxinliqda olan 6 coban 2000 den cox mal qara helak olmusdur Etrafi isiqlandiran guclu alovun sualari 10 km mesafeden gorunurmus Mehz buna gore el arasinda bu vulkana hem de Qanli Dau deyilir Evvelki puskurme 1995 may camani alov sutununun hundurluyu 50 m brekciya ortuyunun yayilma sahesi 12 ha sopka brekciyasinin umumi hecmi 200 min m olmusdur Puskurme zamani atilmis qumdasi qelpeleri 1 km mesafeye yayilmisdir Puskurmesi13 may 2024 cu il tarixinde yerli vaxtla saat 02 13 de Guzdek qesebesinden alti kilometr qerbde yerlesen Guzdek Bozdagi palciq vulkaninda novbeti puskurme bas verib Puskurme yerli vaxtla saat 02 13 de baslayib ve 9 deqiqe davam edib Vulkan pukurmesinden evvel alov sutunu musahide olunub Vulkan puskurmesi AMEA nezdinde Respublika Seysmoloji Xidmet Merkezinin sekkiz reqemsal stansiyasi terefinden qeyde alinib Palciq vulkanlarinin monitorinqini aparan seysmik stansiyalarin melumatlari esasinda Guzdek Bozdagi palciq vulkaninin ocaginin derinliyi 3 5 kilometr puskurmenin davamliligi 9 deqiqe ayrilan enerjisi ise 8 67 106 Coul teyin edilmisdir Guzdek Bozdagi palciq vulkani Abseron yarimadasinin en iri oroqrafik vahidlerinden biri hesab edilir Bu vulkanin son puskurmesi 13 fevral 2009 cu ilde bas verib Hemcinin baxQelenderaxtarma Boyuk Kenizedag palciq vulkaniXarici kecidlerGuzdek Bozdagi palciq vulkaninda puskurme qeyde alinib Sixzerli palciq vulkani puskurub Qobustanda bas veren Sixzerli palciq vulkani ile bagli Aciqlama Fotolar Video Qobustanda palciq vulkani aniden bele puskurduMenbeYusifov Elman Bioloji muxteliflik Abseron yarimadasinin tebiet abideleri Baki Nurlar NPM 2007