Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fərhad Ramazan oğlu Zeynalov (22 iyun 1929, Ordubad – 16 oktyabr 1984, Bakı) — Azərbaycan türkoloqu, filologiya elmləri doktoru (1966), professor (1968), müasir türkologiyanın inkişafında müstəsna xidmətləri olan elm adamlarından biri.
| Fərhad Zeynalov | |
|---|---|
| Fərhad Ramazan oğlu Zeynalov | |
| Doğum tarixi | 22 iyun 1929 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 16 oktyabr 1984 (55 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Elm sahələri | türkologiya, filologiya |
| Elmi dərəcəsi | elmlər doktoru |
| Elmi adı | professor |
| İş yeri | |
| Alma-mater | ADU |
 | |
Həyatı
Fərhad Zeynalov 1929-cu ildə Ordubad şəhərində anadan olmuşdur. 1947-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra Ordubad Şəhər Mədəniyyət Evində direktor işləmişdir. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində (1948-1953) və M. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin aspiranturasında təhsil almışdır (1953-1956). Orada onun elmi rəhbəri məşhur N. A. Baskakov olmuşdur. Fərhad Zeynalovun müdafiə etdiyi mövzu – "Nitq hissələrinin təsnifat prinsiptləri" – daha sonra da bir çox elmi tədqiqatlara başlanğıc vermişdir.
1956-cı ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində işə başlamışdır. 1962-ci ildə bu universitetdə Ümumi dilçilik kafedrasının dosenti olmuşdur. Elə həmin universitetdə 1969-cu ildə Türkologiya kafedrasının yaradılması məhz onun adı ilə bağlıdır. O, həmin ildən etibarən bu kafedraya rəhbərlik etmişdir.1956-cı ildə filologiya elmləri namizədi, 1966-cı ildə elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almışdır.
1984-cü ildə vəfat etmiş və Ordubadda dəfn olunmuşdur.
Xidmətləri
Azərbaycanda türkolgiya məktəbinin yaradıcılarından olan Fərhad Zeynalov onun aktual problemlərinə, o cümlədən türk dillərində nitq hissələrinin təsnif prinsiplərinə, köməkçi nitq hissələrinə, türk dillərinin müqayisəli qrammatikasına, dair tədqiqatların, 11 monoqrafiya, dərslik və tədris vəsaitinin müəllifidir. "Türkolgiyanın əsasları" (1981) adlı fundamental monoqrafiyasında o, türk dillərinin yeni təsnifini vermişdir. ADU-da türkoloji fənlərin və ixtisas kurslarının ("Türkologiyaya giriş", "Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası", "Qədim türk yazılı abidələri") tədrisi, bu ixtisaslar üzrə tədris proqramlarının hazırlanması məhz onun adı ilə bağlıdır. Onun "Türkologiyanın əsasları" dərsliyi SSRİ miqyasında ilk belə təşəbbüs idi. Bu kitabın çapdan çıxması xeyli rezonans doğurdu, belə ki, o zamanlar türkologiya hələ təzə-təzə "antisovet" elmləri siyahısından çıxırdı.
Fərhad Zeynalov mətnşünaslıq sahəsində də çalışmış, S.Əlizadə ilə birlikdə "Kitabi-Dədə Qorqud" eposunun elmi-tənqidi mətnini geniş müqəddimə ilə tərtib etmişdir. "Kitabi-Dədə Qorqud və dünya şərqşünaslığı", "Dastani-Əhmədi Hərami – Azərbaycanın ən qədim ədəbi abidəsi", "Türk dillərində analitik yolla yaradılmış felin formaları" və s. elmi əsərləri türkologiyanın ən aktual problemlərinə toxunub. Ümumilikdə, 70-dən çox elmi əsərin, o cümlədən 20-yə yaxın monoqrafiyanın müəllifidir. Əsərləri Türkiyə, Rusiya, Almaniya, Fransa və Macarıstanda çap olunmuşdur. Beynəlxalq elmi məclislərdə məruzələr etmişdir.
Əsərləri
- Nitq hissələrinin təsnifat prinsipləri. Azərbaycan dilinin materialları əsasında, SSRİ Ali Təhsil Nazirliyi, 1957
- Azərbaycan dilinin qrammatikası, Azərb. SSR EA nəşri, Baki, 1960
- Müasir türk dillərində köməkçi adlar, ADU-in Elmi əsərləri.Dil və Ədəb. seriyası, 1963.
- Müasir türk dillərində qoşmalar, Bakı, 1964
- Müasir türk dillərində modal sözlər, ADU-in Elmi əsərləri. Dil və Ədəb. seriyası, 1965
- Sözsonluqları leksik-qrammatik kateqoriya kimi, S.M.Kirov adına ADU-nun "Elmi təzkirələri",1966, №3
- Türk dillərində modallıq kateqoriyası və onun ifadə üsulları, Sovet türkologiyası, 1970, №2
- Türk dillərində sifətin kateqoriyaları, ifadə formaları, SSRİ təhsilinin 50 illiyinə həsr olunmuş konfransından tezis və məruzələr, 1972
- Türkologiyaya giriş kursunun proqramı, Bakı, ABU nəşri, 1973
- Türk dillərinin linqvistik terminlərinin müqayisəli lüğətinin hazırlanmasının zəruriliyi haqqında, Sovet türkologiyası, 1973, №4
- Türk dillərinin müqayisəli qramatikası, h. 1-2, Bakı, 1974-75;
- "Dastani-Əhməd Hərami" – Azərbaycan dilinin ən qədim ədəbi abidəsi, Sovet türkologiyası, 1975, №5
- "Kitabi-Dədəd Qorqud" və dünya şərqşünaslığı, Təhsil nazirliyi, "Elmi əsərləri", 1976
- Qıpçaq dialektlərinin özbək ədəbi dili ilə müqayisəli tədqiqatı, Azərbaycan SRİ-nin Ali və Orta Təhsil Nazirliyinin Elmi Təzkirələri, 1977,№З
- Türk dillərində nitq hissələri problemi, Türkoloqiya kafedrası üzrə ixtisas kursu proqramları, Bakı, 1978
- Oğuz-Selcuq abidələri və Azərbaycan dili, Təhsil Nazirliyi, "Elmi əsərləri", 1979
- Qədim türk yazılı abidələri, ADU nəşriyyatı, 1980
- Türkologiyanın əsasları, Bakı, "Maarif" nəşriyyatı, 1981
- Şəyyad Həmzənin "Yusif və Züleyxa" poeması, Baki, 1982
- Kitabi-Dədə Qorqud, Bakı, "Yazıçı" nəşriyyatı, 1983
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-28.
- . 2010-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-12-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-28.
- http://www.kaspiy.az/articles.php?item_id=20091020065434613[ölü keçid]
- . 2019-11-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-08.
Xarici keçidlər
- Unudulmaz alim 2011-08-23 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ferhad Ramazan oglu Zeynalov 22 iyun 1929 Ordubad 16 oktyabr 1984 Baki Azerbaycan turkoloqu filologiya elmleri doktoru 1966 professor 1968 muasir turkologiyanin inkisafinda mustesna xidmetleri olan elm adamlarindan biri Ferhad ZeynalovFerhad Ramazan oglu ZeynalovDogum tarixi 22 iyun 1929 1929 06 22 Dogum yeri Ordubad AzerbaycanVefat tarixi 16 oktyabr 1984 1984 10 16 55 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri OrdubadElm saheleri turkologiya filologiyaElmi derecesi elmler doktoruElmi adi professorIs yeri Baki Dovlet UniversitetiAlma mater ADUHeyatiFerhad Zeynalov 1929 cu ilde Ordubad seherinde anadan olmusdur 1947 ci ilde orta mektebi bitirdikden sonra Ordubad Seher Medeniyyet Evinde direktor islemisdir Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesinde 1948 1953 ve M Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinin aspiranturasinda tehsil almisdir 1953 1956 Orada onun elmi rehberi meshur N A Baskakov olmusdur Ferhad Zeynalovun mudafie etdiyi movzu Nitq hisselerinin tesnifat prinsiptleri daha sonra da bir cox elmi tedqiqatlara baslangic vermisdir 1956 ci ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesinde ise baslamisdir 1962 ci ilde bu universitetde Umumi dilcilik kafedrasinin dosenti olmusdur Ele hemin universitetde 1969 cu ilde Turkologiya kafedrasinin yaradilmasi mehz onun adi ile baglidir O hemin ilden etibaren bu kafedraya rehberlik etmisdir 1956 ci ilde filologiya elmleri namizedi 1966 ci ilde elmler doktoru alimlik derecesi almisdir 1984 cu ilde vefat etmis ve Ordubadda defn olunmusdur XidmetleriAzerbaycanda turkolgiya mektebinin yaradicilarindan olan Ferhad Zeynalov onun aktual problemlerine o cumleden turk dillerinde nitq hisselerinin tesnif prinsiplerine komekci nitq hisselerine turk dillerinin muqayiseli qrammatikasina dair tedqiqatlarin 11 monoqrafiya derslik ve tedris vesaitinin muellifidir Turkolgiyanin esaslari 1981 adli fundamental monoqrafiyasinda o turk dillerinin yeni tesnifini vermisdir ADU da turkoloji fenlerin ve ixtisas kurslarinin Turkologiyaya giris Turk dillerinin muqayiseli qrammatikasi Qedim turk yazili abideleri tedrisi bu ixtisaslar uzre tedris proqramlarinin hazirlanmasi mehz onun adi ile baglidir Onun Turkologiyanin esaslari dersliyi SSRI miqyasinda ilk bele tesebbus idi Bu kitabin capdan cixmasi xeyli rezonans dogurdu bele ki o zamanlar turkologiya hele teze teze antisovet elmleri siyahisindan cixirdi Ferhad Zeynalov metnsunasliq sahesinde de calismis S Elizade ile birlikde Kitabi Dede Qorqud eposunun elmi tenqidi metnini genis muqeddime ile tertib etmisdir Kitabi Dede Qorqud ve dunya serqsunasligi Dastani Ehmedi Herami Azerbaycanin en qedim edebi abidesi Turk dillerinde analitik yolla yaradilmis felin formalari ve s elmi eserleri turkologiyanin en aktual problemlerine toxunub Umumilikde 70 den cox elmi eserin o cumleden 20 ye yaxin monoqrafiyanin muellifidir Eserleri Turkiye Rusiya Almaniya Fransa ve Macaristanda cap olunmusdur Beynelxalq elmi meclislerde meruzeler etmisdir EserleriNitq hisselerinin tesnifat prinsipleri Azerbaycan dilinin materiallari esasinda SSRI Ali Tehsil Nazirliyi 1957 Azerbaycan dilinin qrammatikasi Azerb SSR EA nesri Baki 1960 Muasir turk dillerinde komekci adlar ADU in Elmi eserleri Dil ve Edeb seriyasi 1963 Muasir turk dillerinde qosmalar Baki 1964 Muasir turk dillerinde modal sozler ADU in Elmi eserleri Dil ve Edeb seriyasi 1965 Sozsonluqlari leksik qrammatik kateqoriya kimi S M Kirov adina ADU nun Elmi tezkireleri 1966 3 Turk dillerinde modalliq kateqoriyasi ve onun ifade usullari Sovet turkologiyasi 1970 2 Turk dillerinde sifetin kateqoriyalari ifade formalari SSRI tehsilinin 50 illiyine hesr olunmus konfransindan tezis ve meruzeler 1972 Turkologiyaya giris kursunun proqrami Baki ABU nesri 1973 Turk dillerinin linqvistik terminlerinin muqayiseli lugetinin hazirlanmasinin zeruriliyi haqqinda Sovet turkologiyasi 1973 4 Turk dillerinin muqayiseli qramatikasi h 1 2 Baki 1974 75 Dastani Ehmed Herami Azerbaycan dilinin en qedim edebi abidesi Sovet turkologiyasi 1975 5 Kitabi Deded Qorqud ve dunya serqsunasligi Tehsil nazirliyi Elmi eserleri 1976 Qipcaq dialektlerinin ozbek edebi dili ile muqayiseli tedqiqati Azerbaycan SRI nin Ali ve Orta Tehsil Nazirliyinin Elmi Tezkireleri 1977 Z Turk dillerinde nitq hisseleri problemi Turkoloqiya kafedrasi uzre ixtisas kursu proqramlari Baki 1978 Oguz Selcuq abideleri ve Azerbaycan dili Tehsil Nazirliyi Elmi eserleri 1979 Qedim turk yazili abideleri ADU nesriyyati 1980 Turkologiyanin esaslari Baki Maarif nesriyyati 1981 Seyyad Hemzenin Yusif ve Zuleyxa poemasi Baki 1982 Kitabi Dede Qorqud Baki Yazici nesriyyati 1983Istinadlar Arxivlenmis suret 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2010 12 28 2010 12 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 12 28 Arxivlenmis suret 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2010 12 28 http www kaspiy az articles php item id 20091020065434613 olu kecid 2019 11 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 08 Xarici kecidlerUnudulmaz alim 2011 08 23 at the Wayback Machine