Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fələki Şirvani — XII əsrin I yarısında yaşamış Azərbaycan şairi, alimi.
| Fələki Şirvani | |
|---|---|
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Şamaxı |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Şamaxı |
| Vətəndaşlığı | Şirvanşahlar dövləti |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | şair |
| Əsərlərinin dili | fars dili |
| Janr | lirika |
 Fələki Şirvani Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Fələki Şirvani 1108-ci ildə Şamaxı şəhərində anadan olmuşdur. XII əsrin I yarısında yazıb yaratmış Fələki Şirvani həm də dövrünün nüfuzlu münəccimlərindən, məşhur alimlərdən biri olmuşdur. Bir sıra mənbələrə əsasən əsl adı Məhəmməddir. Fələki gəncliyindən nücum elmini öyrənməyə başlamışdır. Fitri istedad və qabiliyyəti sayəsində bu elmi mükəmməl şəkildə öyrənmişdir. Nücum və astronomiya elmlərinə dərindən bələd olan şair İxtisasına uyğun olaraq "Fələki" təxəllüsünü qəbul etmişdir. Bir müddət Şirvanşahlar sarayında yaşamış, Şirvanşah Mənuçöhrə mədhiyyələr həsr etmişdir. Buna baxmayaraq F.Şirvani həbsxanaya salınmış və burada "Həbsiyyə" qəsidəsini yazmışdır. Zindan həyatının səhhətində törətdiyi pozuntuların nəticəsi olaraq Fələki cavan yaşlarında, 1146-cı ildə vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı
Fələki Şirvaninin yaradıcılığında məhəbbət lirikası, təbiət tərənnümləri də güclüdür. Onun poeziyası özündə XI-XII əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatında dünyəvi şerin inkişaf mrhələlərini izləmək üçün zəngin material verir. Çünki bu poeziya Şərq ədəbiyyatının bütün mütərəqqi ənənələrini, o cümlədən insan gözəlliklərinin, onun daxili aləminin bədii təbiət lövhələrinə müqayisəli müraciətin əlvan forma və üsullarını yaradıcı şəkildə inkişaf etdirir. Əsərləri yüksək sənətkarlıq keyfiyyətlərinə malik olan Fələkinin məhəbbət təranələri öz zərifliyi və səmimiliyi ilə şüurlarda həkk olub qalır, qəlbləri riqqətə gətirir. Maraqlıdır ki, Orta əsrlər Yaxın Şərq şerində bu və ya digər dərəcədə özünü büruzə verən, ənənələrdən gəlmə qeyri-real, mistik meyillərdən Fələkinin aşiqanə lirikasında heç bir əlamət yoxdur. Onun "ay buxaqlı", "günəş camallı", "ləbləri həyat çeşməsi olan", "nərgiz gözlü", "zülfləri ənbər qoxuyan", "dişləri inci" gözəli təbii, real varlıqdır, Yer övladıdır. Fələki Şirvaninin "Divan"ının çox səhifələrində bu gözəlin rəngarəng təsvir vasitəsilə poetik portreti öz inikasını tapır.
Dövrünün bir sıra tarixi fakt və hadisələrini özündə əks etdirməsi ilə həm də tarixi mənbə kimi böyük əhəmiyyətə malik olan Fələki Şirvaninin poeziyasının ideya-fəlsəfi axtarışlarına ictimai-tarixi hadisələrdən doğan dövranın cövr-cəfasından şikayət və haqsızlıqlara qarşı etiraz motivləri də qarışır. Bu hal onun "Həbsiyyə" silsiləsinə daxil olan və həmin ad altında yazdığı şeirlərdə daha qabarıq nəzərə çarpır.
Dərdimə kimsə mədədkar deyil,
Nə edim bəxt mənə yar deyil.
Öldürüb səbrü intizar məni,
Bəs nədir çarəm intizar deyil?
Həmçinin bax
İstinadlar
- Əlyar Səfərli, Xəlil Yusifli. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Bakı. 2008. səh. 91.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Feleki Sirvani XII esrin I yarisinda yasamis Azerbaycan sairi alimi Feleki SirvaniDogum tarixi 1108Dogum yeri SamaxiVefat tarixi 1146Vefat yeri SamaxiVetendasligi Sirvansahlar dovletiMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti sairEserlerinin dili fars diliJanr lirikaFeleki Sirvani Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFeleki Sirvani 1108 ci ilde Samaxi seherinde anadan olmusdur XII esrin I yarisinda yazib yaratmis Feleki Sirvani hem de dovrunun nufuzlu muneccimlerinden meshur alimlerden biri olmusdur Bir sira menbelere esasen esl adi Mehemmeddir Feleki gencliyinden nucum elmini oyrenmeye baslamisdir Fitri istedad ve qabiliyyeti sayesinde bu elmi mukemmel sekilde oyrenmisdir Nucum ve astronomiya elmlerine derinden beled olan sair Ixtisasina uygun olaraq Feleki texellusunu qebul etmisdir Bir muddet Sirvansahlar sarayinda yasamis Sirvansah Menucohre medhiyyeler hesr etmisdir Buna baxmayaraq F Sirvani hebsxanaya salinmis ve burada Hebsiyye qesidesini yazmisdir Zindan heyatinin sehhetinde toretdiyi pozuntularin neticesi olaraq Feleki cavan yaslarinda 1146 ci ilde vefat etmisdir YaradiciligiFeleki Sirvaninin yaradiciliginda mehebbet lirikasi tebiet terennumleri de gucludur Onun poeziyasi ozunde XI XII esrler Azerbaycan edebiyyatinda dunyevi serin inkisaf mrhelelerini izlemek ucun zengin material verir Cunki bu poeziya Serq edebiyyatinin butun mutereqqi enenelerini o cumleden insan gozelliklerinin onun daxili aleminin bedii tebiet lovhelerine muqayiseli muracietin elvan forma ve usullarini yaradici sekilde inkisaf etdirir Eserleri yuksek senetkarliq keyfiyyetlerine malik olan Felekinin mehebbet teraneleri oz zerifliyi ve semimiliyi ile suurlarda hekk olub qalir qelbleri riqqete getirir Maraqlidir ki Orta esrler Yaxin Serq serinde bu ve ya diger derecede ozunu buruze veren enenelerden gelme qeyri real mistik meyillerden Felekinin asiqane lirikasinda hec bir elamet yoxdur Onun ay buxaqli gunes camalli lebleri heyat cesmesi olan nergiz gozlu zulfleri enber qoxuyan disleri inci gozeli tebii real varliqdir Yer ovladidir Feleki Sirvaninin Divan inin cox sehifelerinde bu gozelin rengareng tesvir vasitesile poetik portreti oz inikasini tapir Dovrunun bir sira tarixi fakt ve hadiselerini ozunde eks etdirmesi ile hem de tarixi menbe kimi boyuk ehemiyyete malik olan Feleki Sirvaninin poeziyasinin ideya felsefi axtarislarina ictimai tarixi hadiselerden dogan dovranin covr cefasindan sikayet ve haqsizliqlara qarsi etiraz motivleri de qarisir Bu hal onun Hebsiyye silsilesine daxil olan ve hemin ad altinda yazdigi seirlerde daha qabariq nezere carpir Derdime kimse mededkar deyil Ne edim bext mene yar deyil Oldurub sebru intizar meni Bes nedir carem intizar deyil Hemcinin baxAzerbaycan edebiyyati Xaqani Sirvani Izeddin Sirvani Ebulula GenceviIstinadlarElyar Seferli Xelil Yusifli Azerbaycan edebiyyati tarixi Baki 2008 seh 91 Vikimenbede Kateqoriya Feleki Sirvani ile elaqeli melumatlar var