Fransa mətbəxi (fr. Cuisine française)-Fransada inkişaf etmiş, zənginliyi və müxtəlifliyiylə məşhur, yemək bişirmənin bədii istiqamətini ön plana çıxaran bir milli mətbəxdir. Fransa mətbəxinin mənşəyi Orta əsrlərə uzanır. Fransanın Fransa inqilabı sonrasında Koloniləşmə dövründə dünya səhnəsindəki qazandığı gücüylə mütənasib olaraq inkişaf etmişdir.
Haqqında
Yeməyi yaxşı bilənlərin bir çoxlarının fikrinə görə, fransız mətbəxi dünyada ən yaxşılardan biridir. Bu mətbəx millətin mədəniyyəti ilə ayrılmaz olaraq bağlıdır. Fransız mətbəxi aşpazlığın beşiyi və aşpazlar üçün bir cənnətdir. Bu mətbəxin bütün dünyadakı şöhrəti onu göstərir ki, təhsil səviyyəsindən və sosial mənşəsindən asılı olmayaraq bütün fransız xalqı yemək mövzuları haqqında ətraflı danışa bilər. Adi fransız üçün aşpazlıq gundəlik həyatın ayrılmaz elementidir və nəzakət qaydalarının məhz fransızlar tərəfindən yaradılması sadə bir təsadüf deyil.
Yeməkləri
Retatuy
Bu xörək Provansdan, daha dəqiq, Nitsadandır. Tərəvəzlər ratatuyun əsas inqrediyentləridir. Pomidor, soğan, badımcan, sukkini və bibər bu yeməyin əsasıdır. Bu dadlı raqu həm ayrıca, həm də başqa yeməklər ilə qarnir kimi çox yaxşıdır.
Fransız aşpazlıq həzzləri
Digər milli mətbəxlər kimi də, fransız mətbəxi də adları çəkilən kimi iştaha açan delikateslər ilə məşhurdur. Digər tərəfdən, bəzi fransız xörəkləri ancaq onların dadına baxandan sonra xoşunuza gələ bilərlər, məsələn, içalat kolbasası. Buna baxmayaraq, əgər fransız mətbəxinin ən səciyyəvi xüsusiyyəti seçilməli olsaydı, bu, şübhəsiz ki, baget olardı. Fransız xalqının çörəyə səciyyəvi yanaşması bagetin məşhurluğuna, əlbəttə ki, təsir göstərib. Demək olar ki, hər xörək baget ilə yeyilir.
Eskarqo
Eskarqo fransız mətbəxində öz populyarlığı üçün "Fransız mətbəxinin incəsənəti" kitabının müəllifi Antuan Karemə borcludur. Bu yağ, sarımsaq və cəfəri ilə bişirilmiş kiçik ilbizlər elə populyar olub ki, xüsusi eskarqo boşqab və maşası işləyib hazırlanmışdır. Bu boşqab və maşa ilbizi qaynar qabıqdan çəngəllə çıxardanda qabığı saxlamağa imkan verir. Eskarqo sevənlər bu xörək bişirmə prosesinin mürəkkəbliyini bəzən anlamır. İlbizlər orqanizmi qida qalıqlarından təmizləmək üçün 10 günlük ac qalırlar. Bundan sonra onları yuyurlar və üç dəfə növbə ilə qaynadırlar və soyudurlar. Soyudulandan sonra ilbizləri sterilləşdirilmiş və sarımsaqlı kərə yağı ilə yağlanmış qabıqlara qoyurlar və boşqaba düzürlər.
Pendirin zənginliyi
Fransanın ağlasığmaz regional müxtəlifliyi, misilsiz hava şərtləri və landşaft, həmçinin ev heyvanı növlərinin çoxluğu 370-ə yaxın pendir növünün sayında əks olunub. İstehsal yolundan asılı olaraq, aşağıdakı pendir növləri olur: təzə pendirlər, ağ kiflə örtülmüş yumşaq pendirlər, qabığı soyulan pendirlər, mavi pendirlər, keçi pendiri, yetişmiş və yetişməmiş preslənmiş pendirlər. Pendir fransız yeməklərinin ayrılmaz hissəsidir və səhər yeməyi və nahar zamanı kəsmə taxtasında süfrəyə verilir.
Şərab
Fransızlar şərabı su, süd, çay və ya pivə əvəzinə içirlər. Onlar üçün zərif yeməklər yeyəndə azı bir stəkan şərab içməmək çətin olardı. Adətən, daha az tanınmış şərab markaları istehlak olunur, çox vaxt bu, kiçik yerli üzüm bağından olan şərabdır. Daha çox tanınmış şərab markaları bayram günlərində içilir. Rəylərə əsasən, orta fransız hər il bu nəcib içkinin 100 litrini içir.
Gündəlik menyu
Fransızlar hər xörək üçün ərzaqları böyük diqqətlə seçirlər, onların menyusu bayramdan, onun əhəmiyyətindən, günün vaxtından və ya sadəcə aşpazın şıltaqlığından ya da təsəvvüründən asılıdır. Yemək vaxtı regiondan-regiona olaraq fərqlənir. Adətən, qəhvə, çay və ya isti şokoladla cemli kruassandan ibarət olan səhər yeməyi səhər saat 7 ilə 9 arasında süfrəyə verilir. Lanç günorta yeyilir, şorba ilə başlanan nahar isə axşam təqribən saat 8-də süfrəyə verilir.
Fransa təamı
Fransız mətbəxi tərəvəzlərdən tez-tez istifadə etməsi ilə xarakterizə olunur: kartoflar, qabıqlı lobya, bütün növ soğanlar, ispanaq, kələm, pomidor, badımcan, kərəviz, göbələklər – bütün bunlar appetayzerlərin (iştaha açıcıların), əsas yeməklərin və qarnirlərin əsasıdır. İlkin yemək adətən sup olur, ən məşhuru isə kəvər sup-püredir. Əsas yemək qrildə hazırlanmış ətdir – adətən, mal əti, dana əti, qoyun əti, quşçuluq məhsulları və ya maral əti, onlar nadir hallarda donuz əti yeyirlər – kərə yağı, kəklikotu, tərxun, kervel, reyhan, cəfəri, dəfnə yarpağı, darçın, mixək, zəfəran, cövüz, zəncəfil, cirə və ya digər ekzotik ədviyyatlar ilə dad qatılır və qrildə hazırlana bilən tərəvəz qarnirləri ilə süfrəyə verilir. Onlar ətin, tərəvəzlərin və ədviyyatların mükəmməl kombinasiya və proporsiyasına nail olmağa diqqət yetirirlər. Fransızlar yaxşı yeməyi necə hazırlamağı və yeməyi bilirlər, onların mətbəxi sağlam pəhriz üçün güclü əsasdır, çoxlu meyvələrdən və sağlam şəkildə hazırlanmış tərəvəzlərdən ibarətdir. Onlar yaxşı qidanı yeməyi və yaxşı görünməyin sirrini tapa biliblər: Onlar tələsmədən yeyir, qidanın tamından həzz alırlar.
Qalareya
İstinadlar
- . 2008-12-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-07-03.
- . 30 December 2014. 9 October 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 July 2017.
- . 9 oktyabr 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2016.
- [1] [ölü keçid]
- "LES FETES DE NOEL EN FRANCE". referat.clopotel.ro. 11 October 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 6 July 2017.
- Wheaton, Barbara Ketcham. Savoring the Past: The French Kitchen and Table from 1300 to 1789. New York: First Touchstone. 1996. ISBN .
- Bon appétit: Your meal is certified by the UN 2010-11-20 at the Wayback Machine Dallas Morning News
- UNESCO. "Celebrations, healing techniques, crafts and culinary arts added to the Representative List of the Intangible Cultural Heritage". UNESCO. 2010-11-16. 2011-01-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-06-04.
- Spang, Rebecca L. The Invention of the Restaurant, 2nd Ed. Harvard University Press. 2001. ISBN .
- Fodor's. See It. France. 2nd ed. New York: Fodor's Travel Publications. 2006.
- Imported crayfish are unrestricted, and many arrive from Pakistan.
- "French Country Cooking." 18 iyun 2011 at the Wayback Machine French-country-decor-guide.com 3 iyul 2011 at the Wayback Machine. Accessed July 2011.
- Dominé, André. Culinaria France. Cologne: Könemann Verlagsgesellschaft mbh. 2004-08. ISBN .
- Boudou, Evelyne; Jean-Marc Boudou. Les bonnes recettes des bouchons lyonnais. Seyssinet: Libris. 2003. ISBN .
- France stages first-ever Gastronomy Day 2016-03-04 at the Wayback Machine Radio France Internationale in English
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Patrick Rambourg, Histoire de la cuisine et de la gastronomie françaises, Paris, Ed. Perrin (coll. tempus n° 359), 2010, 381 pages. ISBN
- Bryan Newman. Behind the French Menu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fransa metbexi fr Cuisine francaise Fransada inkisaf etmis zenginliyi ve muxtelifliyiyle meshur yemek bisirmenin bedii istiqametini on plana cixaran bir milli metbexdir Fransa metbexinin menseyi Orta esrlere uzanir Fransanin Fransa inqilabi sonrasinda Kolonilesme dovrunde dunya sehnesindeki qazandigi gucuyle mutenasib olaraq inkisaf etmisdir HaqqindaYemeyi yaxsi bilenlerin bir coxlarinin fikrine gore fransiz metbexi dunyada en yaxsilardan biridir Bu metbex milletin medeniyyeti ile ayrilmaz olaraq baglidir Fransiz metbexi aspazligin besiyi ve aspazlar ucun bir cennetdir Bu metbexin butun dunyadaki sohreti onu gosterir ki tehsil seviyyesinden ve sosial mensesinden asili olmayaraq butun fransiz xalqi yemek movzulari haqqinda etrafli danisa biler Adi fransiz ucun aspazliq gundelik heyatin ayrilmaz elementidir ve nezaket qaydalarinin mehz fransizlar terefinden yaradilmasi sade bir tesaduf deyil YemekleriRetatuy Bu xorek Provansdan daha deqiq Nitsadandir Terevezler ratatuyun esas inqrediyentleridir Pomidor sogan badimcan sukkini ve biber bu yemeyin esasidir Bu dadli raqu hem ayrica hem de basqa yemekler ile qarnir kimi cox yaxsidir Fransiz aspazliq hezzleri Diger milli metbexler kimi de fransiz metbexi de adlari cekilen kimi istaha acan delikatesler ile meshurdur Diger terefden bezi fransiz xorekleri ancaq onlarin dadina baxandan sonra xosunuza gele bilerler meselen icalat kolbasasi Buna baxmayaraq eger fransiz metbexinin en seciyyevi xususiyyeti secilmeli olsaydi bu subhesiz ki baget olardi Fransiz xalqinin coreye seciyyevi yanasmasi bagetin meshurluguna elbette ki tesir gosterib Demek olar ki her xorek baget ile yeyilir Eskarqo Eskarqo fransiz metbexinde oz populyarligi ucun Fransiz metbexinin inceseneti kitabinin muellifi Antuan Kareme borcludur Bu yag sarimsaq ve ceferi ile bisirilmis kicik ilbizler ele populyar olub ki xususi eskarqo bosqab ve masasi isleyib hazirlanmisdir Bu bosqab ve masa ilbizi qaynar qabiqdan cengelle cixardanda qabigi saxlamaga imkan verir Eskarqo sevenler bu xorek bisirme prosesinin murekkebliyini bezen anlamir Ilbizler orqanizmi qida qaliqlarindan temizlemek ucun 10 gunluk ac qalirlar Bundan sonra onlari yuyurlar ve uc defe novbe ile qaynadirlar ve soyudurlar Soyudulandan sonra ilbizleri sterillesdirilmis ve sarimsaqli kere yagi ile yaglanmis qabiqlara qoyurlar ve bosqaba duzurler Pendirin zenginliyi Fransanin aglasigmaz regional muxtelifliyi misilsiz hava sertleri ve landsaft hemcinin ev heyvani novlerinin coxlugu 370 e yaxin pendir novunun sayinda eks olunub Istehsal yolundan asili olaraq asagidaki pendir novleri olur teze pendirler ag kifle ortulmus yumsaq pendirler qabigi soyulan pendirler mavi pendirler keci pendiri yetismis ve yetismemis preslenmis pendirler Pendir fransiz yemeklerinin ayrilmaz hissesidir ve seher yemeyi ve nahar zamani kesme taxtasinda sufreye verilir Serab Fransizlar serabi su sud cay ve ya pive evezine icirler Onlar ucun zerif yemekler yeyende azi bir stekan serab icmemek cetin olardi Adeten daha az taninmis serab markalari istehlak olunur cox vaxt bu kicik yerli uzum bagindan olan serabdir Daha cox taninmis serab markalari bayram gunlerinde icilir Reylere esasen orta fransiz her il bu necib ickinin 100 litrini icir Gundelik menyu Fransizlar her xorek ucun erzaqlari boyuk diqqetle secirler onlarin menyusu bayramdan onun ehemiyyetinden gunun vaxtindan ve ya sadece aspazin siltaqligindan ya da tesevvurunden asilidir Yemek vaxti regiondan regiona olaraq ferqlenir Adeten qehve cay ve ya isti sokoladla cemli kruassandan ibaret olan seher yemeyi seher saat 7 ile 9 arasinda sufreye verilir Lanc gunorta yeyilir sorba ile baslanan nahar ise axsam teqriben saat 8 de sufreye verilir Fransa teami Fransiz metbexi terevezlerden tez tez istifade etmesi ile xarakterize olunur kartoflar qabiqli lobya butun nov soganlar ispanaq kelem pomidor badimcan kereviz gobelekler butun bunlar appetayzerlerin istaha acicilarin esas yemeklerin ve qarnirlerin esasidir Ilkin yemek adeten sup olur en meshuru ise kever sup puredir Esas yemek qrilde hazirlanmis etdir adeten mal eti dana eti qoyun eti qusculuq mehsullari ve ya maral eti onlar nadir hallarda donuz eti yeyirler kere yagi keklikotu terxun kervel reyhan ceferi defne yarpagi darcin mixek zeferan covuz zencefil cire ve ya diger ekzotik edviyyatlar ile dad qatilir ve qrilde hazirlana bilen terevez qarnirleri ile sufreye verilir Onlar etin terevezlerin ve edviyyatlarin mukemmel kombinasiya ve proporsiyasina nail olmaga diqqet yetirirler Fransizlar yaxsi yemeyi nece hazirlamagi ve yemeyi bilirler onlarin metbexi saglam pehriz ucun guclu esasdir coxlu meyvelerden ve saglam sekilde hazirlanmis terevezlerden ibaretdir Onlar yaxsi qidani yemeyi ve yaxsi gorunmeyin sirrini tapa bilibler Onlar telesmeden yeyir qidanin tamindan hezz alirlar QalareyaIstinadlar 2008 12 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 07 03 30 December 2014 9 October 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 July 2017 9 oktyabr 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 oktyabr 2016 1 olu kecid LES FETES DE NOEL EN FRANCE referat clopotel ro 11 October 2017 tarixinde Istifade tarixi 6 July 2017 Wheaton Barbara Ketcham Savoring the Past The French Kitchen and Table from 1300 to 1789 New York First Touchstone 1996 ISBN 978 0 684 81857 3 Bon appetit Your meal is certified by the UN 2010 11 20 at the Wayback Machine Dallas Morning News UNESCO Celebrations healing techniques crafts and culinary arts added to the Representative List of the Intangible Cultural Heritage UNESCO 2010 11 16 2011 01 27 tarixinde Istifade tarixi 2012 06 04 Spang Rebecca L The Invention of the Restaurant 2nd Ed Harvard University Press 2001 ISBN 978 0 674 00685 0 Fodor s See It France 2nd ed New York Fodor s Travel Publications 2006 Imported crayfish are unrestricted and many arrive from Pakistan French Country Cooking 18 iyun 2011 at the Wayback Machine French country decor guide com 3 iyul 2011 at the Wayback Machine Accessed July 2011 Domine Andre Culinaria France Cologne Konemann Verlagsgesellschaft mbh 2004 08 ISBN 978 3 8331 1129 7 Boudou Evelyne Jean Marc Boudou Les bonnes recettes des bouchons lyonnais Seyssinet Libris 2003 ISBN 978 2 84799 002 7 France stages first ever Gastronomy Day 2016 03 04 at the Wayback Machine Radio France Internationale in EnglishHemcinin baxMetbex Kulinariya Rusiya metbexi Italyan metbexi Azerbaycan metbexiXarici kecidlerPatrick Rambourg Histoire de la cuisine et de la gastronomie francaises Paris Ed Perrin coll tempus n 359 2010 381 pages ISBN 978 2 262 03318 7 Bryan Newman Behind the French MenuVikianbarda Fransa metbexi ile elaqeli mediafayllar var