Fosgen — kimyəvi formulu COCl2 olan, boğucu təsirli zəhərli maddədi, adi vəziyyətdə rəngsizdi. Əsasən ağ ciyərləri zədələyir.
Fosgen | |
---|---|
Ümumi | |
Ənənəvi adı | Fosgen |
Kimyəvi formulu | CCl₂O |
Molyar kütlə | 98,92 q/mol |
Fiziki xassələri | |
Sıxlıq | 4,248 кг/м³ q/sm³ |
Termik xüsusiyyətlər | |
Ərimə nöqtəsi | −118 °S |
Qaynama nöqtəsi | +8,3 °S |
Buxarın təzyiqi | 1,6 ± 0,1 atm |
Təsnifatı | |
CAS-da qeyd. nöm. | 75-44-5 |
PubChem | 6371 |
SMILES | O=C(Cl)Cl |
RTECS | SY5600000 |
ChEBI | 29365 |
BMT nömrəsi | 1076 |
ChemSpider | 6131 |
Toksikologiya | |
çox zəhərli, boğucu zəhərləyici maddə. |
İzahı
Fosgen (COCl2 karbonilxlorid, xlorqarışqa turşusunun xloranhidridi) ilk dəfə 1812-ci ildə ingilis alimi tərəfindən dəm qazı ilə xlorun günəş şüaları altında qarşılıqlı təsirindən alınmışdır. Yunanca tərcüməsi "işıqda doğulmuş" mənasını verir. Adi halda rəngsiz qazdır, buxarları havadan 3,5 dəfə ağırdır. 8,20 C-də uçucu mayeyə çevrilir. Az miqdarda qatılıqda çürümüş alma iyi verir. Suda pis həll olur, ancaq suya düşdükdə hidroliz olaraq HCl və CO2 əmələ gətirir. Ağ ciyərlərə təsir göstərir, onlarda şiş əmələ gətirir, nəticədə orqanizmin oksigenlə təchizatı pozulur. Havada 0,006 mq/l qatılıqda ölümlə nəticələnir. Fosgenlə nəfəs aldıqda ağızda şirin dad, sonra öskürək, baş gicəllənməsi və ümumi zəiflik hiss olunur. Zəhərli zonadan çıxdıqdan sonra adətən 2–12 saat ərzində adam özünü yaxşı hiss edir. Bu period gizli period adlanır. Bundan sonra adamda kəskin dəyişiklik baş verir. Əgər vaxtında həkim yardımı göstərilməsə, ölümlə nəticələnə bilər. Deqazasiya – havadəyişmə və yaxud ammonyak iyləməklə mümkündür. Birinci dünya müharibəsində kimyəvi silah kimi istifadə olunmuşdur.
Xassələri
tqay= +8,2 °C, tər.= −118 °C, sıxlığı 1,403 q/sm³, qaz halında 4,248 кг/м³ (+15 °C, 1 бар); suda pis həll olur.
Alınması
Fosgen həmçininə xloroformun atmosfer oksigeninin işığın təsiri altında əmələ gəlir: :
Sənayedə katalizatorun iştirakı ilə Cl 2 la qızdırmaqla əldə edir:
Laboratoriyada В лаборатории CCl4 və (və ya) qarışığının qızdırılmasından:
Zəhərliliyi
Boğucu təsiri var. Ölümcül konsentrasiyası 0.01-0.03 mq / L təşkil edir (15 dəqiqə məruz qalma ilə). Fosgenin ağciyər toxuması ilə təması keçiricilik pozğunluğuna səbəb olur və sürətlə irəliləyən ağciyər ödemi. naməlumdu
Mənbə
- Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И. Л. и др. — М.: Советская энциклопедия, 1995. — Т. 4 (Пол-Три). — 639 с. — .
İstinadlar
- PHOSGENE (ing.).
- http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0504.html.
- . 2015-02-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fosgen kimyevi formulu COCl2 olan bogucu tesirli zeherli maddedi adi veziyyetde rengsizdi Esasen ag ciyerleri zedeleyir FosgenUmumiEnenevi adi FosgenKimyevi formulu CCl OMolyar kutle 98 92 q molFiziki xasseleriSixliq 4 248 kg m q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 118 SQaynama noqtesi 8 3 SBuxarin tezyiqi 1 6 0 1 atmTesnifatiCAS da qeyd nom 75 44 5PubChem 6371SMILES O C Cl ClRTECS SY5600000ChEBI 29365BMT nomresi 1076ChemSpider 6131Toksikologiyacox zeherli bogucu zeherleyici madde IzahiFosgen COCl2 karbonilxlorid xlorqarisqa tursusunun xloranhidridi ilk defe 1812 ci ilde ingilis alimi terefinden dem qazi ile xlorun gunes sualari altinda qarsiliqli tesirinden alinmisdir Yunanca tercumesi isiqda dogulmus menasini verir Adi halda rengsiz qazdir buxarlari havadan 3 5 defe agirdir 8 20 C de ucucu mayeye cevrilir Az miqdarda qatiliqda curumus alma iyi verir Suda pis hell olur ancaq suya dusdukde hidroliz olaraq HCl ve CO2 emele getirir Ag ciyerlere tesir gosterir onlarda sis emele getirir neticede orqanizmin oksigenle techizati pozulur Havada 0 006 mq l qatiliqda olumle neticelenir Fosgenle nefes aldiqda agizda sirin dad sonra oskurek bas gicellenmesi ve umumi zeiflik hiss olunur Zeherli zonadan cixdiqdan sonra adeten 2 12 saat erzinde adam ozunu yaxsi hiss edir Bu period gizli period adlanir Bundan sonra adamda keskin deyisiklik bas verir Eger vaxtinda hekim yardimi gosterilmese olumle neticelene biler Deqazasiya havadeyisme ve yaxud ammonyak iylemekle mumkundur Birinci dunya muharibesinde kimyevi silah kimi istifade olunmusdur Xasseleritqay 8 2 C ter 118 C sixligi 1 403 q sm qaz halinda 4 248 kg m 15 C 1 bar suda pis hell olur AlinmasiCO Cl2 hnCOCl2 displaystyle mathsf CO Cl 2 xrightarrow h nu mathsf COCl 2 Fosgen hemcinine xloroformun atmosfer oksigeninin isigin tesiri altinda emele gelir 2CHCl3 O2 hn 2COCl2 2HCl displaystyle mathsf 2CHCl 3 O 2 xrightarrow h nu mathsf 2COCl 2 2HCl Senayede katalizatorun istiraki ile Cl 2la qizdirmaqla elde edir CO Cl2 150oC C Pt COCl2 displaystyle mathsf CO Cl 2 xrightarrow 150 o C C Pt COCl 2 Laboratoriyada V laboratorii CCl4 ve ve ya qarisiginin qizdirilmasindan 2SO3 CCl4 S2O5Cl2 COCl2 displaystyle mathsf 2SO 3 CCl 4 rightarrow S 2 O 5 Cl 2 COCl 2 ZeherliliyiFosgen Bogucu tesiri var Olumcul konsentrasiyasi 0 01 0 03 mq L teskil edir 15 deqiqe meruz qalma ile Fosgenin agciyer toxumasi ile temasi keciricilik pozgunluguna sebeb olur ve suretle irelileyen agciyer odemi namelumduMenbeHimicheskaya enciklopediya Redkol Knunyanc I L i dr M Sovetskaya enciklopediya 1995 T 4 Pol Tri 639 s ISBN 5 82270 092 4 IstinadlarPHOSGENE ing http www cdc gov niosh npg npgd0504 html 2015 02 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 05 04