Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Firudin Qulu oğlu Ağayev (19 fevral 1898, Aldərə, Zəngəzur qəzası – 19 fevral 1958, Bakı) — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1943).ilk dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülmüş ilk azərbaycanlı dəmiryolçu
| Firudin Ağayev | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 19 fevral 1898 |
| Doğum yeri | Zəngəzur qəzasının Aldərə kəndi |
| Vəfat tarixi | 19 fevral 1958 (60 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | neft mühəndisi[d] |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Firudin (rusdilli sənədlərdə adı əsasən Fridun (Фридун) yazılırdı) 1898-ci il fevralın 19-da Zəngəzur qəzasının Aldərə kəndində sadə kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Atası vəfat edəndən sonra heç bir təhsili olmayan Firudin Bakıya üz tutur. Öz xatirələrindən məlumdur ki, burada o, neft çənləri düzəldilən zavodda fəhlə, sonra isə çilingər şagirdi kimi çalışmışdır . Bir müddət sonra Bakı deposuna işə düzələn gənc, öz dili ilə desək, " parovozlara vurulmuş" və təhsilsiz olmasına baxmayaraq, onların quruluşunu öyrənməyə başlamışdır . Gəncin texnikaya olan marağı nəticəsində onun maşinist köməkçisi təyin edirlər. Özü üzərində çalışan Firudin 22 yaşında yazıb oxumağı öyrənmiş, daha sonra isə qəliz texniki ədəbiyyatla tanış olmağa başlamışdır. Dövrün reallıqlarını dərk edən gənc 1924-cü ildə Azərbaycan Kommunist Partiyasına üzv olmuş, sonra isə Tiflisdə parovoz maşinistləri kurslarını əla qiymətlərlə bitirmişdir. Firudin Qulu oğlu Ağayev 1958-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Firudin Ağayevlə bağlı materiallar həyat yoldaşı Mehdiyeva Ballı Cəfər qızının təşəbbüsü ilə ailə üzvləri tərəfindən 1964-cü ildə Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinə təhvil verilmişdir.
Fəaliyyəti
1898-ci ildə anadan olan Firudin hələ 13 yaşında Bakının neft mədənlərində işləməyə başlayır.
1922-ci ildə o, ixtisasını dəyişərək Depo qazanxanasına işə düzəlir. Gərgin zəhməti və əməksevərliyi nəticəsində tezliklə maşinist köməkçisi vəzifəsinə yüksəlir. Böyük Vətən müharibəsi başlayarkən isə F.Ağayev artıq xətlərə yeni buraxılmış sürətli, paravozları idarə edirdi. O, öz sahəsi üzrə yeni olan hər şeyi dərhal mənimsəyir və tətbiq edirdi.
Tiflis maşinist kursları onun bitirdiyi yeganə təhsil müəsisəsi olmuşdur.Bakıya qayıdandan sonra parovoz maşinisti işləməyə başlayan Firudin rəhbərliyin diqqətini özünə cəlb etmişdir. Belə ki, o, nəinki öz parovozunu əla vəziyyətdə saxlayır, hətta digər maşinistlərə kömək edərək texniki nazaslıqların aradan qaldırlmasında iştirak edirdi. İşlətdiyi texnikanı ən mükəmməl şəkildə öyrənən gənc maşinist yeni çəkilən dəmir yollarında mövcud olan problemli, qəza ehtimalını artıran sahələri göstərir, problemin mövcudluğunu texnkini dəlillərlə sübut edirdi. Beləliklə, onun köməyi ilə 30-dan artıq potensial qəza halları aradan qaldırılmışdır.
1929-cu ildən maşinist F.Ağayevə Azərbaycandakı dəmir yollarının ən ağır sahələrində işləmək, özü də bu sahələrdən sərnişin qatarlarını keçirmək həvalə olunur. O, nəinki bu işin öhdəsindən məharətlə gəlmiş, hətta bir sıra səmərələşdirici təkliflər vermişdir. Təkliflərdən biri rəhbərliyin diqqətini xüsusilə cəlb etmişdir.F.Ağayev göstərirdi ki, depolarda təmir briqadaları çatışmır və parovozlarda ən kiçik nasazlıq baş verəndə uzun müddət hərəkətsiz qalır, təmir üçün növbəyə dayanırlar. Bu həm iqtisadiyyata ziyan vurur (sərnişin və yükdaşınmalarda fasilələr əmələ gəlirdi), həm də maşinist və qatar heyətlərinin maaşlarına mənfi təsir göstərirdi. Təklif ondan ibarət idi ki, parovoz briqadalarının təcrübəli, bilikli işçilərindən ibarət təmir qrupları təşkil edilsin, parovozların xırda və orta təmirlərini onlar həyata keçirsinlər, keyfiyyətli təmirə görə maaş alsınlar. Təklif həm sadə zəhmətkeşlər, həm də rəhbərlik tərəfindən bəyənildiyindən qısa müddət əzrində müvafiq inzibati-təşkilati işlər aparılmışdır. 1943-cü ilin ağrılı-acılı günlərində o, həmkarı Vedernikov ilə birgə paravozların təmir edilməsi üçün xüsusi cədvəl tərtib etmişdi. Həmin illər Bakı Deposunda "Ağayevin qrafiki" ifadəsi deyimi çox məşhur idi.
1941–1945-ci illər
1941-ci ildə dəmiryolunun Bakı bölməsinin 207 əməkdaşı planı 200% yerinə yetirdilər. Tədricən belə işçilərin sayı artdığından müəssisələr də planı artıqlaması ilə yerinə yetirirdilər. İş proseslərini sürətləndirən ən qabaqcıl üsullar tətbiq olunurdu. Maşinistlər optimal rejimləri seçərək qatarların sürətlərinin artırılmasına vəyanacağın qənaətinə nail olmuşdular. Maşınıst F.Ağayevin briqadası parovozu 75 min km təmirsiz istismar edərək 21 t yanacağa qənaət etmişdir. Bakı – Qudermez (Şimali Qafqazda döyüşlər onun yaxınlığında gedirdi) istiqamətində qatarların istismarı maşinistlərdən xüsusi bilik, bacarıq və rəşadət tələb edirdi. Belə ki, reyslərin birində açıq platformalarda tank və toplar daşıdığı zaman Ağayevin qatarı düşmən təyyarələrinin həmləsinə məruz qalır. Sürəti artırıb- azaltmaqla, kəskin şəkildə havaya çoxlu buxar buraxmaqla, yenidən sürətlə hərəkət etməklə maşinist qatarı zərbə altından çıxarıb cəbhəyə çatdırmağa nail oldu.
Müharbə dövründə Qafqazın ən iri hərbi-nəqliyyat qovşağı olan Bakı-Biləcəri dəmir yolu qovşağına böyük ağırlıq düşmüşdür. Biləcəri stansiyasında sutkada 970 vaqon doldurulub- boşaldılırdı. Azərbaycan lend-lizin Transiran marşrutunda əsas logistika mərkəzi olduğundan buradan çoxlu sayda texnika, silah və sursat daşınırdı. Həmçinin dəmir yolları ilə strateji xarakterli xammal, ərzaq və sənaye məhsulları da daşınırdı. Ümumilikdə, 1941–1945-ci illərdə Azərbaycan dəmir yolları ilə 600 mindən artıq neft və neft məhsulları olan sisternlər, 700 min vaqon yük göndərilimişdir. SSRİ-nin işğal olunmuş ərazilərindən təxliyə olunmuş zavod və fabriklərin Qafqaza, Mərkəzi Asiyaya köçürülməsində Azərbaycan dəmir yolları vacib rol oynamışlar. Canlı qüvvənin cəbhə bölgəsinə, işğal olunmuş ərazilərdən təxliyə olunmuş qaçqınların ölkənin dərinliklərinə daşınmasında da dəmir yollarının rolu böyük olmuşdur. Təsadüfi deyil ki, Bakı sərnişin vağzalı 1943, 1944 və 1945-ci illərdə SSRİ Yollar Nazirliyinin keçici Qırmızı Bayrağına layiq görülmüşdür. Azərbaycan dəmiryolçuları təkcə Azərbaycan SSR ərazisində deyil, həm də Təbriz- Culfa marşrutu üzrə işləyirdilər.
1943-cü il aprelin 15-də SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə dəmir yollarında hərbi vəziyyət elan olundu. Qərara əsasən, dəmir yollarının bütün fəhlə və qulluqçuları müharibənin sonuna qədər dəmir yollarında işə səfərbər olunmuş hesab edilirdilər. Firudin Ağayev 4000 ton yükü olan qatarları birdəfəyə aparan ilk maşinistlərdən olmuşdur. Onun yetirmələri olan maşinistlər Bünyadzadə, Qasımov, Andreyev, Hüseynov Zaqfqaziya üzrə yanacağın aylıq qənaət rekordunu qoymuşdular.
F.Ağayevin tərtib etdiyi parovozların təmirinin xüsusi qrafikində ən xırda elementlər belə nəzərdə tutulmuşdur. Bu, parovozlara cari texniki xidmət göstərməyə, onları təmirə dayandırmadan işlətməyə imkan vermişdir. Düşmən aviasiyasının bombardmanları altında qatarı manevrlərlə idarə etməyin qaydalarını tərtib edən Ağayev neçə- neçə eşelonu xilas etmişir. Qocaman maşinist özü dəfələrlə 4000 ton yük olan qatarları cəbhə xəttinə çatdırmışdır.
Azərbaycan dəmiryolçuları SSRİ dəmiryolçularının müharibə dövrü şüarını – "Vaxtında çatdırılan hər qatar düşmənə zərbədir" canla- başla həyata keçirmişdilər.
1945-ci il mayında müharibə antifaşist ölkələrin qələbəsilə nəticələndi. Müharibə illərində Azərbaycan dəmir yolları müəssisələrinin göstərdiyi fədakarlıq və rəşadət SSRİ rəhbərliyinin nəzərindən qaçmamışdır. Respublikanın o dövrdəki rəhbəri Mir Cəfər Bağırov yaranmış şəraitdən istifadə edərək Azərbaycan dəmir yollarının Zaqafqaziya dəmir yolları tərkibindən çıxarılması təklifini irəli sürdü. Nəticədə SSRİ Dövlət Müdafiə Komitəsinin 1945-ci il 6 iyul tarixli əmrinə əsasən Azərbaycan dəmir yolları Zaqafqaziya dəmir yolu tərkibindən çıxarıldı. SSRİ Xalq Yollar Komissarlığının 1945-ci il 28 iyul tarixli, 647/9 saylı əmri ilə Azərbaycan dəmir yolları müstəqil qurum kimi təşkil edildi.
Müharibə illərində bütün texnika və avadanlıq, demək olar ki, sıradan çıxmışdı. Yeni texnika və avadanlıq ümumiyyətlə istehsal olunmur, əsaslı təmir aparılmır, ehtiyat hissələri, relslər, şpallar çatışmırdı.F.Ağayev Bakı şəhər zəhmətkeş deputatları Sovetinin deputatı, üç dəfə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı seçilmiş, iki dəfə Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin üzvü olmuşdur.
1951-ci ildə təqaüdə çıxana qədər Bakı dəmiryolu deposunda baş maşinist kimi çalışan F.Ağayevin adı 5 noyabr 1957-ci ildə Azərbaycan dəmir yolları Şöhrət Kitabına salınmışdır.
Təltifləri
İşlədiyi qatarları vaxtı-vaxtında və qəzasız mənzilə çatdrıması, istərsə də texnikanı əla vəziyyətdə saxlaması və bu baxımdan digər maşinistlərə kömək etməsinə görə 1934-cü ildə "Stalin zərbəçisi" nişanına, 1935-ci ilin mart ayında ona "1-ci dərəcəli maşinist" dərəcəsi verildi. 1943-cü ildə 118 nömrəli "Qızıl Ulduz" və 16249 nömrəli Lenin ordeninə layiq görülmüşdü. Təlimatçı-maşinist Firudin Qulu oğlu Ağayev SSRİ Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin 5 noyabr 1943-cü il tarixli Fərmanı ilə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdü. Müharibənin sonunadək əzmkarlıqla çalışan F.Ağayev 18 sentyabr 1944-cü il tarixində "Qafqazın müdafiəsinə görə medal" ilə təltif edilmişdir. 1945-ci ildə 36 dəmiryolçu orden və medallarla, 116 nəfər SSRİ Xalq Yollar Komisarlığının fəxri nişanları ilə təltif edilmişdir. 11 avqust 1945-ci ildə SSRİ Xalq Yollar komissarı tərəfindən maşinist- təlimatçı F.Ağayevə "Fəxri dəmiryolçu" nişanı verilmişdir. 25 yanvar 1946-cı il tarixində F.Ağayev "Böyük Vətən müharibəsində şərəfli və fədakar əməyə görə" medalı ilə təltif olunmuşdu. 1949-cu ildə "Əməkdə fərqlənməyə görə" ("За трудовое отличие") medalı ilə təltif edildi. Həmin ildə o, SSRİ Yollar Nazirliyi tərəfindən "Əla parovozçu" nişanına layiq görülmüşdü.
1943-cü ilin noyabr ayında isə F.Ağayev Sosialist Əməyi Qəhrəmanı kimi yüksək ada layiq görüldü.
Ədəbiyyat
- Герои стальных магистралей. Кн. 2. М. 2003
- Герои стальных магистралей. Кн. 3. М. 2004
- Герои труда военных лет 1941–1945. М. 2001
İstinadlar
- Ramiyə İsmaylova MATM kolleksiyasında ilk azərbaycanlı Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Firudin Ağayevə aid materiallar. Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi-2020.Bakı,411 s.
- Ramiyə İsmaylova MATM kolleksiyasında ilk azərbaycanlı Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Firudin Ağayevə aid materiallar. Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi-2020.Bakı,412–416 s.
- "Агаев Фирудин Гули-оглы". 2020-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Firudin Agayev Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Agayev Firudin Qulu oglu Agayev 19 fevral 1898 Aldere Zengezur qezasi 19 fevral 1958 Baki Sosialist Emeyi Qehremani 1943 ilk defe Sosialist Emeyi Qehremani adina layiq gorulmus ilk azerbaycanli demiryolcuFirudin AgayevDogum tarixi 19 fevral 1898 1898 02 19 Dogum yeri Zengezur qezasinin Aldere kendiVefat tarixi 19 fevral 1958 1958 02 19 60 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri BakiFealiyyeti neft muhendisi d MukafatlariHeyatiFirudin rusdilli senedlerde adi esasen Fridun Fridun yazilirdi 1898 ci il fevralin 19 da Zengezur qezasinin Aldere kendinde sade kendli ailesinde anadan olmusdur Atasi vefat edenden sonra hec bir tehsili olmayan Firudin Bakiya uz tutur Oz xatirelerinden melumdur ki burada o neft cenleri duzeldilen zavodda fehle sonra ise cilinger sagirdi kimi calismisdir Bir muddet sonra Baki deposuna ise duzelen genc oz dili ile desek parovozlara vurulmus ve tehsilsiz olmasina baxmayaraq onlarin qurulusunu oyrenmeye baslamisdir Gencin texnikaya olan maragi neticesinde onun masinist komekcisi teyin edirler Ozu uzerinde calisan Firudin 22 yasinda yazib oxumagi oyrenmis daha sonra ise qeliz texniki edebiyyatla tanis olmaga baslamisdir Dovrun realliqlarini derk eden genc 1924 cu ilde Azerbaycan Kommunist Partiyasina uzv olmus sonra ise Tiflisde parovoz masinistleri kurslarini ela qiymetlerle bitirmisdir Firudin Qulu oglu Agayev 1958 ci ilde Baki seherinde vefat etmisdir Qeyd etmek lazimdir ki Sosialist Emeyi Qehremani Firudin Agayevle bagli materiallar heyat yoldasi Mehdiyeva Balli Cefer qizinin tesebbusu ile aile uzvleri terefinden 1964 cu ilde Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyine tehvil verilmisdir Fealiyyeti1898 ci ilde anadan olan Firudin hele 13 yasinda Bakinin neft medenlerinde islemeye baslayir 1922 ci ilde o ixtisasini deyiserek Depo qazanxanasina ise duzelir Gergin zehmeti ve emekseverliyi neticesinde tezlikle masinist komekcisi vezifesine yukselir Boyuk Veten muharibesi baslayarken ise F Agayev artiq xetlere yeni buraxilmis suretli paravozlari idare edirdi O oz sahesi uzre yeni olan her seyi derhal menimseyir ve tetbiq edirdi Tiflis masinist kurslari onun bitirdiyi yegane tehsil muesisesi olmusdur Bakiya qayidandan sonra parovoz masinisti islemeye baslayan Firudin rehberliyin diqqetini ozune celb etmisdir Bele ki o neinki oz parovozunu ela veziyyetde saxlayir hetta diger masinistlere komek ederek texniki nazasliqlarin aradan qaldirlmasinda istirak edirdi Isletdiyi texnikani en mukemmel sekilde oyrenen genc masinist yeni cekilen demir yollarinda movcud olan problemli qeza ehtimalini artiran saheleri gosterir problemin movcudlugunu texnkini delillerle subut edirdi Belelikle onun komeyi ile 30 dan artiq potensial qeza hallari aradan qaldirilmisdir 1929 cu ilden masinist F Agayeve Azerbaycandaki demir yollarinin en agir sahelerinde islemek ozu de bu sahelerden sernisin qatarlarini kecirmek hevale olunur O neinki bu isin ohdesinden meharetle gelmis hetta bir sira semerelesdirici teklifler vermisdir Tekliflerden biri rehberliyin diqqetini xususile celb etmisdir F Agayev gosterirdi ki depolarda temir briqadalari catismir ve parovozlarda en kicik nasazliq bas verende uzun muddet hereketsiz qalir temir ucun novbeye dayanirlar Bu hem iqtisadiyyata ziyan vurur sernisin ve yukdasinmalarda fasileler emele gelirdi hem de masinist ve qatar heyetlerinin maaslarina menfi tesir gosterirdi Teklif ondan ibaret idi ki parovoz briqadalarinin tecrubeli bilikli iscilerinden ibaret temir qruplari teskil edilsin parovozlarin xirda ve orta temirlerini onlar heyata kecirsinler keyfiyyetli temire gore maas alsinlar Teklif hem sade zehmetkesler hem de rehberlik terefinden beyenildiyinden qisa muddet ezrinde muvafiq inzibati teskilati isler aparilmisdir 1943 cu ilin agrili acili gunlerinde o hemkari Vedernikov ile birge paravozlarin temir edilmesi ucun xususi cedvel tertib etmisdi Hemin iller Baki Deposunda Agayevin qrafiki ifadesi deyimi cox meshur idi 1941 1945 ci iller1941 ci ilde demiryolunun Baki bolmesinin 207 emekdasi plani 200 yerine yetirdiler Tedricen bele iscilerin sayi artdigindan muessiseler de plani artiqlamasi ile yerine yetirirdiler Is proseslerini suretlendiren en qabaqcil usullar tetbiq olunurdu Masinistler optimal rejimleri secerek qatarlarin suretlerinin artirilmasina veyanacagin qenaetine nail olmusdular Masinist F Agayevin briqadasi parovozu 75 min km temirsiz istismar ederek 21 t yanacaga qenaet etmisdir Baki Qudermez Simali Qafqazda doyusler onun yaxinliginda gedirdi istiqametinde qatarlarin istismari masinistlerden xususi bilik bacariq ve resadet teleb edirdi Bele ki reyslerin birinde aciq platformalarda tank ve toplar dasidigi zaman Agayevin qatari dusmen teyyarelerinin hemlesine meruz qalir Sureti artirib azaltmaqla keskin sekilde havaya coxlu buxar buraxmaqla yeniden suretle hereket etmekle masinist qatari zerbe altindan cixarib cebheye catdirmaga nail oldu Muharbe dovrunde Qafqazin en iri herbi neqliyyat qovsagi olan Baki Bileceri demir yolu qovsagina boyuk agirliq dusmusdur Bileceri stansiyasinda sutkada 970 vaqon doldurulub bosaldilirdi Azerbaycan lend lizin Transiran marsrutunda esas logistika merkezi oldugundan buradan coxlu sayda texnika silah ve sursat dasinirdi Hemcinin demir yollari ile strateji xarakterli xammal erzaq ve senaye mehsullari da dasinirdi Umumilikde 1941 1945 ci illerde Azerbaycan demir yollari ile 600 minden artiq neft ve neft mehsullari olan sisternler 700 min vaqon yuk gonderilimisdir SSRI nin isgal olunmus erazilerinden texliye olunmus zavod ve fabriklerin Qafqaza Merkezi Asiyaya kocurulmesinde Azerbaycan demir yollari vacib rol oynamislar Canli quvvenin cebhe bolgesine isgal olunmus erazilerden texliye olunmus qacqinlarin olkenin derinliklerine dasinmasinda da demir yollarinin rolu boyuk olmusdur Tesadufi deyil ki Baki sernisin vagzali 1943 1944 ve 1945 ci illerde SSRI Yollar Nazirliyinin kecici Qirmizi Bayragina layiq gorulmusdur Azerbaycan demiryolculari tekce Azerbaycan SSR erazisinde deyil hem de Tebriz Culfa marsrutu uzre isleyirdiler 1943 cu il aprelin 15 de SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin qerari ile demir yollarinda herbi veziyyet elan olundu Qerara esasen demir yollarinin butun fehle ve qulluqculari muharibenin sonuna qeder demir yollarinda ise seferber olunmus hesab edilirdiler Firudin Agayev 4000 ton yuku olan qatarlari birdefeye aparan ilk masinistlerden olmusdur Onun yetirmeleri olan masinistler Bunyadzade Qasimov Andreyev Huseynov Zaqfqaziya uzre yanacagin ayliq qenaet rekordunu qoymusdular F Agayevin tertib etdiyi parovozlarin temirinin xususi qrafikinde en xirda elementler bele nezerde tutulmusdur Bu parovozlara cari texniki xidmet gostermeye onlari temire dayandirmadan isletmeye imkan vermisdir Dusmen aviasiyasinin bombardmanlari altinda qatari manevrlerle idare etmeyin qaydalarini tertib eden Agayev nece nece eselonu xilas etmisir Qocaman masinist ozu defelerle 4000 ton yuk olan qatarlari cebhe xettine catdirmisdir Azerbaycan demiryolculari SSRI demiryolcularinin muharibe dovru suarini Vaxtinda catdirilan her qatar dusmene zerbedir canla basla heyata kecirmisdiler 1945 ci il mayinda muharibe antifasist olkelerin qelebesile neticelendi Muharibe illerinde Azerbaycan demir yollari muessiselerinin gosterdiyi fedakarliq ve resadet SSRI rehberliyinin nezerinden qacmamisdir Respublikanin o dovrdeki rehberi Mir Cefer Bagirov yaranmis seraitden istifade ederek Azerbaycan demir yollarinin Zaqafqaziya demir yollari terkibinden cixarilmasi teklifini ireli surdu Neticede SSRI Dovlet Mudafie Komitesinin 1945 ci il 6 iyul tarixli emrine esasen Azerbaycan demir yollari Zaqafqaziya demir yolu terkibinden cixarildi SSRI Xalq Yollar Komissarliginin 1945 ci il 28 iyul tarixli 647 9 sayli emri ile Azerbaycan demir yollari musteqil qurum kimi teskil edildi Muharibe illerinde butun texnika ve avadanliq demek olar ki siradan cixmisdi Yeni texnika ve avadanliq umumiyyetle istehsal olunmur esasli temir aparilmir ehtiyat hisseleri relsler spallar catismirdi F Agayev Baki seher zehmetkes deputatlari Sovetinin deputati uc defe Azerbaycan SSR Ali Sovetinin deputati secilmis iki defe Ali Sovetin Reyaset Heyetinin uzvu olmusdur 1951 ci ilde teqaude cixana qeder Baki demiryolu deposunda bas masinist kimi calisan F Agayevin adi 5 noyabr 1957 ci ilde Azerbaycan demir yollari Sohret Kitabina salinmisdir TeltifleriIslediyi qatarlari vaxti vaxtinda ve qezasiz menzile catdrimasi isterse de texnikani ela veziyyetde saxlamasi ve bu baximdan diger masinistlere komek etmesine gore 1934 cu ilde Stalin zerbecisi nisanina 1935 ci ilin mart ayinda ona 1 ci dereceli masinist derecesi verildi 1943 cu ilde 118 nomreli Qizil Ulduz ve 16249 nomreli Lenin ordenine layiq gorulmusdu Telimatci masinist Firudin Qulu oglu Agayev SSRI Ali Sovetinin Reyaset Heyetinin 5 noyabr 1943 cu il tarixli Fermani ile Sosialist Emeyi Qehremani adina layiq gorulmusdu Muharibenin sonunadek ezmkarliqla calisan F Agayev 18 sentyabr 1944 cu il tarixinde Qafqazin mudafiesine gore medal ile teltif edilmisdir 1945 ci ilde 36 demiryolcu orden ve medallarla 116 nefer SSRI Xalq Yollar Komisarliginin fexri nisanlari ile teltif edilmisdir 11 avqust 1945 ci ilde SSRI Xalq Yollar komissari terefinden masinist telimatci F Agayeve Fexri demiryolcu nisani verilmisdir 25 yanvar 1946 ci il tarixinde F Agayev Boyuk Veten muharibesinde serefli ve fedakar emeye gore medali ile teltif olunmusdu 1949 cu ilde Emekde ferqlenmeye gore Za trudovoe otlichie medali ile teltif edildi Hemin ilde o SSRI Yollar Nazirliyi terefinden Ela parovozcu nisanina layiq gorulmusdu 1943 cu ilin noyabr ayinda ise F Agayev Sosialist Emeyi Qehremani kimi yuksek ada layiq goruldu EdebiyyatGeroi stalnyh magistralej Kn 2 M 2003 Geroi stalnyh magistralej Kn 3 M 2004 Geroi truda voennyh let 1941 1945 M 2001IstinadlarRamiye Ismaylova MATM kolleksiyasinda ilk azerbaycanli Sosialist Emeyi Qehremani Firudin Agayeve aid materiallar Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi 2020 Baki 411 s Ramiye Ismaylova MATM kolleksiyasinda ilk azerbaycanli Sosialist Emeyi Qehremani Firudin Agayeve aid materiallar Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi 2020 Baki 412 416 s Agaev Firudin Guli ogly 2020 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 20