Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Finlandiya Silahlı Qüvvələri (fin. Puolustusvoimat, isv. Försvarsmakten), Finlandiya Respublikasının suverenliyini, ərazi bütövlüyünü və müstəqilliyini qorumaqla vəzifələndirilmiş hərbi təşkilatdır. FDF, Quru Qoşunları, Hərbi Dəniz Qüvvələri və Hava Qüvvələrindən ibarətdir. 1918-ci ildə Finlandiya Vətəndaş Müharibəsindən sonra təsis edilən FDF, ölkənin təhlükəsizliyinin təmin olunmasında və beynəlxalq sülhməramlı əməliyyatlarda iştirak etməklə mühüm rol oynayır.
| Finlandiya Silahlı Qüvvələri | |
|---|---|
| Ölkə | |
| Tərkibi | |
| Döyüşlər | |
| puolustusvoimat.fi | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarix
Finlandiya Vətəndaş Müharibəsi və Silahlı Qüvvələrin təsis edilməsi (1918)
1918-ci ilin yanvarında başlayan Finlandiya Vətəndaş Müharibəsi, ölkənin müstəqilliyinin ilk illərində baş verən və Ağ Qvardiya ilə Qırmızı Qvardiya arasında gedən qanlı bir mübarizə idi. Ağ Qvardiya, Alman İmperiyasının dəstəyi ilə qalib gəldi və nəticədə Finlandiya Silahlı Qüvvələri (FDF) təsis edildi. General Carl Gustaf Emil Mannerheim, FDF-nin ilk baş komandanı təyin edildi və ordunun təşkilatlanması və modernləşdirilməsində mühüm rol oynadı.
İkinci Dünya Müharibəsi və Finlandiyanın rolu (1939-1945)
İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Finlandiya, Sovet İttifaqı ilə iki dəfə müharibə apardı. Qış müharibəsi (1939-1940) zamanı Finlandiya, Sovet işğalına qarşı qəhrəmancasına müqavimət göstərdi, lakin nəticədə ərazi güzəştlərinə məcbur oldu. Davam müharibəsi (1941-1944) zamanı Finlandiya, Almaniya ilə ittifaq quraraq itirilmiş əraziləri geri almağa çalışdı. Lakin 1944-cü ildə Finlandiya, Sovet İttifaqı ilə ayrı sülh müqaviləsi imzalamağa məcbur oldu və Laplandiya müharibəsi (1944-1945) zamanı Alman qüvvələrini ölkədən çıxardı.
Soyuq Müharibə dövrü və bitərəflik siyasəti (1947-1991)
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Finlandiya, Sovet İttifaqı ilə Dostluq, Əməkdaşlıq və Qarşılıqlı Yardım Müqaviləsi imzaladı və bitərəf siyasət yürütməyə başladı. Bu dövrdə FDF, ölkənin təhlükəsizliyini təmin etmək və bitərəfliyini qorumaq üçün müdafiə qabiliyyətini gücləndirməyə davam etdi. FDF, həm Şərq, həm də Qərb texnologiyalarından istifadə edərək balanslı bir silahlanma siyasəti yürütdü.
Müasir dövr və NATO ilə əməkdaşlıq (1994-günümüz)
Soyuq Müharibənin sona çatması ilə Finlandiya, beynəlxalq əməkdaşlığı genişləndirdi və 1994-cü ildə NATO-nun Sülh Naminə Tərəfdaşlıq proqramına qoşuldu. FDF, NATO təlimlərində fəal iştirak etdi və müttəfiqlərlə birgə əməliyyatlarda təcrübə qazandı. 2014-cü ildə Krımın ilhaqından sonra Finlandiya, müdafiə xərclərini artırdı və NATO ilə əməkdaşlığı daha da dərinləşdirdi. 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü, Finlandiyanın təhlükəsizlik mühitini köklü şəkildə dəyişdirdi və ölkəni NATO-ya üzvlük üçün müraciət etməyə sövq etdi. 2023-cü ilin aprelində Finlandiya, NATO-nun 31-ci üzvü oldu və bu, ölkənin müdafiə siyasətində yeni bir dövrün başlanğıcını qoydu.
Təşkilat
Ali Baş Komandan (Prezident)
Finlandiya Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı Finlandiya Respublikasının Prezidentidir. Prezident, müharibə elan etmək, sülh bağlamaq və Silahlı Qüvvələrin ümumi istiqamətini təyin etmək səlahiyyətinə malikdir. Hazırda bu vəzifəni Aleksandr Stubb icra edir.
Müdafiə Nazirliyi və Müdafiə Qüvvələri Baş Qərargahı
Müdafiə Nazirliyi (Puolustusministeriö), Silahlı Qüvvələrin inkişafı, təşkili və idarə olunması ilə məşğul olan hökumət qurumudur. Müdafiə Nazirliyinə hazırda Antti Kaikkonen rəhbərlik edir. Müdafiə Qüvvələri Baş Qərargahı (Pääesikunta), Silahlı Qüvvələrin əməliyyat rəhbərliyini həyata keçirir və Baş Qərargah rəisi tərəfindən idarə olunur. Hazırda bu vəzifəni general Timo Kivinen tutur.
Quru Qoşunları, Hərbi Dəniz Qüvvələri və Hava Qüvvələri
Finlandiya Silahlı Qüvvələri üç əsas qoldan ibarətdir:
- Quru Qoşunları (Maavoimat): Ölkənin quru sərhədlərinin müdafiəsi, ərazi bütövlüyünün qorunması və daxili təhlükəsizliyin təmin edilməsi ilə məşğul olur. Quru Qoşunlarına hazırda general Pasi Välimäki komandanlıq edir.
- Hərbi Dəniz Qüvvələri (Merivoimat): Finlandiyanın sahil xəttini və ərazi sularını qoruyur, dəniz nəqliyyatının təhlükəsizliyini təmin edir və dəniz əməliyyatlarında iştirak edir. Hərbi Dəniz Qüvvələrinə hazırda kommodor Jori Harju komandanlıq edir.
- Hava Qüvvələri (Ilmavoimat): Hava məkanının mühafizəsi, hava hücumundan müdafiə, hava nəqliyyatı və digər hava əməliyyatları ilə məşğul olur. Hava Qüvvələrinə hazırda general Juha-Pekka Keränen komandanlıq edir.
Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr və digər bölmələr
FDF-nin tərkibində Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr (Erikoisjoukot) də vardır. Bu qüvvələr, xüsusi əməliyyatlar, kəşfiyyat, antiterror və digər yüksək riskli vəzifələri yerinə yetirmək üçün təlim keçmiş elit hərbçilərdən ibarətdir. Bundan əlavə, FDF-də Logistik Komandanlığı (Logistiikkalaitos) və digər dəstək bölmələri də fəaliyyət göstərir. Bu bölmələr, Silahlı Qüvvələrin təchizatı, texniki xidməti, tibbi təminatı və digər logistik ehtiyaclarını qarşılayır.
Hərbi xidmət
Ümumi hərbi xidmət və alternativ xidmət
Finlandiyada ümumi hərbi xidmət məcburidir və bütün kişi vətəndaşlar üçün 18 yaşından etibarən tətbiq olunur. Hərbi xidmət müddəti 6, 9 və ya 12 aydır və xidmət növündən asılı olaraq dəyişir. Qadınlar könüllü olaraq hərbi xidmətə cəlb oluna bilərlər. Dini və ya əqidə etiqadlarına görə hərbi xidmətdən imtina edən şəxslər üçün 12 aylıq alternativ mülki xidmət imkanı təklif olunur.
Ehtiyat qüvvələr və səfərbərlik sistemi
Finlandiya Silahlı Qüvvələri, təlim keçmiş ehtiyat qüvvələrə əsaslanan güclü bir səfərbərlik sisteminə malikdir. Hərbi xidmətini başa vurmuş şəxslər, müəyyən yaş həddinə çatana qədər ehtiyatda qalır və müntəzəm olaraq təlim toplantılarına çağırılırlar. Bu sistem, ölkənin müdafiə qabiliyyətini gücləndirir və böhran və ya müharibə zamanı qısa müddətdə böyük bir hərbi güc yaratmağa imkan verir.
Hərbi təhsil və təlim müəssisələri
Finlandiya Silahlı Qüvvələri, hərbi personalın təhsili və təlimi üçün müxtəlif müəssisələrə malikdir. Bunlara Milli Müdafiə Universiteti (Maanpuolustuskorkeakoulu), Quru Qoşunları Akademiyası (Maasotakoulu), Hərbi Dəniz Akademiyası (Merisotakoulu) və Hava Qüvvələri Akademiyası (Ilmasotakoulu) daxildir. Bu müəssisələr, zabitlər, gizirlər və digər hərbi mütəxəssislər üçün müxtəlif səviyyələrdə təhsil və təlim proqramları təklif edir.
Avadanlıq
Quru Qoşunları avadanlığı
- Tanklar: Leopard 2A4, Leopard 2A6
- Zirehli döyüş maşınları: CV9030, BMP-2
- Zirehli personal daşıyıcıları: Patria AMV, Sisu XA-180, Sisu XA-185
- Artilleriya: K9 Thunder özüyeriyən haubitsa, 155 K 98 topu, 122 H 63 haubitsa, AMOS özüyeriyən minaatan
- Raket sistemləri: M270 MLRS
- Tank əleyhinə raketlər: EuroSpike LR, NLAW
- Hava hücumundan müdafiə sistemləri: ASRAD-R, Crotale NG, Mistral
Hərbi Dəniz Qüvvələri avadanlığı
- Raket katerləri: Hamina sinfi
- Mina gəmiləri: Hämeenmaa sinfi, Pansio sinfi, Katanpää sinfi
- Patrul katerləri: Rauma sinfi, Uisko sinfi
- Desant gəmiləri: Jehu sinfi, Jurmo sinfi
- Sualtı qayıqları: Yoxdur (tarixən istifadə olunub)
Hava Qüvvələri avadanlığı
- Döyüş təyyarələri: F/A-18 Hornet (modernləşdirilmiş), F-35A Lightning II (sifariş verilmiş)
- Təlim təyyarələri: BAE Hawk, Grob G 115
- Nəqliyyat təyyarələri: C-295M, C-130 Hercules
- Helikopterlər: NH90, Hughes MD500
- Hava hücumundan müdafiə sistemləri: NASAMS 2, IRIS-T SLS/SLM
Ortaq istifadə olunan avadanlıq
- Nəqliyyat vasitələri: Sisu E13TP zirehli yük maşını, Patria AMV XA-360 zirehli personal daşıyıcısı, Mercedes-Benz Unimog, Toyota Hilux
- Rabitə sistemləri: Ericsson, Nokia, Thales
- Müşahidə sistemləri: Radarlar, sensorlar, pilotsuz uçuş aparatları (PUA)
Beynəlxalq əməkdaşlıq
NATO ilə tərəfdaşlıq və üzvlük prosesi
Finlandiya, 1994-cü ildə NATO-nun Sülh Naminə Tərəfdaşlıq (PfP) proqramına qoşularaq alyansla əməkdaşlığa başlamışdır. Bu çərçivədə Finlandiya Silahlı Qüvvələri, NATO təlimlərində fəal iştirak etmiş, qarşılıqlı əməliyyat uyğunluğunu artırmış və təcrübə mübadiləsi aparmışdır. 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü, Finlandiyanın təhlükəsizlik mühitini köklü şəkildə dəyişdirdi və ölkə rəhbərliyini NATO-ya üzvlük üçün müraciət etməyə sövq etdi. 2023-cü ilin aprelində Finlandiya, NATO-nun 31-ci üzvü oldu və bununla da ölkənin müdafiə siyasətində yeni bir dövr başladı. NATO üzvlüyü, Finlandiyanın təhlükəsizliyini gücləndirmiş, kollektiv müdafiə təminatları vermiş və alyansla hərbi əməkdaşlığı daha da dərinləşdirmişdir.
BMT sülhməramlı əməliyyatlarda iştirak
Finlandiya, BMT-nin sülhməramlı əməliyyatlarında fəal iştirak edən ölkələrdəndir. FDF, 1950-ci illərdən etibarən dünyanın müxtəlif bölgələrində BMT mandatı altında sülhməramlı əməliyyatlarda iştirak etmişdir. Finlandiya hərbçiləri, Kipr, Bosniya və Herseqovina, Kosovo, Əfqanıstan, Livan və digər bölgələrdə sülhün və təhlükəsizliyin qorunmasına töhfə vermişlər. FDF, sülhməramlı əməliyyatlarda peşəkarlığı, bitərəfliyi və sülh quruculuğuna verdiyi töhfələrlə tanınır.
Digər ölkələrlə hərbi əməkdaşlıq
Finlandiya, NATO üzvlüyündən əlavə, İsveç, Norveç, Danimarka, Estoniya, Latviya və Litva kimi digər Nordik və Baltik ölkələri ilə sıx hərbi əməkdaşlıq edir. Bu əməkdaşlıq, birgə təlimlər, təcrübə mübadiləsi, müdafiə sənayesi əməkdaşlığı və digər sahələri əhatə edir. Finlandiya, həmçinin ABŞ, Böyük Britaniya, Almaniya və Fransa kimi digər Avropa ölkələri ilə də ikitərəfli və çoxtərəfli hərbi əməkdaşlıq münasibətlərinə malikdir.
Müasir çağırışlar və gələcək planlar
Hibrid təhdidlər və kiber təhlükəsizlik
Müasir dövrün təhlükəsizlik mühiti, hibrid təhdidlər və kiber təhlükəsizlik kimi yeni çağırışlarla xarakterizə olunur. Finlandiya Silahlı Qüvvələri, bu təhdidlərə qarşı mübarizə aparmaq və ölkənin milli təhlükəsizliyini qorumaq üçün səylərini artırır. FDF, kiber hücumların qarşısını almaq, aşkarlamaq və onlara cavab vermək üçün kiber müdafiə qabiliyyətini gücləndirir. Həmçinin, dezinformasiya və təbliğat kimi hibrid təhdidlərlə mübarizə aparmaq üçün strateji kommunikasiya və vəziyyətdən xəbərdarlıq tədbirləri həyata keçirir.
Arktika bölgəsindəki hərbi fəallıq
Arktika bölgəsindəki iqlim dəyişikliyi və təbii sərvətlərin əldə edilməsi imkanlarının artması, bu bölgədə hərbi fəallığın artmasına səbəb olmuşdur. Finlandiya, Arktika Şurasının üzvü kimi, bu bölgədəki təhlükəsizlik və sabitliyin qorunmasında maraqlıdır. FDF, Arktika şəraitində əməliyyat aparmaq qabiliyyətini artırmaq üçün yeni texnologiyalar və avadanlıqlar əldə edir, soyuq iqlim şəraitində təlimlər keçirir və beynəlxalq tərəfdaşlarla əməkdaşlığı genişləndirir.
Müdafiə büdcəsi və modernləşdirmə layihələri
Finlandiya, müdafiə qabiliyyətini gücləndirmək və müasir təhdidlərə cavab vermək üçün müdafiə büdcəsini artırır və modernləşdirmə layihələri həyata keçirir. F-35 təyyarələrinin alınması, Quru Qoşunlarının yeni zirehli texnika ilə təchiz edilməsi, Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəmi parkının yenilənməsi və digər layihələr, FDF-nin döyüş qabiliyyətini artırmaq və gələcək təhlükəsizlik çağırışlarına hazır olmaq məqsədi daşıyır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Ari Raunio. Lentomeripuolustuksen kehitys Suomessa. Tampereen yliopisto. 1990. ISBN .
- Jukka Raunio. Itsenäisen Suomen puolustuspolitiikka 1945-1990. WSOY. 1992. ISBN .
- Pasi Kesseli; Martti Lehtola; Sakari Viinikainen. Suomen ilmavoimat 1939-1945. Koala-kustannus. 2005. ISBN .
- Kalevi Keskinen; Kari Stenman; Klaus Niska. Suomen ilmavoimien historia 21 – Lentävät ritarit. Tietoteos. 1995. ISBN .
- Kari Stenman; Kalevi Keskinen. Finnish Aces of World War 2. Osprey Publishing. 1998. ISBN .
- Jukka Raunio. Itsenäisen Suomen puolustuspolitiikka 1945-1990. WSOY. 1992. ISBN .
- Markku Jokisipilä. Aseveljiä vai liittolaisia: Suomi, NATO ja Euroopan turvallisuusjärjestelmään osallistuminen 1991–2009. SKS. 2010. ISBN .
Xarici keçidlər
- Finlandiya Müdafiə Nazirliyinin rəsmi saytı
- Finlandiya Silahlı Qüvvələrinin rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Finlandiya Silahli Quvveleri fin Puolustusvoimat isv Forsvarsmakten Finlandiya Respublikasinin suverenliyini erazi butovluyunu ve musteqilliyini qorumaqla vezifelendirilmis herbi teskilatdir FDF Quru Qosunlari Herbi Deniz Quvveleri ve Hava Quvvelerinden ibaretdir 1918 ci ilde Finlandiya Vetendas Muharibesinden sonra tesis edilen FDF olkenin tehlukesizliyinin temin olunmasinda ve beynelxalq sulhmeramli emeliyyatlarda istirak etmekle muhum rol oynayir Finlandiya Silahli QuvveleriOlke FinlandiyaTerkibi Finlandiya Silahli Quvveleri Finlandiya Hava QuvveleriDoyusler Finlandiya vetendas muharibesi SSRI Finlandiya muharibesi 1939 1940 Davam muharibesi Lapland muharibesi Livan vetendas muharibesi Efqanistan muharibesipuolustusvoimat fi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixFinlandiya Vetendas Muharibesi ve Silahli Quvvelerin tesis edilmesi 1918 1918 ci ilin yanvarinda baslayan Finlandiya Vetendas Muharibesi olkenin musteqilliyinin ilk illerinde bas veren ve Ag Qvardiya ile Qirmizi Qvardiya arasinda geden qanli bir mubarize idi Ag Qvardiya Alman Imperiyasinin desteyi ile qalib geldi ve neticede Finlandiya Silahli Quvveleri FDF tesis edildi General Carl Gustaf Emil Mannerheim FDF nin ilk bas komandani teyin edildi ve ordunun teskilatlanmasi ve modernlesdirilmesinde muhum rol oynadi Ikinci Dunya Muharibesi ve Finlandiyanin rolu 1939 1945 Ikinci Dunya Muharibesi zamani Finlandiya Sovet Ittifaqi ile iki defe muharibe apardi Qis muharibesi 1939 1940 zamani Finlandiya Sovet isgalina qarsi qehremancasina muqavimet gosterdi lakin neticede erazi guzestlerine mecbur oldu Davam muharibesi 1941 1944 zamani Finlandiya Almaniya ile ittifaq quraraq itirilmis erazileri geri almaga calisdi Lakin 1944 cu ilde Finlandiya Sovet Ittifaqi ile ayri sulh muqavilesi imzalamaga mecbur oldu ve Laplandiya muharibesi 1944 1945 zamani Alman quvvelerini olkeden cixardi Soyuq Muharibe dovru ve bitereflik siyaseti 1947 1991 Ikinci Dunya Muharibesinden sonra Finlandiya Sovet Ittifaqi ile Dostluq Emekdasliq ve Qarsiliqli Yardim Muqavilesi imzaladi ve biteref siyaset yurutmeye basladi Bu dovrde FDF olkenin tehlukesizliyini temin etmek ve biterefliyini qorumaq ucun mudafie qabiliyyetini guclendirmeye davam etdi FDF hem Serq hem de Qerb texnologiyalarindan istifade ederek balansli bir silahlanma siyaseti yurutdu Muasir dovr ve NATO ile emekdasliq 1994 gunumuz Soyuq Muharibenin sona catmasi ile Finlandiya beynelxalq emekdasligi genislendirdi ve 1994 cu ilde NATO nun Sulh Namine Terefdasliq proqramina qosuldu FDF NATO telimlerinde feal istirak etdi ve muttefiqlerle birge emeliyyatlarda tecrube qazandi 2014 cu ilde Krimin ilhaqindan sonra Finlandiya mudafie xerclerini artirdi ve NATO ile emekdasligi daha da derinlesdirdi 2022 ci ilde Rusiyanin Ukraynaya tecavuzu Finlandiyanin tehlukesizlik muhitini koklu sekilde deyisdirdi ve olkeni NATO ya uzvluk ucun muraciet etmeye sovq etdi 2023 cu ilin aprelinde Finlandiya NATO nun 31 ci uzvu oldu ve bu olkenin mudafie siyasetinde yeni bir dovrun baslangicini qoydu TeskilatAli Bas Komandan Prezident Finlandiya Silahli Quvvelerinin Ali Bas Komandani Finlandiya Respublikasinin Prezidentidir Prezident muharibe elan etmek sulh baglamaq ve Silahli Quvvelerin umumi istiqametini teyin etmek selahiyyetine malikdir Hazirda bu vezifeni Aleksandr Stubb icra edir Mudafie Nazirliyi ve Mudafie Quvveleri Bas Qerargahi Mudafie Nazirliyi Puolustusministerio Silahli Quvvelerin inkisafi teskili ve idare olunmasi ile mesgul olan hokumet qurumudur Mudafie Nazirliyine hazirda Antti Kaikkonen rehberlik edir Mudafie Quvveleri Bas Qerargahi Paaesikunta Silahli Quvvelerin emeliyyat rehberliyini heyata kecirir ve Bas Qerargah reisi terefinden idare olunur Hazirda bu vezifeni general Timo Kivinen tutur Quru Qosunlari Herbi Deniz Quvveleri ve Hava Quvveleri Finlandiya Silahli Quvveleri uc esas qoldan ibaretdir Quru Qosunlari Maavoimat Olkenin quru serhedlerinin mudafiesi erazi butovluyunun qorunmasi ve daxili tehlukesizliyin temin edilmesi ile mesgul olur Quru Qosunlarina hazirda general Pasi Valimaki komandanliq edir Herbi Deniz Quvveleri Merivoimat Finlandiyanin sahil xettini ve erazi sularini qoruyur deniz neqliyyatinin tehlukesizliyini temin edir ve deniz emeliyyatlarinda istirak edir Herbi Deniz Quvvelerine hazirda kommodor Jori Harju komandanliq edir Hava Quvveleri Ilmavoimat Hava mekaninin muhafizesi hava hucumundan mudafie hava neqliyyati ve diger hava emeliyyatlari ile mesgul olur Hava Quvvelerine hazirda general Juha Pekka Keranen komandanliq edir Xususi Teyinatli Quvveler ve diger bolmeler FDF nin terkibinde Xususi Teyinatli Quvveler Erikoisjoukot de vardir Bu quvveler xususi emeliyyatlar kesfiyyat antiterror ve diger yuksek riskli vezifeleri yerine yetirmek ucun telim kecmis elit herbcilerden ibaretdir Bundan elave FDF de Logistik Komandanligi Logistiikkalaitos ve diger destek bolmeleri de fealiyyet gosterir Bu bolmeler Silahli Quvvelerin techizati texniki xidmeti tibbi teminati ve diger logistik ehtiyaclarini qarsilayir Herbi xidmetUmumi herbi xidmet ve alternativ xidmet Finlandiyada umumi herbi xidmet mecburidir ve butun kisi vetendaslar ucun 18 yasindan etibaren tetbiq olunur Herbi xidmet muddeti 6 9 ve ya 12 aydir ve xidmet novunden asili olaraq deyisir Qadinlar konullu olaraq herbi xidmete celb oluna bilerler Dini ve ya eqide etiqadlarina gore herbi xidmetden imtina eden sexsler ucun 12 ayliq alternativ mulki xidmet imkani teklif olunur Ehtiyat quvveler ve seferberlik sistemi Finlandiya Silahli Quvveleri telim kecmis ehtiyat quvvelere esaslanan guclu bir seferberlik sistemine malikdir Herbi xidmetini basa vurmus sexsler mueyyen yas heddine catana qeder ehtiyatda qalir ve muntezem olaraq telim toplantilarina cagirilirlar Bu sistem olkenin mudafie qabiliyyetini guclendirir ve bohran ve ya muharibe zamani qisa muddetde boyuk bir herbi guc yaratmaga imkan verir Herbi tehsil ve telim muessiseleri Finlandiya Silahli Quvveleri herbi personalin tehsili ve telimi ucun muxtelif muessiselere malikdir Bunlara Milli Mudafie Universiteti Maanpuolustuskorkeakoulu Quru Qosunlari Akademiyasi Maasotakoulu Herbi Deniz Akademiyasi Merisotakoulu ve Hava Quvveleri Akademiyasi Ilmasotakoulu daxildir Bu muessiseler zabitler gizirler ve diger herbi mutexessisler ucun muxtelif seviyyelerde tehsil ve telim proqramlari teklif edir AvadanliqQuru Qosunlari avadanligi Tanklar Leopard 2A4 Leopard 2A6 Zirehli doyus masinlari CV9030 BMP 2 Zirehli personal dasiyicilari Patria AMV Sisu XA 180 Sisu XA 185 Artilleriya K9 Thunder ozuyeriyen haubitsa 155 K 98 topu 122 H 63 haubitsa AMOS ozuyeriyen minaatan Raket sistemleri M270 MLRS Tank eleyhine raketler EuroSpike LR NLAW Hava hucumundan mudafie sistemleri ASRAD R Crotale NG MistralHerbi Deniz Quvveleri avadanligi Raket katerleri Hamina sinfi Mina gemileri Hameenmaa sinfi Pansio sinfi Katanpaa sinfi Patrul katerleri Rauma sinfi Uisko sinfi Desant gemileri Jehu sinfi Jurmo sinfi Sualti qayiqlari Yoxdur tarixen istifade olunub Hava Quvveleri avadanligi Doyus teyyareleri F A 18 Hornet modernlesdirilmis F 35A Lightning II sifaris verilmis Telim teyyareleri BAE Hawk Grob G 115 Neqliyyat teyyareleri C 295M C 130 Hercules Helikopterler NH90 Hughes MD500 Hava hucumundan mudafie sistemleri NASAMS 2 IRIS T SLS SLMOrtaq istifade olunan avadanliq Neqliyyat vasiteleri Sisu E13TP zirehli yuk masini Patria AMV XA 360 zirehli personal dasiyicisi Mercedes Benz Unimog Toyota Hilux Rabite sistemleri Ericsson Nokia Thales Musahide sistemleri Radarlar sensorlar pilotsuz ucus aparatlari PUA Beynelxalq emekdasliqNATO ile terefdasliq ve uzvluk prosesi Finlandiya 1994 cu ilde NATO nun Sulh Namine Terefdasliq PfP proqramina qosularaq alyansla emekdasliga baslamisdir Bu cercivede Finlandiya Silahli Quvveleri NATO telimlerinde feal istirak etmis qarsiliqli emeliyyat uygunlugunu artirmis ve tecrube mubadilesi aparmisdir 2022 ci ilde Rusiyanin Ukraynaya tecavuzu Finlandiyanin tehlukesizlik muhitini koklu sekilde deyisdirdi ve olke rehberliyini NATO ya uzvluk ucun muraciet etmeye sovq etdi 2023 cu ilin aprelinde Finlandiya NATO nun 31 ci uzvu oldu ve bununla da olkenin mudafie siyasetinde yeni bir dovr basladi NATO uzvluyu Finlandiyanin tehlukesizliyini guclendirmis kollektiv mudafie teminatlari vermis ve alyansla herbi emekdasligi daha da derinlesdirmisdir BMT sulhmeramli emeliyyatlarda istirak Finlandiya BMT nin sulhmeramli emeliyyatlarinda feal istirak eden olkelerdendir FDF 1950 ci illerden etibaren dunyanin muxtelif bolgelerinde BMT mandati altinda sulhmeramli emeliyyatlarda istirak etmisdir Finlandiya herbcileri Kipr Bosniya ve Herseqovina Kosovo Efqanistan Livan ve diger bolgelerde sulhun ve tehlukesizliyin qorunmasina tohfe vermisler FDF sulhmeramli emeliyyatlarda pesekarligi biterefliyi ve sulh quruculuguna verdiyi tohfelerle taninir Diger olkelerle herbi emekdasliq Finlandiya NATO uzvluyunden elave Isvec Norvec Danimarka Estoniya Latviya ve Litva kimi diger Nordik ve Baltik olkeleri ile six herbi emekdasliq edir Bu emekdasliq birge telimler tecrube mubadilesi mudafie senayesi emekdasligi ve diger saheleri ehate edir Finlandiya hemcinin ABS Boyuk Britaniya Almaniya ve Fransa kimi diger Avropa olkeleri ile de ikiterefli ve coxterefli herbi emekdasliq munasibetlerine malikdir Muasir cagirislar ve gelecek planlarHibrid tehdidler ve kiber tehlukesizlik Muasir dovrun tehlukesizlik muhiti hibrid tehdidler ve kiber tehlukesizlik kimi yeni cagirislarla xarakterize olunur Finlandiya Silahli Quvveleri bu tehdidlere qarsi mubarize aparmaq ve olkenin milli tehlukesizliyini qorumaq ucun seylerini artirir FDF kiber hucumlarin qarsisini almaq askarlamaq ve onlara cavab vermek ucun kiber mudafie qabiliyyetini guclendirir Hemcinin dezinformasiya ve tebligat kimi hibrid tehdidlerle mubarize aparmaq ucun strateji kommunikasiya ve veziyyetden xeberdarliq tedbirleri heyata kecirir Arktika bolgesindeki herbi fealliq Arktika bolgesindeki iqlim deyisikliyi ve tebii servetlerin elde edilmesi imkanlarinin artmasi bu bolgede herbi fealligin artmasina sebeb olmusdur Finlandiya Arktika Surasinin uzvu kimi bu bolgedeki tehlukesizlik ve sabitliyin qorunmasinda maraqlidir FDF Arktika seraitinde emeliyyat aparmaq qabiliyyetini artirmaq ucun yeni texnologiyalar ve avadanliqlar elde edir soyuq iqlim seraitinde telimler kecirir ve beynelxalq terefdaslarla emekdasligi genislendirir Mudafie budcesi ve modernlesdirme layiheleri Finlandiya mudafie qabiliyyetini guclendirmek ve muasir tehdidlere cavab vermek ucun mudafie budcesini artirir ve modernlesdirme layiheleri heyata kecirir F 35 teyyarelerinin alinmasi Quru Qosunlarinin yeni zirehli texnika ile techiz edilmesi Herbi Deniz Quvvelerinin gemi parkinin yenilenmesi ve diger layiheler FDF nin doyus qabiliyyetini artirmaq ve gelecek tehlukesizlik cagirislarina hazir olmaq meqsedi dasiyir Hemcinin baxFinlandiya Quru Qosunlari Finlandiya Herbi Deniz Quvveleri Finlandiya Hava QuvveleriIstinadlarAri Raunio Lentomeripuolustuksen kehitys Suomessa Tampereen yliopisto 1990 ISBN 951 44 2786 3 Jukka Raunio Itsenaisen Suomen puolustuspolitiikka 1945 1990 WSOY 1992 ISBN 951 0 17470 6 Pasi Kesseli Martti Lehtola Sakari Viinikainen Suomen ilmavoimat 1939 1945 Koala kustannus 2005 ISBN 952 5186 63 4 Kalevi Keskinen Kari Stenman Klaus Niska Suomen ilmavoimien historia 21 Lentavat ritarit Tietoteos 1995 ISBN 951 97086 4 2 Kari Stenman Kalevi Keskinen Finnish Aces of World War 2 Osprey Publishing 1998 ISBN 1 85532 783 X Jukka Raunio Itsenaisen Suomen puolustuspolitiikka 1945 1990 WSOY 1992 ISBN 951 0 17470 6 Markku Jokisipila Aseveljia vai liittolaisia Suomi NATO ja Euroopan turvallisuusjarjestelmaan osallistuminen 1991 2009 SKS 2010 ISBN 978 952 222 176 6 Xarici kecidlerFinlandiya Mudafie Nazirliyinin resmi sayti Finlandiya Silahli Quvvelerinin resmi sayti