Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Adıgözəlov Fikrət Salam oğlu — iqtisad elmləri doktoru, professor.
| Fikrət Adıgözəlov | |
|---|---|
| Fikrət Salam oğlu Adıgözəlov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Qubadlı, Azərbaycan SSR |
| Elm sahəsi | İqtisadçı |
| Elmi dərəcəsi | İqtisad elmləri doktoru (1990) |
| Elmi adı | Professor (1991) |
Həyatı
Fikrət Adıgözəlov 1943-cü ildə Qubadlı rayonunda anadan olub. Ali təhsilin başa vurduqdan və ordu sıralarında xidməti vəzifəsini yerinə yetirdikdən sonra 1968-ci ildə Azərbaycan Dövlət Plan komitəsinin ET iqtisadiyyat institutunda kiçik elmi işçi, baş elmi işçi işləmiş, 1976-cı ildə isə su resursları və su təsərrüfatı tikintiləri bölməsinə rəhbərlik etmişdir. O, 1983-1991-ci illərdə Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri institutunda "Hidrotexnika işlərinin təşkili və texnologiyası" kafedrasının dosenti, 1991-1997-ci illərdə həmin kafedranın professoru seçilmişdir. 1988-1999-cu illərdə isə humanitar və ictimai fənlər kafedrasının müdiri işləmişdir. 1999-cu ilin sentyabrından o, "İnşaatın iqtisadiyyatı" kafedrasının professoru vəzifəsində çalışır.
Elmi fəaliyyəti
Fikrət Adıgözəlov elm və tədris ocaqlarında işlədiyi müddətdə su problemlərinə dair dövlət əhəmiyyətli elmi-tədqiqat işləri yerinə yetirmiş, respublikamızda su təsərrüfatı təyinatlı çoxlu tikinti obyektlərinin inşasının səmərəliliyini elmi cəhətdən əsaslandırmışdır. Bunların əksəriyyəti ölkənin xalq təsərrüfatı planına daxil edilərək, tikintisi həyata keçirilmişdir ki, bu da respublikamızda ucuz elektrik enerjisi istehsalının artmasına və suvarılan sahələrdə kənd təsərrüfatının inkişafına böyük təsir göstərmişdir.
Fikrət Adıgözəlov su təsərrüfatının aktual problemlərinə dair apardığı elmi-tədqiqat işlərinə yekunlaşdıraraq 1976-cı ildə "Sudan səmərəli istifadə olunmasının və mühafizəsinin Naxçıvan MSSR-də məhsuldar qüvvələrin inkişafı və yerləşdirilməsinə təsiri"nə dair aktual bir mövzuda dissertasiya müdafiə edərək iqtisad elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır.
F.S.Adıgözəlovun tədqiqatları konkret nəzəri, metodoloji və praktiki əhəmiyyət kəsb edən problemlərin dərindən həllinə yönəldiyindən geniş aprobasiya olunmuşdur. O, Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsinin ET İqtisadiyyat institutu tərəfindən işlənən "Azərbaycan SSR-də 1970-1990-cı illərdə məhsuldar qüvvələrin inkişafı və yerləşdirilməsinin əsas istiqamətləri" və "2000-ci ilə qədər dövr üçün Azərbaycan SSR-də məhsuldar qüvvələrin inkişafı və yerləşdirilməsi sxemi"nin əsas müəlliflərindən biri olmuşdur. Onun tərəfindən keçmiş ittifaqda ilk dəfə su ehtiyatlarının müxtəlif olduğu sahələrdə iqtisadı rayonlar üzrə su təsərrüfatı balansları tərtib edilmişdir ki, bu da regionların su təminatını daha düzgün əks etdirməklə su anbarları və digər böyük su təsərrüfatı obyektlərinin tikintisini iqtisadı cəhətdən əsaslandırılıb həyata keçirilməsinə imkan vermişdir. F.S.Adıgözəlov tərəfindən su təsərrüfatı balanslarının işlənməsi metodikası və tərtibi mərkəzi təşkilatlar tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş və onların əməli işində öz əksini tapmışdır.
Prof.Fikrət Adıgözəlov ilk dəfə olaraq suvarma və su kəməri sistemlərindən əkin suyunun, texniki və içməli suyun spesifik xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq bu sulardan istifadənin səmərəliliyini əks etdirən göstəricilər sistemini işləyib hazırlamışdır. Bu göstəricilər öz növbəsində suvarma və su təchizatı sistemlərinin istismarı müəssisələrinin təsərrüfat fəaliyyətinin səmərəliliyini əks etdirməyə imkan verir.
Bazar iqtisadiyyatı şəraitində istehsal və xidmət sahələrinin yenidən təşkili və bu sahələrin səmərəliliyini müəyyən edən göstəricilərin yenidən işlənməsinin vacibliyini əsas məsələlərdən biri kimi qarşıya qoymuşdur. Sovet dövründən fərqli olaraq əkin suyunun pullu istifadə olunması hidrotexniki qurğu və şəbəkələrin tikintisinə investisiya yönəldilməsinin ümumi (mütləq) və müqayisəli iqtisadi səmərəliliyi müəyyən etmək üçün özünün metodikasını işləyib hazırlamışdır. Sudan pullu istifadənin kənd təsərrüfatı müəssisələrinin iqtisadi durumuna mənfi təsir etməsinin qarşısını almaq, sudan səmərəli istifadə olunmasını təmin etmək üçün professor F.S.Adıgözəlov elmi cəhətdən suya differensial qiymətlərin qoyulmasına dair özünün metodikasını işləyib hazırlamışdır.
Prof. Fikrət Adıgözəlov iqtisadi elminin digər sahələrinin problemlərinə aid də geniş tədqiqatlar aparmışdır. Respublikamızın torpaqlarından səmərəli istifadə olunması ilə əlaqədar onun apardığı tədqiqatlar, ayrı-ayrı iqtisadi rayonlar üzrə torpaq balanslarının işlənməsi, perspektiv dövr üçün torpaqların tranformasiyası, onların münbitliyindən asılı olaraq torpaqların iqtisadi qiymətləndirilməsi, həmçinin suvarılan torpaqlarda istehsalın intensivləşməsinə dair apardığı tədqiqatlar mühüm elmi-praktiki əhəmiyyətə malikdir. Alimin kənd təsərrüfatında maddi-texniki resurslar bazarının formalaşması və inkişafı, kənd təsərrüfatında texniki xidmətin formaları və onların səmərəli təşkilinə aid tədqiqatları mühüm elmi maraq doğurur.
Fikrət Adıgözəlov tikinti kompleksinin inkişafını təmin edən bir çox poblemlərin, o cümlədən tikintinin maliyyələşdirilməsi, onun maddi-texniki bazasının yüksəldilməsinin texniki resurslarla təmin olunmasının yaxşılaşdırılması problemləri və tikinti işlərinin təşkili və texnologiyasının təkmilləşdirilməsinin istehsalın iqtisadi səmərəliliyinin yüksəldilməsindəki roluna və bir çox digər məsələlərin həllinə aid geniş tədqiqat işləri ilə məşğul olmuşdur. Fikrət Adıgözəlovun respublikada pul-kredit sisteminin təşkili və inkişafına, həmçinin respublikaların və regionların iqtisadi inkişaf səviyyəsinin müəyyən edilməsinə dair tədqiqatları elmi cəhətdən mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
İqtisad elmləri doktoru kimi
F.Adıgözəlov apardığı tədqiqat işlərini yekunlaşdıraraq 1990-cı ildə iqtisad elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün yeni elmi istiqamətdə yazdığı "Aqrar-sənaye istehsalında su resurslarından istifadənin effektivliyi" mövzusunda dissertasiya müdafiə etmişdir. SSRİ AAK-nın Ekspert şurası F.S.Adıgözəlovun doktorluq dissertasiyasını yüksək qiymətləndirmiş və ona iqtisad elmləri doktoru alimlik dərəcəsi verilmişdir. F.Adıgbzəlov, V.K.Papisov, E.Y.Uşakovdan sonra keçmiş ittifaqda sudan istifadənin iqtisadi problemləri sahəsində iqtisadi elmləri doktoru dərəcəsi alan üçüncü alim idi. Onun keçmiş ittifaqda bu sahədə fəaliyyət göstərən elm və tədris müəssisələrinin alim və mütəxəssisləri arasında böyük hörməti olmuşdur. Professor F.S.Adıgözəlovun tədqiqatları 152 çap olunmuş əsərlərində, o cümlədən 5 monoqrafiyasında əks olunmuşdur. Alimin respublikadan kənarda da 10 əsəri çap olunmuşdur. O, dəfələrlə respublika, ittifaq və beynəlxalq konfranslarda məruzələrlə çıxış etmişdir. F.S.Adıgözəlovun çap etdirdiyi monoqrafiyalara respublikamızın tanınmış alimləri tərəfindən "Azərbaycanın xalq təsərrüfatı", "Kənd həyatı" jurnallarında, "Kommunist", "Bakinski raboçi", "Azərbaycan" qəzetlərində və digər dövrü mətbuatda yüksək rəylər verilmişdir.
F.S.Adıgözəlov mütəmadi olaraq elmi-tədqiqat işlərini tədrislə əlaqələndirmişdir. O, nəzəri və metodiki cəhətdən elmi-tədqiqat işlərindən əldə etdiyi nəticələri Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində tikintinin və onun sahələrinin iqtisadiyyatından dərs dediyi fənlərin mühazirələrində və bu fənlərin tədris proqramlarında əks olunmuşdur . O, təhsil sahəsində aparılan islahatlarda yaxından iştirak etmişdir. 1992-ci ildə Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində bazar münasibətlərinin tələblərinə cavab verən idarəetmə strukturu və yeni ixtisasların açılması zərurətini vermişdir. Bu təkliflər hazırkı dövrə qədər kadr hazırlığında istifadə olunur.
Prof. F.S.Adıgözəlovun rəhbərliyi ilə 8 nəfər namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. Hazırda 7 nəfər aspirant və dissertanta rəhbərlik edir, 2 doktorluq işinin məsləhətçisidir. O, 50-yə qədər doktorluq və namizədlik işlərinə rəsmi opponentlik etmişdir.
Prof.F.S.Adıgözəlov 1995-1998-ci illərdə Respublika Təhsil Nazirliyinin Tikinti və Memarlıq sahəsində Metodik Şuranın, 1994-1997-ci illərdə Respublika Elm və Texnika Komitəsinin Tikinti və Memarlıq sahəsində Ekspert Şurasının üzvü olmuş, tikinti işlərinə aid bir sıra problemlərə öz münasibətini bildirmişdir.
Fikrət müəllim həmçinin respublikamızda dövlət qanunlarının işlənməsində də öz əməyini əsirgəməmişdir. O, 1994-2000-ci illərdə Milli Məclisin Aqrar siyasəti və Yerli özünü idarəetmə komissiyalarında "Su məcəlləsi haqqında", "İrriqasiya və meliorasiya", "Bələdiyyə suları"na dair qəbul olunmuş qanunların hazırlanmasında yaxından iştirak etmişdir.
F.S.Adıgözəlov beş övlad böyüdüb başa çatdırmışdır. Böyük qızı Əminə ingilis dili müəllimidir, ortancıl qızı Gülnarə hüquqşünas, kiçik qızı Elnarə mühəndis, böyük oğlu Samir iqtisadçı, kiçik oğlu Anar isə orta məktəbdə oxuyur.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Adigozelov Fikret Salam oglu iqtisad elmleri doktoru professor Fikret AdigozelovFikret Salam oglu AdigozelovDogum tarixi 1943Dogum yeri Qubadli Azerbaycan SSRElm sahesi IqtisadciElmi derecesi Iqtisad elmleri doktoru 1990 Elmi adi Professor 1991 HeyatiFikret Adigozelov 1943 cu ilde Qubadli rayonunda anadan olub Ali tehsilin basa vurduqdan ve ordu siralarinda xidmeti vezifesini yerine yetirdikden sonra 1968 ci ilde Azerbaycan Dovlet Plan komitesinin ET iqtisadiyyat institutunda kicik elmi isci bas elmi isci islemis 1976 ci ilde ise su resurslari ve su teserrufati tikintileri bolmesine rehberlik etmisdir O 1983 1991 ci illerde Azerbaycan Insaat Muhendisleri institutunda Hidrotexnika islerinin teskili ve texnologiyasi kafedrasinin dosenti 1991 1997 ci illerde hemin kafedranin professoru secilmisdir 1988 1999 cu illerde ise humanitar ve ictimai fenler kafedrasinin mudiri islemisdir 1999 cu ilin sentyabrindan o Insaatin iqtisadiyyati kafedrasinin professoru vezifesinde calisir Elmi fealiyyetiFikret Adigozelov elm ve tedris ocaqlarinda islediyi muddetde su problemlerine dair dovlet ehemiyyetli elmi tedqiqat isleri yerine yetirmis respublikamizda su teserrufati teyinatli coxlu tikinti obyektlerinin insasinin semereliliyini elmi cehetden esaslandirmisdir Bunlarin ekseriyyeti olkenin xalq teserrufati planina daxil edilerek tikintisi heyata kecirilmisdir ki bu da respublikamizda ucuz elektrik enerjisi istehsalinin artmasina ve suvarilan sahelerde kend teserrufatinin inkisafina boyuk tesir gostermisdir Fikret Adigozelov su teserrufatinin aktual problemlerine dair apardigi elmi tedqiqat islerine yekunlasdiraraq 1976 ci ilde Sudan semereli istifade olunmasinin ve muhafizesinin Naxcivan MSSR de mehsuldar quvvelerin inkisafi ve yerlesdirilmesine tesiri ne dair aktual bir movzuda dissertasiya mudafie ederek iqtisad elmleri namizedi alimlik derecesi almisdir F S Adigozelovun tedqiqatlari konkret nezeri metodoloji ve praktiki ehemiyyet kesb eden problemlerin derinden helline yoneldiyinden genis aprobasiya olunmusdur O Azerbaycan Dovlet Plan Komitesinin ET Iqtisadiyyat institutu terefinden islenen Azerbaycan SSR de 1970 1990 ci illerde mehsuldar quvvelerin inkisafi ve yerlesdirilmesinin esas istiqametleri ve 2000 ci ile qeder dovr ucun Azerbaycan SSR de mehsuldar quvvelerin inkisafi ve yerlesdirilmesi sxemi nin esas muelliflerinden biri olmusdur Onun terefinden kecmis ittifaqda ilk defe su ehtiyatlarinin muxtelif oldugu sahelerde iqtisadi rayonlar uzre su teserrufati balanslari tertib edilmisdir ki bu da regionlarin su teminatini daha duzgun eks etdirmekle su anbarlari ve diger boyuk su teserrufati obyektlerinin tikintisini iqtisadi cehetden esaslandirilib heyata kecirilmesine imkan vermisdir F S Adigozelov terefinden su teserrufati balanslarinin islenmesi metodikasi ve tertibi merkezi teskilatlar terefinden yuksek qiymetlendirilmis ve onlarin emeli isinde oz eksini tapmisdir Prof Fikret Adigozelov ilk defe olaraq suvarma ve su kemeri sistemlerinden ekin suyunun texniki ve icmeli suyun spesifik xususiyyetlerini nezere alaraq bu sulardan istifadenin semereliliyini eks etdiren gostericiler sistemini isleyib hazirlamisdir Bu gostericiler oz novbesinde suvarma ve su techizati sistemlerinin istismari muessiselerinin teserrufat fealiyyetinin semereliliyini eks etdirmeye imkan verir Bazar iqtisadiyyati seraitinde istehsal ve xidmet sahelerinin yeniden teskili ve bu sahelerin semereliliyini mueyyen eden gostericilerin yeniden islenmesinin vacibliyini esas meselelerden biri kimi qarsiya qoymusdur Sovet dovrunden ferqli olaraq ekin suyunun pullu istifade olunmasi hidrotexniki qurgu ve sebekelerin tikintisine investisiya yoneldilmesinin umumi mutleq ve muqayiseli iqtisadi semereliliyi mueyyen etmek ucun ozunun metodikasini isleyib hazirlamisdir Sudan pullu istifadenin kend teserrufati muessiselerinin iqtisadi durumuna menfi tesir etmesinin qarsisini almaq sudan semereli istifade olunmasini temin etmek ucun professor F S Adigozelov elmi cehetden suya differensial qiymetlerin qoyulmasina dair ozunun metodikasini isleyib hazirlamisdir Prof Fikret Adigozelov iqtisadi elminin diger sahelerinin problemlerine aid de genis tedqiqatlar aparmisdir Respublikamizin torpaqlarindan semereli istifade olunmasi ile elaqedar onun apardigi tedqiqatlar ayri ayri iqtisadi rayonlar uzre torpaq balanslarinin islenmesi perspektiv dovr ucun torpaqlarin tranformasiyasi onlarin munbitliyinden asili olaraq torpaqlarin iqtisadi qiymetlendirilmesi hemcinin suvarilan torpaqlarda istehsalin intensivlesmesine dair apardigi tedqiqatlar muhum elmi praktiki ehemiyyete malikdir Alimin kend teserrufatinda maddi texniki resurslar bazarinin formalasmasi ve inkisafi kend teserrufatinda texniki xidmetin formalari ve onlarin semereli teskiline aid tedqiqatlari muhum elmi maraq dogurur Fikret Adigozelov tikinti kompleksinin inkisafini temin eden bir cox poblemlerin o cumleden tikintinin maliyyelesdirilmesi onun maddi texniki bazasinin yukseldilmesinin texniki resurslarla temin olunmasinin yaxsilasdirilmasi problemleri ve tikinti islerinin teskili ve texnologiyasinin tekmillesdirilmesinin istehsalin iqtisadi semereliliyinin yukseldilmesindeki roluna ve bir cox diger meselelerin helline aid genis tedqiqat isleri ile mesgul olmusdur Fikret Adigozelovun respublikada pul kredit sisteminin teskili ve inkisafina hemcinin respublikalarin ve regionlarin iqtisadi inkisaf seviyyesinin mueyyen edilmesine dair tedqiqatlari elmi cehetden muhum ehemiyyet kesb edir Iqtisad elmleri doktoru kimiF Adigozelov apardigi tedqiqat islerini yekunlasdiraraq 1990 ci ilde iqtisad elmleri doktoru alimlik derecesi almaq ucun yeni elmi istiqametde yazdigi Aqrar senaye istehsalinda su resurslarindan istifadenin effektivliyi movzusunda dissertasiya mudafie etmisdir SSRI AAK nin Ekspert surasi F S Adigozelovun doktorluq dissertasiyasini yuksek qiymetlendirmis ve ona iqtisad elmleri doktoru alimlik derecesi verilmisdir F Adigbzelov V K Papisov E Y Usakovdan sonra kecmis ittifaqda sudan istifadenin iqtisadi problemleri sahesinde iqtisadi elmleri doktoru derecesi alan ucuncu alim idi Onun kecmis ittifaqda bu sahede fealiyyet gosteren elm ve tedris muessiselerinin alim ve mutexessisleri arasinda boyuk hormeti olmusdur Professor F S Adigozelovun tedqiqatlari 152 cap olunmus eserlerinde o cumleden 5 monoqrafiyasinda eks olunmusdur Alimin respublikadan kenarda da 10 eseri cap olunmusdur O defelerle respublika ittifaq ve beynelxalq konfranslarda meruzelerle cixis etmisdir F S Adigozelovun cap etdirdiyi monoqrafiyalara respublikamizin taninmis alimleri terefinden Azerbaycanin xalq teserrufati Kend heyati jurnallarinda Kommunist Bakinski raboci Azerbaycan qezetlerinde ve diger dovru metbuatda yuksek reyler verilmisdir F S Adigozelov mutemadi olaraq elmi tedqiqat islerini tedrisle elaqelendirmisdir O nezeri ve metodiki cehetden elmi tedqiqat islerinden elde etdiyi neticeleri Azerbaycan Memarliq ve Insaat Universitetinde tikintinin ve onun sahelerinin iqtisadiyyatindan ders dediyi fenlerin muhazirelerinde ve bu fenlerin tedris proqramlarinda eks olunmusdur O tehsil sahesinde aparilan islahatlarda yaxindan istirak etmisdir 1992 ci ilde Azerbaycan Memarliq ve Insaat Universitetinde bazar munasibetlerinin teleblerine cavab veren idareetme strukturu ve yeni ixtisaslarin acilmasi zeruretini vermisdir Bu teklifler hazirki dovre qeder kadr hazirliginda istifade olunur Prof F S Adigozelovun rehberliyi ile 8 nefer namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir Hazirda 7 nefer aspirant ve dissertanta rehberlik edir 2 doktorluq isinin meslehetcisidir O 50 ye qeder doktorluq ve namizedlik islerine resmi opponentlik etmisdir Prof F S Adigozelov 1995 1998 ci illerde Respublika Tehsil Nazirliyinin Tikinti ve Memarliq sahesinde Metodik Suranin 1994 1997 ci illerde Respublika Elm ve Texnika Komitesinin Tikinti ve Memarliq sahesinde Ekspert Surasinin uzvu olmus tikinti islerine aid bir sira problemlere oz munasibetini bildirmisdir Fikret muellim hemcinin respublikamizda dovlet qanunlarinin islenmesinde de oz emeyini esirgememisdir O 1994 2000 ci illerde Milli Meclisin Aqrar siyaseti ve Yerli ozunu idareetme komissiyalarinda Su mecellesi haqqinda Irriqasiya ve meliorasiya Belediyye sulari na dair qebul olunmus qanunlarin hazirlanmasinda yaxindan istirak etmisdir F S Adigozelov bes ovlad boyudub basa catdirmisdir Boyuk qizi Emine ingilis dili muellimidir ortancil qizi Gulnare huquqsunas kicik qizi Elnare muhendis boyuk oglu Samir iqtisadci kicik oglu Anar ise orta mektebde oxuyur