Ferrara rəssamlıq məktəbi - 1264 −1597-ci illər arasında Ferrara Hersoqluğunda hökmdarlıq etmiş d'Este hersoqlarının sarayında işləyən çalışmış bir qrup İntibah rəssamına verilən ümumi addır. Bu məktəb, Mantenyanın (Paduya və Mantuya) güclü rəsm və xətt perspektivinin, eləcə də Pyero della Françeskanın (Bolonya) zəngin havalı və parlaq boyalarının təsirinə düşmüşdü. Bunlardan başqa şimal regionlarının rəssamları da Ferrara məktəbinə öz təsirlərini göstərmişdilər. Məktəbin Mantuya, Venesiya, Bolonya, Milan, Florensiya rəssamlarının nailiyyətlərini sintezləşdirən çiçəklənmə dövrü XV–XVI əsrlərə təsadüf edir. Ferrara məktəbinin ən sıx əlaqlələri məktəbi arasında idi.
Tarix
Öz xüsusi, dolğun alleqoriyaları ilə Ferrara məktəbinin yaranması, yaşayış yerlərini qeyri-adi alleqorik məzmunlu rəsmlər və freskalarla bəzəməyi sevən Ferrara markizi Leonello d'Este və oğlu Borso d'Estenin hakimiyyəti dövründə baş tutmuşdu. Bizə məlum olan ilk belə sifariş, Belfore sarayının studiolosu üçün yaradılmış muzaları təsvir edən 9 alleqorik rəsmdən ibarət tsikl olmuşdu. Bu tsikl 1447-ci ildə Sienalı Ancelo Makkanyino tərəfindən yaradılmağa başlanmış və Ferrara məktəbinin bütün əhəmiyyətli xüsusiyyətlərini tam əks etdirməyi bacarmış Kozimo Tura tərəfindən tamamlanmışdı. Daha qəliz ikonaqrafiyanı isə Palazzo Skifanoyyadakı Borso d'Estenin Kozimo Tura, Françesko Kossa və Erkole dei Robertidən aldığı və özündə 12 ay süjetinə mürəkkəb alleqorik-astroloji ansamblı təsvir edən freskalarda görə bilərik. Bundan başqa, Tura Borso hersoqunun möhtəşəm bağ sarayının kapellası üzərində də işləmişdi. Kozimo Tura, təəssüf ki, XVII–XVIII əsrlərdə çox zədələnmiş Ferrara kilsələrinin bəzədilməsi üçün də böyük işlər görmüşdü. Bunlardan ən məşhuru Ferraranın ən qədim kilsəsi — San-Corcio-fuori-le-Mura (ital. Basilica di San Giorgio fuori le mura) üçün yepiskop Lorenzo Roverella tərəfindən sifariş edilən Roverella poliptixidir (ital. Politrico Roverella). Kilsənin 1709-cu ildə hədsiz dərəcədə zədələnməsindən sonra poliptix də pis hala düşmüş və onun hissələri XIX əsrin ortalarında müxtəlif muzeylərə göndərilmişdi. üçün Turun yaratdığı əsərlərdən günümüzə 2 rəsm gəlib çatıb — orqan qapılarında çəkilmiş "Müqəddəs Georqiy" və "Şahzadə və müjdələnmə". Bu əsərlər 1456-cı ilddə sifariş edilmiş, onlar üçün əmək haqları isə 1469-cu ildə ödənilmişdi.
Müasirləri arasında məşhurluq qazanmış sənətkarlara Turun şagirdlərindən olmuş da misal göstərə bilərik. Həmçinin Ferrara məktəbi öz təsirini Bolonya rəssamları və də göstərmişdi. Bu sənətçilərin ən məşhur birgə işi Bolonyadakı Kilsəsinin freskalarıdır. Ferrara rəssamları iri ölçülü rəsmləri özlərinəxas xüsusiyyətə çevirərək qonşu Emiliya mərkəzlərinə də (Bolonya qədər) nüfuz etmişdilər .
Erkole dei Qrandi (ö. 1531) məktəbin ən gec nəsli ilə yaşlıları birləşdirirdi. Buna sübut olaraq Lüdoviko Mazzolino (ital. Ludovico Mazzolino; 1481–1529), Timoteo Viti (1467–1523), Dosso Dossi (1479–1542), (1481–1559) kimi rəssamları göstərə bilərik. Belə ki, bu rəssamlar yaşlıların tələbəsi idilər, amma kənar təsirlərə görə inkişaf etmişdilər. Viti rəng sahəsində Corcone və Tiziandan çox şey mənimsəmiş, Ariostonun poeziyasının mövzularından bəhrələnmişdi. Romanı ziyarət edəndən sonra Dossi, Rafaeldən çox şey öyrəndiyini deyirdi. XVI əsrin ikinci yarısı və XVII əsrin birinci yarısı Ferrara sənətçiləri özlərini Korrecoya oxşatdıqları üçün həmin dövrdə məktəbdə "manyeristlər" artmağa başlamışdı.
Məktəbin nümayəndələrinin siyahısı
Məktəbin ən görkəmli nümayəndələri arasında , , , , , , (Garofalo), göstərə bilərik . Əsrlərə görə məktəbin məşhur nümayəndələrinin siyahısı:
XIV əsr və daha əvvəl
XV əsr
- Kozimo Tura
- Baldassare Estense
- Antonio Aleotti d'Arcenta
- Lorenzo Kosta
- və
- (ləq. Ortalano) (1490–1525)
XVI əsr
- Nikolo Pizano
- (ləq. Qarofalo)
- Siqizmondo Skarsella
- (İppolito Skarsella)
- (ləq. Bastianino)
XVII–XVIII əsrlər
- (Bolonya və Mantuyada da işləyib)
- Covanni Battista della Torre
- Françesko Nazelli
- (ləq. Qverçino)
- Paolo Antonio Barbyeri
- Çezare Cennari
- Françesko Kattaneo Kattaneo
- Orazio və Çezare Mornazi
- Françesko və Antonio Ferrari
- Cakomo Parolini
- Cüzeppe Zola
- Covanni Françesko Braççioi
- Cüzeppe Qedini
- Covanni Monti
- Alberto Mukyatti
- Covanni Mazi
Həmçinin bax
Qeydlər
- См. Е. Muntz, "Hist. de l’art pendant la renaiss.", II, 270–75, 607–16; III, 261–60.
Ədəbiyyat
- Gardner E. G. The painters of the school of Ferrara. London: Duckworth and Co.; New York: C. Scribner’s Sons, 1911
- From Borso to Cesare d’Este: the school of Ferrara, 1450–1628. London: Matthiesen fine art, 1984.
- Муратов П. П. Феррара и её художники// Он же. Образы Италии. М.: Республика, 1994, с.72–80
Linklər
- Ferrara rəsm əsərlərinin siyahıya alınması [1]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ferrara ressamliq mektebi 1264 1597 ci iller arasinda Ferrara Hersoqlugunda hokmdarliq etmis d Este hersoqlarinin sarayinda isleyen calismis bir qrup Intibah ressamina verilen umumi addir Bu mekteb Mantenyanin Paduya ve Mantuya guclu resm ve xett perspektivinin elece de Pyero della Franceskanin Bolonya zengin havali ve parlaq boyalarinin tesirine dusmusdu Bunlardan basqa simal regionlarinin ressamlari da Ferrara mektebine oz tesirlerini gostermisdiler Mektebin Mantuya Venesiya Bolonya Milan Florensiya ressamlarinin nailiyyetlerini sintezlesdiren ciceklenme dovru XV XVI esrlere tesaduf edir Ferrara mektebinin en six elaqleleri mektebi arasinda idi Kozimo Tura Kalliopa Belfore Sarayinin Studiolosu ucun resm Qarofalo Yatan korpe Isa 1550 etrafi Luvr ParisLorenzo Kosta Olumun zeferi Bolonyada San Cakomo Maccore kilsesinin Bentivolyo kapellasi Dosso Dossi Yupiter Merkuri ve Fezilet 1524TarixOz xususi dolgun alleqoriyalari ile Ferrara mektebinin yaranmasi yasayis yerlerini qeyri adi alleqorik mezmunlu resmler ve freskalarla bezemeyi seven Ferrara markizi Leonello d Este ve oglu Borso d Estenin hakimiyyeti dovrunde bas tutmusdu Bize melum olan ilk bele sifaris Belfore sarayinin studiolosu ucun yaradilmis muzalari tesvir eden 9 alleqorik resmden ibaret tsikl olmusdu Bu tsikl 1447 ci ilde Sienali Ancelo Makkanyino terefinden yaradilmaga baslanmis ve Ferrara mektebinin butun ehemiyyetli xususiyyetlerini tam eks etdirmeyi bacarmis Kozimo Tura terefinden tamamlanmisdi Daha qeliz ikonaqrafiyani ise Palazzo Skifanoyyadaki Borso d Estenin Kozimo Tura Francesko Kossa ve Erkole dei Robertiden aldigi ve ozunde 12 ay sujetine murekkeb alleqorik astroloji ansambli tesvir eden freskalarda gore bilerik Bundan basqa Tura Borso hersoqunun mohtesem bag sarayinin kapellasi uzerinde de islemisdi Kozimo Tura teessuf ki XVII XVIII esrlerde cox zedelenmis Ferrara kilselerinin bezedilmesi ucun de boyuk isler gormusdu Bunlardan en meshuru Ferraranin en qedim kilsesi San Corcio fuori le Mura ital Basilica di San Giorgio fuori le mura ucun yepiskop Lorenzo Roverella terefinden sifaris edilen Roverella poliptixidir ital Politrico Roverella Kilsenin 1709 cu ilde hedsiz derecede zedelenmesinden sonra poliptix de pis hala dusmus ve onun hisseleri XIX esrin ortalarinda muxtelif muzeylere gonderilmisdi ucun Turun yaratdigi eserlerden gunumuze 2 resm gelib catib orqan qapilarinda cekilmis Muqeddes Georqiy ve Sahzade ve mujdelenme Bu eserler 1456 ci ildde sifaris edilmis onlar ucun emek haqlari ise 1469 cu ilde odenilmisdi Muasirleri arasinda meshurluq qazanmis senetkarlara Turun sagirdlerinden olmus da misal gostere bilerik Hemcinin Ferrara mektebi oz tesirini Bolonya ressamlari ve de gostermisdi Bu senetcilerin en meshur birge isi Bolonyadaki Kilsesinin freskalaridir Ferrara ressamlari iri olculu resmleri ozlerinexas xususiyyete cevirerek qonsu Emiliya merkezlerine de Bolonya qeder nufuz etmisdiler Erkole dei Qrandi o 1531 mektebin en gec nesli ile yaslilari birlesdirirdi Buna subut olaraq Ludoviko Mazzolino ital Ludovico Mazzolino 1481 1529 Timoteo Viti 1467 1523 Dosso Dossi 1479 1542 1481 1559 kimi ressamlari gostere bilerik Bele ki bu ressamlar yaslilarin telebesi idiler amma kenar tesirlere gore inkisaf etmisdiler Viti reng sahesinde Corcone ve Tiziandan cox sey menimsemis Ariostonun poeziyasinin movzularindan behrelenmisdi Romani ziyaret edenden sonra Dossi Rafaelden cox sey oyrendiyini deyirdi XVI esrin ikinci yarisi ve XVII esrin birinci yarisi Ferrara senetcileri ozlerini Korrecoya oxsatdiqlari ucun hemin dovrde mektebde manyeristler artmaga baslamisdi Mektebin numayendelerinin siyahisiMektebin en gorkemli numayendeleri arasinda Garofalo gostere bilerik Esrlere gore mektebin meshur numayendelerinin siyahisi XIV esr ve daha evvel XV esr Kozimo Tura Baldassare Estense Antonio Aleotti d Arcenta Lorenzo Kosta ve leq Ortalano 1490 1525 XVI esr Nikolo Pizano leq Qarofalo Siqizmondo Skarsella Ippolito Skarsella leq Bastianino XVII XVIII esrler Bolonya ve Mantuyada da isleyib Covanni Battista della Torre Francesko Nazelli leq Qvercino Paolo Antonio Barbyeri Cezare Cennari Francesko Kattaneo Kattaneo Orazio ve Cezare Mornazi Francesko ve Antonio Ferrari Cakomo Parolini Cuzeppe Zola Covanni Francesko Braccioi Cuzeppe Qedini Covanni Monti Alberto Mukyatti Covanni MaziHemcinin baxQeydlerSm E Muntz Hist de l art pendant la renaiss II 270 75 607 16 III 261 60 EdebiyyatGardner E G The painters of the school of Ferrara London Duckworth and Co New York C Scribner s Sons 1911 From Borso to Cesare d Este the school of Ferrara 1450 1628 London Matthiesen fine art 1984 Muratov P P Ferrara i eyo hudozhniki On zhe Obrazy Italii M Respublika 1994 s 72 80LinklerFerrara resm eserlerinin siyahiya alinmasi 1