Fatma Mehrəliyeva Yusif qızı (4 iyun 1926, Quba – 4 yanvar 2000, Bakı) — xanəndə (lirik soprano), Azərbaycan SSR Əməkdar artisti (1956).
Fatma Mehrəliyeva | |
---|---|
Fatma Yusif qızı Mehrəliyeva | |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 4 iyun 1926 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 4 yanvar 2000 (73 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | müğənni, xanəndə |
Fəaliyyət illəri | 1940—2000 |
Janrlar | muğam, xalq mahnısı |
Səs tembri | lirik-soprano |
Mükafatları |
Həyatı
Fatma Mehrəliyeva 4 iyun 1926-cı ildə Qubada anadan olmuşdur. O, orta məktəbdə tədris olunan nəğmə dərslərində xüsusi fəallıq göstərərmiş. Bunun nəticəsi olaraq Fatma Mehrəliyeva müəllimlərinin təkidi ilə Bakı musiqi festivalında iştirak etmək üçün Bakıya getmiş və festivalda "Qubanın ağ alması" xalq mahnısını ifa etmişdir. On bir yaşlı Fatmanın ifası Üzeyir Hacıbəylinin diqqətini cəlb etmişdir. Bəstəkar Fatma Mehrəliyevanı himayəsinə götürərək yaxşı təhsil alması üçün hər cür şərait yaratmışdır. Belə ki, Fatma Mehrəliyeva 1938-ci ildə Üzeyir Hacıbəylinin təşəbbüsü ilə Bakıya gəlmişdir.
Fəaliyyəti
Fatma Mehrəliyeva 1940-cı ildə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası nəzdindəki "Sazçı qızlar" ansamblında əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Elə həmin ildə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti olmuş və geniş konsert proqramları ilə çıxış etmişdir.
1941-1945-ci illərin Böyük Vətən müharibəsi zamanı cəbhədə hərbçilər qarşısında çıxış edən Fatma Mehrəliyeva Üzeyir Hacıbəylinin vətənpərvərlik mövzusunda yazdığı musiqi nümunələrini ifa etmişdir. Mehrəliyeva, həmçinin Musiqisi Üzeyir Hacıbəyovun sözləri Səməd Vurğunun olan "Şəfqət bacısı" mahnısının ilk ifaçısı olmuş, lakin həmin ifanın lent yazısı qalmamışdır.
Fatma Mehrəliyeva muğam, xalq mahnı və təsniflərinin, eləcə də bəstəkar mahnılarının mahir ifaçısı kimi şöhrət qazanmışdır. Elə bu şöhrət sayəsində lirik soprano səsə malik olan müğənni 1945-ci ildə Üzeyir Hacıbəylinin eyniadlı operettası əsasında çəkilən "Arşın mal alan" filmində Telli roluna çəkilmişdir. Yaratmış olduğu Telli obrazı Mehrəliyevanın yaradıcılığında böyük rol oynamışdır.
Fatma Mehrəliyevanın oxuduğu muğamlar arasında "Kəsmə şikəstə"nin özünəməxsusi yeri olmuşdur. Belə ki, musiqişünas alim, professor Ramiz Zöhrabov "Zərbi muğamlar" kitabında "Kəsmə şikəstə"ni məhz Fatma Mehrəliyevanın ifasında nota köçürmüşdür. Bundan başqa, "Getmə dayan", "Olmaz-olmaz", "Ceyranım", "Qubanın ağ alması", "Azərbaycan maralı", "Ahu kimi", "Qaragilə", "Muğan qızı", "Lay-lay", "Unuda bilmirəm" və s. kimi xalq və bəstəkar mahnlarını oxuyan müğənni "Qatar" və "Segah-zabul" muğamlarını ifa edərək Azərbaycan musiqi mədəniyyətinə öz töhfələrini vermişdir.
Vəfatı
Fatma Mehrəliyeva 4 yanvar 2000-ci ildə vəfat etmişdir.
Mükafatları
Azərbaycan musiqi sənətindəki xidmətlərinə görə 1956-cı ildə respublikanın Əməkdar artisti adına layiq görülüb.
Filmoqrafiya
Səs yazıları
- Azərbaycan diskoqrafiyası - Fatma Mehrəliyeva
İstinadlar
- Həmidə Nizamiqızı. "Fatma Mehrəliyeva dünyasına xəyali səfər" (Azərbaycan). medeniyyet.az. 7-12-2018 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fatma Mehreliyeva Yusif qizi 4 iyun 1926 Quba 4 yanvar 2000 Baki xanende lirik soprano Azerbaycan SSR Emekdar artisti 1956 Fatma MehreliyevaFatma Yusif qizi MehreliyevaUmumi melumatlarDogum tarixi 4 iyun 1926 1926 06 04 Dogum yeri Quba Quba qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 4 yanvar 2000 2000 01 04 73 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanMusiqici melumatlariFealiyyeti mugenni xanendeFealiyyet illeri 1940 2000Janrlar mugam xalq mahnisiSes tembri lirik sopranoMukafatlariHeyatiFatma Mehreliyeva 4 iyun 1926 ci ilde Qubada anadan olmusdur O orta mektebde tedris olunan negme derslerinde xususi fealliq gosterermis Bunun neticesi olaraq Fatma Mehreliyeva muellimlerinin tekidi ile Baki musiqi festivalinda istirak etmek ucun Bakiya getmis ve festivalda Qubanin ag almasi xalq mahnisini ifa etmisdir On bir yasli Fatmanin ifasi Uzeyir Hacibeylinin diqqetini celb etmisdir Bestekar Fatma Mehreliyevani himayesine goturerek yaxsi tehsil almasi ucun her cur serait yaratmisdir Bele ki Fatma Mehreliyeva 1938 ci ilde Uzeyir Hacibeylinin tesebbusu ile Bakiya gelmisdir FealiyyetiFatma Mehreliyeva 1940 ci ilde Azerbaycan Dovlet Filarmoniyasi nezdindeki Sazci qizlar ansamblinda emek fealiyyetine baslamisdir Ele hemin ilde Azerbaycan Dovlet Filarmoniyasinin solisti olmus ve genis konsert proqramlari ile cixis etmisdir 1941 1945 ci illerin Boyuk Veten muharibesi zamani cebhede herbciler qarsisinda cixis eden Fatma Mehreliyeva Uzeyir Hacibeylinin vetenperverlik movzusunda yazdigi musiqi numunelerini ifa etmisdir Mehreliyeva hemcinin Musiqisi Uzeyir Hacibeyovun sozleri Semed Vurgunun olan Sefqet bacisi mahnisinin ilk ifacisi olmus lakin hemin ifanin lent yazisi qalmamisdir Fatma Mehreliyeva mugam xalq mahni ve tesniflerinin elece de bestekar mahnilarinin mahir ifacisi kimi sohret qazanmisdir Ele bu sohret sayesinde lirik soprano sese malik olan mugenni 1945 ci ilde Uzeyir Hacibeylinin eyniadli operettasi esasinda cekilen Arsin mal alan filminde Telli roluna cekilmisdir Yaratmis oldugu Telli obrazi Mehreliyevanin yaradiciliginda boyuk rol oynamisdir Fatma Mehreliyevanin oxudugu mugamlar arasinda Kesme sikeste nin ozunemexsusi yeri olmusdur Bele ki musiqisunas alim professor Ramiz Zohrabov Zerbi mugamlar kitabinda Kesme sikeste ni mehz Fatma Mehreliyevanin ifasinda nota kocurmusdur Bundan basqa Getme dayan Olmaz olmaz Ceyranim Qubanin ag almasi Azerbaycan marali Ahu kimi Qaragile Mugan qizi Lay lay Unuda bilmirem ve s kimi xalq ve bestekar mahnlarini oxuyan mugenni Qatar ve Segah zabul mugamlarini ifa ederek Azerbaycan musiqi medeniyyetine oz tohfelerini vermisdir VefatiFatma Mehreliyeva 4 yanvar 2000 ci ilde vefat etmisdir MukafatlariAzerbaycan musiqi senetindeki xidmetlerine gore 1956 ci ilde respublikanin Emekdar artisti adina layiq gorulub FilmoqrafiyaArsin mal alan film 1945 Uzeyir omru film 1981 Ses yazilariAzerbaycan diskoqrafiyasi Fatma MehreliyevaIstinadlarHemide Nizamiqizi Fatma Mehreliyeva dunyasina xeyali sefer Azerbaycan medeniyyet az 7 12 2018 tarixinde