Fəxrəddin Fərman oğlu Abbasov (25 dekabr 1956, Blaband, Lerik rayonu – 9 noyabr 2020, Qobustan həbsxanası) — talış ictimai xadimi və politoloqu. Talış-Muğan Muxtar Respublikası Milli Məclisinin (parlament) sədri (1993). Talış-Muğan Muxtar Respublikasının keçmiş başçısı Ələkrəm Hümbətovla birlikdə Talış milli hərəkatının liderlərindən biri olmuşdur.
Fəxrəddin Abbasov | |
---|---|
Doğum tarixi | 25 dekabr 1956 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 9 noyabr 2020 (63 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi, politoloq, ictimai xadim |
Elmi dərəcəsi |
|
Azərbaycanda Fəxrəddin Abbasov dövlətə xəyanətdə və digər dövlət əleyhinə hərəkətlərdə ittiham olunub və qanunla müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyətə cəlb edilib. 2020-ci il fevralın 14-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin məhkəmə kollegiyası onu elan olunmuş ittiham üzrə təqsirli bilib və 16 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib.
Beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatı "Amnesty International" ittiham aktının verildiyi materialları öyrənərkən "Azərbaycan hakimiyyəti talış fəallarını azad etməlidir" adlı hesabatında belə qənaətə gəlib: "bu materialların heç birində beynəlxalq hüquqa və standartlara uyğun olaraq hər hansı tanınmış cinayətin sübutu yoxdur və ya zorakılıq hərəkətlərinə təhrik yoxdur. Ərazinin ayrılması çağırışları beynəlxalq hüquqla qorunur və Abbasov müstəqil Talış dövləti ilə bağlı baxışlarını müdafiə edərək ifadə azadlığı hüququndan istifadə edib". Amnesty International dünyada insan haqları ilə bağlı illik hesabatında Abbasov haqqındakı məlumatda onun talış əsilli ictimai xadim olduğu və onun həbsdə öldüyünü, səlahiyyətlilərin onun intihar etdiyini iddia etdiklərini, lakin 2020-ci ilin sonunda onun ölüm şəraiti ilə bağlı obyektiv araşdırma aparılmadığını bildirib.
Həyatı
Fəxrəddin Abbasov 1956-cı ildə Lerik rayonunun Blaband kəndində şiə müsəlman talış ailəsində dünyaya gəlib. 1958-ci ildə ailə Sumqayıta köçüb, Fəxrəddin Abbasov 1963-cü ildə burda birinci sinfə gedib. İki ildən sonra, 1965-ci ildə ailə Blaband kəndinə qayıtdı və Abbasov səkkizinci sinfə qədər təhsilini burada davam etdirdi. 1973-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinə daxil olmuş və 1978-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Elə həmin 1978-ci ildə Blabanda qayıdıb, burada yeni tikilmiş orta məktəbdə natamam tədris ili tarix və ictimai elmlərdən dərs deyib, sonra daha iki il yerli rayon komsomol komitəsində işləyib. 1981-ci ilin may ayında ADU-nun aspiranturasına qəbul imtahanlarını müvəffəqiyyətlə vermiş və 1984-cü ildə "Yetkin sosializm şəraitində işçilərin həyat istehsal formalarının təkmilləşdirilməsi" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək fəlsəfə elmləri namizədi adını almışdır. Universiteti bitirdikdən sonra politologiya üzrə dərsliklər yazmışdır. Universitetdə elmi kommunizm, dialektik və tarixi materializm, 1990-cı ildən sonra isə siyasi elmdən mühazirələr oxuyub. 1981-1995-ci illərdə həmin universitetdə dərs demişdir; həmçinin 1993-1995-ci illərdə "" qəzetinin baş redaktoru olub. 1989-cu ildə "Həyat yolumuzun mənəvi əsasları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını bitirmiş, lakin müdafiə etməmişdir. 1992-ci ildə Q.Şirəliyevlə birlikdə politologiya dərsliyi çap etdirib, 1993-cü ildə yenidən işlənib və nəşr olunub.
1993-cü il iyunun 21-də Azərbaycanın keçmiş müdafiə nazirinin müavini, Talış (Lənkəran) könüllülər batalyonunun yaradıcısı Ələkrəm Hümbətovun rəhbərlik etdiyi bir qrup talış hərbçisi Lənkəran şəhərində ölkənin 7 rayonunu əhatə edən Talış-Muğan Muxtar Respublikasını elan etdilər. Abbasov iyulun 4-də TMMR rəhbərliyinin Bakı və Sumqayıtdan olan talış ziyalılarının nümayəndələri ilə görüşünə dəvət olundu. Daha sonra Lənkəranda Talış-Muğan Respublikasının Konstitusiya Qanunu layihəsini hazırlayan komissiyaya rəhbərlik etdi.
1993-cü il avqustun 7-də parlamentin iclasında Xalq Məclisinin müvəqqəti reqlamenti qəbul edildi, Talış-Muğan Muxtar Respublikası Azərbaycan Respublikasının tərkibində elan edildi və onun Konstitusiya Qanunu qəbul edildi. Ələkrəm Hümbətov TMMR-ın prezidenti, Fəxrəddin Abbasov isə Xalq Məclisinin sədri seçildi..
1993-cü il oktyabrın sonunda o, ölkədə yeganə talış qəzeti olan ""nun rəhbəri postuna Əvəz Sadıxov keçdi və 1994-cü ilin sentyabr ayının sonuna qədər (baş redaktorun müavini vəzifəsində) rəhbərlik etdi. 1995-ci ilin iyununda Bakı Dövlət Universitetindəki işini tərk edərək Rusiyaya köçməyə məcbur oldu.
2002-2005-ci illərdə Sankt-Peterburqda çıxan "Tolış" qəzetinin baş redaktoru olub. Qəzetin səhifələrində talış ədəbiyyatı, mədəniyyəti və tarixinə dair materiallarla yanaşı, əsasən talışların Azərbaycanda üzləşdiyi problemlərə, habelə onların mümkün siyasi həlli yollarına diqqət yetirilirdi: məsələn, Abbasov Azərbaycanda milli məsələnin həlli yolu kimi talış muxtariyyətinin yaradılmasını fəal şəkildə təklif edirdi.
2000-ci illərdə digər fəallarla yanaşı o da müxtəlif talış kitablarının nəşrinə dəstək verməyə başladı. 2002-ci ildə Əvəz Sadıxovun Azərbaycan dilində "Talış dilinin qrammatikası" və Hilal Məmmədovun tərtib etdiyi talış şairi və maarifçisi Zülfüqar Əhmədzadənin seçilmiş əsərlərindən ibarət kitab nəşr edilmişdir. Hər iki kitabın redaktoru Abbasov idi. 2003-cü ildə Yədulla Sayadanın talış şerləri toplusu, həmçinin Abbasov tərəfindən yazılmış ilk rus-talış danışıq kitabçası nəşr edilmişdir.
2003-cü il oktyabrın 15-də Azərbaycanda prezident seçkiləri keçirilməli idi. Bu ərəfədə Abbasov "Tolış" qəzetinin səhifələrində "Xural" qəzeti tərəfindən gözlənilmədən Bakıda yenidən çap olunan "Talış Milli Hərəkatının Seçki Platforması"nı dərc etdirmiş, 2003-2004-cü illərdə onun nəşrləri qəzetdə dərc olunmaqda davam etmişdir.
2003-cü il oktyabrın əvvəllərində Abbasov ilk dəfə İrana səfər etmiş və burada Bakıda sensasiya doğuran "Kompas" analitik proqramının çəkilişlərində iştirak etmişdir. 2004-cü ildə Rusiya və Belarusdan olan talış nümayəndə heyətinin tərkibində Rəştdə keçirilən talış konfransında iştirak etmək üçün yenidən İrana səfər etmişdir.
2005-ci ilin yazında Hollandiyada Ələkrəm Hümbətovla görüşüb və onların görüşündən sonra Talış Milli Hərəkatı Haaqada qeydiyyatdan keçib. TMH-nın Nizamnaməsi və Proqramı Abbasov tərəfindən hazırlanmışdır.
2005-ci il mayın 21-23-də Ermənistanın Dərəçiçək qəsəbəsində Talışşünaslıq üzrə Birinci Beynəlxalq Konfrans keçirilmişdir. Azərbaycanda talışların orada iştirak etməməsini tələb ediblər, buna cavab olaraq talış fəalları konfransın Bakıda və ya Lənkəranda keçirilməsini tələb ediblər. Lakin onların şərti qəbul edilməyib. Nəticədə iki talış xadimi - Abbasov və Z.İbrahimi konfransda iştirak etmək üçün Ermənistana getdilər. Fəxrəddin Abbasov konfransda "Dilin qorunub saxlanması - xalqın qorunub saxlanması: ədəbi talış dilinin formalaşmasının bəzi problemləri" mövzusunda təqdimatla çıxış edib. Azərbaycanda bu konfrans separatizmə dəstək kimi qiymətləndirilib. Abbasov isə Azərbaycan tərəfinin reaksiyasını "anormal" adlandırıb. Daha sonra Abbasov bu konfransda iştirakını belə izah etmişdir: "Düşündüm ki, bu auditoriyadan istifadə etməklə talışların problemlərini daha da geniş auditoriyanın diqqətinə çatdıra bilərəm.". O, başqa bəyanatında deyib: "Bizə informasiya dəstəyi lazımdır, o cümlədən Ermənistandan. Bu şansı dəyərləndirməsəydik, axmaq olardıq. Ermənistanın bu konfransı keçirməklə hansı məqsəd güddüyü başqa sualdır. Bu, onların problemidir".
İstinadlar
- "AMNESTY INTERNATIONAL'S SUBMISSION TO THE COUNCIL OF EUROPE COMMITTEE OF MINISTERS" (ingilis). www.amnesty.org. 2020-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-03.
- "В Баку вынесен приговор изменнику Родины". 2020-02-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-29.
- "Фахраддин Аббасов получил 16 лет тюрьмы за госизмену". 2020-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-04.
- Amnesty International. "Azerbaijan authorities must release Talysh activists". www.amnesty.org (ingilis). 2020-06-08. 2020-06-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-09.
However, none of these materials, as listed in the court decision and which Amnesty International has reviewed, provide evidence of any recognizable offence in line with international law and standards, or contain any calls to acts of violence. Calls for secession of territory is protected speech under international law, and Fakhraddin Abbasov was exercising his right to freedom of expression when advocating his vision for an independent Talysh state.
- Amnesty International. "Права человека в Азербайджане 2020". https://eurasia.amnesty.org (rus). 2021-06-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-10.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;faxr
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib - "Фахраддин Абосзода: Любая активность в районах компактного проживания талышей в Азербайджане подавляется". http://noev-kovcheg.ru/. 2020-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-10.
- Игбал Абилов. "Жизнь и смерть Фахраддина Абосзода". regnum.ru. Талышская Национальная Академия. 2021-01-14. 2021-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-23.
- "Последнее слово Фахраддина Абосзода на суде в Баку" (rus). . 2020-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-03.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;tolishpress
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib - Сергей Иванов. ТАЛЫШСКАЯ МУГАНСКАЯ РЕСПУБЛИКА: НАЧАЛО И КОНЕЦ 2011-04-27 at the Wayback Machine//Независимая газета, август 1994
- "TolishPress.org - Фахраддин Абосзода-62". tolishpress.org. 2020-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-04.
- Яна Амелина. "Ставка на талышей". Росбалт. 2005-08-03. 2013-06-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-18.
- "Фахреддин Аббосзода: "Азербайджанское государство в очередной раз опозорило себя". memo.ru. 2005-05-21. 2009-05-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-11-14.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;Day.Az
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fexreddin Ferman oglu Abbasov 25 dekabr 1956 Blaband Lerik rayonu 9 noyabr 2020 Qobustan hebsxanasi talis ictimai xadimi ve politoloqu Talis Mugan Muxtar Respublikasi Milli Meclisinin parlament sedri 1993 Talis Mugan Muxtar Respublikasinin kecmis bascisi Elekrem Humbetovla birlikde Talis milli herekatinin liderlerinden biri olmusdur Fexreddin AbbasovDogum tarixi 25 dekabr 1956 1956 12 25 Dogum yeri Blaband Lerik rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 9 noyabr 2020 2020 11 09 63 yasinda Vefat yeri Qobustan hebsxanasi Qobustan Qaradag rayonu Baki AzerbaycanTehsili Azerbaycan Dovlet Universiteti 1978 Fealiyyeti siyasetci politoloq ictimai xadimElmi derecesi felsefe elmleri namizedi d 1984 Azerbaycanda Fexreddin Abbasov dovlete xeyanetde ve diger dovlet eleyhine hereketlerde ittiham olunub ve qanunla mueyyen edilmis qaydada mesuliyyete celb edilib 2020 ci il fevralin 14 de Baki Agir Cinayetler Mehkemesinin mehkeme kollegiyasi onu elan olunmus ittiham uzre teqsirli bilib ve 16 il muddetine azadliqdan mehrum edib Beynelxalq huquq mudafie teskilati Amnesty International ittiham aktinin verildiyi materiallari oyrenerken Azerbaycan hakimiyyeti talis feallarini azad etmelidir adli hesabatinda bele qenaete gelib bu materiallarin hec birinde beynelxalq huquqa ve standartlara uygun olaraq her hansi taninmis cinayetin subutu yoxdur ve ya zorakiliq hereketlerine tehrik yoxdur Erazinin ayrilmasi cagirislari beynelxalq huquqla qorunur ve Abbasov musteqil Talis dovleti ile bagli baxislarini mudafie ederek ifade azadligi huququndan istifade edib Amnesty International dunyada insan haqlari ile bagli illik hesabatinda Abbasov haqqindaki melumatda onun talis esilli ictimai xadim oldugu ve onun hebsde olduyunu selahiyyetlilerin onun intihar etdiyini iddia etdiklerini lakin 2020 ci ilin sonunda onun olum seraiti ile bagli obyektiv arasdirma aparilmadigini bildirib HeyatiFexreddin Abbasov 1956 ci ilde Lerik rayonunun Blaband kendinde sie muselman talis ailesinde dunyaya gelib 1958 ci ilde aile Sumqayita kocub Fexreddin Abbasov 1963 cu ilde burda birinci sinfe gedib Iki ilden sonra 1965 ci ilde aile Blaband kendine qayitdi ve Abbasov sekkizinci sinfe qeder tehsilini burada davam etdirdi 1973 cu ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin Tarix fakultesine daxil olmus ve 1978 ci ilde orani ferqlenme diplomu ile bitirmisdir Ele hemin 1978 ci ilde Blabanda qayidib burada yeni tikilmis orta mektebde natamam tedris ili tarix ve ictimai elmlerden ders deyib sonra daha iki il yerli rayon komsomol komitesinde isleyib 1981 ci ilin may ayinda ADU nun aspiranturasina qebul imtahanlarini muveffeqiyyetle vermis ve 1984 cu ilde Yetkin sosializm seraitinde iscilerin heyat istehsal formalarinin tekmillesdirilmesi movzusunda namizedlik dissertasiyasini mudafie ederek felsefe elmleri namizedi adini almisdir Universiteti bitirdikden sonra politologiya uzre derslikler yazmisdir Universitetde elmi kommunizm dialektik ve tarixi materializm 1990 ci ilden sonra ise siyasi elmden muhazireler oxuyub 1981 1995 ci illerde hemin universitetde ders demisdir hemcinin 1993 1995 ci illerde qezetinin bas redaktoru olub 1989 cu ilde Heyat yolumuzun menevi esaslari movzusunda doktorluq dissertasiyasini bitirmis lakin mudafie etmemisdir 1992 ci ilde Q Sireliyevle birlikde politologiya dersliyi cap etdirib 1993 cu ilde yeniden islenib ve nesr olunub 1993 cu il iyunun 21 de Azerbaycanin kecmis mudafie nazirinin muavini Talis Lenkeran konulluler batalyonunun yaradicisi Elekrem Humbetovun rehberlik etdiyi bir qrup talis herbcisi Lenkeran seherinde olkenin 7 rayonunu ehate eden Talis Mugan Muxtar Respublikasini elan etdiler Abbasov iyulun 4 de TMMR rehberliyinin Baki ve Sumqayitdan olan talis ziyalilarinin numayendeleri ile gorusune devet olundu Daha sonra Lenkeranda Talis Mugan Respublikasinin Konstitusiya Qanunu layihesini hazirlayan komissiyaya rehberlik etdi 1993 cu il avqustun 7 de parlamentin iclasinda Xalq Meclisinin muveqqeti reqlamenti qebul edildi Talis Mugan Muxtar Respublikasi Azerbaycan Respublikasinin terkibinde elan edildi ve onun Konstitusiya Qanunu qebul edildi Elekrem Humbetov TMMR in prezidenti Fexreddin Abbasov ise Xalq Meclisinin sedri secildi 1993 cu il oktyabrin sonunda o olkede yegane talis qezeti olan nun rehberi postuna Evez Sadixov kecdi ve 1994 cu ilin sentyabr ayinin sonuna qeder bas redaktorun muavini vezifesinde rehberlik etdi 1995 ci ilin iyununda Baki Dovlet Universitetindeki isini terk ederek Rusiyaya kocmeye mecbur oldu 2002 2005 ci illerde Sankt Peterburqda cixan Tolis qezetinin bas redaktoru olub Qezetin sehifelerinde talis edebiyyati medeniyyeti ve tarixine dair materiallarla yanasi esasen talislarin Azerbaycanda uzlesdiyi problemlere habele onlarin mumkun siyasi helli yollarina diqqet yetirilirdi meselen Abbasov Azerbaycanda milli meselenin helli yolu kimi talis muxtariyyetinin yaradilmasini feal sekilde teklif edirdi 2000 ci illerde diger feallarla yanasi o da muxtelif talis kitablarinin nesrine destek vermeye basladi 2002 ci ilde Evez Sadixovun Azerbaycan dilinde Talis dilinin qrammatikasi ve Hilal Memmedovun tertib etdiyi talis sairi ve maarifcisi Zulfuqar Ehmedzadenin secilmis eserlerinden ibaret kitab nesr edilmisdir Her iki kitabin redaktoru Abbasov idi 2003 cu ilde Yedulla Sayadanin talis serleri toplusu hemcinin Abbasov terefinden yazilmis ilk rus talis danisiq kitabcasi nesr edilmisdir 2003 cu il oktyabrin 15 de Azerbaycanda prezident seckileri kecirilmeli idi Bu erefede Abbasov Tolis qezetinin sehifelerinde Xural qezeti terefinden gozlenilmeden Bakida yeniden cap olunan Talis Milli Herekatinin Secki Platformasi ni derc etdirmis 2003 2004 cu illerde onun nesrleri qezetde derc olunmaqda davam etmisdir 2003 cu il oktyabrin evvellerinde Abbasov ilk defe Irana sefer etmis ve burada Bakida sensasiya doguran Kompas analitik proqraminin cekilislerinde istirak etmisdir 2004 cu ilde Rusiya ve Belarusdan olan talis numayende heyetinin terkibinde Restde kecirilen talis konfransinda istirak etmek ucun yeniden Irana sefer etmisdir 2005 ci ilin yazinda Hollandiyada Elekrem Humbetovla gorusub ve onlarin gorusunden sonra Talis Milli Herekati Haaqada qeydiyyatdan kecib TMH nin Nizamnamesi ve Proqrami Abbasov terefinden hazirlanmisdir 2005 ci il mayin 21 23 de Ermenistanin Derecicek qesebesinde Talissunasliq uzre Birinci Beynelxalq Konfrans kecirilmisdir Azerbaycanda talislarin orada istirak etmemesini teleb edibler buna cavab olaraq talis feallari konfransin Bakida ve ya Lenkeranda kecirilmesini teleb edibler Lakin onlarin serti qebul edilmeyib Neticede iki talis xadimi Abbasov ve Z Ibrahimi konfransda istirak etmek ucun Ermenistana getdiler Fexreddin Abbasov konfransda Dilin qorunub saxlanmasi xalqin qorunub saxlanmasi edebi talis dilinin formalasmasinin bezi problemleri movzusunda teqdimatla cixis edib Azerbaycanda bu konfrans separatizme destek kimi qiymetlendirilib Abbasov ise Azerbaycan terefinin reaksiyasini anormal adlandirib Daha sonra Abbasov bu konfransda istirakini bele izah etmisdir Dusundum ki bu auditoriyadan istifade etmekle talislarin problemlerini daha da genis auditoriyanin diqqetine catdira bilerem O basqa beyanatinda deyib Bize informasiya desteyi lazimdir o cumleden Ermenistandan Bu sansi deyerlendirmeseydik axmaq olardiq Ermenistanin bu konfransi kecirmekle hansi meqsed gudduyu basqa sualdir Bu onlarin problemidir Istinadlar AMNESTY INTERNATIONAL S SUBMISSION TO THE COUNCIL OF EUROPE COMMITTEE OF MINISTERS ingilis www amnesty org 2020 06 04 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 03 V Baku vynesen prigovor izmenniku Rodiny 2020 02 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 29 Fahraddin Abbasov poluchil 16 let tyurmy za gosizmenu 2020 06 04 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 04 Amnesty International Azerbaijan authorities must release Talysh activists www amnesty org ingilis 2020 06 08 2020 06 09 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 09 However none of these materials as listed in the court decision and which Amnesty International has reviewed provide evidence of any recognizable offence in line with international law and standards or contain any calls to acts of violence Calls for secession of territory is protected speech under international law and Fakhraddin Abbasov was exercising his right to freedom of expression when advocating his vision for an independent Talysh state Amnesty International Prava cheloveka v Azerbajdzhane 2020 https eurasia amnesty org rus 2021 06 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 10 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi faxr adli istinad ucun metn gosterilmeyib Fahraddin Aboszoda Lyubaya aktivnost v rajonah kompaktnogo prozhivaniya talyshej v Azerbajdzhane podavlyaetsya http noev kovcheg ru 2020 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 10 Igbal Abilov Zhizn i smert Fahraddina Aboszoda regnum ru Talyshskaya Nacionalnaya Akademiya 2021 01 14 2021 04 18 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 23 Poslednee slovo Fahraddina Aboszoda na sude v Baku rus 2020 06 04 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 03 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi tolishpress adli istinad ucun metn gosterilmeyib Sergej Ivanov TALYShSKAYa MUGANSKAYa RESPUBLIKA NAChALO I KONEC 2011 04 27 at the Wayback Machine Nezavisimaya gazeta avgust 1994 TolishPress org Fahraddin Aboszoda 62 tolishpress org 2020 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 04 Yana Amelina Stavka na talyshej Rosbalt 2005 08 03 2013 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 18 Fahreddin Abboszoda Azerbajdzhanskoe gosudarstvo v ocherednoj raz opozorilo sebya memo ru 2005 05 21 2009 05 04 tarixinde Istifade tarixi 2008 11 14 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi Day Az adli istinad ucun metn gosterilmeyib