Ev donuzu (lat. Sus scrofa domestica) — donuzlar fəsiləsindən olan ev heyvanı.
Ev donuzu | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Ev donuzu | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Donuzkimilər fəsiləsindən olan ev donuzları orta böyüklükdə, çevik bir bədən quruluşuna sahib məməlilərdir. Bədənləri çox seyrək, fırça kimi sərt və qısa olan tüklərlə örtülüdür. Rəngləri qırmızımsı qəhvəyi ilə boz və ya qara olaraq dəyişir. Uzunluqları 50–190 sm (3–45 sm quyruq) və ağırlıqları 6–350 kq arası dəyişir.
Donuzlar hər ayaqlarında daimi 4 barmaqları vardır. 2-ci və 3-cü barmaqlar digərlərindən daha böyük olur və bütün ağırlığı daşıyırlar. Daha kiçik olan 1-ci və 4-cü barmaqlar yerə toxunmur.
Donuzlar təbii şəkildə Avrasiyanın cənubunu və bütün Afrikada yaşayırlar. Ən çox növləri Cənub-Şərqi Asiyada, İndoneziya və Filippində görmək olar.
Donuzun əti dünyada ən çox istifadə edilən ət növlərindən biridir. Donuz ətinin məişətdə istifadəsi eramızdan əvvəl 5.000-ci ilə gedib çıxır. Orta Şərq və Çində donuzların əhliləşdirməsindən sonra ətindən istifadəsi geniş yayılmışdır. Donuzun müxtəlif təbii şəraitlərə özünü uyğunlaşdırma bacarığı, demək olar ki, hər bir şeyi yeyə bilməsi və sürətli nəsil artırma bacarığı səbəbindən donuzların şəxsi təsərrüfatlarda istifadəsi geniş yayılmışdır.
Ferma və xüsusi təsərrüfatlarda saxlanılan digər heyvanlardan fərqli olaraq donuzların qidalanması üçün xüsusi yeməklər tələb olunmur. Belə ki, insanlar üçün nəzərdə tutuluş qidaların qalıqları və köhnəlmiş ərzaq məhsulları ilə belə donuz fermalarında yüksək məhsuldarlığın əldə edilməsi mümkündür. Bu səbəbdən donuz əti Avropanın mərkəzi bölgələrində kasıb və orta təbəqədən olan insanların hər zaman əldə edə biləcəyi bir ət çeşididir.
Digər ət növlərindən fərqli olaraq, ucuz olması donuz ətinə bazarda hər zaman təlabatın olmasına səbəb olmuşdur. Şəriətdə donuz ətinin istifadəsi haram hesab olunur. İslam inancına görə donuz natəmiz heyvandır və onun ətindən müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilməsidə bir müsəlman üçün bəyənilən əməl sayılmır. Donuz ətinin istifadəsi İslam dinin ilə yanaşı İudaizm dinində haram buyrulmuşdur.
Xristianlığın donuz ətindən istifadəyə yanaşması müxtəlifdir. Əhdi-Ətiq yazılarında donuz ətinin xristianlar üçün qadağan olunduğu göstərilsə də, Əhdi-Cədiddə həmin qadağa aradan qaldırılmışdır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- JSR Genetics, Pig genetics company (ing.)
- JJ Genetics, gilt pig breeders
- from UC Davis
- British Pig Association
- The process of pig slaughtery
- Globe and Mail article Canada's transgenic Enviropig is stuck in a genetic modification poke 2017-05-15 at the Wayback Machine
- Information on Micro Pigs
İstisnalar
- "Sources of Meat". (FAO). 25 November 2014. 2 March 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 19 November 2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ev donuzu lat Sus scrofa domestica donuzlar fesilesinden olan ev heyvani Ev donuzuElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Ev donuzuBeynelxalq elmi adiSus scrofa domesticus Johann Christian Polycarp Erxleben 1777Sekil axtarisiITIS 898917NCBI 9825 Donuzkimiler fesilesinden olan ev donuzlari orta boyuklukde cevik bir beden qurulusuna sahib memelilerdir Bedenleri cox seyrek firca kimi sert ve qisa olan tuklerle ortuludur Rengleri qirmizimsi qehveyi ile boz ve ya qara olaraq deyisir Uzunluqlari 50 190 sm 3 45 sm quyruq ve agirliqlari 6 350 kq arasi deyisir Donuzlar her ayaqlarinda daimi 4 barmaqlari vardir 2 ci ve 3 cu barmaqlar digerlerinden daha boyuk olur ve butun agirligi dasiyirlar Daha kicik olan 1 ci ve 4 cu barmaqlar yere toxunmur Donuzlar tebii sekilde Avrasiyanin cenubunu ve butun Afrikada yasayirlar En cox novleri Cenub Serqi Asiyada Indoneziya ve Filippinde gormek olar Donuzun eti dunyada en cox istifade edilen et novlerinden biridir Donuz etinin meisetde istifadesi eramizdan evvel 5 000 ci ile gedib cixir Orta Serq ve Cinde donuzlarin ehlilesdirmesinden sonra etinden istifadesi genis yayilmisdir Donuzun muxtelif tebii seraitlere ozunu uygunlasdirma bacarigi demek olar ki her bir seyi yeye bilmesi ve suretli nesil artirma bacarigi sebebinden donuzlarin sexsi teserrufatlarda istifadesi genis yayilmisdir Ferma ve xususi teserrufatlarda saxlanilan diger heyvanlardan ferqli olaraq donuzlarin qidalanmasi ucun xususi yemekler teleb olunmur Bele ki insanlar ucun nezerde tutulus qidalarin qaliqlari ve kohnelmis erzaq mehsullari ile bele donuz fermalarinda yuksek mehsuldarligin elde edilmesi mumkundur Bu sebebden donuz eti Avropanin merkezi bolgelerinde kasib ve orta tebeqeden olan insanlarin her zaman elde ede bileceyi bir et cesididir Diger et novlerinden ferqli olaraq ucuz olmasi donuz etine bazarda her zaman telabatin olmasina sebeb olmusdur Serietde donuz etinin istifadesi haram hesab olunur Islam inancina gore donuz natemiz heyvandir ve onun etinden muxtelif meqsedler ucun istifade edilmeside bir muselman ucun beyenilen emel sayilmir Donuz etinin istifadesi Islam dinin ile yanasi Iudaizm dininde haram buyrulmusdur Xristianligin donuz etinden istifadeye yanasmasi muxtelifdir Ehdi Etiq yazilarinda donuz etinin xristianlar ucun qadagan olundugu gosterilse de Ehdi Cedidde hemin qadaga aradan qaldirilmisdir Hemcinin baxDonuz Donuz eti Ev heyvanlariXarici kecidlerVikianbarda Ev donuzu ile elaqeli mediafayllar var JSR Genetics Pig genetics company ing JJ Genetics gilt pig breeders from UC Davis British Pig Association The process of pig slaughtery Globe and Mail article Canada s transgenic Enviropig is stuck in a genetic modification poke 2017 05 15 at the Wayback Machine Information on Micro PigsIstisnalar Sources of Meat FAO 25 November 2014 2 March 2018 tarixinde Istifade tarixi 19 November 2016