Erix Frid (6 may 1921[…], Vyana – 22 noyabr 1988[…], Baden-Baden, Baden-Vürtemberq) — Avstriyada doğulmuş yazıçı, şair və tərcüməçidir. İlk vaxtlar Almaniya və Avstriyada siyasi şeirləri, daha sonralar isə sevgi şeirləri ilə tanınmışdır.
Erix Frid | |
---|---|
alm. Erich Fried | |
Doğum tarixi | 6 may 1921[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 22 noyabr 1988[…](67 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Dəfn yeri |
|
Fəaliyyəti | yazıçı, tərcüməçi, şair, esseist, jurnalist, librettoçu |
Janrlar | poeziya, esse |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yazıçı kimi o daha çox dram əsərləri və qısa hekayələr yazmışdır. O, həmçinin müxtəlif ingilis müəlliflərinin əsərlərini alman dilinə tərcümə etmişdir. Şekspirin ən məşhur əsərlərini alman dilinə tərcümə etmişdir.
Həyatı
Erix Frid Avstriyada, Vyanada Nelli və Hüqo Frid adlə yəhudi ailəsində doğulmuş, 1938-ci ildə Nasist Almaniyası tərəfindən Avstriyanın işğalı zamanı atası Gestapo tərəfindən öldürüldükdən sonra İngiltərəyə köçmüşdür. Londonda məskunlaşmış və Böyük Britaniya təbəəliyini 1949-cu ildə qəbul etmişdir. Erix Frid uşaqlıqdan sərt siyasi şeirlər və esselər yazırdı.
Alman işğalından sonra Londonda yaşamağa başlayan Frid sonrakı aylarda anasını və daha 70 insanı Londona qaçırmağı bacarır. Müharibə illərində kitabxanaçı, fabrik fəhləsi və sair peşələrdə çalışır. "Gənc Avstriya", "Kommunist Gənclər Təşkilatı" və digər siyasi təşkilatlarda təmsil olunur. 1944-cü ildə Avstriyanın "PEN" nəşriyyatında "Almaniya" (alm. Deutschland) adlı ilk şeirlər kitabı yayımlanır.
Onun Vyanaya ilk rəsmi dönüşü 1962-ci ildə olmuşdur.
Frid müharibədən sonra qurulan bir çox dərgilərdə, 1950-ci illərin ilk yarısından BBC-nin alman redaksiyasında siyasi şərhçi olaraq çalışır. 1968-ci ildə "soyuq müharibə" səbəbindən BBC-dəki işindən ayrılır. İşindən ayrılmamışdan öncə etdiyi tərcümələr, "Şeirlər" (alm. Gedichte) toplusu və birinci-sonuncu romanı olan "Əsgər və qız" (alm. Ein Soldat und Ein Mädchen) romanı ona böyük şöhrət gətirmişdi. 1963-cü ildən sonra "Qrup 47"yə qoşulur. Şekspirin əsərlərini də məhz bu dönəmlərdə tərcümə edir.
Yaradıcılığı
1966-cı ildə dostları arasında siyasi şeir mövzusunda mübahisələr yaradan "...Və Vyetnam və..." (alm. ...Und Vietnam und...) adlı şeir kitabı yayımlanır. 1977-ci ildə ilk önəmli mükafatını “Priz İnternational des Editeurs” alıb. 1978-ci ildə "Vətənsiz 100 şeir" (alm. 100 Gedichte ohne Vaterland) kitabı 7 dildə işıq üzü gördü.
1979-cu ildə yayımlanan "Sevgi şeirləri" (alm. Liebesgedichte) kitabı çox böyük uğur qazandı.
1986-cı ildə xatirələri işıq üzü gördü. (Təkrar nəşri 1992) E.Frid “Bremen ədəbiyyat”, “Avstriya dövlət”, “Georq Büxner” kimi mükafatları 60 yaşını keçdikdən və ağır xəstəliyə tutulduqdan sonra qazanıb.
Frid 1988-ci ildə Almaniyada vəfat etdi və Londonda Kensal Green qəbiristanlığında dəfn olunub.
Avstriyanın ədəbiyyat mükafatı olan Erix Frid Mükafatı onun adınadır.
Əsərləri
- Drei Gebete aus London (Londondan üç zəvvar) 1945
- Ein Soldat und ein Mädchen (Əsgər və qız), 1960
- Reich der Steine, 1963
- Warngedichte (Xəbərdarlıq şeirləri), 1964
- Überlegungen, 1964
- Kinder und Narren, 1965
- und Vietnam und (və Vyetnam və), 1966
- Anfechtungen, 1967
- Die Beine der größeren Lügen, 1969
- Poesiealbum, 1969
- Unter Nebenfeinden, 1970
- Die Freiheit den Mund aufzumachen, 1972
- Höre Israel, 1974
- So kam ich unter die Deutschen, 1977
- 100 Gedichte ohne Vaterland, 1978
- Liebesgedichte (Sevgi şeirləri), 1979
- Es ist was es ist (Nədirsə odur), 1983
- Um Klarheit, 1985
- Mitunter sogar Lachen, 1986
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Erich Fried // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- Catalog of the German National Library (alm.).
Mənbə
- Səma, ulduzlar və öpüşlər. kulis.az (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Erix Frid 6 may 1921 Vyana 22 noyabr 1988 Baden Baden Baden Vurtemberq Avstriyada dogulmus yazici sair ve tercumecidir Ilk vaxtlar Almaniya ve Avstriyada siyasi seirleri daha sonralar ise sevgi seirleri ile taninmisdir Erix Fridalm Erich Fried Dogum tarixi 6 may 1921 1921 05 06 Dogum yeri Vyana Birinci Avstriya Respublikasi d Vefat tarixi 22 noyabr 1988 1988 11 22 67 yasinda Vefat yeri Baden Baden Karlsrue d Baden Vurtemberq Qerbi AlmaniyaDefn yeri Kensal Qrin qebiristanligi d Fealiyyeti yazici tercumeci sair esseist jurnalist librettocuJanrlar poeziya esse Vikianbarda elaqeli mediafayllar Yazici kimi o daha cox dram eserleri ve qisa hekayeler yazmisdir O hemcinin muxtelif ingilis muelliflerinin eserlerini alman diline tercume etmisdir Sekspirin en meshur eserlerini alman diline tercume etmisdir HeyatiErix Frid Avstriyada Vyanada Nelli ve Huqo Frid adle yehudi ailesinde dogulmus 1938 ci ilde Nasist Almaniyasi terefinden Avstriyanin isgali zamani atasi Gestapo terefinden olduruldukden sonra Ingiltereye kocmusdur Londonda meskunlasmis ve Boyuk Britaniya tebeeliyini 1949 cu ilde qebul etmisdir Erix Frid usaqliqdan sert siyasi seirler ve esseler yazirdi Alman isgalindan sonra Londonda yasamaga baslayan Frid sonraki aylarda anasini ve daha 70 insani Londona qacirmagi bacarir Muharibe illerinde kitabxanaci fabrik fehlesi ve sair peselerde calisir Genc Avstriya Kommunist Gencler Teskilati ve diger siyasi teskilatlarda temsil olunur 1944 cu ilde Avstriyanin PEN nesriyyatinda Almaniya alm Deutschland adli ilk seirler kitabi yayimlanir Onun Vyanaya ilk resmi donusu 1962 ci ilde olmusdur Frid muharibeden sonra qurulan bir cox dergilerde 1950 ci illerin ilk yarisindan BBC nin alman redaksiyasinda siyasi serhci olaraq calisir 1968 ci ilde soyuq muharibe sebebinden BBC deki isinden ayrilir Isinden ayrilmamisdan once etdiyi tercumeler Seirler alm Gedichte toplusu ve birinci sonuncu romani olan Esger ve qiz alm Ein Soldat und Ein Madchen romani ona boyuk sohret getirmisdi 1963 cu ilden sonra Qrup 47 ye qosulur Sekspirin eserlerini de mehz bu donemlerde tercume edir Yaradiciligi1966 ci ilde dostlari arasinda siyasi seir movzusunda mubahiseler yaradan Ve Vyetnam ve alm Und Vietnam und adli seir kitabi yayimlanir 1977 ci ilde ilk onemli mukafatini Priz International des Editeurs alib 1978 ci ilde Vetensiz 100 seir alm 100 Gedichte ohne Vaterland kitabi 7 dilde isiq uzu gordu 1979 cu ilde yayimlanan Sevgi seirleri alm Liebesgedichte kitabi cox boyuk ugur qazandi 1986 ci ilde xatireleri isiq uzu gordu Tekrar nesri 1992 E Frid Bremen edebiyyat Avstriya dovlet Georq Buxner kimi mukafatlari 60 yasini kecdikden ve agir xesteliye tutulduqdan sonra qazanib Frid 1988 ci ilde Almaniyada vefat etdi ve Londonda Kensal Green qebiristanliginda defn olunub Avstriyanin edebiyyat mukafati olan Erix Frid Mukafati onun adinadir EserleriDrei Gebete aus London Londondan uc zevvar 1945 Ein Soldat und ein Madchen Esger ve qiz 1960 Reich der Steine 1963 Warngedichte Xeberdarliq seirleri 1964 Uberlegungen 1964 Kinder und Narren 1965 und Vietnam und ve Vyetnam ve 1966 Anfechtungen 1967 Die Beine der grosseren Lugen 1969 Poesiealbum 1969 Unter Nebenfeinden 1970 Die Freiheit den Mund aufzumachen 1972 Hore Israel 1974 So kam ich unter die Deutschen 1977 100 Gedichte ohne Vaterland 1978 Liebesgedichte Sevgi seirleri 1979 Es ist was es ist Nedirse odur 1983 Um Klarheit 1985 Mitunter sogar Lachen 1986IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Erich Fried Internet Speculative Fiction Database ing 1995 Catalog of the German National Library alm MenbeSema ulduzlar ve opusler kulis az az