Edvard Qibbon (ing. Edward Gibbon; 8 may 1737[…] – 16 yanvar 1794[…], London) — ingilis tarixçi və millət vəkili.
Edvard Qibbon | |
---|---|
ing. Edward Gibbon | |
Doğum tarixi | 8 may 1737[…] |
Vəfat tarixi | 16 yanvar 1794[…](56 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | peritonit |
Milliyyəti | ingilis |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | tarixçi, siyasətçi, klassisist[d], yazıçı |
Partiyası | |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Qibbon Böyük Britaniyada fəaliyyət göstərmiş Viqlər partiyasının millət vəkili olmuşdur. Tarix sahəsində etdiyi araşdırmaları ilə məşhurdur. Əsas məşhur əsərlərindən biri olan Roma imperiyasının geriləməsi və çöküş tarixi 1776–1788-ci illərdə 6 cild formasında çap olunmuşdur. Roma tarixinin fundamental formada yanaşan kitabda təkcə tarix yox, eyni zaman dönəmin ironiyası və şüur altı vəziyyətidə peşəkar şəkildə əks olunmuşdur. Qibbon tərəfindən bilinən fikirlərdən biri də xristianlığın yüksəlik səbəblərindən bəhs edən eyni adlı kitabdır. Kitabda, tarixçi xristianlıq dinin yüksəlişini beş təməl faktorla əsaslandırır:
- Xristianların yəhudilərin miras aldıqları qatı və qonaqpərvərlik ənənələri.
- Ölümdən sonra həyatın mövcud olması ilə bağlı nəzəryələr.
- Kilsənin möcüzəvi güclərə sahib olması ilə bağlı miflər.
- Xristianlıqda həyəata keçirilən dəbdəbəli mərasimlər.
- Roma imperiyası daxilində ayrıca bir sistem formasında inkişaf edən kilsənin qaydaları və təsir etmə gücü.
Edvard Qibbon tərəfindən edilmiş tarixi araşdırmalar təkcə Roma imperiyası və Xristianlıq mövzuları ilə məhdudlaşmır. Tarixçi tərəfindən Şərq tarixi ilə bağlı bir sıra araşdırmalar edilmişdir. İran və Çin tarixi ilə bağlı bəzi yazıların müəllifidir. Qibbonu digər qərb tarixçilərindən fərqləndirən əsas cəhətlərindən biri şərq tarixinə qərbin təsiri altında qalmadan müstəqil şəkildə yanaşmasıdır. Qibbon xüsusi ilə İslam dinin hakim olduğu ölkələrdə hərbi nizam-intizamla bağlı heyranlığını ifadə etmişdir.
İslamla bağlı fikirləri
Edvard Qibbon Ərəb Xilafətinin və Raşidi xəlifələrin dördüncü xəlifəsi olmuş Əli ilə bağlı aşağıdakı fikirləri səsləndirmişdir:
Əlinin qeyrəti və xeyirxahlığı heç vaxt öz dinindən dönmüş insanlar tərəfindən qabaqlanmamışdır. O, müqəddəsi, əsgəri, şairi birləşdirmişdir; onun müdrikliyi hələ də onun mənəvi və dini kəlamlarında nəfəs almaqdadır; və qılınc və ya dil döyüşündə hər rəqibi onun fəsahəti və şücaəti üzündən məyus olurdu. Onun vəzifəsinin ilk saatından onun dəfnetmə mərasiminə qədər lider heç vaxt səxavətli dostu tərəfindən tərk edilməmişdir. |
İstinadlar
- Low D. M., Bell A. Edward Gibbon // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- The History of Parliament (ing.).
- Гиббон Эдуард // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- The Decline and Fall of the Roman Empire, London, 1911, volume 5, pp. 381–2
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Edvard Qibbon ing Edward Gibbon 8 may 1737 16 yanvar 1794 London ingilis tarixci ve millet vekili Edvard Qibboning Edward GibbonDogum tarixi 8 may 1737 1737 05 08 Vefat tarixi 16 yanvar 1794 1794 01 16 56 yasinda Vefat yeri London Ingiltere Boyuk Britaniya kralligiVefat sebebi peritonitMilliyyeti ingilisTehsili Maqdalin Kolleci d Oksford UniversitetiFealiyyeti tarixci siyasetci klassisist d yaziciPartiyasi ViqlerUzvluyu London Kral Cemiyyeti Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiQibbon Boyuk Britaniyada fealiyyet gostermis Viqler partiyasinin millet vekili olmusdur Tarix sahesinde etdiyi arasdirmalari ile meshurdur Esas meshur eserlerinden biri olan Roma imperiyasinin gerilemesi ve cokus tarixi 1776 1788 ci illerde 6 cild formasinda cap olunmusdur Roma tarixinin fundamental formada yanasan kitabda tekce tarix yox eyni zaman donemin ironiyasi ve suur alti veziyyetide pesekar sekilde eks olunmusdur Qibbon terefinden bilinen fikirlerden biri de xristianligin yukselik sebeblerinden behs eden eyni adli kitabdir Kitabda tarixci xristianliq dinin yukselisini bes temel faktorla esaslandirir Xristianlarin yehudilerin miras aldiqlari qati ve qonaqperverlik eneneleri Olumden sonra heyatin movcud olmasi ile bagli nezeryeler Kilsenin mocuzevi guclere sahib olmasi ile bagli mifler Xristianliqda heyeata kecirilen debdebeli merasimler Roma imperiyasi daxilinde ayrica bir sistem formasinda inkisaf eden kilsenin qaydalari ve tesir etme gucu Edvard Qibbon terefinden edilmis tarixi arasdirmalar tekce Roma imperiyasi ve Xristianliq movzulari ile mehdudlasmir Tarixci terefinden Serq tarixi ile bagli bir sira arasdirmalar edilmisdir Iran ve Cin tarixi ile bagli bezi yazilarin muellifidir Qibbonu diger qerb tarixcilerinden ferqlendiren esas cehetlerinden biri serq tarixine qerbin tesiri altinda qalmadan musteqil sekilde yanasmasidir Qibbon xususi ile Islam dinin hakim oldugu olkelerde herbi nizam intizamla bagli heyranligini ifade etmisdir Islamla bagli fikirleri Edvard Qibbon Ereb Xilafetinin ve Rasidi xelifelerin dorduncu xelifesi olmus Eli ile bagli asagidaki fikirleri seslendirmisdir Elinin qeyreti ve xeyirxahligi hec vaxt oz dininden donmus insanlar terefinden qabaqlanmamisdir O muqeddesi esgeri sairi birlesdirmisdir onun mudrikliyi hele de onun menevi ve dini kelamlarinda nefes almaqdadir ve qilinc ve ya dil doyusunde her reqibi onun fesaheti ve sucaeti uzunden meyus olurdu Onun vezifesinin ilk saatindan onun defnetme merasimine qeder lider hec vaxt sexavetli dostu terefinden terk edilmemisdir IstinadlarLow D M Bell A Edward Gibbon Encyclopaedia Britannica brit ing Encyclopaedia Britannica Inc 1768 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 The History of Parliament ing Gibbon Eduard Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 The Decline and Fall of the Roman Empire London 1911 volume 5 pp 381 2