Diyadin (türk. Diyadin) — Ağrı ilinin ilçəsi. Kürt əhali üstünlük təşkil edir.
Diyadin | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 1.925 m |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixçə
Diyadinin adını dövrün sultanı Ziyaəddindən alması barədə şayiələr Fəxri adından bəri bir çox mənbələrdə xatırlanır. Ancaq tarixi mənbələrdə bu adın sultanı yoxdur. Yerli insanlar kürd dilində danışır və Diyadin yox, "Gihadin" deyirlər. İlçədə həddindən artıq adət və aşirətçilik mövcuddur. Həmçinin, şərqdə aşirət siyasətinin ən çox qızışdığı yerdir.
Diyadin köhnə bir şəhərdir. Tarixdəki adı Daudyana olmuşdur. İlçədə və yaxın ərazilərdə qədim şəhərlər və tarixi xarabalıqlar var. Diyadin qalası, Meya kənd xarabalıqları və Tokluca qalası əsas görməli yerləridir. Bölgə Arsaqlı, Səlcuqlu, İlhanlı, Qaraqoyunlu, Səfəvi və Osmanlı dövlətlərinin hakimiyyəti altında qalmışdır. 1514-cü il Çaldıran döyüşü nəticəsində və 1578 Osmanlı-İran müharibəsindən sonra Van bölgəsi ilə Osmanlı ərazisinə qatıldı. Elə həmin il Van bəylərbəyliyinə daxil olan Bəyazid Sancaq ilə əlaqəli bir qəza oldu. 1744-cü ildə, Sancaqın 4 qəzası ilə Ərzurum bəylərbəyliyinə bağlandı.
Birinci Dünya müharibəsi dövründə təxminən üç il Rusiya işğalı altında qaldı və 14 aprel 1918-ci ildə yenidən Türk hakimiyyətinə daxil olmuşdur.
Coğrafiya
İlçə sərhədləri daxilində var. Tendürek dağının ətəkləri yaxınlığında yerləşən ilçə isti bulaqları ilə məşhurdur. İnsanlar ümumiyyətlə yaşayışlarını heyvan və kənd təsərrüfatı işləri ilə qazanırlar və insanların əksəriyyəti yoxsulluqla üzləşirlər.
Rayon mərkəzindən 5 kilometr cənubda yerləşən Diyadin isti bulaqları beş hissəyə bölünür: İlanlı, Davud, Köprü, Tunca, Özdənlər isti bulaqları. Ağqoyunlu bəyin oğlu Uzun Həsən Ziyaəddin bəy, minlərlə ildir istifadə olunan bu isti bulaqlar yaxınlığında ilk qurğular qurmuşdur. Davud və Köprü keramika su xüsusiyyətləri baxımından oxşardır. Körpü köklərinin çöküntüləri Murad çayı üzərində təbii bir körpü yaratdığına görə bu ad verilmişdir. Spalar dəmir, kükürd, sulfat, kalsium və bikarbonatla zəngindir. Suyun istiliyi 60-70 dərəcədir.
Siyasət
2016-cı ilin sentyabr ayında bələdiyyə başçısı Hazal Aras "PKK-KCK və FETÖ-yə kömək və dəstək verdiyi səbəbiylə istintaq və mühakimə etmə" kontekstində vəzifəsindən uzaqlaşdırılmış və Bələdiyyə Başçısı Mekan Çevirən təyin edilmişdir.
İstinadlar
- GEOnet Names Server. 2018.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Diyadin turk Diyadin Agri ilinin ilcesi Kurt ehali ustunluk teskil edir Diyadin39 32 24 sm e 43 40 38 s u Olke TurkiyeTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 925 mEhalisiEhalisi 42 123 nef 2018 Xeriteni goster gizle Diyadin Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixceDiyadinin adini dovrun sultani Ziyaeddinden almasi barede sayieler Fexri adindan beri bir cox menbelerde xatirlanir Ancaq tarixi menbelerde bu adin sultani yoxdur Yerli insanlar kurd dilinde danisir ve Diyadin yox Gihadin deyirler Ilcede heddinden artiq adet ve asiretcilik movcuddur Hemcinin serqde asiret siyasetinin en cox qizisdigi yerdir Diyadin kohne bir seherdir Tarixdeki adi Daudyana olmusdur Ilcede ve yaxin erazilerde qedim seherler ve tarixi xarabaliqlar var Diyadin qalasi Meya kend xarabaliqlari ve Tokluca qalasi esas gormeli yerleridir Bolge Arsaqli Selcuqlu Ilhanli Qaraqoyunlu Sefevi ve Osmanli dovletlerinin hakimiyyeti altinda qalmisdir 1514 cu il Caldiran doyusu neticesinde ve 1578 Osmanli Iran muharibesinden sonra Van bolgesi ile Osmanli erazisine qatildi Ele hemin il Van beylerbeyliyine daxil olan Beyazid Sancaq ile elaqeli bir qeza oldu 1744 cu ilde Sancaqin 4 qezasi ile Erzurum beylerbeyliyine baglandi Birinci Dunya muharibesi dovrunde texminen uc il Rusiya isgali altinda qaldi ve 14 aprel 1918 ci ilde yeniden Turk hakimiyyetine daxil olmusdur CografiyaIlce serhedleri daxilinde var Tendurek daginin etekleri yaxinliginda yerlesen ilce isti bulaqlari ile meshurdur Insanlar umumiyyetle yasayislarini heyvan ve kend teserrufati isleri ile qazanirlar ve insanlarin ekseriyyeti yoxsulluqla uzlesirler Rayon merkezinden 5 kilometr cenubda yerlesen Diyadin isti bulaqlari bes hisseye bolunur Ilanli Davud Kopru Tunca Ozdenler isti bulaqlari Agqoyunlu beyin oglu Uzun Hesen Ziyaeddin bey minlerle ildir istifade olunan bu isti bulaqlar yaxinliginda ilk qurgular qurmusdur Davud ve Kopru keramika su xususiyyetleri baximindan oxsardir Korpu koklerinin cokuntuleri Murad cayi uzerinde tebii bir korpu yaratdigina gore bu ad verilmisdir Spalar demir kukurd sulfat kalsium ve bikarbonatla zengindir Suyun istiliyi 60 70 derecedir Siyaset2016 ci ilin sentyabr ayinda belediyye bascisi Hazal Aras PKK KCK ve FETO ye komek ve destek verdiyi sebebiyle istintaq ve muhakime etme kontekstinde vezifesinden uzaqlasdirilmis ve Belediyye Bascisi Mekan Ceviren teyin edilmisdir IstinadlarGEOnet Names Server 2018 Hemcinin bax