Dirilik — Azərbaycan türklərinin milli varlığını qoruyub saxlamaq uğrunda mübarizə aparan jurnal. 1914-cü il sentyabr ayının 16-dan 1916-cı ilin ortalarına kimi çap olunmuş siyasi türk məcmuəsi.
Dirlik | |
---|---|
Baş redaktor | Əliabbas Müznibi |
Növ | Siyasi jurnal |
Təsisçi | Əbülfəzl Mətləbzadə |
Təsis tarixi | 16 sentyabr, 1914 |
Qərargah | Bakı, Azərbaycan |
Dil | Azərbaycan dili |
Fəaliyyəti
"Dirilik" jurnalı 1914-cü ilin sentyabr ayının 16-da mətbuat fəaliyyətinə başlamışdır. Bu jurnal Mirzə Bala Məmmədzadənin yazdığı kimi, həm də siyasi bir türk məcmuəsi idi. 1914-cü ildə 8, 1915-ci ildə 9, 1916-cı ildə isə 7 nömrəsi çap olunmuşdur. 1916-cı ilin ortalarında nəşri dayandırılmışdı. Məcmuənin sahibi-imtiyazı Əbülfəzl Mətləbzadə, müdiri isə Əliabbas Müznib idi. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin, Kazımoğlunun, Əbdülxalıq Cənnətinin, Əli Səttarlı, Cəfər Cabbarlının, Əliağa Vahidin iştirak etdiyi bu məcmuədə ədəbi nümunələr də oxuculara çatdırılırdı. Mətbuat tarixinin araşdırıcıları "Dirilik" jurnalını ədəbi-məfkurə mərkəzlərindən biri hesab edirlər. Cümhuriyyət ideyasının müəlliflərindən olan Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin milli şüur konsepsiyasının proqramı olan "Dirilik nədir?" adlı məşhur əsəri də bu jurnalda çıxmışdır. Rus imperiyasının dünyaya hakim olmaq planlarından bəhs edən "Rus imperatoru Böyük Pyotrun vəsiyyətnaməsi" adlı tarixi sənəd də "Dirilik"də dərc olunmuşdur.
Məramı
Məcmuənin ən başlıca məqsəd və məramı Azərbaycan türklərinin siyasi şüurunu formalaşdırmaq, onu milli varlığını qoruyub saxlamaq uğrunda mübarizədə birləşdirmək idi. Jurnalın ilk sayında baş mühərrir Əliabbas Müznibi "Məqsədimiz" adlı məqaləsində bəşəriyyətin son üç-dörd minillik tarixinə səyahət edir, fikirlərini ümumiləşdirir, xalqı bu tarixi imtahanlardan ibrət dərsi almağa səsləyir, fiziki və mənəvi diriliyin ölüm-dirim mübarizəsi ilə əldə edildiyini göstərir. "Dirilik"də XX əsrin əvvəlləri Azərbaycan romantik ədəbiyyatının bir sıra dəyərli nümunələri çap olunmuş, ədəbi-bədii fikrin formalaşmasına xidmət etmişdir. Əmin Abid Mütəllibzadəin, Ümmügülsümün, Rəcəb Əfəndizadənin ədəbi yazılarında vətənə məhəbbət, islam əxlaqına uyğun insani münasibətlər təbliğ olunurdu."Dirilik" bütün fəaliyyəti boyunca Azərbaycan xalqında milli mənlik şüurunun yüksəlişinə xidmət etdi. "Dirilik" Azərbaycan mətbuatı tarixində ideya rəhbəri Əliabbas Müznibin 1911-ci ildə arzu etdiyi "Mətbuatın kəlamı, əsrin kəlamı olmalıdır" şüarı ilə nəşr edildi və tarixləşdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Vəliyev Akif Abdüləzim oğlu (Aşırlı). Azərbaycan mətbuatı tarixi (1875-1920). Bakı: Elm və Təhsil, 2009, 296 səh.
Xarici keçidlər
- Millətçi naşir və jurnalist Əlabbas Müznib
- Günahsız müqəssirlər
- BİRİNCİ DÜNYA MÜHARİBƏSİ İLLƏRİNDƏ AZƏRBAYCAN MƏTBUATI... 2019-05-28 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dirilik Azerbaycan turklerinin milli varligini qoruyub saxlamaq ugrunda mubarize aparan jurnal 1914 cu il sentyabr ayinin 16 dan 1916 ci ilin ortalarina kimi cap olunmus siyasi turk mecmuesi DirlikBas redaktor Eliabbas MuznibiNov Siyasi jurnalTesisci Ebulfezl MetlebzadeTesis tarixi 16 sentyabr 1914Qerargah Baki AzerbaycanDil Azerbaycan diliFealiyyetiJurnalin mudiri Eliabbas Muznib Dirilik jurnali 1914 cu ilin sentyabr ayinin 16 da metbuat fealiyyetine baslamisdir Bu jurnal Mirze Bala Memmedzadenin yazdigi kimi hem de siyasi bir turk mecmuesi idi 1914 cu ilde 8 1915 ci ilde 9 1916 ci ilde ise 7 nomresi cap olunmusdur 1916 ci ilin ortalarinda nesri dayandirilmisdi Mecmuenin sahibi imtiyazi Ebulfezl Metlebzade mudiri ise Eliabbas Muznib idi Mehemmed Emin Resulzadenin Kazimoglunun Ebdulxaliq Cennetinin Eli Settarli Cefer Cabbarlinin Eliaga Vahidin istirak etdiyi bu mecmuede edebi numuneler de oxuculara catdirilirdi Metbuat tarixinin arasdiricilari Dirilik jurnalini edebi mefkure merkezlerinden biri hesab edirler Cumhuriyyet ideyasinin muelliflerinden olan Mehemmed Emin Resulzadenin milli suur konsepsiyasinin proqrami olan Dirilik nedir adli meshur eseri de bu jurnalda cixmisdir Rus imperiyasinin dunyaya hakim olmaq planlarindan behs eden Rus imperatoru Boyuk Pyotrun vesiyyetnamesi adli tarixi sened de Dirilik de derc olunmusdur MeramiGultekin texellusu ile seirler yazan dovrun maarifcisi Emin Abid Mutellibzade Mecmuenin en baslica meqsed ve merami Azerbaycan turklerinin siyasi suurunu formalasdirmaq onu milli varligini qoruyub saxlamaq ugrunda mubarizede birlesdirmek idi Jurnalin ilk sayinda bas muherrir Eliabbas Muznibi Meqsedimiz adli meqalesinde beseriyyetin son uc dord minillik tarixine seyahet edir fikirlerini umumilesdirir xalqi bu tarixi imtahanlardan ibret dersi almaga sesleyir fiziki ve menevi diriliyin olum dirim mubarizesi ile elde edildiyini gosterir Dirilik de XX esrin evvelleri Azerbaycan romantik edebiyyatinin bir sira deyerli numuneleri cap olunmus edebi bedii fikrin formalasmasina xidmet etmisdir Emin Abid Mutellibzadein Ummugulsumun Receb Efendizadenin edebi yazilarinda vetene mehebbet islam exlaqina uygun insani munasibetler teblig olunurdu Dirilik butun fealiyyeti boyunca Azerbaycan xalqinda milli menlik suurunun yukselisine xidmet etdi Dirilik Azerbaycan metbuati tarixinde ideya rehberi Eliabbas Muznibin 1911 ci ilde arzu etdiyi Metbuatin kelami esrin kelami olmalidir suari ile nesr edildi ve tarixlesdi Hemcinin baxEmin Abid Gultekin Ummugulsum Eliabbas Muznib Ebdulxaliq CennetiIstinadlarVeliyev Akif Abdulezim oglu Asirli Azerbaycan metbuati tarixi 1875 1920 Baki Elm ve Tehsil 2009 296 seh Xarici kecidlerMilletci nasir ve jurnalist Elabbas Muznib Gunahsiz muqessirler BIRINCI DUNYA MUHARIBESI ILLERINDE AZERBAYCAN METBUATI 2019 05 28 at the Wayback Machine