Dinlərarası nikah

Dinlərarası nikah və ya "qarışıq nikah" — müxtəlif dinlərə etiqad edən cütlük arasında nikah. Dinlərarası nikahlar çox vaxt kimi qurulsa da, bəzi hallarda dini nikah kimi də qurula bilər. Bu, hər iki tərəfin inanclarının asılıdır. Bəzi inanclar dinlərarası nikahı qadağan edir, digərləri arasında isə müxtəlif icazəlilik dərəcələri var.

Bir neçə əsas din bu məsələdə səssizdir, digərləri isə mərasim və adət tələbləri ilə buna icazə verir. Etno-dini qruplar üçün dinlərarası nikahlara müqavimət avtoseqreqasiyanın bir forması hesab edilir.

Dinlərarası nikahda hər bir tərəfdaş adətən öz dininə riayət edir. Bu cür birliklərdə ortaya çıxa biləcək məsələlərdən biri uşaqları hansı inancla tərbiyə etməkdir.

Hüquqi vəziyyət

ABŞ

"Pew Research Center"ın "Dini mənzərəyə dair tədqiqat"ının məlumatına görə, ABŞ-də dinlərarası nikah getdikcə daha çox yayılır və 2010-cu ildən bəri evliliklərin 39%-ni təşkil edir.

Hindistan

Dinlərarası nikah bəzi yerlərdə, xüsusən də hindular və müsəlmanlar arasındakı münasibətlərin xoş olmadığı ərazilərdə mübahisəlidir. Hindu-müsəlman münasibətlərini əks etdirən reklamlar və filmlər qınaq və hüquqi tədbirlərə səbəb olmuşdur. Hindu-müsəlman cütlüklər sosial mediada şəxsi məlumatların yerləşdirilməsi də daxil olmaqla, təqiblərə məruz qalmışlar. 2020-ci və 2021-ci illərdə "" hökumətləri olan bir neçə Hindistan ştatı məcburi dindəyişdirmələri qadağan edən, evlənmək niyyəti və gözləmə müddəti barədə bildiriş tələb edən, ictimaiyyətin nikaha birliyə etiraz etməsinə icazə verən qanunlar qəbul etmişdir. Bəzi şəxslərin evlənmək üçün dinini dəyişdirməyəcəklərini bildirməsinə baxmayaraq, dinlərarası nikahlar məcburi dinə keçmənin xas göstəricisi kimi qəbul edilmişdir. Qanunlar hindu qadınları ilə evlənmiş müsəlman kişiləri həbs etmək və bəzi hallarda işgəncə vermək üçün istifadə edilmişdir.

İsrail

İsraildə nikahlar vəkil edilmiş dini orqanlar tərəfindən həyata keçirilir. Belə ki, dinlərarası nikahların çoxu de-fakto qəbul edilmiş dindəyişdirmə olmadan həyata keçirilmir. Bu sistem böyük ölçüdə müxtəlif icmaların öz daxili işlərini idarə etmələrinə icazə verilən Osmanlı imperiyasının millət sisteminin davamıdır. Dürzi dinində dürzi və qeyri-dürzi şəxs arasında, ənənəvi iudaizmdə isə iudaist ilə qeyri-iudaist arasında nikaha icazə verilmir. Beləliklə, cütlüyün üzvlərindən birinin iudaist və ya dürzi olduğu dinlərarası nikahlar dövlət tərəfindən tanınmır. Müsəlman qazıları bəzən müsəlmanın iudaist və ya xristian qadınla nikah mərasimlərini, xristian kahinləri isə xüsusi hallarda xristian və ya xristian qadının qeyri-xristianla nikah mərasimlərini həyata keçirirlər, digər hallarda isə onlar retrospektiv olaraq tanınır və istənilən halda dövlət bu nikahları tanıyır. Digər ölkələrdə həyata keçirilən bütün dinlərarası nikahlar tanınır.İvrit dilində assimilyasiya mənasını verən "Hitbolelut" əsasən yəhudi xalqından kənarda olan bir şəxslə evlənən yəhudilərə qarşı qərəzli münasibət bildirmək üçün istifadə edilən bir termindir. Bu termin İsraildə və dünya miqyasında bir çox iudaist ilə güclü rezonansa malikdir, çünki bu, tarixən yəhudi icmasını dominant mədəniyyətə hopdurmaq üçün tərk etmək demək idi.

İstinadlar

1. "Interfaith marriage is common in U.S., particularly among the recently wed". Pew Research Center (ingilis). 2017-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-18.
2. Ganguly, Sumit. "The problem with India's 'love jihad' laws". The Conversation. 2023-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
3. "To Harass Hindu-Muslim Couples, Rightwing Activists Are Now Using Their Marriage Documents". The Wire. 2023-12-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
4. "Indian court strikes down provisions against interfaith marriage". 2023-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
5. "Muslims targeted under Indian state's 'love jihad' law". the Guardian. 14 December 2020. 13 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2024.
6. Hanna Lerner. Making Constitutions in Deeply Divided Societies. Cambridge University Press. 2011. səh. 214. ISBN .
7. "Civil marriage now". The Jerusalem Post | JPost.com (ingilis). 2017-09-04. 2024-02-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-19.
8. Michel Chabin 2013-06-13 Married On The Mediterranean — But Not In Israel Arxivləşdirilib 2016-12-03 at the Wayback Machine The Jewish Week. Retrieved 2015-10-01
9. Endelman, Todd M. 7. Neither Jew nor Christian. New Religions, New Creeds // Leaving the Jewish Fold: Conversion and Radical Assimilation in Modern Jewish History. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. 2015. səh. 275. doi:10.1515/9781400866380-010. ISBN . 23 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 March 2021.
10. Endelman, Todd. Leaving the Jewish Fold. Princeton: Princeton University Press. 2015-12-31. ISBN .

Əlavə ədəbiyyat

• Interfaith Marriage: Share and Respect with Equality, Dr. Dilip Amin, Mount Meru publishing
• This is My Friend, This is My Beloved: A Pastoral Letter on Human Sexuality (Jewish) Elliot N. Dorff, The Rabbinical Assembly
• It All Begins with a Date: Jewish Concerns about Intermarriage: Jewish Concerns about Intermarriage, Alan Silverstein, Jason Aronson, 1995, ISBN 
• Leadership Council of Conservative Judaism, Statement on Intermarriage. Adopted on March 7, 1995
• 'Why Marry Jewish: Surprising Reasons for Jews to Marry Jews', Doron Kornbluth, [Targum/Feldheim], 2003, ISBN 
• 'Dear Rabbi, Why Can't I Marry Her?', Eliezer Shemtov, [Targum/Feldheim], 2006, ISBN 
• Strange Wives: Intermarriage in the biblical world, Stanley Ned Rosenbaum and Allen Secher, 2014, ISBN 
• Intimate Diversity: an Anglican Practical Theology of Interreligious Marriage, Paul Aidan Smith, [Brill], 2021, ISBN 
• Being Both: Embracing Two Religions in One Interfaith Family, Susan Katz Miller, 2013, ISBN 

Xarici keçidlər

• Catholic Encyclopedia: Mixed Marriage
• Jewish Encyclopedia: Intermarriage
• More on the Jewish view on Intermarriage
• The Marriage Imbroglio
• Resources for Interfaith Families where one partner is Jewish from Interfaithfamily.com