Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Din sosiologiyası — dini qurumları və dini quruluşları, dini mövzularla sosial quruluş arasındakı əlaqəni və dinin cəmiyyətə və cəmiyyətin dinə təsirini araşdıran elmi bir nizam-intizamdır. Din sosioloqları cəmiyyətin dinə təsirini, başqa sözlə cəmiyyətlə din arasındakı dialektik əlaqəni izah etməyə çalışırlar.
Din sosiologiyasının tarixi inkişafı
Din sosiologiyası termini ilk dəfə Email Durkeim tərəfindən "Anne Sociologique" jurnalında (1899) dərc edilmiş məqalədə istifadə edilmişdir. Bundan başqa, Durkeimdə sosiologiya baxımından dini həyatla bağlı bir əsər var ki, bu da sonrakı din sosiologiyasında çox vacib bir yerə sahibdir. Durkeim bu əsərində dinin ictimai həyatda oynadığı rolu vurğulayaraq dinin cəmiyyətin kollektivliyinin əks edirdi. Durkeimin din anlayışının ateist və ya aqnostik olduğu deyilir. Ancaq dinin sonda düzgün olub-olmamasının onun üçün əhəmiyyəti yoxdur. Bir funksiyası olan bir qurum həyat qabiliyyətini saxlayır, əks halda ya yox olur, ya da yeni bir forma alır. Sosiologiyanın digər simalarından biri olan Marksa gəlincə, din sosial-iqtisadi amillərin epifenomenondur (kölgə fenomeni). Marks üçün dinin mahiyyətcə bir funksiyası var. Bu özgələşməni aradan qaldırmaq üçün öz əməyindən kənarlaşdırılan sosial siniflər tərəfindən istehsal olunan bir şeydir, amma mənfi cəhətləri var, çünki bu əsl yadlaşma mənbəyini görməməzlikdən gəlir və hökmran sinfin təzyiq alətinə çevrilir. Din sosiologiyası sistematik bir elm sahəsinə çevrilən Maks Weber, Diltey və Riçertin mənəvi elmlər hərəkatı ilə əlaqəli olan sosiologiyanı anlamaq ənənəsi çərçivəsində dinə baxır. Onun sözlərinə görə, din təkcə bir nəticə deyil, həm də ictimai hadisələrin müəyyən bir şəkildə tənzimlənməsinə imkan verən zehniyyət formasıdır.
Türkiyədə din sosiologiyası
Türkiyədə din sosiologiyası sosiologiyanın girişiylə birlikdə olmuşdur. Ziya Göyalp, Durkeimci bir sosiologiya anlayışını Türkiyəyə daşıdığı kimi din sosiologiyası sahəsində türkcədə ilk mətnləri qələmə alan adam olmuşdur. Daha sonra din sosiologiyası sahəsində türk dilində ilk kitab Hilmi Ziya Ülkən tərəfindən Dini Sosiologiya adı ilə yazıldı. Türkiyədə din sosiologiyası sahəsində Veberyan xətti iqtisad alim Səbri Ülgener təmsil etmişdir.
Həmçinin bax
Əlavə ədəbiyyat
- Yasin Aktay ve M. Emin Köktaş (Derleyen)Din Sosyolojisi, 975-7726-48-6, 349, Ankara, Vadi Yayınları, 1998
- Ünver Günay, Din Sosyolojisi, İnsan Yayınları, 2001
- M. Ali Kirman, Din Sosyolojisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul, Rağbet Yayınları, 2011
- M. Ali Kirman, Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi, Ankara, Birleşik, 2010
- M. Ali Kirman, Din ve Sekülerleşme, Adana, Karahan Yay. 2005
- Şerif Mardin, Din ve İdeoloji, İletişim Yayınları, 2009 (ilk baskı 1983)
- Niyazi Akyüz-İhsan Çapçıoğlu, Ana Başlıklarıyla Din Sosyolojisi, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ank. 2008
- Grace Davie, Modern Avrupa'da Din, Küre Yayınları, 2006
- İsa Kuyucuoğlu, Batı'da Din Sosyolojisi Teori ve Yöntem Analizleri, Eskiyeni Yayınları, 2008
İngiliscə nəşrlər
- Max Weber, Sociology of Religion
- Max Weber, The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism
- Inger Furseth and Pal Repstad, An Introduction to the Sociology of Religion: Classical and Contemporary Perspectives
- Grace Davie, The Sociology of Religion
- Alan Aldridge, Religion in the Contemporary World: A Sociological Introduction
- Michele Dillon, Handbook of the Sociology of Religion
- Bryan Wilson, Religion in Sociological Perspective
- Madeleine Cousineau, Religion in a Changing World: Comparative Studies in Sociology
- William H. Swatos, Religious Sociology: Interfaces and Boundaries
- William W. Zellner, Marc Petrowsky, Sects, Cults and Spiritual Communities: A Sociological Analysis
- J. Milton Yinger, Religion in the Struggle for Power: A Study in the Sociology of Religion
- Linda Woodhead, Paul Heelas, David Martin-Peter Berger and the Study of Religion
- John A. Hannigan, Social Movement Theory and Sociology of Religion
- Peter L. Berger Sacred Canopy: Elements of a Sociological Theory of Religion
Mənbələr
- Ünver Günay: Din Sosyolojisinin Tarihsel Gelişimi (pdf) 2007-08-08 at the Wayback Machine
- Din Sosyolojisi Araştırmalarında Objektiflik
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Din sosiologiyasi dini qurumlari ve dini quruluslari dini movzularla sosial qurulus arasindaki elaqeni ve dinin cemiyyete ve cemiyyetin dine tesirini arasdiran elmi bir nizam intizamdir Din sosioloqlari cemiyyetin dine tesirini basqa sozle cemiyyetle din arasindaki dialektik elaqeni izah etmeye calisirlar Din sosiologiyasinin tarixi inkisafiDin sosiologiyasi termini ilk defe Email Durkeim terefinden Anne Sociologique jurnalinda 1899 derc edilmis meqalede istifade edilmisdir Bundan basqa Durkeimde sosiologiya baximindan dini heyatla bagli bir eser var ki bu da sonraki din sosiologiyasinda cox vacib bir yere sahibdir Durkeim bu eserinde dinin ictimai heyatda oynadigi rolu vurgulayaraq dinin cemiyyetin kollektivliyinin eks edirdi Durkeimin din anlayisinin ateist ve ya aqnostik oldugu deyilir Ancaq dinin sonda duzgun olub olmamasinin onun ucun ehemiyyeti yoxdur Bir funksiyasi olan bir qurum heyat qabiliyyetini saxlayir eks halda ya yox olur ya da yeni bir forma alir Sosiologiyanin diger simalarindan biri olan Marksa gelince din sosial iqtisadi amillerin epifenomenondur kolge fenomeni Marks ucun dinin mahiyyetce bir funksiyasi var Bu ozgelesmeni aradan qaldirmaq ucun oz emeyinden kenarlasdirilan sosial sinifler terefinden istehsal olunan bir seydir amma menfi cehetleri var cunki bu esl yadlasma menbeyini gormemezlikden gelir ve hokmran sinfin tezyiq aletine cevrilir Din sosiologiyasi sistematik bir elm sahesine cevrilen Maks Weber Diltey ve Ricertin menevi elmler herekati ile elaqeli olan sosiologiyani anlamaq enenesi cercivesinde dine baxir Onun sozlerine gore din tekce bir netice deyil hem de ictimai hadiselerin mueyyen bir sekilde tenzimlenmesine imkan veren zehniyyet formasidir Turkiyede din sosiologiyasiTurkiyede din sosiologiyasi sosiologiyanin girisiyle birlikde olmusdur Ziya Goyalp Durkeimci bir sosiologiya anlayisini Turkiyeye dasidigi kimi din sosiologiyasi sahesinde turkcede ilk metnleri qeleme alan adam olmusdur Daha sonra din sosiologiyasi sahesinde turk dilinde ilk kitab Hilmi Ziya Ulken terefinden Dini Sosiologiya adi ile yazildi Turkiyede din sosiologiyasi sahesinde Veberyan xetti iqtisad alim Sebri Ulgener temsil etmisdir Hemcinin baxDinsunasliqElave edebiyyatYasin Aktay ve M Emin Koktas Derleyen Din Sosyolojisi 975 7726 48 6 349 Ankara Vadi Yayinlari 1998 Unver Gunay Din Sosyolojisi Insan Yayinlari 2001 M Ali Kirman Din Sosyolojisi Terimleri Sozlugu Istanbul Ragbet Yayinlari 2011 M Ali Kirman Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi Ankara Birlesik 2010 M Ali Kirman Din ve Sekulerlesme Adana Karahan Yay 2005 Serif Mardin Din ve Ideoloji Iletisim Yayinlari 2009 ilk baski 1983 Niyazi Akyuz Ihsan Capcioglu Ana Basliklariyla Din Sosyolojisi Gunduz Egitim ve Yayincilik Ank 2008 Grace Davie Modern Avrupa da Din Kure Yayinlari 2006 Isa Kuyucuoglu Bati da Din Sosyolojisi Teori ve Yontem Analizleri Eskiyeni Yayinlari 2008Ingilisce nesrlerMax Weber Sociology of Religion Max Weber The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism Inger Furseth and Pal Repstad An Introduction to the Sociology of Religion Classical and Contemporary Perspectives Grace Davie The Sociology of Religion Alan Aldridge Religion in the Contemporary World A Sociological Introduction Michele Dillon Handbook of the Sociology of Religion Bryan Wilson Religion in Sociological Perspective Madeleine Cousineau Religion in a Changing World Comparative Studies in Sociology William H Swatos Religious Sociology Interfaces and Boundaries William W Zellner Marc Petrowsky Sects Cults and Spiritual Communities A Sociological Analysis J Milton Yinger Religion in the Struggle for Power A Study in the Sociology of Religion Linda Woodhead Paul Heelas David Martin Peter Berger and the Study of Religion John A Hannigan Social Movement Theory and Sociology of Religion Peter L Berger Sacred Canopy Elements of a Sociological Theory of ReligionMenbelerUnver Gunay Din Sosyolojisinin Tarihsel Gelisimi pdf 2007 08 08 at the Wayback Machine Din Sosyolojisi Arastirmalarinda Objektiflik