Denali Milli Parkı (İngilis dilində: Denali National Park and Preserve) Amerika Birləşmiş Ştatları, Şimali Amerika qitəsinin ən yüksək zirvəsi olan 6194 m hündürlüyü olan Denali (dağ)nı özündə cəmləşdirən, ABŞ Milli Park Xidmətləri tərəfindən idarə olunan Alanya əyalətindəki Denali Boroughda, Milli Park və qoruma sahəsidir.
Denali Milli Parkı | |
---|---|
Denali National Park and Preserve | |
BTMB kateqoriyası — Ia (Ciddi Təbiət Qoruğu) | |
Sahəsi | 88,4 min. hektar |
Yaradılma tarixi | 26 fevral 1917 |
Ziyarətçi sayı |
|
Yerləşməsi | |
Ölkə | ABŞ |
Region | Şimali Amerika |
nps.gov/dena/index.htm | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Denali Milli Parkı 24500 km²-dən çox ərazini əhatə edir, bunun 19120 km² federal dövlət mülkiyyətidir. Denali qoruma sahəsi ümumi sahəsi 5430 km²-dir. Bunlardan 5278 km² federal əyalətə aiddir. 2 dekabr 1980-ci ildə milli park daxilində 8677 km² ərazi daha əhatəli qorunmaya məruz qalan "Denali Səhrası" olaraq quruldu.
Danalı yaşayış yerləri qarışıq, yarpaqlı, ən aşağı hündürlükdəki bölgələrdəki meşələrə aiddir. Tundra orta hündürlükdən qorunma zonasında da var. Daha yüksək hündür ərazilərinə buzlaqlar, qayalı dağlıq ərazilər və qarla örtülü ərazilər daxildir. Bu milli parkda və qorunma bölgəsindəki ən uzun buzlaq 71 km uzunluğunda "Kahiltna buzlağı" Makkinli dağının cənub-qərb yamaclarında yerləşir.
Bu milli parka gələnlərin illik sayı 400 min nəfərdir. Ziyarətçilər bu parka səhra, alpinistlik və kürək çantası yükü ilə seyr etmək üçün gəlirlər. Qış aylarında xizək və qarlı motorlu nəqliyyat vasitələridən istifadə etmək də mümkündür.
Tarixi
Park 1917-ci ildə vəhşi təbiət, heyvan və bitki sığınacağı olaraq qurulmuşdur. Buraya Şimali Amerikanın ən yüksək nöqtəsi olan MakKinli dağı və ətrafı daxil idi. Park təsis edildikdə həm Makkinli dağının, həm də Amerika Birləşmiş Ştatlarının 25-ci prezidenti Villiam MakKinlinin şərəfinə "Makkinli Milli Park" adlandırıldı. Sahə 1980-ci ildə ABŞ Konqresi tərəfindən verilən "Maraqlı Torpaqların Qanunu Milli Qorunması" (ANILCA) ilə 24500 km²-ə qədər artırıldı. "Denali Səhralı Bölgəsi" keçmiş "Makkinli Dağ Milli Parkı" nın sərhədlərini əhatə edir və heç bir inkişaf qəbul edilmədən orijinal vəhşi torpaq kimi idarə olunur. Bu torpaqlarda ov tamamilə qadağandır. "Denali Milli Parkı" inzibati bölgəsi 1980-ci ildə əlavə edilmiş ərazilərin çoxunu ehtiva edir. Bu torpaqların yalnız yerli insanların istehlak ehtiyaclarını ödəmək üçün çox ciddi icazəsi ilə ovlanmasına icazə verilir.
Coğrafiyası
Denali Milli Parkı və Qoruma Bölgəsi, Alyaska silsiləsinin mərkəzi və ən yüksək hissələrini, bu silsilələrdən cənuba qədər uzanan buzlaqları və buzlaq dərələrini əhatə edir. Milli Parkın şimal hissəsində və Qoruma Bölgəsində "McKinley çayı", "Toklat çayı" və "Foraker çayı" dərələri və Kantisha dağ silsiləsi və Vayominq dağ silsiləsi var. "Corc Parks Magistral yolu" parkın şərq tərəfində yerləşir və əsas yol "Çuliytna çayı" ilə "Nanana çayı" arasındakı dərələrdən keçir. Parkın girişi "Hili" adlı kiçik bir şəhərdən 18 km cənubdadır. "Denali Ziyarət Mərkəzi" və parkın idarəetmə mərkəzi bu girişdən dərhal sonra park daxilində yerləşir. Parkdakı magistral yol 148 km "Alyaska silsiləsi" ilə paralel gedir və Kantişadakı mədən düşərgəsində bitir. Torpağın davamlı dondurulması və dondurma-ərimə mövsümü ilə əlaqədar il ərzində asfalt yola təmir xərcləri çox olacağı üçün bu yolun yalnız kiçik bir hissəsi asfaltdır. Ziyarətçilərə bu yolun ilk 24 km-də öz nəqliyyat vasitələrindən istifadə etmək icazə verilir. Yolun arxasında parka məxsus və ya özəl sektordan icarəyə götürülmüş müntəzəm avtobus xidmətləri var.
Mühafizə Zonası iki hissədən ibarətdir, hər ikisi parklanma zonasının qərb tərəfində. Birinci hissəyə Highpower dərəsi və Müddy çayındakı göllər daxildir. İkinci hissə yüksək Alyaska sıradağ silsiləsinin cənub-qərbini təşkil edən Dall dağı ətrafında əmələ gəlir. Tüfəng ovu ümumiyyətlə Milli Parkın ərazilərində qadağandır.
Qaleriya
- Vəhşi çay vadisində kənd düşərgəsi.
- Polixrom dağlar
- Qoruma Sahəsinin cənub-qərbindəki Kiçatna dağları.
- Denali Milli Parkından bir görüntü.
- Highsmithdə alp otlaqları, göllər və iynəyarpaqlı meşələr.
- Dağlarda günəş çıxır.
- Denali Parkındakı rəngli bitkilər.
- Savage çayı yaxınlığında milli park.
- Alyaska dağ silsiləsindəki duman.
- Rut dərəsi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- https://irma.nps.gov/STATS/SSRSReports/National%20Reports/Annual%20Park%20Ranking%20Report%20(1979%20-%20Last%20Calendar%20Year).
- "Denali National Park Improvement Act" (İngilis). congress.go. 2019-07-09 tarixində .
Xarici keçidlər
- Milli Park Xidməti: Denali Milli Parkı və Qoruğu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Denali Milli Parki Ingilis dilinde Denali National Park and Preserve Amerika Birlesmis Statlari Simali Amerika qitesinin en yuksek zirvesi olan 6194 m hundurluyu olan Denali dag ni ozunde cemlesdiren ABS Milli Park Xidmetleri terefinden idare olunan Alanya eyaletindeki Denali Boroughda Milli Park ve qoruma sahesidir Denali Milli ParkiDenali National Park and PreserveBTMB kateqoriyasi Ia Ciddi Tebiet Qorugu Sahesi 88 4 min hektarYaradilma tarixi 26 fevral 1917Ziyaretci sayi 54 850 nef 2020 Yerlesmesi39 06 06 sm e 49 00 55 s u Olke ABSRegion Simali Amerikanps gov dena index htmDenali Milli Parki Vikianbarda elaqeli mediafayllar Denali Milli Parki 24500 km den cox erazini ehate edir bunun 19120 km federal dovlet mulkiyyetidir Denali qoruma sahesi umumi sahesi 5430 km dir Bunlardan 5278 km federal eyalete aiddir 2 dekabr 1980 ci ilde milli park daxilinde 8677 km erazi daha ehateli qorunmaya meruz qalan Denali Sehrasi olaraq quruldu Danali yasayis yerleri qarisiq yarpaqli en asagi hundurlukdeki bolgelerdeki meselere aiddir Tundra orta hundurlukden qorunma zonasinda da var Daha yuksek hundur erazilerine buzlaqlar qayali dagliq eraziler ve qarla ortulu eraziler daxildir Bu milli parkda ve qorunma bolgesindeki en uzun buzlaq 71 km uzunlugunda Kahiltna buzlagi Makkinli daginin cenub qerb yamaclarinda yerlesir Bu milli parka gelenlerin illik sayi 400 min neferdir Ziyaretciler bu parka sehra alpinistlik ve kurek cantasi yuku ile seyr etmek ucun gelirler Qis aylarinda xizek ve qarli motorlu neqliyyat vasiteleriden istifade etmek de mumkundur TarixiPark 1917 ci ilde vehsi tebiet heyvan ve bitki siginacagi olaraq qurulmusdur Buraya Simali Amerikanin en yuksek noqtesi olan MakKinli dagi ve etrafi daxil idi Park tesis edildikde hem Makkinli daginin hem de Amerika Birlesmis Statlarinin 25 ci prezidenti Villiam MakKinlinin serefine Makkinli Milli Park adlandirildi Sahe 1980 ci ilde ABS Konqresi terefinden verilen Maraqli Torpaqlarin Qanunu Milli Qorunmasi ANILCA ile 24500 km e qeder artirildi Denali Sehrali Bolgesi kecmis Makkinli Dag Milli Parki nin serhedlerini ehate edir ve hec bir inkisaf qebul edilmeden orijinal vehsi torpaq kimi idare olunur Bu torpaqlarda ov tamamile qadagandir Denali Milli Parki inzibati bolgesi 1980 ci ilde elave edilmis erazilerin coxunu ehtiva edir Bu torpaqlarin yalniz yerli insanlarin istehlak ehtiyaclarini odemek ucun cox ciddi icazesi ile ovlanmasina icaze verilir CografiyasiDenali Milli Parki ve Qoruma Bolgesi Alyaska silsilesinin merkezi ve en yuksek hisselerini bu silsilelerden cenuba qeder uzanan buzlaqlari ve buzlaq derelerini ehate edir Milli Parkin simal hissesinde ve Qoruma Bolgesinde McKinley cayi Toklat cayi ve Foraker cayi dereleri ve Kantisha dag silsilesi ve Vayominq dag silsilesi var Corc Parks Magistral yolu parkin serq terefinde yerlesir ve esas yol Culiytna cayi ile Nanana cayi arasindaki derelerden kecir Parkin girisi Hili adli kicik bir seherden 18 km cenubdadir Denali Ziyaret Merkezi ve parkin idareetme merkezi bu girisden derhal sonra park daxilinde yerlesir Parkdaki magistral yol 148 km Alyaska silsilesi ile paralel gedir ve Kantisadaki meden dusergesinde bitir Torpagin davamli dondurulmasi ve dondurma erime movsumu ile elaqedar il erzinde asfalt yola temir xercleri cox olacagi ucun bu yolun yalniz kicik bir hissesi asfaltdir Ziyaretcilere bu yolun ilk 24 km de oz neqliyyat vasitelerinden istifade etmek icaze verilir Yolun arxasinda parka mexsus ve ya ozel sektordan icareye goturulmus muntezem avtobus xidmetleri var Muhafize Zonasi iki hisseden ibaretdir her ikisi parklanma zonasinin qerb terefinde Birinci hisseye Highpower deresi ve Muddy cayindaki goller daxildir Ikinci hisse yuksek Alyaska siradag silsilesinin cenub qerbini teskil eden Dall dagi etrafinda emele gelir Tufeng ovu umumiyyetle Milli Parkin erazilerinde qadagandir QaleriyaVehsi cay vadisinde kend dusergesi Polixrom daglar Qoruma Sahesinin cenub qerbindeki Kicatna daglari Denali Milli Parkindan bir goruntu Highsmithde alp otlaqlari goller ve iyneyarpaqli meseler Daglarda gunes cixir Denali Parkindaki rengli bitkiler Savage cayi yaxinliginda milli park Alyaska dag silsilesindeki duman Rut deresi Hemcinin baxLa Santisima Trinidad de Parana Talampaya Milli Parki Oqasavara adalari Okinosima adasi Darien Milli ParkiIstinadlarhttps irma nps gov STATS SSRSReports National 20Reports Annual 20Park 20Ranking 20Report 20 1979 20 20Last 20Calendar 20Year Denali National Park Improvement Act Ingilis congress go 2019 07 09 tarixinde Xarici kecidlerMilli Park Xidmeti Denali Milli Parki ve Qorugu